Levensloop
Hoofdstuk 1: Kiezen
Paragraaf 1.2 welke kosten tellen mee?
Consumeren= Kopen van goederen en diensten door gezinnen. Ook wel aanschaffen van producten
door eindgebruiker
Investeren= Aanschaffen van kapitaalgoederen door een onderneming of bedrijf
Opofferingskosten= Waarde van datgene wat we opofferen
Schaarste
➢ Dagelijks leven: Een goed waar gebrek aan is; absolute schaarste
➢ Economie: Een goed is schaars als er een offer moet worden geleverd om het te verkrijgen;
relatieve schaarste
Vrije goederen= goederen waarvoor geen schaarse middelen worden opgeofferd
➢ Water in de sloot
➢ Wind
➢ Zee- en regenwater
Paragraaf 1.3 het budget, wat koop je ervoor?
Budgetvergelijking= geeft alle combinaties van 2 producten weer die je maximaal met een gegeven
budget en gegeven prijzen van de producten kunt kopen (10= 0,25b + 0,08m)
Budgetlijn= grafische vormgeving van de budgetvergelijking
Verandering budget → evenwijdige verschuiving van de lijn
Verandering in voorkeur → verschuiving langs de vraaglijn
Verandering van 1 van de prijzen → Verandering van de lijn
! tenzij beide prijzen met hetzelfde percentage stijgen, dan verschuift de
lijn evenwijdig
Koopkracht= inkomen uitgedrukt in de hoeveelheid goederen die ermee
gekocht kan worden. De koopkracht blijft gelijk als het nominale budget
(Budget in euro’s) en de prijzen tegelijk stijgen
, Paragraaf 1.4 De invloed van andermans keuze
Speltheorie
➢ Spelers:
○ Nemen de beslissingen
○ Gaan voor een zo hoog mogelijke uitbetaling
○ Kunnen zich zowel coöperatief (samenwerkend) als niet-coöperatief
(beconcurrerend) opstellen
➢ Informatie:
○ Keuze wordt afgestemd op basis van wat de ander doet
○ Symmetrisch= beide partijen weten evenveel van elkaar
➢ Strategie:
○ Dominante strategie= strategie die het meeste oplevert, de strategie die wordt
gekozen ongeacht de strategie van een ander
➢ Uitbetaling:
○ De verwachte uitbetaling wordt weergegeven in een opbrengstenmatrix
➢ Evenwicht:
○ Nash-evenwicht= spelers kunnen hun opbrengst niet verbeteren door alleen van
strategie te veranderen
Gevangenendilemma
➢ Bij een gevangenendilemma hebben beide spelers een dominante strategie
➢ Het Nash-evenwicht die tot stand komt door de dominante strategieën is voor beide partijen
ongunstig
➢ Coöperatief spelen (samenwerken) leidt bij dit dilemma tot een beter resultaat
➢ Afspraken:
○ Sociale normen (coöperatief spelen wordt als normaal gezien)
○ Bindende afspraken
○ Collectieve dwang
Tit-for-that
➢ Spel dat wordt herhaald
➢ Herhaling zorgt voor de verandering van de strategie
○ In het begin is er meestal sprake van een samenwerking. Als de tegenspeler van
strategie veranderd en niet meer gaat samenwerken, straf je degene door ook niet
meer samen te werken
Bindende afspraken
➢ = afspraak waar je niet onderuit kunt, van tevoren afgesproken een bepaalde strategie te
volgen
➢ Free-riders gedrag of meeliftersgedrag= profiteren van de goede diensten van anderen
○ Te voorkomen door een straf mechanisme
Hoofdstuk 1: Kiezen
Paragraaf 1.2 welke kosten tellen mee?
Consumeren= Kopen van goederen en diensten door gezinnen. Ook wel aanschaffen van producten
door eindgebruiker
Investeren= Aanschaffen van kapitaalgoederen door een onderneming of bedrijf
Opofferingskosten= Waarde van datgene wat we opofferen
Schaarste
➢ Dagelijks leven: Een goed waar gebrek aan is; absolute schaarste
➢ Economie: Een goed is schaars als er een offer moet worden geleverd om het te verkrijgen;
relatieve schaarste
Vrije goederen= goederen waarvoor geen schaarse middelen worden opgeofferd
➢ Water in de sloot
➢ Wind
➢ Zee- en regenwater
Paragraaf 1.3 het budget, wat koop je ervoor?
Budgetvergelijking= geeft alle combinaties van 2 producten weer die je maximaal met een gegeven
budget en gegeven prijzen van de producten kunt kopen (10= 0,25b + 0,08m)
Budgetlijn= grafische vormgeving van de budgetvergelijking
Verandering budget → evenwijdige verschuiving van de lijn
Verandering in voorkeur → verschuiving langs de vraaglijn
Verandering van 1 van de prijzen → Verandering van de lijn
! tenzij beide prijzen met hetzelfde percentage stijgen, dan verschuift de
lijn evenwijdig
Koopkracht= inkomen uitgedrukt in de hoeveelheid goederen die ermee
gekocht kan worden. De koopkracht blijft gelijk als het nominale budget
(Budget in euro’s) en de prijzen tegelijk stijgen
, Paragraaf 1.4 De invloed van andermans keuze
Speltheorie
➢ Spelers:
○ Nemen de beslissingen
○ Gaan voor een zo hoog mogelijke uitbetaling
○ Kunnen zich zowel coöperatief (samenwerkend) als niet-coöperatief
(beconcurrerend) opstellen
➢ Informatie:
○ Keuze wordt afgestemd op basis van wat de ander doet
○ Symmetrisch= beide partijen weten evenveel van elkaar
➢ Strategie:
○ Dominante strategie= strategie die het meeste oplevert, de strategie die wordt
gekozen ongeacht de strategie van een ander
➢ Uitbetaling:
○ De verwachte uitbetaling wordt weergegeven in een opbrengstenmatrix
➢ Evenwicht:
○ Nash-evenwicht= spelers kunnen hun opbrengst niet verbeteren door alleen van
strategie te veranderen
Gevangenendilemma
➢ Bij een gevangenendilemma hebben beide spelers een dominante strategie
➢ Het Nash-evenwicht die tot stand komt door de dominante strategieën is voor beide partijen
ongunstig
➢ Coöperatief spelen (samenwerken) leidt bij dit dilemma tot een beter resultaat
➢ Afspraken:
○ Sociale normen (coöperatief spelen wordt als normaal gezien)
○ Bindende afspraken
○ Collectieve dwang
Tit-for-that
➢ Spel dat wordt herhaald
➢ Herhaling zorgt voor de verandering van de strategie
○ In het begin is er meestal sprake van een samenwerking. Als de tegenspeler van
strategie veranderd en niet meer gaat samenwerken, straf je degene door ook niet
meer samen te werken
Bindende afspraken
➢ = afspraak waar je niet onderuit kunt, van tevoren afgesproken een bepaalde strategie te
volgen
➢ Free-riders gedrag of meeliftersgedrag= profiteren van de goede diensten van anderen
○ Te voorkomen door een straf mechanisme
