•
•
15. Personen met neurocognitieve stoornissen (NCS)
Inleiding
• Belgische bevolking op 01/01/2020
- België: 11.492.641 inwoners -> 5.832.577 (v) en 5.660.064 (m)
- -18j: 2.312.040
- 18-64j: 6.976.123
- 65+j: 2.204.478
- Aantal kinderen per vrouw is 1,57
- Geboortes: ongeveer 105 jongens op 100 meisjes
- Levensverwachting = aantal jaren dat een pasgeborene in een bepaald jaar
verwacht wordt te leven
o Gemiddeld 81,8j: 84j (v) en 79,6j (m)
® Levensverwachting stijgt jaarlijks
® Vrouwen hogere levensverwachting, maar jaarlijkse toename van
levensverwachting van mannen sterker gestegen dan die van vrouwen
- Senioren vs actieve arbeidsleeftijd 1/3
- Sterke vergrijzing: aandeel oudere leeftijdsgroepen wordt groter waardoor
gemiddelde leeftijd van bevolking toeneemt
o In 2030 zijn er meer 67+ dan -18, piek voorzien in 2040
o In België grote verschillen tussen verschillende gewesten en niet in alle
landsdelen een even sterke vergrijzing
o Volgens Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stijging aantal 60-plussers
tegen 2050 van 12,3% naar 21,5% van de wereldbevolking
- Aantal 100-jarigen: 1.794 -> 1.522 (v) en 272 (m)
- Gemeentes met jongste bevolking in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
- Gemeentes met oudste bevolking aan de kust
• Shift in onze benadering van ouderen:
- Vroeger: ouder worden = ontwikkelen van alsmaar meer gezondheidsissues en
daarmee samengaande beperkingen
- Nu: meer en meer nadruk op positieve ontwikkelingen van ouderen
• Ouderen: wens om (regie over) eigen leven in handen te kunnen houden: ‘actief’,
‘productief’ en ‘gezond’ ouder worden
• Beleidsaanpak voor ouderen gewijzigd in sommige landen
• In verschillende landen (ook in België): verhoging pensioengerechtigde leeftijd
• Active ageing: personen op oudere leeftijd dragen nog steeds bij aan en consumeren
in onze samenleving
Leeftijdspiramide in België
, •
Situering
Senioren (60+) verlaten hun woning voor:
• Andere leefomgeving, al dan niet met meer faciliteiten
• Serviceflat of groep van assistentiewoningen
- Individuele flat: leefruimte, keuken, slaapkamer, toilet en badkamer
- Oudere (65+) of ouder koppel
- Nodige aanpassingen en veiligheid worden voorzien: bv liften en oproepsysteem
om hulp in te roepen
- Andere opties: poetshulp, warme maaltijden, thuisverpleging,
gemeenschappelijke ruimtes, ...
• Centrum voor kortverblijf
- Tijdelijke verzorging en opvang voor 65+’ers
- Zowel dag en nacht als enkel ’s nachts
- Periode van 60 opeenvolgende dagen en max. 90 dagen per jaar
- Verbonden aan WZC: aangeboden dienstverlening is dan ook sterk gelijkend aan
dat van het bijhorende WZC
• Dagverzorgingscentrum
- Opvang en verzorging overdag voor 65+’ers
- Keuze meerdere dagen of uren per week
- Aanbod: verzorging, verschillende activatie-, revalidatie-, en
ontspanningsactiviteiten, warme maaltijd en vervoer van en naar de woonplaats
• Centra voor herstelverblijf
- Ouderen die moeten herstellen van een operatie, zware aandoening of ongeval
- Eenpersoons-of tweepersoonskamer
- Verzorging en revalidatie voorzien
- Max. duur van 60 dagen
- Arts(en), verpleegkundigen, sociale assistenten of psychologen aanwezig
• Ouderen in thuissituatie: zelfstandig wonen, eventueel met aanpassingen of
ambulante hulp van informele (familie, vrienden, kennissen) of formele netwerk
(bv. thuisverpleging en/of thuishulp)
• Zorgwonen of kangeroewonen
• Woonzorgcentrum (WZC)
- Grootste deel hebben bijkomende erkenning voor ondersteuning van ’zwaar
zorgbehoevende personen’ ( ‘RVT-bedden’ tov de ‘ROB-bedden’)
- 81% van populatie in WZC is zwaar zorgbehoevend = 4/5
- 45% van populatie in WZC heeft neurocognitieve stoornis (dementie)
- 5% van 65-plussers in WZC
- Gemiddelde leeftijd bewoner in WZC is 87 jaar
- In Vlaams Gewest minder mensen in WZC dan in andere gewesten
- Gemiddelde verblijfsduur ingekort: 1,5 jaar
o ‘Verkapte verdikking van het verdunningsproces’: personen met een
bepaalde kwetsbaarheid kiezen zoveel mogelijk voor ambulante
hulpverlening en enkel de populatie met een intensieve ondersteuningsnood
blijft over in residentiële settings, dit geldt ook voor WZC
- Laatste jaren sterke verschuiving: zelfredzame ouderen willen zoveel mogelijk
thuis blijven wonen en intrede in een WZC zo lang mogelijk uitstellen
o Aantal zwaar zorgbehoevende inwoners binnen woonzorgcentra blijft stijgen
