College Aantekeningen Diagnostiek en Assessment

Collegeslides Diagnostiek en Assessment in opvoeding,
onderwijs en hulpverlening.
Inhoudsopgave
College 1: Assessmentproces ............................................................................................... 2
1. Hulpvraag ...................................................................................................................... 3
2. Type testen.................................................................................................................... 4
3. Test afnemen................................................................................................................. 6
5. Interpreteren = Assesment: ........................................................................................... 8
6. Besluitvorming = Application: ......................................................................................... 9
College 2: Assessment in Ontwikkeling ................................................................................10
Stap 1: Definiëren – Conceptualiseren .............................................................................11
Stap 2: Selecteren – Selecteer Structuur en Opzet test: ...................................................13
Stap 3: Afnemen – Gestandaardiseerde Testafname .......................................................16
Stap 4: Scoren – Psychometrische Studies ......................................................................17
Stap 5: Interpreteren – mbv normen .................................................................................18
Stap 6: Besluitvorming – Wat is de kwaliteit van de test? .................................................18
College 3: Betrouwbaarheid .................................................................................................21
Scores beschrijven ...........................................................................................................21
Betrouwbaarheid ..............................................................................................................24
College 4: Validiteit ...............................................................................................................34
1. Inhoudsgerelateerd bewijs ............................................................................................35
2. Criteriumgerelateerd bewijs ..........................................................................................37
3. Bewijs gerelateerd aan interne structuur .......................................................................43
4. Bewijs gerelateerd aan antwoordprocessen .................................................................44
College 5: Interpretatie en Besluitvorming ............................................................................47
Interpreteren .....................................................................................................................47
Besluitvorming ..................................................................................................................55
College 6: Assessment en Besluitvorming in het Onderwijs .................................................62
1. Item-Analyse ................................................................................................................62
2. Onderwijstoetsen ..........................................................................................................70
College 7: De SASIB en de Leerdoelen ................................................................................76
Leerdoel 1 Assesmentproces ...........................................................................................77
Leerdoel 2: Betekenis en Interpretatie testscores → Besluitvorming.................................81
Leerdoel 3 Betrouwbaarheid & validiteit ............................................................................83
Leerdoel 4: Kwaliteit van individuele items........................................................................86
Leerdoel 5: Kwaliteit instrumenten diverse populaties ......................................................87



1

,College 1: Assessmentproces
Mogelijke vragen:
- Wat is er aan de hand?
o Op school, thuis op de opvang
o Met schoolse vakken, op sociaal-emotioneel gebied
- Waarom stagneert de ontwikkeling
- Slaat de behandeling aan?
In D&A
- Met welke testinstrumenten kan ik de ontwikkeling/situatie het best in kaart
brengen?
- Waar moet ik op letten bij de testselectie?
- Hoe interpreteer ik de testuitslag?
o Kan een kind niet lezen omdat hij niet slim genoeg is. Of is het zo druk
en stressvol thuis dat het kind zich niet kan concentreren?
- Hoe wordt een goed testinstrument ontwikkeld?
Omdat…




Leerdoelen D&A
1. Uitleggen wat het assessmentproces inhoudt met de verschillende stappen,
aannames, ethische aspecten en speciale voorzieningen.
2. Begrijpen wat testscores betekenen en hoe deze te interpreteren om
adequate besluitvorming te laten plaatsvinden.
3. Uitleggen wat betrouwbaarheid en validiteit van testscores zijn en hoe deze
kunnen samenhangen en verschillen.
4. Begrijpen hoe de kwaliteit van individuele items te analyseren is.
5. De kwaliteit van verschillende instrumenten beoordelen voor het meten van
diverse populaties.




2

,Assessmentproces – De SASIB van Sam
Begrippenlijst H1 Begrippenlijst H11




Begrippen toegepast: Casus Sam
- Iedereen vindt haar een druk kind. Ze heeft weinig concentratie in de klas
- Ze was een kikker in de klas: ze kwaakte en sprong als een kikker door de
klas. De juf kon haar niet in bedwang houden
- Cito-scores vlakte ook af
- Wat is er aan de hand met de ontwikkeling van Sam?
Assessmentproces
1. Definiëren
2. Selecteren van testen
3. Afnemen
4. Scoren
5. Interpreteren
6. Besluitvorming
Casus Sam op basis van H1 en H11

1. Hulpvraag
- Gericht op bijvoorbeeld
o Gedrag
o Sociaal-emotionele ontwikkeling
o Cognitieve ontwikkeling
- Wat zou je willen testen?
o ADHD
o Gedrag
o Gedrag
o Intelligentie
o Concentratievermogen




3

, 2. Type testen
- Maximum performance test
- Typical response test
- Zelfrapportage vragenlijsten
o Omnibus:
▪ Brede range aan symptomen en gedragingen
▪ Signalering & screening
o Domeinspecifiek
▪ Diepgaand
▪ Diagnostische(re) doeleinden
- Interview
- Directe observatie
Definitie: Maximum Peformance Test
- In kaart brengen van kennis- en vaardigheidsniveau
o Achievement tests  Niveau na instructie
o Aptitude tests  Niveau als gevolg van levenservaring
- Subtypes maximum performance tests
o Speed → Hoeveel test items correct binnen afgebakende tijd
o Power → Oplopende moeilijkheidsgraad => hoeveel items zijn correct?
- Objectief versus Subjectief
o Bijv. objectief: Scoren van MC (goed/fout)
o Bijv. subjectief: Tentamen met open vragen (gevoeliger voor
interpretatie nakijker)
Definitie: Typical Response Test
- In kaart brengen gedrag en persoonskenmerken
o Objectieve persoonlijkheidstests  Vaste antwoordcategorieën (bijv.
klopt wel / klopt niet)
o Projectieve persoonlijkheidstests  Open vraag, geen goed/fout,
subjectieve scoring
Informatie over de CBCL
- Van wat voor type test is sprake bij de CBCL?
o Maximum performance of Typical response?
- Van welk type vragenlijst is hier sprake?
o Omnibus of Domeinspecifiek?
- Kan deze test helpen bij het beantwoorden van de hulpvraag van Sam?
o JA
Vb. ASEBA-vragenlijsten
- CBCL: ingevuld door ouders/verzorgers
- YSR: ingevuld door jeugdige
- TRF: ingevuld door leerkrachten




4