Historische context ‘De Koude Oorlog’
§3.1 Blokvorming in Europa (1945-1955)
- Leidende vraag: Waardoor raakte Europa na 1945 verdeeld in twee ideologische blokken en
waardoor groeide de spanning tussen deze twee blokken?
Bijna alle onderdelen van deze samenvatting zijn bedoeld om deze vraag te beantwoorden.
De laatste zin van elk stukje is vaak je antwoord.
Oude tegenstellingen
Tegenstellingen tussen de VS en de Sovjet-Unie (SU)waren er al even voor de oorlog begon (erg
uitgebreid beschreven, maar erg belangrijk voor het hele hoofdstuk):
- In 1917 grepen communisten in Rusland de macht. Zij streefden naar een klasseloze
samenleving waarbij iedereen evenveel bezat en zonder enige vorm van kapitalisme. ‘Het
bezit’ was in handen van de staat en dit moest verwerkelijkt worden door een revolutie door
de arbeiders. De SU werd een totalitaire dictatuur waarin alle macht in handen was van de
communistische partij, de economie volledig door de staat werd gecontroleerd en het
individu nauwelijks vrijheid had.
- Het kapitalisme, wat in de VS een grote rol speelde, is totaal het tegenovergestelde. In een
kapitalistisch land streeft iedereen naar zo veel mogelijk welvaart voor zichzelf. ‘Het bezit’ is
in handen van privé eigenaren. Er is bijvoorbeeld een vrije markt waarbij iedereen zo veel
mag produceren als hij wil en voor welke prijs. Het nadeel hiervan is dat de verschillen tussen
arm en rijk erg groot kunnen zijn. De VS was een democratie en er was individuele vrijheid.
- In 1918 stuurde president Wilson militairen naar de SU om de anticommunisten te helpen
tijdens hun burgeroorlog tegen de communisten, versterking van wantrouwen/spanning.
Potsdam
- De SU en de VS waren in WO2 bondgenoten van elkaar geworden, ze hadden immers een
gemeenschappelijke vijand: Duitsland.
- De Amerikaanse president Roosevelt wilde dit na de oorlog zo houden en stelde voor om
Europa te verdelen in invloedssferen die dan bij ofwel de VS ofwel de SU behoorde.
- Opvolger van Roosevelt, Truman, vertrouwde Stalin niet en dacht dat hij het communisme
wilden verspreiden. Stalin dacht weer dat Truman een eind wilde maken aan het
communisme versterking spanning (leidende vraag).
- In juli 1945 kwamen Truman (VS), Stalin (SU) en Churchill (Brittanië) bijeen voor een
vredesregeling met Duitsland en voor het regelen van de machtsverhoudingen. Hier kwam
niks van terecht, want tijdens deze conferentie in Potsdam liet Amerika een atoombom
vallen in New Mexico om Stalin af te schrikken (groot atoombomnieuws, deze bom was
nieuw en ontzettend schadelijk). versterking wantrouwen en spanning (leidende vraag)
De bom op Hiroshima
WO2 ging door in Azië, waar Japan weerstand bood aan de Amerikanen.
- Om Japan tot overgave te dwingen, besloot Truman atoombommen te laten gooien. De
eerste atoombom viel in Hiroshima, de tweede op Nagasaki. De verwoestingen waren
desastreus, dus Japan capituleerde. Hulp van Stalin had Truman dus niet meer nodig, maar
toch besloot Stalin Japan aan te vallen.
- Gevolg (!!!): Truman zag hierin bewijs dat Stalin het communisme overal wilde verbreiden
terwijl Stalin weer dacht dat de atoombommen bedoeld waren om de SU af te schrikken
versterking wantrouwen (leidende vraag)
Trumandoctrine en Marshallhulp
§3.1 Blokvorming in Europa (1945-1955)
- Leidende vraag: Waardoor raakte Europa na 1945 verdeeld in twee ideologische blokken en
waardoor groeide de spanning tussen deze twee blokken?
Bijna alle onderdelen van deze samenvatting zijn bedoeld om deze vraag te beantwoorden.
De laatste zin van elk stukje is vaak je antwoord.
Oude tegenstellingen
Tegenstellingen tussen de VS en de Sovjet-Unie (SU)waren er al even voor de oorlog begon (erg
uitgebreid beschreven, maar erg belangrijk voor het hele hoofdstuk):
- In 1917 grepen communisten in Rusland de macht. Zij streefden naar een klasseloze
samenleving waarbij iedereen evenveel bezat en zonder enige vorm van kapitalisme. ‘Het
bezit’ was in handen van de staat en dit moest verwerkelijkt worden door een revolutie door
de arbeiders. De SU werd een totalitaire dictatuur waarin alle macht in handen was van de
communistische partij, de economie volledig door de staat werd gecontroleerd en het
individu nauwelijks vrijheid had.
- Het kapitalisme, wat in de VS een grote rol speelde, is totaal het tegenovergestelde. In een
kapitalistisch land streeft iedereen naar zo veel mogelijk welvaart voor zichzelf. ‘Het bezit’ is
in handen van privé eigenaren. Er is bijvoorbeeld een vrije markt waarbij iedereen zo veel
mag produceren als hij wil en voor welke prijs. Het nadeel hiervan is dat de verschillen tussen
arm en rijk erg groot kunnen zijn. De VS was een democratie en er was individuele vrijheid.
- In 1918 stuurde president Wilson militairen naar de SU om de anticommunisten te helpen
tijdens hun burgeroorlog tegen de communisten, versterking van wantrouwen/spanning.
Potsdam
- De SU en de VS waren in WO2 bondgenoten van elkaar geworden, ze hadden immers een
gemeenschappelijke vijand: Duitsland.
- De Amerikaanse president Roosevelt wilde dit na de oorlog zo houden en stelde voor om
Europa te verdelen in invloedssferen die dan bij ofwel de VS ofwel de SU behoorde.
- Opvolger van Roosevelt, Truman, vertrouwde Stalin niet en dacht dat hij het communisme
wilden verspreiden. Stalin dacht weer dat Truman een eind wilde maken aan het
communisme versterking spanning (leidende vraag).
- In juli 1945 kwamen Truman (VS), Stalin (SU) en Churchill (Brittanië) bijeen voor een
vredesregeling met Duitsland en voor het regelen van de machtsverhoudingen. Hier kwam
niks van terecht, want tijdens deze conferentie in Potsdam liet Amerika een atoombom
vallen in New Mexico om Stalin af te schrikken (groot atoombomnieuws, deze bom was
nieuw en ontzettend schadelijk). versterking wantrouwen en spanning (leidende vraag)
De bom op Hiroshima
WO2 ging door in Azië, waar Japan weerstand bood aan de Amerikanen.
- Om Japan tot overgave te dwingen, besloot Truman atoombommen te laten gooien. De
eerste atoombom viel in Hiroshima, de tweede op Nagasaki. De verwoestingen waren
desastreus, dus Japan capituleerde. Hulp van Stalin had Truman dus niet meer nodig, maar
toch besloot Stalin Japan aan te vallen.
- Gevolg (!!!): Truman zag hierin bewijs dat Stalin het communisme overal wilde verbreiden
terwijl Stalin weer dacht dat de atoombommen bedoeld waren om de SU af te schrikken
versterking wantrouwen (leidende vraag)
Trumandoctrine en Marshallhulp
