Samenvatting Deel 1: personen- en familierecht

deel1: persoon, familie & recht
Inhoudsopgave
hoofdstuk 1: statuut, ouders & kinderen...................................................................................................................... 2

1. het minderjarige kind............................................................................................................................................ 2
1.1 handelingsonbekwaamheid.......................................................................................................................... 2
1.2 ouderlijke rechten en plichten........................................................................................................................ 6
1.2.1 Ouderlijk gezag.......................................................................................................................................... 6
1.2.1.1 ouderlijk gezag mbt persoon............................................................................................................. 7
1.2.1.2 titularissen............................................................................................................................................. 7
1.2.1.3 uitoefening........................................................................................................................................... 8
1.2.1.4 verblijfsregeling.................................................................................................................................... 9
1.2.1.5 procedurele aspecten..................................................................................................................... 11
1.2.2 ouderlijke verplichtingen........................................................................................................................ 14
1.2.2.1 verplichting tot levensonderhoud en opvoeding.........................................................................14
1.2.2.2 plicht tot respect............................................................................................................................... 17
1.3 voogdij............................................................................................................................................................ 17
1.4 recht op persoonlijk contact........................................................................................................................ 18

hoofdstuk 2: tweerelaties: huwelijke & samenwoning............................................................................................ 19

2.1huwelijk................................................................................................................................................................ 20
2.1.1 aangaan van een huwelijk........................................................................................................................ 20
2.1.2 gevolgen van een huwelijk: primaire huwelijksstelsel..............................................................................22
2.1.3 echtscheiding.............................................................................................................................................. 24
2.1.3.1 echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting huwelijk (EOO).....................................25
2.1.3.2 echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT)........................................................................27

2.2 wettelijke samenwoning (WS).......................................................................................................................... 27
2.2.1 aangaan...................................................................................................................................................... 28
2.2.2 gevolgen...................................................................................................................................................... 28
2.2.3 beëindiging.................................................................................................................................................. 29

2.3 feitelijke samenwoning(FS)............................................................................................................................... 29

samenvattend......................................................................................................................................................... 30




1

,HOOFDSTUK 1: STATUUT, OUDERS & KINDEREN


1. HET MINDERJARIGE KIND

P7-40 in reader

Minderjarige = persoon die de volle leeftijd v 18j nog niet bereikt heeft (art. 388 oud BW)

- Alle regels v familierecht zijn opgenomen in oud BW (niet per se oude regels, maar in België nog
bezig om deze over te nemen in nieuw BW (oudste uit 1804, Napoleon)
- Handelingsonbekwaamheid
o Bescherming bij optreden in rechtsverkeer (procedures kunnen starten, rechtszaak kunnen
starten…)
o Vertegenwoordiging
- Gezag over minderjarige
o Persoon en vermogen
o Ouders/voogd


1.1 HANDELINGSONBEKWAAMHEID

Minderjarige zelf: rekeningen openen, abonnement afsluiten, patiëntenrechten uitoefenen, overeenkomst
verzekering na ongeval …

2 vormen:

- Handelings(on)bekwaamheid = juridische (on)bekwaamheid
o Wat MAG een persoon wel of niet zelf doen
o Onbekwaam: niet zelf en zelfstandig optreden in rechtsverkeer (wel zo bij bekwaam)
- Wils(on)bekwaamheid = feitelijke (on)bekwaamheid
o Wat KAN een person wel of niet doen
o Redelijke beoordeling v diens eigen belangen? Als niet  onbekwaam
- Verband tss 2: meerderjarigen  wet gaat ervan uit dat je wilsbekwaam bent (op beredeneerde
manier beslissingen nemen die jouw belangen behartigen) + handelingsbekwaam
o Mentale beperking, dementie… ?
 Kan beschermingsregime uitgewerkt worden door vredesrechter die hen
onbekwaam verklaard  uitzondering op de regel
o Tegenovergestelde voor minderjarigen

Minderjarige mag rechten en plichten NIET zelf en zelfstandig uitoefenen

- Utz: minderjarige wel handelingsbekwaam voor bep rechtshandelingen
o Wilsbekwaamheid neemt toe naarmate kind ouder wordt
o Wordt deels rekening mee gehouden door wetgever  Kinderrechtenverdrag: zegt dat hier
rekening mee gehouden moet worden
- Vertegenwoordiging door ouders of voogd
o Uitz: minderjarige stelt handelingen wel zelf, maar niet zelfstandig = beperkte
handelingsonbekwaamheid (ouders verlenen bijstand)
2

,3

, Uitzonderlijke handelingsbekwaamheid

Geen bep leeftijd Vanaf bep leeftijd
Dagdagelijkse handelingen: geen lijst wat Ad hoc grenzen, geval per geval
hieronder valt, verschilt ook per leeftijd Vaak vanaf 12j
Beperkte financiële invloed  pragmatische
oplossing (bv ticket bus kopen, nieuwe trui…)
Verzet tegen wegnemen organen na overlijden Vanaf 12j: optreden in procedures inzake jeugd-
Openen ve spaarrekening beschermingsmaatregelen tav minderjarige
Erkennen v kind (Jeugdbeschermingswet) + instemmen
Patiëntenrechten naamsverandering (oa art. 335 §4, 370/4 §1 oud
Dagdagelijkse handelingen BW)
Uitoefening persoonlijkheids- en grondrechten Vanaf 13j: account sociale media (art. 7 wet 30 juli
2018 verwerking persoonsgegevens)
Vanaf 16j: testament helft goederen (art. 4.138 §2
BW)

Wet patiëntenrechten: Art. 12 § 2: “De patiënt wordt betrokken bij de uitoefening v zijn rechten rekening
houdend met zijn leeftijd en maturiteit. De in deze wet opgesomde rechten kunnen door de minderjarige
patiënten die tot een redelijke beoordeling v zijn belangen in staat kan worden geacht, zelfstandig worden
uitgeoefend”.

- Bv info krijgen over gezondheid, confidentieel medisch advies, toestemming of weigering
behandeling…
- Minderjarige patiënten:
o Paragraaf 1: bevestigd (on)bekwaamheid  vertegenwoordiging door ouders/voogd
o Paragraaf 2 (hierboven): nuanceert en maakt uitzondering
 Patiënt moet betrokken worden
 Uitz: patiënt mag zelf en zelfstandig deze rechten uitvoeren  graduele ontwikkeling
v minderjarigen
- 3 fases:
o Onmondig, bv baby
o Mondig, maar nog niet wilsbekwaam: al besef, maar nog niet matuur  ouders maken
beslissing, maar kind wel betrokken (uitleg geven op hun niveau) = shared decision making
(kind, ouder, arts)
o Wilsbekwaam: arts beoordeeld dat patiënt matuur genoeg is om zelf beslissingen te nemen
(kan ingaan tegen die vd ouders)  nog zoveel mogelijk streven naar shared decision
making, maar nog steeds luisteren naar kind zelf

Wie vertegenwoordigt het kind = gezag over minderjarige (art. 376 oud BW)

- Ouderlijk gezag = wettelijke vertegenwoordiger v kind (kunnen voor kind optreden in bv rechtbank,
in naam v kind bv brommer kopen…)
- Opties:
o 2 juridische ouders: samen vertegenwordiger
o 1 ouders: deze alleen als vertegenwoordiger
o Geen ouders (meer): voogdij  voogd vertegenwoordigt dan het kind


4