Neurowetenschappen
Biomedische wetenschappen Ba3 - Schakeljaar semester 2
Deel 1: Neuroanatomie
1 Cerebrale topografie
Leerdoelen:
• De verschillende elementen van het CZS kennen en kunnen benoemen op figuren
en medische beeldvorming
• De componenten van de basale kernen kennen en kunnen benoemen op figuren en
medische beeldvorming. Kennis hebben van de verschillen in nomenclatuur.
• De positie van de capsula interna kunnen weergeven, de verschillende elementen
kunnen benoemen en inzicht hebben in de continuïteit van de corona radiata, de
capsula interna en het crus cerebri
1.1 Oppervlakte anatomie
Het zenuwstelsel wordt verdeeld in:
1) Centraal zenuwstelsel = de hersenen en het ruggenmerg.
2) Perifeer zenuwstelsel = de 12 paren van craniale zenuwen, de andere zenuwen van
het lichaam en hun bijhorende cellichamen in het ruggenmerg.
Deze structuren worden vooral in 2 dimensies bekeken, maar we spreken over 3-
dimensionale structuren. Het ruggenmerg en de hersenstam bevinden zich ventraal.
De hersenen worden op embryologische basis verdeeld in:
• Telencephalon
• Diencephalon
• Mesencephalon
• Pons en cerebellum
• Medulla oblongat
Neurowetenschappen samenvatting Schakeljaar BMW 1
,1.1.1 Componenten van het zenuwstelsel
• Cerebrum (grote hersenen)
Verantwoordelijk voor bewuste functies zoals denken, geheugen, zintuiglijke
waarneming en motorische controle.
• Cerebellum (kleine hersenen)
Betrokken bij coördinatie, balans en fijne
motoriek.
• Hersenstam
Verbindt de hersenen met het ruggenmerg en
reguleert vitale functies zoals ademhaling en
hartslag.
Bestaat uit:
o Mesencephalon (middenhersenen)
Speelt een rol bij reflexen, oogbewegingen en motorische controle.
o Pons
Verbindt verschillende delen van de hersenen en is
betrokken bij ademhaling en slaapregulatie.
o Medulla oblongata
Controleert autonome functies zoals hartslag, bloeddruk
en ademhaling.
• Medulla spinalis (ruggenmerg)
Een bundel zenuwbanen die signalen tussen de hersenen en de
rest van het lichaam doorgeeft.
• Perifeer zenuwstelsel
Bestaat uit alle zenuwen buiten het centrale zenuwstelsel
(hersenen en ruggenmerg) en omvat sensorische en motorische
zenuwen die signalen tussen het lichaam en de hersenen
vervoeren.
Neurowetenschappen samenvatting Schakeljaar BMW 2
,1.1.2 Anatomische oriëntatie en vlakken
Paarse vlak: doorsnede zoals bij MRI met
axial view = meest voorkomende
Blauwe vlak: doorsnede van oor tot oor
(coronal view)
Groene vlak: midsagitale vlak die zich
volledig in het midden van het hoofd in het
verlengde van de neus (sagital vieuw)
bevindt
1.1.3 Cerebrum (grote hersenen)
De grote hersenen bestaande uit twee hemisferen of helften die onderling bestaan uit 5
lobben of kwabben die fissuren, sulci (groeven) en gyri (windingen) bevatten en het
oppervlak oneffen maken. Corpus callosum (hersenbalk) is een dikke bundel zenuwvezels
die de twee hersenhelften (hemisferen) met elkaar verbindt. Het zorgt ervoor dat
informatie tussen de linker- en rechterhersenhelft kan worden uitgewisseld en speelt een
cruciale rol in coördinatie en communicatie tussen beide hemisferen.
Neurowetenschappen samenvatting Schakeljaar BMW 3
, Soorten fissuren, sulci en gyri:
à Centrale sulcus (Rolandische fissuur)
Een diepe groef die de frontale en pariëtale kwab van
elkaar scheidt. Voor de sulcus ligt de primaire
motorische cortex (voor beweging), en erachter ligt
de primaire somatosensorische cortex (voor gevoel).
à Pariëto-occipitale sulcus
Een scheidingslijn tussen de pariëtale en occipitale
kwab, voornamelijk betrokken bij de verwerking van
visuele en ruimtelijke informatie.
à Longitudinale fissuur
Een diepe groef die de linker- en rechterhersenhelft van elkaar scheidt en waarin
het corpus callosum zich bevindt, wat communicatie tussen beide hemisferen mogelijk
maakt.
