Speciale circulaties
Andere circulaties bespreken (uitgezonderd het hart)
Aantal specifieke zaken per orgaan bespreken
Coronaire circulatie
Cerebrale circulatie
Made by Prof dr Christiaan Vrints on 7 November 2015
, Cerebrale circulatie Gebruiken 20% van het zuurstof aanwezig in de bloedcirculatie in rust
-> hebben een heel kleine metabole reserve:
-> kunnen dus maar enkele seconden zonder bloed doorstroming, anders treedt syncope op
cf. hersenen 20% van O2-verbruik in rust
De hersenen hebben een zeer hoge metabole behoefte en zijn daarom sterk afhankelijk van een constante zuurstoftoevoer
• Zuurstofverbruik: de hersenen gebruiken ongeveer 20% van de totale lichaamsperfusie
• Hoge O₂-extractie: door hun grote energiebehoefte
• Beperkte metabole reserve: bij onderbreking van de bloedtoevoer vallen de functies binnen enkele seconden uit → bewustzijnsverlies
⸻
Bescherming van de hersendoorbloeding
De hersenen zijn uitstekend beschermd tegen schommelingen in bloeddruk of hartdebiet dankzij:
• Sterke autoregulatie: houdt de cerebrale bloedflow constant binnen een breed bloeddrukbereik
• Uitgebreide collaterale circulatie: Anders dan het hart hebben de hersenen een rijk netwerk van alternatieve bloedbanen
=> De hersenen hebben hoge zuurstofbehoefte, weinig reserve, maar sterke autoregulatie en collaterale circulatie om hun doorbloeding te beschermen
, Cerebrale circulatie:
cirkel van Willis
Na de vertakkingen van de cirkel van Willis zijn er geen collaterale verbindingen meer
→ Een occlusie (trombus of embolie) in zo’n eindtak kan dus leiden tot een beroerte of herseninfarct
2 arteria vertebralis komen voor de cirkel van Willis
nog eerst samen in de arteria basilaris
4 aanvoerende arteriën:
• 2 × a. carotis interna (voorzijde)
Made by Prof dr Christiaan Vrints on 7 November 2015
• 2 × a. vertebralis (achterzijde)
• Deze komen samen in de cirkel van Willis aan de basis van de hersenen
→ zorgt voor communicatie tussen de vaten zodat uitval van één arterie niet meteen catastrofaal is
, Intracraniële druk en cerebrale doorbloeding De interstitiële (externe) druk rondom de hersenvaten — de intracraniële druk (ICP)
— speelt een cruciale rol in de cerebrale perfusie
-> Cerebrale perfusiedruk (CPP)
{CPP} = {MAP} - {ICP}
• CPP (cerebrale perfusiedruk) bepaalt de effectieve doorbloeding van het hersenweefsel
• Normaal is de ICP laag, waardoor de CPP hoofdzakelijk afhangt van de gemiddelde arteriële druk (MAP)
-> Verhoogde intracraniële druk (ICP)
De ICP stijgt wanneer er extra volume ontstaat in de afgesloten schedelruimte, bijvoorbeeld door:
• Bloeding (epidurale, subdurale of intracerebrale hematoom)
• Oedeem na trauma of ischemie
• Tumor of massa-effect
ipv: CPP = MAP - CVP
scheuring van een
bloedvat in de hersenen
Bv. Bij een bloeding, vochtophoping of tumor
-> vocht zit vast in een gesloten ruimte (schedel) waardoor de ICP stijgt
-> de perfusie (Cpp) doorheen de hersenen zal verminderen
Gevolg:
• De cerebrale bloedvaten worden samengedrukt → minder perfusie → risico op ischemische schade of hersenuitval.
• In ernstige gevallen kunnen ook de venen samengedrukt worden → verhoogde veneuze druk → verdere toename van ICP → vicieuze cirkel
Behandeling: Het is essentieel om de ICP binnen veilige grenzen te houden:
• Medicamenteus: osmotherapie (mannitol, hypertoon zout), sedatie, hyperventilatie
• Chirurgisch: decompressieve craniectomie (stuk schedel verwijderen om druk te verlagen)
MadeCPP: by cerebrale
Prof dr perfusiedruk;
Christiaan Vrints on ICP:
7 intracraniele
November 2015 druk
Perfusie druk wordt in de meeste organen bepaald door het drukverschil tussen de arteriële en de veneuze zijde
-> in de hersenen wordt dit dus ook bepaald door de intracraniele druk (=de externe interstitiele druk rondom de hersenen)
De cerebrale perfusie hangt af van het evenwicht tussen arteriële druk en intracraniële druk.
Een stijging van de ICP (door bloeding, oedeem of tumor) kan de doorbloeding van de hersenen ernstig verminderen, wat levensbedreigend is.
