DIGITALE DIAGNOSTIEK 1
Digitale diagnostiek in de klinische psychologie
Onderzoeksvoorstel
Sari Segers
Vrije Universiteit Amsterdam
Psychologie
Sari Segers 2612776
Houben, J. (Groep 36)
Methodologie 1 (P_BBDPSY)
31-01-2020
Aantal woorden: 1599
, DIGITALE DIAGNOSTIEK 2
Digitale diagnostiek in de klinische psychologie
Onlangs verscheen er een Volkskrant artikel over de opkomst van een 'digitale
hulptherapeut'; de Telescreen 5.0. Dit is geen recent verschijnsel. Een soortgelijk concept deed al
zijn intrede in 1966, in de vorm van een 'computertherapeut' genaamd Eliza. De Telescreen 5.0,
de nieuwste versie van de Eliza, zou aan de hand van 670 vragen een ziektebeeld kunnen
schetsen waardoor een snellere doorverwijzing kan volgen. De toon van het artikel bleef echter
negatief; er zou minder naar de diagnose gekeken moeten worden en meer naar de mens. Toch
komt de schrijver tot de conclusie dat een dergelijke benadering 'lastig is in een medische sector
die worstelt met krappe productiedoelen, overwerkt personeel en financiële kopzorgen'
(Heijnemans, 2019).
De opkomst van de Telescreen 5.0 is een goed voorbeeld van de digitalisering en
toename van big data binnen de klinische psychodiagnostiek. De implementatie van aanvullende
digitale informatie tijdens een intake creëert niet alleen nieuwe mogelijkheden om de
betrouwbaarheid van psychiatrische diagnostiek te vergroten, maar ook vormt het mogelijk een
oplossing om de lange wachttijden binnen de geestelijke gezondheidszorg te reduceren (Naarding
et al., 2019). Echter, menig onderzoek toont aan dat zowel de begeleidende documenten (zoals
een vragenlijst van de Telescreen 5.0 of een diagnose van de verwijzer) als de beoordelingen van
behandelaars, gekenmerkt worden door vertekeningen (Richards et al., 2015). Het geven van een
diagnose is vaak gevolg van stereotype ideeën vanuit de behandelaar. Sommige symptomen
worden gezien als belangrijker dan andere en er worden soms symptomen waargenomen die de
cliënt in werkelijkheid niet heeft (Garb, 2005). Volgens Garb (2005) is het dan ook aannemelijk
om te stellen dat de interpretatie van een vragenlijst, zoals de Telescreen 5.0, afhankelijk is van
de stereotypes van de behandelaar in kwestie. Voor de cliënt kan er aan de andere kant sprake
zijn van een confirmation bias; de cliënt vult een vragenlijst in aan de hand van de diagnose die
hij of zij verwacht, hierdoor ontstaat er een discrepantie tussen de daadwerkelijke symptomen en
de gegeven diagnose. Bovendien is de Telescreen 5.0 een momentopname, dus komt de
betrouwbaarheid en validiteit van de diagnose in het geding.
Een alternatief kan gerealiseerd worden door middel van big data; welke een grote
hoeveelheid gevarieerde data omvat, dat op een hoge snelheid binnenkomt en wordt verwerkt
(Richards & King, 2013). Stel men kan, door het gebruik van big data, de afgeleide data van
digitaal bijgehouden symptomen omzetten in een adequate diagnose. Een dergelijke diagnose op
Digitale diagnostiek in de klinische psychologie
Onderzoeksvoorstel
Sari Segers
Vrije Universiteit Amsterdam
Psychologie
Sari Segers 2612776
Houben, J. (Groep 36)
Methodologie 1 (P_BBDPSY)
31-01-2020
Aantal woorden: 1599
, DIGITALE DIAGNOSTIEK 2
Digitale diagnostiek in de klinische psychologie
Onlangs verscheen er een Volkskrant artikel over de opkomst van een 'digitale
hulptherapeut'; de Telescreen 5.0. Dit is geen recent verschijnsel. Een soortgelijk concept deed al
zijn intrede in 1966, in de vorm van een 'computertherapeut' genaamd Eliza. De Telescreen 5.0,
de nieuwste versie van de Eliza, zou aan de hand van 670 vragen een ziektebeeld kunnen
schetsen waardoor een snellere doorverwijzing kan volgen. De toon van het artikel bleef echter
negatief; er zou minder naar de diagnose gekeken moeten worden en meer naar de mens. Toch
komt de schrijver tot de conclusie dat een dergelijke benadering 'lastig is in een medische sector
die worstelt met krappe productiedoelen, overwerkt personeel en financiële kopzorgen'
(Heijnemans, 2019).
De opkomst van de Telescreen 5.0 is een goed voorbeeld van de digitalisering en
toename van big data binnen de klinische psychodiagnostiek. De implementatie van aanvullende
digitale informatie tijdens een intake creëert niet alleen nieuwe mogelijkheden om de
betrouwbaarheid van psychiatrische diagnostiek te vergroten, maar ook vormt het mogelijk een
oplossing om de lange wachttijden binnen de geestelijke gezondheidszorg te reduceren (Naarding
et al., 2019). Echter, menig onderzoek toont aan dat zowel de begeleidende documenten (zoals
een vragenlijst van de Telescreen 5.0 of een diagnose van de verwijzer) als de beoordelingen van
behandelaars, gekenmerkt worden door vertekeningen (Richards et al., 2015). Het geven van een
diagnose is vaak gevolg van stereotype ideeën vanuit de behandelaar. Sommige symptomen
worden gezien als belangrijker dan andere en er worden soms symptomen waargenomen die de
cliënt in werkelijkheid niet heeft (Garb, 2005). Volgens Garb (2005) is het dan ook aannemelijk
om te stellen dat de interpretatie van een vragenlijst, zoals de Telescreen 5.0, afhankelijk is van
de stereotypes van de behandelaar in kwestie. Voor de cliënt kan er aan de andere kant sprake
zijn van een confirmation bias; de cliënt vult een vragenlijst in aan de hand van de diagnose die
hij of zij verwacht, hierdoor ontstaat er een discrepantie tussen de daadwerkelijke symptomen en
de gegeven diagnose. Bovendien is de Telescreen 5.0 een momentopname, dus komt de
betrouwbaarheid en validiteit van de diagnose in het geding.
Een alternatief kan gerealiseerd worden door middel van big data; welke een grote
hoeveelheid gevarieerde data omvat, dat op een hoge snelheid binnenkomt en wordt verwerkt
(Richards & King, 2013). Stel men kan, door het gebruik van big data, de afgeleide data van
digitaal bijgehouden symptomen omzetten in een adequate diagnose. Een dergelijke diagnose op
