Samenvatting Bewegingsvaardigheden propedeuze

Bewegingsvaardigheden Blok 1 en 2 Propedeuse
Onderdeel: Bewegen en Muziek Reader

Inleiding
Opleiden tot:
 Het geven van
 Het reflecteren op
 Het flexibel aanpassen van onderwijs in bewegen op muziek

Aan eind van propedeuse:
 Inzicht in bewegingsmogelijkheden en expressiemogelijkheden van zichzelf/anderen
 Deelgebieden, jazz,wereld,ritme en bewegen/kinderdans en conditionele vormen in aantal
leersituaties flexibel kan hanteren
 Begin gemaakt met creatief omgaan met dans en bewegingsvormen in methodisch en
didactisch opzicht
 Kennis heeft gemaakt met rol instructeur en coach en deze rol afhankelijk van behoefte van
doelgroep op zich kan nemen
 Kennis en inzicht heeft omtrent de kwaliteiten van B&M, alsmede de betekenis er van in
relatie tot danscombinaties voor de diverse deelgebieden.


Hoofdstuk 1 Bewegen en Muziek op de ALO
Leren dansen staat centraal. Nauwelijks extrinsiek doel (hoger,sneller,verder,meer doelpunten).
 Uitzondering: conditionele vormen op muziek.

Dansen onderscheidt zich van andere vormen van bewegen, doordat:
 de danser in zijn bewegen als expressief individu herkenbaar is
 creativiteit een belangrijke rol speelt
 dansen omgaan met muziek/ritme betekent
 dansen tevens betekent: samen met andere bewegen. Vorm communicatie!

Beschrijving dans: ritmische beweging van benen en voeten en van het lichaam op de maat van de
muziek (van Dale)

1.1 Onderdelen van B&M
De sectie onderscheidt de volgende onderdelen:
 Dance basics
 Jazz en Urban
 Moderne dans
 Dansexpressie
 Conditionele Vormen

Hoofdstuk 2 Dance Basics
Inleiding
Basisvaardigheden van Bewegen en Muziek zijn:
 Grondvormen van bewegen
 Muziekanalyse en Beat per Minute (BPM)
 Ritme en Bewegen
 Tijd, Kracht en Ruimte
2.1 Grondvormen van bewegen
Basics:
 Gaan (wandelen)
 Lopen (rennen)
 Springen
 Veren
 Huppel
 Galoppas
Gaan (wandelen)

,Verplaatsen waarbij voeten afwisselend gebruikt en 1 voortdurend contact met grond houdt.

Lopen
Verplaatsen waarbij voeten afwisselend worden gebruikt. Sprake van zweefmoment.
Accent: voorwaartse snelheid.

Springen
Zweefperiode die ontstaat na afzet van 1 of 2 benen. Tijdens sprong doorloopt lichaam bepaalde
bewegingsbaan, waarna landing plaats vindt op afzetbeen, op andere been (zwaaibeen) of 2 benen.

Volgende basic sprongen:
 Op basis galop: draaisprongen met ¼, een ½, een ¾ en een 1/1 draai. Afzet: 1 voet. Landing:
andere voet (galop). Dezelfde voet (huppel).
 Veren als basis: aantiksprongen (afzet en landing met en op hetzelfde been), schaarsprongen
(afzetbeen is niet het landingsbeen)
 Met de loop: loopsprongen

Veren
Zweefmoment. Accent: op omhoog gaan tijdens (afzet-en) zweeffase. Voorts: voortdurende
afwikkeling voet, afzet (hiel-teen) als landing (teen-hiel).
Kan op plaats of verplaatsend.
Onderscheiden: enkelveren en dubbelveren
Enkelveren: voeten afwisselend gebruikt
Dubbelveren: tweemaal achtereen dezelfde voet gebruikt, daarna tweemaal andere voet
Tempo: tussen gaan en lopen in

Galoppas en huppel
Voeten afwisselend gebruikt.
Ritme: lang-kort-lang-kort..
Tweemaal dezelfde voet gebruikt.
Beide vormen sprake van zweefmoment. Vaak in combi gebruikt.
Soorten galop:
- Zijwaartse galop
- Voorwaartse galop
- Kruisgalop

Soorten huppels:
- De voorwaartse- en de achterwaar huppel
- De zijwaartse- en de kruislingse huppel

Combinatie met gaan goed mogelijk. 8 huppels en 8 wandelpassen.
Combinatie met lopen. 8 looppassen of 4 huppels.
Voorbeelden:
- 4 looppassen en 2 huppels
- 6 looppassen en 1 huppel
- 2 looppassen en 1 huppel en looppassen en 1 huppel

2.1.1 Keerpunt en Draaipunt
Keerpunt: verandering van richting zonder draaiing om (eigen) lente-as.
Draaipunt: wel draaiing om lichaamslengte-as. Kan ook van richting verander worden.

