2020
Bedrijfskunde en Management
Hoofdstuk 1
Alles in het geel, is onderdeel van examenvraag!
1.1 Wie zijn de managers?
Manager = iemand die samenwerkt met anderen en daarin een coördinerende en
leidinggevende taak heeft, met als oogmerk de doelstelling van de organisatie te
verwezenlijken.
Ze kunnen naast het leiding geven en coördineren van het werk van anderen ook
uitvoerende taken hebben. Ook medewerkers krijgen soms ook weer
managementactiviteiten toebedeeld.
Bedrijven met een traditionele, hiërarchische opbouw: bedrijven met meer werknemers
onderaan dan bovenaan de ladder, waarbij de organisatiestructuur de vorm heeft van een
piramide.
- Lagere managers: zij geven leiding aan, en coördineren het werk van uitvoerende
(‘gewone’) medewerkers: degenen die verantwoordelijk zijn voor het maken van het
bedrijfsproduct. (worden vaak teamleider, productmanager, kantoormanager, ‘chef’,..
genoemd)
- Middenmanagers: zij geven leiding aan en coördineren het werk van de lagere managers.
(worden vaak afdelingshoofd, projectleider of divisiemanager genoemd)
- Hogere managers of topmanagers: zij zijn verantwoordelijk voor het definiëren van
doelstellingen en het nemen van beslissingen die van invloed zijn op de hele organisatie.
(Hiërarchie: de ononderbroken lijn van gezag die van het hoogste organisatieniveau naar de
lagere niveaus loopt en die verduidelijkt wie aan wie verantwoording moet afleggen.)
Er zijn ook organisaties die anders en losser gestructureerd zijn, waar de manager niet of
minder duidelijk naar voren komt. Toch hebben zelfs meer flexibele en los gestructureerde
organisaties mensen nodig die de rol van manager vervullen.
1
, 2020
1.2 Wat is management?
Management: Het proces van leidinggeven aan, en het coördineren van werkzaamheden,
zodat deze efficiënt en effectief samen met en door ander en kunnen worden uitgevoerd.
De term proces duidt er op dat de taken of primaire activiteiten waar de manager bij
betrokken is, doorlopend zijn (dit wil zeggen; steeds weer terugkomen).
Taken manager: plannen, organiseren, leiding geven en controleren
Managers geven leiding en coördineren <-> Niet-managers voeren de gecoördineerde taken
uit.
Efficiëntie: het behalen van de grootst mogelijk productie (maximale output) met de minst
mogelijke input (middelen zoals mensen,geld,machines). Activiteiten op de juiste manier
uitvoeren, ofwel: ‘de dingen goed doen, op de juiste manier’
Effectiviteit: het voltooien van de juiste activiteiten voor het realiseren van de
bedrijfsdoelstellingen, ofwel: ‘de goede dingen doen’
Waar efficiëntie te maken heeft met de middelen(efficiënt werken) om iets gedaan te
krijgen, heeft effectiviteit te maken met het einddoel of het realiseren van
bedrijfsdoelstellingen(het effect van je werk zie fig boven).
Slecht management is vaak te wijten aan inefficiëntie en ineffectiviteit, maar evengoed aan
effectiviteit die door te inefficiënte middelen is bereikt.
2
, 2020
1.3 Wat doet een manager?
1.3.1 managementfuncties en processen
Taken van een manager:
Planningsfunctie van manager: formuleren van doelstellingen, ontwikkelen van strategieën
en maken van plannen.
Organisatiefunctie van manager: indelen van taken die nodig zijn om doel van organisatie te
behalen.
Leidinggevendefunctie: samen met andere mensen werken om doelen te behalen.
Controlefunctie: nadat de doelen en planningen geformuleerd zijn, structurele indeling is
vastgesteld en de juiste mensen zijn aangenomen moet geëvalueerd worden of alles volgens
plan verloopt.
Het managementproces = het voortdurend nemen van beslissingen en het ontplooien van
activiteiten tijdens het plannen, organiseren, leiding geven en controleren.