•
15. Personen met neurocognitieve stoornissen (NCS)
Inleiding
• Belgische bevolking op 01/01/2020
- België: 11.492.641 inwoners -> 5.832.577 (v) en 5.660.064 (m)
- -18j: 2.312.040
- 18-64j: 6.976.123
- 65+j: 2.204.478
- Aantal kinderen per vrouw is 1,57
- Geboortes: ongeveer 105 jongens op 100 meisjes
- Levensverwachting = aantal jaren dat een pasgeborene in een bepaald jaar
verwacht wordt te leven
o Gemiddeld 81,8j: 84j (v) en 79,6j (m)
® Levensverwachting stijgt jaarlijks
® Vrouwen hogere levensverwachting, maar jaarlijkse toename van
levensverwachting van mannen sterker gestegen dan die van vrouwen
- Senioren vs actieve arbeidsleeftijd 1/3
- Sterke vergrijzing: aandeel oudere leeftijdsgroepen wordt groter waardoor
gemiddelde leeftijd van bevolking toeneemt
o In 2030 zijn er meer 67+ dan -18, piek voorzien in 2040
o In België grote verschillen tussen verschillende gewesten en niet in alle
landsdelen een even sterke vergrijzing
o Volgens Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stijging aantal 60-plussers
tegen 2050 van 12,3% naar 21,5% van de wereldbevolking
- Aantal 100-jarigen: 1.794 -> 1.522 (v) en 272 (m)
- Gemeentes met jongste bevolking in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
- Gemeentes met oudste bevolking aan de kust
• Shift in onze benadering van ouderen:
- Vroeger: ouder worden = ontwikkelen van alsmaar meer gezondheidsissues en
daarmee samengaande beperkingen
- Nu: meer en meer nadruk op positieve ontwikkelingen van ouderen
• Ouderen: wens om (regie over) eigen leven in handen te kunnen houden: ‘actief’,
‘productief’ en ‘gezond’ ouder worden
• Beleidsaanpak voor ouderen gewijzigd in sommige landen
• In verschillende landen (ook in België): verhoging pensioengerechtigde leeftijd
• Active ageing: personen op oudere leeftijd dragen nog steeds bij aan en consumeren
in onze samenleving
Leeftijdspiramide in België
, •
Situering
Senioren (60+) verlaten hun woning voor:
• Andere leefomgeving, al dan niet met meer faciliteiten
• Serviceflat of groep van assistentiewoningen
- Individuele flat: leefruimte, keuken, slaapkamer, toilet en badkamer
- Oudere (65+) of ouder koppel
- Nodige aanpassingen en veiligheid worden voorzien: bv liften en oproepsysteem
om hulp in te roepen
- Andere opties: poetshulp, warme maaltijden, thuisverpleging,
gemeenschappelijke ruimtes, ...
• Centrum voor kortverblijf
- Tijdelijke verzorging en opvang voor 65+’ers
- Zowel dag en nacht als enkel ’s nachts
- Periode van 60 opeenvolgende dagen en max. 90 dagen per jaar
- Verbonden aan WZC: aangeboden dienstverlening is dan ook sterk gelijkend aan
dat van het bijhorende WZC
• Dagverzorgingscentrum
- Opvang en verzorging overdag voor 65+’ers
- Keuze meerdere dagen of uren per week
- Aanbod: verzorging, verschillende activatie-, revalidatie-, en
ontspanningsactiviteiten, warme maaltijd en vervoer van en naar de woonplaats
• Centra voor herstelverblijf
- Ouderen die moeten herstellen van een operatie, zware aandoening of ongeval
- Eenpersoons-of tweepersoonskamer
- Verzorging en revalidatie voorzien
- Max. duur van 60 dagen
- Arts(en), verpleegkundigen, sociale assistenten of psychologen aanwezig
• Ouderen in thuissituatie: zelfstandig wonen, eventueel met aanpassingen of
ambulante hulp van informele (familie, vrienden, kennissen) of formele netwerk
(bv. thuisverpleging en/of thuishulp)
• Zorgwonen of kangeroewonen
• Woonzorgcentrum (WZC)
- Grootste deel hebben bijkomende erkenning voor ondersteuning van ’zwaar
zorgbehoevende personen’ ( ‘RVT-bedden’ tov de ‘ROB-bedden’)
- 81% van populatie in WZC is zwaar zorgbehoevend = 4/5
- 45% van populatie in WZC heeft neurocognitieve stoornis (dementie)
- 5% van 65-plussers in WZC
- Gemiddelde leeftijd bewoner in WZC is 87 jaar
- In Vlaams Gewest minder mensen in WZC dan in andere gewesten
- Gemiddelde verblijfsduur ingekort: 1,5 jaar
o ‘Verkapte verdikking van het verdunningsproces’: personen met een
bepaalde kwetsbaarheid kiezen zoveel mogelijk voor ambulante
hulpverlening en enkel de populatie met een intensieve ondersteuningsnood
blijft over in residentiële settings, dit geldt ook voor WZC
- Laatste jaren sterke verschuiving: zelfredzame ouderen willen zoveel mogelijk
thuis blijven wonen en intrede in een WZC zo lang mogelijk uitstellen
o Aantal zwaar zorgbehoevende inwoners binnen woonzorgcentra blijft stijgen