Agogiek voor sociaal werk
1
1 Hoofdstuk 1: Verandering en agogiek
1.1 Veranderen en helpen veranderen
Veranderen geeft altijd weerstand en heeft verschillende betekenissen.
- Verandering waar je zelf een impact op hebt:
Onderwerp doet iets, waardoor iets ANDERS veranderd
= doen veranderen
Bv. de inrichting van je kamer
- Verandering waar je zelf geen impact op hebt:
Onderwerp ZELF veranderd
Bv. het weer, natuurramp
Andere benaming voor: veranderen beïnvloeden
Professionele beïnvloeding van mensen: cliënten beïnvloeden
Doel: mensen een beter leven laten krijgen
Agogie
komt van agein (Grieks)
= voeren of leiden
Het doen zelf in de praktijk
Agogiek (K staat voor de leer)
de leer van het doen veranderen van mensen
Opkomst van de agogie (geschiedenis)
,Agogiek voor sociaal werk
2
Enkele eeuwen geleden:
Mensen werkten op het platteland, in dorpen
Je leven was al uitgestippeld van bij de geboorte
zoon: volgt vader op
dochter: volgt moeder op
Er was weinig keuzevrijheid en verandering want alles was al voor
je uitgestippeld
Industrialisatie
Door industrialisatie, zijn er arbeiders nodig
Gevolg: de plattelandsbevolking gaat naar de steden in de hoop op werk
en een beter leven
- Voordeel: anonimiteit werd groter, meer keuzevrijheid
- Nadeel: gruwelijke toestanden, grote uitbuiting
Eerste organisatie en hulp van maatschappelijk niveau
De eerste hulp:
Dames van adel doen aan liefdadigheid
Ze gingen aalmoezen (brood en eten) brengen naar gezinnen
Mensen niet in luxe:
maakten geldpotten zodat ze elkaar konden steunen in moeilijke
tijden (verbreden van socialisme)
Dan komt er verandering:
Gezonde werknemers geven goede werknemers en goede kinderen
Gevolg: betere handen voor fabriek => meer winst
Arbeidsdeling:
Vroeger: les gegeven door nonnen & pastoors
,Agogiek voor sociaal werk
3
Later: les gegeven door onderwijzers
Nu: les gegeven door onderwijzers met specialisaties en
verschillende opties
Conclusie: arbeidsdeling wordt groter en groter
Groei van instellingen
Voorbije 50 jaar grote groei van werk, kraamhuizen, gezinszorg
1.2 Kenmerken van agogie
Altijd willen veranderen (in positieve zin)
Vb: maatschappelijk werker: budgetbegeleiding cliënt leren om
budget onder controle te krijgen/houden
Voorwaarden voor agogische verandering:
- Heeft altijd te maken met psychosociale verandering
(gedachten, gevoelens, gedragingen)
Psyché = ziel of geest
Sociaal = alles wat te maken heeft met de onderlinge verhoudingen van
mensen
Psychische is niet goed te onderscheiden van het sociale
WANT: hoe je je gedraagt heeft te maken met hoe je je voelt
Individueel
Groepsverband
Micro, meso of macroniveau
Zelfinzicht is belangrijker dan verandering in kennis
Met alleen verandering in kennis ben je niks
=> de kennis toepassen en doen is belangrijker dan weten hoe
het moet
(vb met de uitleg hoe je moet fietsen ben je niks, je moet op de fiets gaan
en leren fietsen)
, Agogiek voor sociaal werk
4
- De verandering wordt door de betrokkene gewenst
Cliënt MOET verandering willen, SW kan de cliënt niet veranderen
als cliënt niet wil => SW moet een pad creëren voor cliënt
- De beïnvloeding vindt beroepsmatig plaats
Door professionele beïnvloeders of vrijwilligers die agogisch bezig
zijn
- De beïnvloeding is doelgericht
Naar het doel toewerken en niet zomaar wat doen
Verandering is bedoeld, niet toevallig
= Op voorhand gepland en bedacht
- De veranderaar werkt systematisch
Vakkennis, ervaring, machtsverhouding
Proberen om systematisch omstandigheden te creëren die SW denkt
dat goed gaat zijn
- De beïnvloeding vindt bewust plaats
Openheid en eerlijkheid met cliënt is belangrijk
=> geen gevoel van vertrouwen = niet volledig
openstellen
- De beïnvloeding wordt vrijwillig ondergaan
Als je niet wil veranderen, ga je niet veranderen
Cliënt motiveren zodat het vrijwillig wordt
- De beïnvloeding is niet wederzijds
De beïnvloeding is EENZIJDIG gericht
Van sociaal werker naar cliënt (niet andersom!!)