1.3.2 managementrollen.
Welke rollen? → Mintzberg
(De term managementrollen verwijst naar specifieke categorieën van managementgedrag)
Mintzberg = managmentonderzoeker beschrijft taken van manager als rollen.
● Intermenselijke rollen: rollen die met mensen te maken hebben, maar ook
vertegenwoordigende en symbolische zaken (boegbeeld, leider en aanspreekpunt)
● Informatieve rollen: rollen die te maken hebben met het ontvangen, verzamelen en
verspreiden van informatie (monitor, verspreider en zegsman)
● Beslissingsrollen: rollen die te maken hebben met het maken van keuzes
(ondernemer, probleemoplosser, toekenner van middelen en onderhandelaar)
De manager vervult deze rollen door actie op drie ‘vlakken’ te beheren: met informatie, met
mensen en (soms) door zelf actie te ondernemen.
3
, 2020
1.3.3 managementvaardigheden
Welke vaardigheden? → Katz
● Technische vaardigheden: kennis van de vakkundigheid. Deze hebben het meeste
belang op lagere management niveaus aangezien zij direct met uitvoerende
personeel te maken hebben.
Bijvoorbeeld: computers, accounting.
● Menselijke vaardigheden: goed met anderen kunnen omgaan, zowel individueel als
in team.
(essentieel! Op alle managementniveaus belangrijk omdat managers direct met
mensen werken)
● Conceptuele vaardigheden: het vermogen om over abstracte en ingewikkelde
situaties na te denken en ze te conceptualiseren(abstract denken).
(belangrijk voor topmanagers)
→diverse vaardigheden zijn belangrijk voor meer dan 1 managementfunctie. Zonder
managementvaardigheden zijn de managementfuncties niet uit te voeren
1.3.4 omgaan met veranderingen
+ het belang van klanten voor het werk van een manager
+ het belang van technologie
+ het belang van duurzaamheid
+ het belang van innovatie voor het werk van de manager
4
Bedrijfskunde en Management
Hoofdstuk 1
Alles in het geel, is onderdeel van examenvraag!
1.1 Wie zijn de managers?
Manager = iemand die samenwerkt met anderen en daarin een coördinerende en
leidinggevende taak heeft, met als oogmerk de doelstelling van de organisatie te
verwezenlijken.
Ze kunnen naast het leiding geven en coördineren van het werk van anderen ook
uitvoerende taken hebben. Ook medewerkers krijgen soms ook weer
managementactiviteiten toebedeeld.
Bedrijven met een traditionele, hiërarchische opbouw: bedrijven met meer werknemers
onderaan dan bovenaan de ladder, waarbij de organisatiestructuur de vorm heeft van een
piramide.
- Lagere managers: zij geven leiding aan, en coördineren het werk van uitvoerende
(‘gewone’) medewerkers: degenen die verantwoordelijk zijn voor het maken van het
bedrijfsproduct. (worden vaak teamleider, productmanager, kantoormanager, ‘chef’,..
genoemd)
- Middenmanagers: zij geven leiding aan en coördineren het werk van de lagere managers.
(worden vaak afdelingshoofd, projectleider of divisiemanager genoemd)
- Hogere managers of topmanagers: zij zijn verantwoordelijk voor het definiëren van
doelstellingen en het nemen van beslissingen die van invloed zijn op de hele organisatie.
(Hiërarchie: de ononderbroken lijn van gezag die van het hoogste organisatieniveau naar de
lagere niveaus loopt en die verduidelijkt wie aan wie verantwoording moet afleggen.)
Er zijn ook organisaties die anders en losser gestructureerd zijn, waar de manager niet of
minder duidelijk naar voren komt. Toch hebben zelfs meer flexibele en los gestructureerde
organisaties mensen nodig die de rol van manager vervullen.
1
, 2020
1.2 Wat is management?
Management: Het proces van leidinggeven aan, en het coördineren van werkzaamheden,
zodat deze efficiënt en effectief samen met en door ander en kunnen worden uitgevoerd.
