Samenvatting Burgerlijk recht

SAMENVATTING BURGERLIJK,
ECONOMISCH EN
VENNOOTSCHAPSRECHT:
BURGERLIJK RECHT
GRADUAAT ACCOUNTING ADMINISTRATION, 1ACC


L.Y.
ERASMUSHOGESCHOOL BRUSSEL
Campus Bloemenhof

,Inhoudsopgave
1 Algemeen recht........................................................................................................................................... 2

1.1 Structuren en instellingen.............................................................................................................3

1.2 Enkele algemene begrippen van burgerlijk recht.........................................................................4

2 Personen-, familie- en relatievermogensrecht............................................................................................. 5

2.1 Personenrecht..............................................................................................................................5

2.2 Familierecht..................................................................................................................................9
2.2.1 Het huwelijk en samenwonen.............................................................................................11
2.2.2 Het primair stelsel; rechten en verplichtingen van de echtgenoten....................................15
2.2.3 Echtscheiding.......................................................................................................................17
2.2.4 Onderhoudsgeld..................................................................................................................19

2.3 Relatievermogensrecht...............................................................................................................20

3 Goederenrecht.......................................................................................................................................... 23

3.1 Zakelijke rechten.........................................................................................................................25

4 Nalatenschappen, schenkingen en testamenten........................................................................................30

4.1 Nalatenschappen........................................................................................................................30

4.2 Schenkingen................................................................................................................................39

4.3 Testament...................................................................................................................................40

5 Verbintenissen.......................................................................................................................................... 43

5.1 Verbintenissen uit de overeenkomsten......................................................................................44

5.2 Verbintenissen uit quasi-contracten...........................................................................................55

5.3 Verbintenissen uit onrechtmatige daad.....................................................................................56

6 Bijzondere overeenkomsten...................................................................................................................... 58

6.1 Koop...........................................................................................................................................58

6.2 Huur............................................................................................................................................60

,1 Algemeen recht
Wat is recht?
 Gedragsregels en normen → doel: maatschappelijke leven te ordenen:
o Verbodsbepalingen = niet mogen bv. geen misdrijf plegen
o Gebodsbepalingen = moeten doen bv. geboorteaangifte, huwelijkheidsplichten, …

Indelingen van het recht
 Privaatrecht = recht die regelt over de verhouding tussen burgers onderling
 Publiek recht = recht die regelt over de algemene belangen

De bronnen van het recht

 Wetgeving i/d ruime zin v/h woord of wetgeving sensu lato = wetgevingen die voor grote
stukken van de wereld gemaakt zijn bv. wetgevingen over de bescherming van
auteursrechten: je maakt een lied en je wilt dit beschermen voor bepaalde landen, landen
die dit ondertekend hebben, kunnen dit lied niet kopiëren

 Rechtspraak = beslissingen van hoven en rechtbanken
 Rechtsleer = leer van de rechten
 Gewoonte = gevestigd gebruik bv. mensen dachten vroeger dat de vrouwen automatisch de
familienaam van hun man moesten nemen, maar dit staat niet in de recht dat het verplicht
is. Natuurlijk zijn er mensen dat dit nog steeds doen
 Billijkheid = eerlijkheidsgevoel, je gevoelens moeten aan de kant, die mogen niet in de weg
staan

, 1.1 Structuren en instellingen
Enkele algemene beginselen
 Democratische staat = waarbij iedereen een inbreng heeft, je moet stemmen vb.: de
burgemeester werd democratisch gekozen
 Scheiding van machten:
o Wetgevende macht
o Uitvoerende macht
o Rechterlijke macht
 Monarchie = een koning hebben
 Federale staat = de eenheidsstaat; België is een federale staat, bestaande uit gewesten en
gemeenschappen

Enkele politieke instellingen
 Op federaal niveau:
o Kamer van volksvertegenwoordigers = maken de wetten
o Senaat = wetgevende macht, maar is nu iets minder belangrijk
o Koning = uitvoerende macht, beslissen hoe de wetten worden uitgevoerd
o Regering
 Op regionaal niveau:
o 3 gemeenschappen (Vlaamse, Franse en Duitstalige gemeenschap)
o 3 gewesten (Vlaams, Waals, Brussels hoofdstedelijk gewest)
 Provincies en gemeenten:
o 10 provincies
o Gemeenten

Rechtbanken en hoven
 Vredegerecht = rechtbank die voor vrede zorgt tussen de burgers en handelszaken
 Politierechtbank = strafrecht en is bevoegd voor overtredingen en wanbedrijven
 Rechtbanken van eerste aanleg = correctionele rechtbank die bevoegd is voor alle
wanbedrijven:
o De burgerlijke rechtbank
o De familie- en jeugdrechtbank
 Arrondissementsrechtbank = rechtbank die vooral bezig is met arrondissement
 Arbeidsrechtbank = behandelt de zaken tussen werknemer en werkgever, sociale zekerheid,
i.v.m. sociale bijstand en collectieve schuldenregelingen
 Ondernemingsrechtbank = rechtbank die vooral bezig is met ondernemingen
 Hoven van beroep = behandelt de zaken opnieuw bv. wanneer je niet akkoord bent
 Arbeidshof = hoger beroep over sociaalrechtelijke zaken
 Hof van Cassatie = cassatieberoepen tegen rechterlijke beslissingen
 Hof van assisen = wordt voor elke zaak opnieuw samengesteld uit rechters en juryleden
 Grondwettelijk hof = nagaan of wetten in strijd zijn met grondwet