- Het gaat om (jong)volwassenen
alleen werken met kinderen = pedagogie (niet agogie)
Werken met tieners en volwassenen = agogie
1
1 Hoofdstuk 1: Verandering en agogiek
1.1 Veranderen en helpen veranderen
Veranderen geeft altijd weerstand en heeft verschillende betekenissen.
- Verandering waar je zelf een impact op hebt:
Onderwerp doet iets, waardoor iets ANDERS veranderd
= doen veranderen
Bv. de inrichting van je kamer
- Verandering waar je zelf geen impact op hebt:
Onderwerp ZELF veranderd
Bv. het weer, natuurramp
Andere benaming voor: veranderen beïnvloeden
Professionele beïnvloeding van mensen: cliënten beïnvloeden
Doel: mensen een beter leven laten krijgen
Agogie
komt van agein (Grieks)
= voeren of leiden
Het doen zelf in de praktijk
Agogiek (K staat voor de leer)
de leer van het doen veranderen van mensen
Opkomst van de agogie (geschiedenis)
,Agogiek voor sociaal werk
2
Enkele eeuwen geleden:
Mensen werkten op het platteland, in dorpen
Je leven was al uitgestippeld van bij de geboorte
zoon: volgt vader op
dochter: volgt moeder op
Er was weinig keuzevrijheid en verandering want alles was al voor
je uitgestippeld
Industrialisatie
Door industrialisatie, zijn er arbeiders nodig
Gevolg: de plattelandsbevolking gaat naar de steden in de hoop op werk
en een beter leven
- Voordeel: anonimiteit werd groter, meer keuzevrijheid
- Nadeel: gruwelijke toestanden, grote uitbuiting
Eerste organisatie en hulp van maatschappelijk niveau
De eerste hulp:
Dames van adel doen aan liefdadigheid
Ze gingen aalmoezen (brood en eten) brengen naar gezinnen
Mensen niet in luxe:
maakten geldpotten zodat ze elkaar konden steunen in moeilijke
tijden (verbreden van socialisme)
Dan komt er verandering:
Gezonde werknemers geven goede werknemers en goede kinderen
Gevolg: betere handen voor fabriek => meer winst
Arbeidsdeling:
Vroeger: les gegeven door nonnen & pastoors
,Agogiek voor sociaal werk
3
Later: les gegeven door onderwijzers
Nu: les gegeven door onderwijzers met specialisaties en
verschillende opties
Conclusie: arbeidsdeling wordt groter en groter
Groei van instellingen
Voorbije 50 jaar grote groei van werk, kraamhuizen, gezinszorg
1.2 Kenmerken van agogie
Altijd willen veranderen (in positieve zin)
Vb: maatschappelijk werker: budgetbegeleiding cliënt leren om
budget onder controle te krijgen/houden
Voorwaarden voor agogische verandering:
- Heeft altijd te maken met psychosociale verandering
(gedachten, gevoelens, gedragingen)
Psyché = ziel of geest
Sociaal = alles wat te maken heeft met de onderlinge verhoudingen van
mensen
Psychische is niet goed te onderscheiden van het sociale
WANT: hoe je je gedraagt heeft te maken met hoe je je voelt
Individueel
Groepsverband
Micro, meso of macroniveau
Zelfinzicht is belangrijker dan verandering in kennis
Met alleen verandering in kennis ben je niks
=> de kennis toepassen en doen is belangrijker dan weten hoe
het moet
(vb met de uitleg hoe je moet fietsen ben je niks, je moet op de fiets gaan
en leren fietsen)
, Agogiek voor sociaal werk
4
- De verandering wordt door de betrokkene gewenst
Cliënt MOET verandering willen, SW kan de cliënt niet veranderen
als cliënt niet wil => SW moet een pad creëren voor cliënt
- De beïnvloeding vindt beroepsmatig plaats
Door professionele beïnvloeders of vrijwilligers die agogisch bezig
zijn
- De beïnvloeding is doelgericht
Naar het doel toewerken en niet zomaar wat doen
Verandering is bedoeld, niet toevallig
= Op voorhand gepland en bedacht
- De veranderaar werkt systematisch
Vakkennis, ervaring, machtsverhouding
Proberen om systematisch omstandigheden te creëren die SW denkt
dat goed gaat zijn
- De beïnvloeding vindt bewust plaats
Openheid en eerlijkheid met cliënt is belangrijk
=> geen gevoel van vertrouwen = niet volledig
openstellen
- De beïnvloeding wordt vrijwillig ondergaan
Als je niet wil veranderen, ga je niet veranderen
Cliënt motiveren zodat het vrijwillig wordt
- De beïnvloeding is niet wederzijds
De beïnvloeding is EENZIJDIG gericht
Van sociaal werker naar cliënt (niet andersom!!)
- Het gaat om (jong)volwassenen
alleen werken met kinderen = pedagogie (niet agogie)
Werken met tieners en volwassenen = agogie