Andere circulaties bespreken (uitgezonderd het hart)
Aantal specifieke zaken per orgaan bespreken
Coronaire circulatie
Cerebrale circulatie
Made by Prof dr Christiaan Vrints on 7 November 2015
, Cerebrale circulatie Gebruiken 20% van het zuurstof aanwezig in de bloedcirculatie in rust
-> hebben een heel kleine metabole reserve:
-> kunnen dus maar enkele seconden zonder bloed doorstroming, anders treedt syncope op
cf. hersenen 20% van O2-verbruik in rust
De hersenen hebben een zeer hoge metabole behoefte en zijn daarom sterk afhankelijk van een constante zuurstoftoevoer
• Zuurstofverbruik: de hersenen gebruiken ongeveer 20% van de totale lichaamsperfusie
• Hoge O₂-extractie: door hun grote energiebehoefte
• Beperkte metabole reserve: bij onderbreking van de bloedtoevoer vallen de functies binnen enkele seconden uit → bewustzijnsverlies
⸻
Bescherming van de hersendoorbloeding
De hersenen zijn uitstekend beschermd tegen schommelingen in bloeddruk of hartdebiet dankzij:
• Sterke autoregulatie: houdt de cerebrale bloedflow constant binnen een breed bloeddrukbereik
• Uitgebreide collaterale circulatie: Anders dan het hart hebben de hersenen een rijk netwerk van alternatieve bloedbanen
=> De hersenen hebben hoge zuurstofbehoefte, weinig reserve, maar sterke autoregulatie en collaterale circulatie om hun doorbloeding te beschermen
, Cerebrale circulatie:
cirkel van Willis
Na de vertakkingen van de cirkel van Willis zijn er geen collaterale verbindingen meer
→ Een occlusie (trombus of embolie) in zo’n eindtak kan dus leiden tot een beroerte of herseninfarct
2 arteria vertebralis komen voor de cirkel van Willis
nog eerst samen in de arteria basilaris
4 aanvoerende arteriën:
• 2 × a. carotis interna (voorzijde)
Made by Prof dr Christiaan Vrints on 7 November 2015
• 2 × a. vertebralis (achterzijde)
• Deze komen samen in de cirkel van Willis aan de basis van de hersenen
→ zorgt voor communicatie tussen de vaten zodat uitval van één arterie niet meteen catastrofaal is
, Intracraniële druk en cerebrale doorbloeding De interstitiële (externe) druk rondom de hersenvaten — de intracraniële druk (ICP)
— speelt een cruciale rol in de cerebrale perfusie
-> Cerebrale perfusiedruk (CPP)
{CPP} = {MAP} - {ICP}
• CPP (cerebrale perfusiedruk) bepaalt de effectieve doorbloeding van het hersenweefsel
• Normaal is de ICP laag, waardoor de CPP hoofdzakelijk afhangt van de gemiddelde arteriële druk (MAP)
-> Verhoogde intracraniële druk (ICP)
De ICP stijgt wanneer er extra volume ontstaat in de afgesloten schedelruimte, bijvoorbeeld door:
• Bloeding (epidurale, subdurale of intracerebrale hematoom)
• Oedeem na trauma of ischemie
• Tumor of massa-effect
ipv: CPP = MAP - CVP
scheuring van een
bloedvat in de hersenen
Bv. Bij een bloeding, vochtophoping of tumor
-> vocht zit vast in een gesloten ruimte (schedel) waardoor de ICP stijgt
-> de perfusie (Cpp) doorheen de hersenen zal verminderen
Gevolg:
• De cerebrale bloedvaten worden samengedrukt → minder perfusie → risico op ischemische schade of hersenuitval.
• In ernstige gevallen kunnen ook de venen samengedrukt worden → verhoogde veneuze druk → verdere toename van ICP → vicieuze cirkel
Behandeling: Het is essentieel om de ICP binnen veilige grenzen te houden:
• Medicamenteus: osmotherapie (mannitol, hypertoon zout), sedatie, hyperventilatie
• Chirurgisch: decompressieve craniectomie (stuk schedel verwijderen om druk te verlagen)
MadeCPP: by cerebrale
Prof dr perfusiedruk;
Christiaan Vrints on ICP:
7 intracraniele
November 2015 druk
Perfusie druk wordt in de meeste organen bepaald door het drukverschil tussen de arteriële en de veneuze zijde
-> in de hersenen wordt dit dus ook bepaald door de intracraniele druk (=de externe interstitiele druk rondom de hersenen)
De cerebrale perfusie hangt af van het evenwicht tussen arteriële druk en intracraniële druk.
Een stijging van de ICP (door bloeding, oedeem of tumor) kan de doorbloeding van de hersenen ernstig verminderen, wat levensbedreigend is.
