Hoofdstuk IV: het menselijk brein
Het brein is het resultaat van miljoenen jaren van menselijke evolutie.
Het is de plaats waar genetische aanleg en omgevingservaringen
worden geïntegreerd en één worden als het brein deze factoren fysiek
omvat in diens neurale verbindingen (circuits).
Met dit hoofdstuk stellen we ons tot doel aan criminologen
basisbegrippen en kennis uit de neurobiologie voor te stellen.
Zo kunnen biosociale criminologen relevant neurowetenschappelijk
onderzoek beter naar waarde schatten.
Objectieven
v Na deze les ken je en begrijp je zeker het volgende:
De grote krijtlijnen van de neuroanatomie van hersengebieden die
betrokken zijn bij allerlei vormen van antisociaal gedrag.
Je begrijpt de rol van de neuronen, meer bepaald het belangrijke
begrip: plasticiteit.
Je begrijpt de betekenis van synaptogenese voor de
ontwikkeling van de hersenen.
Je begrijpt de betekenis van een geïntegreerd wederzijds
feedbacksysteem tussen genen en cultuur.
7
STEFIA VANDENHOVEN
2
,4 Inleiding
Ward (2015)
Het brein is het resultaat van miljoenen jaren van menselijke
evolutie.
Het is de plaats waar genetische aanleg en omgevingservaringen
worden geïntegreerd en één worden als het brein deze factoren
fysiek omvat in diens neurale verbindingen (circuits).
Met dit hoofdstuk stellen we ons tot doel aan criminologen
basisbegrippen en kennis uit de neurobiologie voor te stellen.
Zo kunnen biosociale criminologen relevant neurowetenschappelijk
onderzoek beter naar waarde schatten.
4.1 Basisinzichten uit de neuroanatomie en fysiologie
v Neurowetenschappers bestuderen het menselijke zenuwstelstel,
inclusief het brein.
v Neurowetenschappers wijzen op het belangrijke onderscheid tussen
‘structuur’ en ‘functie’.
v Structuur verwijst in het neurologische jargon naar de anatomische
structuren.
v Functie verwijst naar de werking van de hersengebieden.
Brein is deel van het menselijke zenuwstelsel
Onderscheid structuur en functie heel belangrijk!
7
STEFIA VANDENHOVEN
3
,4.2 Vorm en functie van het neuron
De basisbouwstenen van ons zenuwstelsel zijn neuronen
(zenuwcellen).
Neuronen zijn hersencellen
Op dia: uitvergroting van neuron
Proces van informatie doorgeven en opnemen uit omgeving en die
verwerkt door verschillende delen van ons brein
Neuronen communiceren met elkaar elektrochemisch proces
Neuron:
Celkern met vertakkingen
Axon en op einde van axon diverse synapsen (door wordt informatie
van ene neuronen op andere doorgegeven)
Dendrieten ontvangen informatie van andere neuronen
Rol chemische boodschappers (neurotransmitters): verantwoordelijk
voor informatieoverdracht en daar kan het fout lopen
Sterk uitvergrote dia van de verschillende vertakkingen
7
STEFIA VANDENHOVEN
4
, A - presynaptisch neuron B - postsynaptisch neuron 1 - mitochondrion 2 -
blaasje vol met neurotransmitter 3 - autoreceptor 4 - synaptische spleet 5
- neurotransmitterreceptor 6 - calciumkanaal 7 - blaasje staat
neurotransmitter af 8 - neurotransmitter heropnamepomp
Niet alles kennen van deze dia!!
Aantal zaken bekijken:
Presynaptisch neuron: neuron bovenaan
Postsynaptisch neuron:
Verschillende neuronen raken elkaar niet, er is een soort van leegte
tussen, ze gaan zich binden met bepaalde receptoren en kunnen zo
de dendriet bereiken en die doet iets met die informatie
Communiceren via neurotransmitters
Basis: neuronen communiceren met elkaar door neurotransmitters vrij
te geven en die worden opgenomen en die informatie wordt zo verder
doorgegeven
Voorbeeld van proces dat bezig is
7
STEFIA VANDENHOVEN
5
Het brein is het resultaat van miljoenen jaren van menselijke evolutie.
