samenvatting Q1
Veroudering
Verouderingsmechanisme:
- Oxidatieve stress → reactive oxygen species (Ros) (vrije radicalen→ tegengaan door anti-
oxidantia (vitamine C,E) ROS komt vooral vrij in mitochondriën.
- Telomeren → einde van chromosoom zorgt ervoor dat het goed afgelezen kan worden bij
iedere verdubbeling breekt een klein stukje af. Er is een limiet (50-60 delingen). Telomerase
zorgt ervoor dat de telomeren gerepareerd worden (stamcellen)
- Eiwitaggregatie: Ophoping van inactieve/gedenatureerde eiwitten. Maillard reactie →
eiwitten, vetten versuikeren → eiwitten klonteren aan elkaar wordt AGEs genoemd (een
belangrijk mechanisme bij alzheimer)
- Wear and tear → lichaam slijt door trekkrachten etc.
Netwerktheorie van veroudering:
Alle mechanismes leiden tot veroudering, verschilt per persoon welke reactie het meeste bijdraagt.
Iedereen veroudert dus op een andere manier (sommige snel ander minder snel).Een oplossing is dus
erg lastig.
Disposable soma theorie:
Evolutie → lichaam alleen nuttig voor voortplanting hierna niet meer nuttig. Genen worden
geselecteerd die voortplanting stimuleren
- Antagonische pleiotropie: genen geselecteerd worden die op korte termijn nodig zijn maar
op lange termijn zeer nadelig zijn.
Dubbele vergrijzing: meer vergrijzing, minder jongeren en meer ouderen.
Gezondheid en gedrag
Gezondheid heeft vele definities. Gezondheid volgens WHO: psychisch of fysiek is iets mis, dan ben je
ziek. Volgens Huber: hoe een persoon met ziekte omgaat en er klachten van heeft bepaald of een
persoon ziek is.
Biopsychosociaal model:
= je behandelt een persoon niet een ziekte
,Symptoomperceptie:
Selectieve aandacht: je richt je op de somatische prikkel die je binnenkrijgt.
Negatieve affectiviteit: je ervaart snel negatieve emoties (piekeren)
Somatische sensaties: je ervaart de binnenkomende lichamelijke prikkel.
Gezondheid & maatschappij:
Determinanten van ziekte
- Structueel → landelijk beleid (niet beïnvloedbaar door de persoon zelf)
- Intermediair → omgeving persoon (wel beïnvloedbaar door persoon)
, Diabetes mellitus (nog naar kijken)
Stoornis in de stofwisseling → veroorzaakt door een absoluut of relatief te kort van insuline
Verhoogde bloedglucosewaarde
Type 1:
In de eilandjes van langerhans in de alvleesklier worden insulineproducerende cellen ‘vernietigd’ (ze
werken niet meer maar zelf vaak wel nog aanwezig). De insulineproducerende cellen worden
aangevallen en vernietigd door het immuunsysteem. Behandeling: insuline spuiten → zonder
insuline is diabetes dodelijk.
Wanneer iemand diabetes type 1 heeft, heeft deze persoon een levensverkorting van 10 jaar →
grotere kans op hart- en vaatziekte.
- Klachten in korte tijd
- Auto-immuun ziekte (geen productie van insuline
- Ketoacidose
- Vaak op jonge leeftijd
Type 2:
Diabetes type 2 hangt nauw samen met overgewicht. Ook speelt erfelijkheid bij type 2 een grotere
rol dan bij type 1 (niet logisch). Diabetes type 2 wordt ook wel ouderdomsdiabetes genoemd omdat
het vaak op latere leeftijd ontstaat. Verder is 90% van de diabetespatiënten een diabetes type 2
patiënt. Ontwikkeling van diabetes type 2 ontstaat door insuline-resistentie en/of door insuline-
secretie. Er is genoeg insuline productie alleen werkt deze insuline niet. Je kunt diabetes type 2
voorkomen door slank te blijven → geen overgewicht. Voor diabetes type 2 zijn veel verschillende
geneesmiddelen beschikbaar en is daardoor goed te behandelen.
- Ontstaat geleidelijk
- Resistentie tegen glucose (wel nog productie)
- Behandelen vaak door leefstijlverandering
Klachten:
- Veel plassen
- Dorst
- Gewichtsverlies
- Moeheid
- Slecht zien
- Infecties
- Jeuk
- Tintelingen
- Sufheid
Hypoglykemie: (komt vooral voor bij type 1)
- Te laag glucosegehalte in het bloed
- Bloedglucose < 4 mmol/l
- Kan leiden tot bewusteloosheid
Hyperglykemie:
- Te hoog glucosegehalte in het bloed
- Bloedglucose 10 mmol/l
Geen genezing van type 1 diabetes, er is wel veel onderzoek naar.