Voorbeeld:
- 4 huppels voorwaarts, 4 huppels achterwaarts (keerpunt)
- 4 huppel vw. (op de 4e huppel een ½ draai = draaipunt), 4 huppels aw. (geen nieuwe richting)

2.2 Muziekanalyse en Beats per Minute (BPM)
Onderscheid: intro, couplet, refrein, bridge, outro, enz.
Snelheid muziek: Beats per Minute (BPM)

Richtlijnen:

,  Van 70-95 bpm: exercises, stretching en cooling down
 Van 95-115 bpm: huppelen, galop, (gaan bij streetdance)
 Van 115-30 bpm: gaan/wandelen (Jazzdans)
 Van 130-150 bpm: van stevig gaan tot veren (Low impact)
 Van 150-170 bpm: van verend lopen tot looppas (High impact)

2.3 Ritme en bewegen
‘raken van het ritme’

Volgende kenmerken komen bij dit deelgebied naar voren:
 Totaalbewegen: bewegen waar het hele lichaam bij betrokken is
 Gebruik van de ruimte
 Koppeling muziek en bewegen

2.4 Tijd Kracht en Ruimte
Bouwstenen dans: tijd, kracht en ruimte.
 Hoe beter de samenwerking, hoe beter de lichaamsbeheersing van een persoon.

Tijd: de tijd die een (serie) beweging(en) duurt
 Snel/staccato
 Langzaam/getrokken
 Regelmaatig/continu
 Onregelmatig/discontinu

Door indeling van tijd kan ook ritme ontstaan.

Kracht: de (spier) kracht die nodig is om een beweging uit te voeren
 Spanning/ontspanning
 Impuls/constant
 Rustig/explosief
 Zacht/hard
 Soepel/stijd
 Enz..


Ruimte: onder ruimte vallen meerdere onderdelen:
1. De ruimte die het lichaam tijden het bewegen inneemt
2. De ruimte waar de persoon zich bevind
3. Waar in de ruimte de persoon zich bevind

1. Ruimte van het lichaam
 Groot/klein
 Hoog/laag
 Voor/zij/achterwaarts
 Recht/hoekig/rond
 Open/gesloten

2. Ruimte waar je je bevindt:
 Binnen/buiten
 Grote ruimte/kleine ruimte
 Klasloaal
 Theaterzaal
 Ronde ruimte/hoekige ruimte
 Enz..

3. Plaatsing in de ruimte:
 Voor/achter
 Rechts/links
 Midden/hoek
 Dicht bij anderen

, Flow: de optimale samenwerking tussen tijd,kracht en ruimte.

2.4.1 Ritme
Niet – metrisch ritme: ademhaling of gebruik van gebaren. geen gereglementeerde prikkels van
buitenaf; bewegingen komen van binnenuit. Nadrukkelijke ritmebeleving is er niet.
Metrisch ritme: reglementering van buitenaf, namelijk de maat. Maat/metrum is gekoppeld aan het
element tijd. Maat = proportionele tijdseenheid en kan langzaam of snel uitgevoerd worden. Sprake
van sstructuren, fraseringen en tempo.
 Ondersteunend: klap, stamp en akoestische geluiden.

Goede beweging: gekenmerkt door ritmisch verloop. Uit zich in harmonische, efficiente en levendige
manier van bewegen.


Hoofdstuk 3 Jazz – en Urban dance
3.1 Jazzdance
- oorsprong ‘Black Dance’
- ALO: bewegen op eigentijde muziek, jazzdance-mix (streetdance)

Oorsprong Jazzdance: USA afkomstige moderne dansmuziek.
 Charleston bekend voorbeeld. Sterk gekleurd door muziek van de zwarte bevolking, destijds
veelal slaven.
 Syncopen: vermenging van verschillende ritmes (salsa!). Is het met nadruk betonen van een
zwak maatdeel dat met een volgend sterk maatdeel wordt samengetrokken.
 Afterbeat: ontstaat door synocoop. Tegen de maat ingaand ritme.

3.1.1 Kenmerken van het deelgebied Jazzdans
We onderscheiden:
- Isolatie/polycentriek
- contraction/release
- multiplicatie
- levels

Isolatie/polycentriek
Isolatietechniek: fundamentele Afrikaanse bewegingswet (polycentriek). Verschillende lichaamsdelen-
met ieder hun eigen centrum – onafhankelijk van elkaar kunnen bewegen. gelijktijdig of na elkaar.
 Isolatie uitgevoerd door bepaald lichaamdeel, geïsoleerd van de rest van het lichaam

Collapshouding: licht voorover- gebogen houding. Ontspannen gebogen knieen > heupen geïsoleerd
kunnen bewegen.

Contraction/release
Contraction- releasetechniek: oorsprong gemeen met moderne dans.
Contraction: samentrekking
Release: loslaten
 Rompspieren die afwisselend samengetrokken en ontspannen worden.

Multiplicatie
Verveelvoudigen of uiteen laten vallen beweging in delen = multiplicatie. (voor stap tikken)

Levels
Positie van het lichaam ten opzichte grond: hoog, midden, laag nivea. Sprongen > falls > bewegingen
op de grond.




3.1.2 Jazzbasic