Het is de plaats waar genetische aanleg en omgevingservaringen
worden geïntegreerd en één worden als het brein deze factoren fysiek
omvat in diens neurale verbindingen (circuits).
Met dit hoofdstuk stellen we ons tot doel aan criminologen
basisbegrippen en kennis uit de neurobiologie voor te stellen.
Zo kunnen biosociale criminologen relevant neurowetenschappelijk
onderzoek beter naar waarde schatten.
Objectieven
v Na deze les ken je en begrijp je zeker het volgende:
De grote krijtlijnen van de neuroanatomie van hersengebieden die
betrokken zijn bij allerlei vormen van antisociaal gedrag.
Je begrijpt de rol van de neuronen, meer bepaald het belangrijke
begrip: plasticiteit.
Je begrijpt de betekenis van synaptogenese voor de
ontwikkeling van de hersenen.
Je begrijpt de betekenis van een geïntegreerd wederzijds
feedbacksysteem tussen genen en cultuur.
7
STEFIA VANDENHOVEN
2
,4 Inleiding
Ward (2015)
Het brein is het resultaat van miljoenen jaren van menselijke
evolutie.
Het is de plaats waar genetische aanleg en omgevingservaringen
worden geïntegreerd en één worden als het brein deze factoren
fysiek omvat in diens neurale verbindingen (circuits).
Met dit hoofdstuk stellen we ons tot doel aan criminologen
basisbegrippen en kennis uit de neurobiologie voor te stellen.
Zo kunnen biosociale criminologen relevant neurowetenschappelijk
onderzoek beter naar waarde schatten.
4.1 Basisinzichten uit de neuroanatomie en fysiologie
v Neurowetenschappers bestuderen het menselijke zenuwstelstel,
inclusief het brein.
v Neurowetenschappers wijzen op het belangrijke onderscheid tussen
‘structuur’ en ‘functie’.
v Structuur verwijst in het neurologische jargon naar de anatomische
structuren.
v Functie verwijst naar de werking van de hersengebieden.
Brein is deel van het menselijke zenuwstelsel
Onderscheid structuur en functie heel belangrijk!
7
STEFIA VANDENHOVEN
3
,4.2 Vorm en functie van het neuron
De basisbouwstenen van ons zenuwstelsel zijn neuronen
(zenuwcellen).
Neuronen zijn hersencellen
Op dia: uitvergroting van neuron
Proces van informatie doorgeven en opnemen uit omgeving en die
verwerkt door verschillende delen van ons brein
Neuronen communiceren met elkaar elektrochemisch proces
Neuron:
Celkern met vertakkingen
Axon en op einde van axon diverse synapsen (door wordt informatie
van ene neuronen op andere doorgegeven)
Dendrieten ontvangen informatie van andere neuronen
Rol chemische boodschappers (neurotransmitters): verantwoordelijk
voor informatieoverdracht en daar kan het fout lopen
Sterk uitvergrote dia van de verschillende vertakkingen
7
STEFIA VANDENHOVEN
4
, A - presynaptisch neuron B - postsynaptisch neuron 1 - mitochondrion 2 -
blaasje vol met neurotransmitter 3 - autoreceptor 4 - synaptische spleet 5
- neurotransmitterreceptor 6 - calciumkanaal 7 - blaasje staat
neurotransmitter af 8 - neurotransmitter heropnamepomp
Niet alles kennen van deze dia!!
Aantal zaken bekijken:
Presynaptisch neuron: neuron bovenaan
Postsynaptisch neuron:
Verschillende neuronen raken elkaar niet, er is een soort van leegte
tussen, ze gaan zich binden met bepaalde receptoren en kunnen zo
de dendriet bereiken en die doet iets met die informatie
Communiceren via neurotransmitters
Basis: neuronen communiceren met elkaar door neurotransmitters vrij
te geven en die worden opgenomen en die informatie wordt zo verder
doorgegeven
Voorbeeld van proces dat bezig is
7
STEFIA VANDENHOVEN
5
