Samenvatting Algemene Economie - Hoofdstuk 4

Hoofdstuk 4 – Productie en kosten van bedrijven

Inleiding
Bedrijf = organisatie die inputs (productiefactoren) omzet in outputs (productie)

Doel: productieniveau produceren met zo laag mogelijke kosten

Onderscheid tussen lange en korte termijn:

- Korte termijn: stellen we input kapitaal als constant, de rest (arbeid en natuur) zijn variabel
- Lange termijn: producent kan alle inputs zelf kiezen tot de beste combinatie

Bedrijven streven meestal naar zo veel mogelijk winst


Bedrijven en de organisatie van de productie
Organisatie van productie
Organisatievorm ‘markt’: inputs uit de markt aankopen/inhuren en gecombineerd een output
realiseren. Vb. concert organiseren: zaal huren, artiesten inhuren…

Organisatievorm ‘bedrijf’: alles onder 1 bedrijf brengen waar alle activiteiten intern worden
gecoördineerd om de output te realiseren

Hybride organisatievorm: gebruik maken van ‘bedrijf’ en ‘markt’. Zowel zelf produceren als aankopen
op de markt. Vb. tv-zender heeft intern een productiehuis om programma’s mee te maken, maar
koopt ook programma’s van andere productiehuizen.



Factoren die de organisatie van de productie efficiënter laat verlopen via bedrijf dan via markt:

- Transactiekosten
Vb. zoekkosten, contractuele kosten…
Zijn veel duurder via markt dan via bedrijf
- Schaalvoordelen
Produceren op grote schaal leidt meestal tot lagere kosten per eenheid
- Diversificatievoordelen
Het is goedkoper het aanbod van meerdere producten of diensten binnen 1 bedrijf te
organiseren dan er aparte bedrijven voor op te zetten
- Specialisatie en teamwerk
Ieder personeelslid is gespecialiseerd in een bepaalde activiteit waardoor er teamwerk
ontstaat

, Doelstellingen en beperkingen van bedrijven
Doelstellingen: verschilt van bedrijf tot bedrijf

- Behouden of verhogen van marktaandelen
- Zo groot mogelijke omzet realiseren
- Zoveel mogelijk economische winst maken (meest waarschijnlijke doelstelling)
= Productieopbrengsten – opportuniteitskosten van ingezette productiefactoren
Expliciete + impliciete kosten
Expliciet = vb. lonen, kosten van materialen…
Impliciet = vb. tijdsinzet van de eigenaar

Beperkingen:

- Technologische mogelijkheden
- Informatiekosten (kosten voor opzoekingswerk)
- Marktomstandigheden
➔ Bepalen de prijs, marketinginspanningen…

Technologische efficiëntie = met de beschikbare middelen de maximale output realiseren

Economische efficiëntie = gegeven productie realiseren tegen de laagst mogelijke kosten en grootst
mogelijke winst



Vormen van bedrijfsorganisatie
Hoe kan je ervoor zorgen dat iedereen de doelstellingen van het bedrijf nastreeft

- Bevelsysteem: top geeft ordes aan personeel
➔ Geen goede controle op de efficiëntie en inspanning waarmee de opdracht is geleverd
➔ Moeilijk om continu te laten controleren

= Principaal-agent-probleem: opdrachtgever (principaal) wil opdracht laten uitvoeren om doelstelling
te realiseren, maar kan niet garanderen dan de uitvoerder (agent) dit op de meest efficiënte manier
doet

- Motivatiesystemen: kunnen bevelen aanvullen
1. Agent mede-eigenaar maken
Werknemers krijgen dezelfde doelstelling
2. Aangepaste beloningsystemen
3. Langetermijncontracten
Werknemer krijgt meer gevoel met het bedrijf, het bedrijf bepaalt het lot van de
werknemer