De term proces duidt er op dat de taken of primaire activiteiten waar de manager bij
betrokken is, doorlopend zijn (dit wil zeggen; steeds weer terugkomen).
Taken manager: plannen, organiseren, leiding geven en controleren
Managers geven leiding en coördineren <-> Niet-managers voeren de gecoördineerde taken
uit.
Efficiëntie: het behalen van de grootst mogelijk productie (maximale output) met de minst
mogelijke input (middelen zoals mensen,geld,machines). Activiteiten op de juiste manier
uitvoeren, ofwel: ‘de dingen goed doen, op de juiste manier’
Effectiviteit: het voltooien van de juiste activiteiten voor het realiseren van de
bedrijfsdoelstellingen, ofwel: ‘de goede dingen doen’
Waar efficiëntie te maken heeft met de middelen(efficiënt werken) om iets gedaan te
krijgen, heeft effectiviteit te maken met het einddoel of het realiseren van
bedrijfsdoelstellingen(het effect van je werk zie fig boven).
Slecht management is vaak te wijten aan inefficiëntie en ineffectiviteit, maar evengoed aan
effectiviteit die door te inefficiënte middelen is bereikt.
2
, 2020
1.3 Wat doet een manager?
1.3.1 managementfuncties en processen
Taken van een manager:
Planningsfunctie van manager: formuleren van doelstellingen, ontwikkelen van strategieën
en maken van plannen.
Organisatiefunctie van manager: indelen van taken die nodig zijn om doel van organisatie te
behalen.
Leidinggevendefunctie: samen met andere mensen werken om doelen te behalen.
Controlefunctie: nadat de doelen en planningen geformuleerd zijn, structurele indeling is
vastgesteld en de juiste mensen zijn aangenomen moet geëvalueerd worden of alles volgens
plan verloopt.
Het managementproces = het voortdurend nemen van beslissingen en het ontplooien van
activiteiten tijdens het plannen, organiseren, leiding geven en controleren.
1.3.2 managementrollen.
Welke rollen? → Mintzberg
(De term managementrollen verwijst naar specifieke categorieën van managementgedrag)
Mintzberg = managmentonderzoeker beschrijft taken van manager als rollen.
● Intermenselijke rollen: rollen die met mensen te maken hebben, maar ook
vertegenwoordigende en symbolische zaken (boegbeeld, leider en aanspreekpunt)
● Informatieve rollen: rollen die te maken hebben met het ontvangen, verzamelen en
verspreiden van informatie (monitor, verspreider en zegsman)
● Beslissingsrollen: rollen die te maken hebben met het maken van keuzes
(ondernemer, probleemoplosser, toekenner van middelen en onderhandelaar)
De manager vervult deze rollen door actie op drie ‘vlakken’ te beheren: met informatie, met
mensen en (soms) door zelf actie te ondernemen.
3
, 2020
1.3.3 managementvaardigheden
Welke vaardigheden? → Katz
● Technische vaardigheden: kennis van de vakkundigheid. Deze hebben het meeste
belang op lagere management niveaus aangezien zij direct met uitvoerende
personeel te maken hebben.
Bijvoorbeeld: computers, accounting.
● Menselijke vaardigheden: goed met anderen kunnen omgaan, zowel individueel als
in team.
(essentieel! Op alle managementniveaus belangrijk omdat managers direct met
mensen werken)
● Conceptuele vaardigheden: het vermogen om over abstracte en ingewikkelde
situaties na te denken en ze te conceptualiseren(abstract denken).
(belangrijk voor topmanagers)
→diverse vaardigheden zijn belangrijk voor meer dan 1 managementfunctie. Zonder
managementvaardigheden zijn de managementfuncties niet uit te voeren
1.3.4 omgaan met veranderingen
+ het belang van klanten voor het werk van een manager
+ het belang van technologie
+ het belang van duurzaamheid
+ het belang van innovatie voor het werk van de manager
4