Neurowetenschappen samenvatting Schakeljaar BMW 4
Biomedische wetenschappen Ba3 - Schakeljaar semester 2
Deel 1: Neuroanatomie
1 Cerebrale topografie
Leerdoelen:
• De verschillende elementen van het CZS kennen en kunnen benoemen op figuren
en medische beeldvorming
• De componenten van de basale kernen kennen en kunnen benoemen op figuren en
medische beeldvorming. Kennis hebben van de verschillen in nomenclatuur.
• De positie van de capsula interna kunnen weergeven, de verschillende elementen
kunnen benoemen en inzicht hebben in de continuïteit van de corona radiata, de
capsula interna en het crus cerebri
1.1 Oppervlakte anatomie
Het zenuwstelsel wordt verdeeld in:
1) Centraal zenuwstelsel = de hersenen en het ruggenmerg.
2) Perifeer zenuwstelsel = de 12 paren van craniale zenuwen, de andere zenuwen van
het lichaam en hun bijhorende cellichamen in het ruggenmerg.
Deze structuren worden vooral in 2 dimensies bekeken, maar we spreken over 3-
dimensionale structuren. Het ruggenmerg en de hersenstam bevinden zich ventraal.
De hersenen worden op embryologische basis verdeeld in:
• Telencephalon
• Diencephalon
• Mesencephalon
• Pons en cerebellum
• Medulla oblongat
Neurowetenschappen samenvatting Schakeljaar BMW 1
,1.1.1 Componenten van het zenuwstelsel
• Cerebrum (grote hersenen)
Verantwoordelijk voor bewuste functies zoals denken, geheugen, zintuiglijke
waarneming en motorische controle.
• Cerebellum (kleine hersenen)
Betrokken bij coördinatie, balans en fijne
motoriek.
• Hersenstam
Verbindt de hersenen met het ruggenmerg en
reguleert vitale functies zoals ademhaling en
hartslag.
Bestaat uit:
o Mesencephalon (middenhersenen)
Speelt een rol bij reflexen, oogbewegingen en motorische controle.
o Pons
Verbindt verschillende delen van de hersenen en is
betrokken bij ademhaling en slaapregulatie.
o Medulla oblongata
Controleert autonome functies zoals hartslag, bloeddruk
en ademhaling.
• Medulla spinalis (ruggenmerg)
Een bundel zenuwbanen die signalen tussen de hersenen en de
rest van het lichaam doorgeeft.
• Perifeer zenuwstelsel
Bestaat uit alle zenuwen buiten het centrale zenuwstelsel
(hersenen en ruggenmerg) en omvat sensorische en motorische
zenuwen die signalen tussen het lichaam en de hersenen
vervoeren.
Neurowetenschappen samenvatting Schakeljaar BMW 2
,1.1.2 Anatomische oriëntatie en vlakken
Paarse vlak: doorsnede zoals bij MRI met
axial view = meest voorkomende
Blauwe vlak: doorsnede van oor tot oor
(coronal view)
Groene vlak: midsagitale vlak die zich
volledig in het midden van het hoofd in het
verlengde van de neus (sagital vieuw)
bevindt
1.1.3 Cerebrum (grote hersenen)
De grote hersenen bestaande uit twee hemisferen of helften die onderling bestaan uit 5
lobben of kwabben die fissuren, sulci (groeven) en gyri (windingen) bevatten en het
oppervlak oneffen maken. Corpus callosum (hersenbalk) is een dikke bundel zenuwvezels
die de twee hersenhelften (hemisferen) met elkaar verbindt. Het zorgt ervoor dat
informatie tussen de linker- en rechterhersenhelft kan worden uitgewisseld en speelt een
cruciale rol in coördinatie en communicatie tussen beide hemisferen.
Neurowetenschappen samenvatting Schakeljaar BMW 3
, Soorten fissuren, sulci en gyri:
à Centrale sulcus (Rolandische fissuur)
Een diepe groef die de frontale en pariëtale kwab van
elkaar scheidt. Voor de sulcus ligt de primaire
motorische cortex (voor beweging), en erachter ligt
de primaire somatosensorische cortex (voor gevoel).
à Pariëto-occipitale sulcus
Een scheidingslijn tussen de pariëtale en occipitale
kwab, voornamelijk betrokken bij de verwerking van
visuele en ruimtelijke informatie.
à Longitudinale fissuur
Een diepe groef die de linker- en rechterhersenhelft van elkaar scheidt en waarin
het corpus callosum zich bevindt, wat communicatie tussen beide hemisferen mogelijk
maakt.
Neurowetenschappen samenvatting Schakeljaar BMW 4