Samenvattingen Nederlands taalverandering 16/3/2021
Romy van den Driessche V44 LLA
Staat de Nederlandse taal stevig in zijn schoenen?
Over de toekomst van het Nederlands
Het Nederlands nu
Het Nederlands vandaag de dag heeft 23 miljoen sprekers en is geen bedreigde taal.
Nederlandstaligen bevinden zich in duidelijk, afgebakende gebieden -> dit versterkt de positie van
het Nederlands (de taal laat zich zo minder makkelijk uitvlakken). Op de ‘’overlevingscriteria’’ van het
Unesco scoort het Nederlands goed: Nederlandstaligen vinden het belangrijk dat hun kinderen de
taal beheersen, Nederlandstaligen bevinden zich in afgebakende gebieden, Nederlands groeit en
bloeit, Nederlands wordt officieel gesteund (door Taalunie) en het Nederlands is een erkende
officiële taal.
Het Nederlands in de toekomst
Door globalisering neemt voornamelijk het Engels een belangrijkere plek in, in zowel Nederland als
Vlaanderen. De talenrijkdom neemt ook toe door immigratie. Nederlands in stand blijven houden:
Nederlands kiezen in zoveel mogelijk maatschappelijke domeinen en het Nederlands blijven
gebruiken in dagelijks leven/werkvloer/overheid/politiek/zorg/theater/school. Nederlands
terreinverlies op een van de maatschappelijke domeinen heeft als gevolg taalverschuiving -> een hele
talengemeenschap vervang de oorspronkelijke taal.
De staat van het Nederlands
Taalbeleidmakers zijn nieuwsgierig naar de ontwikkeling van de positie van de taal.
Langetermijnonderzoek opgestart in 2016 over welke positie de Nederlandse taal inneemt en zal
innemen. Nederlandstaligen kregen een vragenlijst die om de zoveel jaar opnieuw moet worden
ingevuld. Doel onderzoek -> betrouwbare cijfers trends in taalkeuze.
, Taalverloedering of taalverrijking?
Over het gebruik van het Nederlands in de sociale media
Code-switching
Onderzoek VU Amsterdam conclusie; zorgen over scholieren onterecht. Scholieren erg goed in code-
switching: schakelen tussen communicatiestijlen (jongerentaal, straattaal, formeel, standaard
Nederlands) Met de opkomst van sociale media is deze code-switching alleen maar toegenomen. De
invloed van sociale media bestaat wel, maar is minder groot dan gedacht. Ook positieve invloed
bewezen: jongeren schrijven meer, toename creativiteit, verbetering taalvaardigheid.
Afkortingen zijn van alle tijden
Opvallend kenmerk sociale media: afkortingen -> begon al bij Middeleeuwse handschriften en
Latijnse afkortingen daarna bij sms en is nu door Whatsapp gebruikers overgenomen.
Creatief Nederlands
Overeenkomst spreektaal en sociale media taal -> snelle variant van het Nederlands. Woorden
worden afgekort, deze vorm wordt bestempeld als Korterlands. Wordt gebuikt op sociale media
vanwege het gemakt. Wordt gebruikt in politiek vanwege de beperkte spreektijd.
Grammaticale regels
Jongeren volgen voor 80% dezelfde (ongeschreven) grammaticaregels. Veel woorden bestaan uit:
- Opeenvolging van een/meerdere medeklinkers, klinkers en dan weer een/meerdere medeklinkers.
- In een afkorting valt de klinker weg
Veel dezelfde keuzen voor afkorten van woorden laat zien dat we veel kennis hebben van de
woordopbouw. Onderzoek heeft ook bewezen dat we in het geheel naar een woord kijken waardoor
we makkelijker afkortingen kunnen lezen.
Romy van den Driessche V44 LLA
Staat de Nederlandse taal stevig in zijn schoenen?
Over de toekomst van het Nederlands
Het Nederlands nu
Het Nederlands vandaag de dag heeft 23 miljoen sprekers en is geen bedreigde taal.
Nederlandstaligen bevinden zich in duidelijk, afgebakende gebieden -> dit versterkt de positie van
het Nederlands (de taal laat zich zo minder makkelijk uitvlakken). Op de ‘’overlevingscriteria’’ van het
Unesco scoort het Nederlands goed: Nederlandstaligen vinden het belangrijk dat hun kinderen de
taal beheersen, Nederlandstaligen bevinden zich in afgebakende gebieden, Nederlands groeit en
bloeit, Nederlands wordt officieel gesteund (door Taalunie) en het Nederlands is een erkende
officiële taal.
Het Nederlands in de toekomst
Door globalisering neemt voornamelijk het Engels een belangrijkere plek in, in zowel Nederland als
Vlaanderen. De talenrijkdom neemt ook toe door immigratie. Nederlands in stand blijven houden:
Nederlands kiezen in zoveel mogelijk maatschappelijke domeinen en het Nederlands blijven
gebruiken in dagelijks leven/werkvloer/overheid/politiek/zorg/theater/school. Nederlands
terreinverlies op een van de maatschappelijke domeinen heeft als gevolg taalverschuiving -> een hele
talengemeenschap vervang de oorspronkelijke taal.
De staat van het Nederlands
Taalbeleidmakers zijn nieuwsgierig naar de ontwikkeling van de positie van de taal.
Langetermijnonderzoek opgestart in 2016 over welke positie de Nederlandse taal inneemt en zal
innemen. Nederlandstaligen kregen een vragenlijst die om de zoveel jaar opnieuw moet worden
ingevuld. Doel onderzoek -> betrouwbare cijfers trends in taalkeuze.
, Taalverloedering of taalverrijking?
Over het gebruik van het Nederlands in de sociale media
Code-switching
Onderzoek VU Amsterdam conclusie; zorgen over scholieren onterecht. Scholieren erg goed in code-
switching: schakelen tussen communicatiestijlen (jongerentaal, straattaal, formeel, standaard
Nederlands) Met de opkomst van sociale media is deze code-switching alleen maar toegenomen. De
invloed van sociale media bestaat wel, maar is minder groot dan gedacht. Ook positieve invloed
bewezen: jongeren schrijven meer, toename creativiteit, verbetering taalvaardigheid.
Afkortingen zijn van alle tijden
Opvallend kenmerk sociale media: afkortingen -> begon al bij Middeleeuwse handschriften en
Latijnse afkortingen daarna bij sms en is nu door Whatsapp gebruikers overgenomen.
Creatief Nederlands
Overeenkomst spreektaal en sociale media taal -> snelle variant van het Nederlands. Woorden
worden afgekort, deze vorm wordt bestempeld als Korterlands. Wordt gebuikt op sociale media
vanwege het gemakt. Wordt gebruikt in politiek vanwege de beperkte spreektijd.
Grammaticale regels
Jongeren volgen voor 80% dezelfde (ongeschreven) grammaticaregels. Veel woorden bestaan uit:
- Opeenvolging van een/meerdere medeklinkers, klinkers en dan weer een/meerdere medeklinkers.
- In een afkorting valt de klinker weg
Veel dezelfde keuzen voor afkorten van woorden laat zien dat we veel kennis hebben van de
woordopbouw. Onderzoek heeft ook bewezen dat we in het geheel naar een woord kijken waardoor
we makkelijker afkortingen kunnen lezen.