Veroudering
Verouderingsmechanisme:
- Oxidatieve stress → reactive oxygen species (Ros) (vrije radicalen→ tegengaan door anti-
oxidantia (vitamine C,E) ROS komt vooral vrij in mitochondriën.
- Telomeren → einde van chromosoom zorgt ervoor dat het goed afgelezen kan worden bij
iedere verdubbeling breekt een klein stukje af. Er is een limiet (50-60 delingen). Telomerase
zorgt ervoor dat de telomeren gerepareerd worden (stamcellen)
- Eiwitaggregatie: Ophoping van inactieve/gedenatureerde eiwitten. Maillard reactie →
eiwitten, vetten versuikeren → eiwitten klonteren aan elkaar wordt AGEs genoemd (een
belangrijk mechanisme bij alzheimer)
- Wear and tear → lichaam slijt door trekkrachten etc.
Netwerktheorie van veroudering:
Alle mechanismes leiden tot veroudering, verschilt per persoon welke reactie het meeste bijdraagt.
Iedereen veroudert dus op een andere manier (sommige snel ander minder snel).Een oplossing is dus
erg lastig.
Disposable soma theorie:
Evolutie → lichaam alleen nuttig voor voortplanting hierna niet meer nuttig. Genen worden
geselecteerd die voortplanting stimuleren
- Antagonische pleiotropie: genen geselecteerd worden die op korte termijn nodig zijn maar
op lange termijn zeer nadelig zijn.
Dubbele vergrijzing: meer vergrijzing, minder jongeren en meer ouderen.
Gezondheid en gedrag
Gezondheid heeft vele definities. Gezondheid volgens WHO: psychisch of fysiek is iets mis, dan ben je
ziek. Volgens Huber: hoe een persoon met ziekte omgaat en er klachten van heeft bepaald of een
persoon ziek is.
Biopsychosociaal model:
= je behandelt een persoon niet een ziekte
,Symptoomperceptie:
Selectieve aandacht: je richt je op de somatische prikkel die je binnenkrijgt.
Negatieve affectiviteit: je ervaart snel negatieve emoties (piekeren)
Somatische sensaties: je ervaart de binnenkomende lichamelijke prikkel.
Gezondheid & maatschappij:
Determinanten van ziekte
- Structueel → landelijk beleid (niet beïnvloedbaar door de persoon zelf)
- Intermediair → omgeving persoon (wel beïnvloedbaar door persoon)
, Diabetes mellitus (nog naar kijken)
Stoornis in de stofwisseling → veroorzaakt door een absoluut of relatief te kort van insuline
Verhoogde bloedglucosewaarde
Type 1:
In de eilandjes van langerhans in de alvleesklier worden insulineproducerende cellen ‘vernietigd’ (ze
werken niet meer maar zelf vaak wel nog aanwezig). De insulineproducerende cellen worden
aangevallen en vernietigd door het immuunsysteem. Behandeling: insuline spuiten → zonder
insuline is diabetes dodelijk.
Wanneer iemand diabetes type 1 heeft, heeft deze persoon een levensverkorting van 10 jaar →
grotere kans op hart- en vaatziekte.
- Klachten in korte tijd
- Auto-immuun ziekte (geen productie van insuline
- Ketoacidose
- Vaak op jonge leeftijd
Type 2:
Diabetes type 2 hangt nauw samen met overgewicht. Ook speelt erfelijkheid bij type 2 een grotere
rol dan bij type 1 (niet logisch). Diabetes type 2 wordt ook wel ouderdomsdiabetes genoemd omdat
het vaak op latere leeftijd ontstaat. Verder is 90% van de diabetespatiënten een diabetes type 2
patiënt. Ontwikkeling van diabetes type 2 ontstaat door insuline-resistentie en/of door insuline-
secretie. Er is genoeg insuline productie alleen werkt deze insuline niet. Je kunt diabetes type 2
voorkomen door slank te blijven → geen overgewicht. Voor diabetes type 2 zijn veel verschillende
geneesmiddelen beschikbaar en is daardoor goed te behandelen.
- Ontstaat geleidelijk
- Resistentie tegen glucose (wel nog productie)
- Behandelen vaak door leefstijlverandering
Klachten:
- Veel plassen
- Dorst
- Gewichtsverlies
- Moeheid
- Slecht zien
- Infecties
- Jeuk
- Tintelingen
- Sufheid
Hypoglykemie: (komt vooral voor bij type 1)
- Te laag glucosegehalte in het bloed
- Bloedglucose < 4 mmol/l
- Kan leiden tot bewusteloosheid
Hyperglykemie:
- Te hoog glucosegehalte in het bloed
- Bloedglucose 10 mmol/l
Geen genezing van type 1 diabetes, er is wel veel onderzoek naar.
