Samenvatting Membraan

Bespreek eigenschappen van het membraan.




 Wat is het?

- Scheiding tussen binnen- en buitenwereld
- Fosfolipidendubbellaag
- Vlak
- Flinterdun: 20-40 Angström
- Grotendeels lipiden en proteïnen, soms carbohydraten
- Asymmetrisch: buitenzijde ≠ binnenzijde
- Vloeiend

 Waar komt het voor?

- In prokaryoten: enkele (gram positief) of dubbele (gram negatief)
fosfolipiden dubbellaag
- In eukaryoten: enkele of dubbele fosfolipiden dubbellaag ~ waar in de cel
(rond welk organel (dierlijk), of aan de rand (dierlijk en plant))

 Bestaat uit membraanlipiden (3 soorten)

1. Fosfolipiden (eukaryoten): Dubbele fosfolipidenlaag (bimoleculair)




ester




 2 veresterde vetzuurstaarten
 Glycerolruggengraat of spingosineruggengraat
 Fosfaatgroep
 Alcoholgroep

, 2. Etherlipiden met vertakte alkylketen (prokaryoten, Archaea)




ether


 Chemische aanpassing van klassieke fosfolipiden voor Archaea
 Beter tegen bepaalde condities kunnen
Ether (i.p.v. ester): tegen hydrolyse
Vertakte alkyl keten: tegen oxidatie
 Kan fosfolipide zijn als fosfaatgroep aanwezig

3. Glycolipiden
 Cerebroside
o Sphingosine (lang alifatisch aminoalcohol)
o 1 VZ
o Enkel suikerresidu (mono- of soms oligosacharide)

4. Cholesterol (hogere eukaryoten)
 Steroïde kern: 4 met elkaar versmolten koolstofringen
 Hydrocarbonstaart (alkylstaart)
 Hydroxylgroep (-OH)

- Amfipatisch karakter




 Hydrofiele kop (polair, oplosbaar in H2O) wijst naar buiten
2 hydrofobe staarten (1VZ + alifatische keten/staart, apolair, niet
oplosbaar in H2O) wijzen naar binnen.
 Farnesylatie = covalente hechting van 15-C farnesylgroep (hydrofoob)
aan eiwit (meestal C-terminal cysteïne), voor membraananhechting en
signaalfunctie.
 Manier om toch oplosbaar te zijn in H2O.