Belangrijke punten
Personeel, Organisatie
en Communicatie
(POC)
Praktijkdiploma loonadministratie
Pleun Linders
2024
1
,Hoofdstuk 1 – Organisatie en Arbeid
Een organisatie is een samenwerkingsverband van personen die een bepaald doel willen bereiken.
- Profitorganisaties: belangrijkste doel is winst maken
- Non-profitorganisaties: winst maken is geen doelstelling
- Non-for-profitorganisaties: maken wel winst, maar doen dat alleen om hun hoofddoel beter
te kunnen realiseren
De arbeidsorganisatie is het geordende geheel van uitvoerende medewerkers en managers die met
behulp van middelen de realisatie van een of meer organisatiedoelen nastreeft.
Andere indeling
1. Primaire sector: land-, tuin-, bos- en mijnbouw
2. Secundair: primaire producten worden gefabriceerd tot bewerkte producten
3. Tertiair: dienstverlening
4. Quartair: (semi)overheid.
Bedrijf, onderneming en instelling
- Bedrijf: een organisatie waar arbeid en kapitaal centraal staan
- Onderneming: een bedrijf dat gericht is op het maken van winst
- Instelling: heeft vaak als doel het uitvoeren van een bepaalde taak waarvoor subsidie wordt
ontvangen
Ondernemingsvormen volgens de wet
Persoonlijke ondernemingsvormen
1 Eenmanszaak
o Volledige aansprakelijkheid (ook op privevermogen)
2 De maatschap
o twee partners oefenen beroep uit onder gemeenschappelijke naam
o doel is behalen financieel voordeel
o maat heeft verplichtingen voor zichzelf, maar niet voor wat de ander doet (behalve
indien volmacht getekend)
3 De vennootschap zonder firma (vof)
o Twee of meer vennoten voeren samen bedrijf uit onder gemeenschappelijke naam
o Kan aanspraak gemaakt worden op privévermogen
o Indien vastlegging afspraken in handelsregister -> niet geheel vof aansprakelijk bij
overtreding door vennoot
4 De commanditaire vennootschap (cv)
o Verschil met vof is dat er naast gewone firmanten (beherende vennoten) ook stille
vennoten (commanditaire vennoten) zijn -> enkel financiële inbreng
o Beherende vennoten zijn aansprakelijk.
o Stille vennoot kan enkel eigen investering kwijtraken -> behalve bij uitvoeren
beheersdaden
5 De rederij -> stelt haar schepen inclusief aangestelde bemanning ter beschikking
Rechtspersonen
1. Besloten vennootschap (bv)
o Aandeelhouders zijn persoonlijk aansprakelijk tot het moment van inschrijving in KvK
o In geval van onbehoorlijk bestuur is dga aansprakelijk (niet tijdige meldingen aan
belastingdienst over niet kunnen betalen van belastingen en premies)
o Op te richten via notaris. Startkapitaal van minimaal €0,01
2
, 2. Naamloze vennootschap (nv)
o Naast aandelen op naam ook aandelen aan toonder
o Verplicht aandelenkapitaal bedraagt €45.000
3. Vereniging
o Wordt opgericht met bepaald doel
o Hoogste macht ligt bij ledenvergadering
o V. met volledige rechtsbevoegdheid -> bestuurder niet met privévermogen
aansprakelijk + oprichting via notariële akte
o V met beperkte rechtsbevoegdheid -> bestuurders met privévermogen aansprakelijk
4. Coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij
o Variant op vereniging waarvoor aanvullende regels gelden
o Voorzien in bepaalde stoffelijke behoefte van leden
5. Stichting
o Wordt vaak gehanteerd als één of meerdere personen met een bepaald vermogen
een bepaald maatschappelijk, sociaal of ideëel doel willen realiseren
Overzicht ondernemingsvormen
Natuurlijk persoon Rechtspersoon
Leiding Eigenaar/eigenaren Directeur
Zeggenschap Eigenaar/eigenaren Algemene vergadering
Aansprakelijkheid Volledig, ook met Eigenaar (aandeelhouder), slechts tot zijn deelname
privévermogen aansprakelijk
Continuïteit Afhankelijk van één of Niet afhankelijk van één of enkele personen
enkele personen
Belasting over Inkomstenbelasting Vennootschapsbelasting. Aandeelhouders betalen
winst inkomstenbelasting over uitgekeerde dividend
Publicatieplicht Geen Hoe groter de rechtspersoon, des te grote de
jaarrekening publiecatieplicht
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
- Taak: wat iemand doet
- Verantwoordelijkheid: wat iemand moet, en waar die op kan worden aangesproken
- Bevoegdheid: wat iemand mag (autorisatie)
Werkstructurering en arbeidsverdeling
Werkstructurering: indien een organisatie rekening houdt met de behoeften van medewerkers op
sociaal, economisch en technisch gebied. Behoefte mdw kan betrekking hebben op tweetal factoren:
1. Werkextrinsieke factoren: met name betrekking op werkomgeving (werkklimaat)
2. Werkintrinsieke factoren: betrekking op het werk zelf. Onderscheid:
o Taakverrijking: meer verantwoordelijkheden (meer zelfstandigheid / bevoegdheden)
o Taakverruiming: meer taken op hetzelfde niveau (meer afwisseling in werk)
o Taakroulatie: meer afwisseling, vermijden eentonigheid (is voor langere periodes)
o Taakgroepen: groepen medewerkers zijn samen verantwoordelijk voor het
eindproduct (zelfsturende teams). Hierdoor meer verantwoordelijkheid.
Naarmate een onderneming groter wordt, vindt verdeling van arbeid steeds meer plaats. Voordelen:
- Leidt tot hogere efficiency -> niet telkens overschakelen naar andere taak
- Sociale en maatschappelijke motieven -> sterke kanten mdw kunnen naar voren komen
- Betere bestuurbaarheid via voldoende inzicht
- Meer mogelijkheden om klantgericht / branchegericht te werken
3
Personeel, Organisatie
en Communicatie
(POC)
Praktijkdiploma loonadministratie
Pleun Linders
2024
1
,Hoofdstuk 1 – Organisatie en Arbeid
Een organisatie is een samenwerkingsverband van personen die een bepaald doel willen bereiken.
- Profitorganisaties: belangrijkste doel is winst maken
- Non-profitorganisaties: winst maken is geen doelstelling
- Non-for-profitorganisaties: maken wel winst, maar doen dat alleen om hun hoofddoel beter
te kunnen realiseren
De arbeidsorganisatie is het geordende geheel van uitvoerende medewerkers en managers die met
behulp van middelen de realisatie van een of meer organisatiedoelen nastreeft.
Andere indeling
1. Primaire sector: land-, tuin-, bos- en mijnbouw
2. Secundair: primaire producten worden gefabriceerd tot bewerkte producten
3. Tertiair: dienstverlening
4. Quartair: (semi)overheid.
Bedrijf, onderneming en instelling
- Bedrijf: een organisatie waar arbeid en kapitaal centraal staan
- Onderneming: een bedrijf dat gericht is op het maken van winst
- Instelling: heeft vaak als doel het uitvoeren van een bepaalde taak waarvoor subsidie wordt
ontvangen
Ondernemingsvormen volgens de wet
Persoonlijke ondernemingsvormen
1 Eenmanszaak
o Volledige aansprakelijkheid (ook op privevermogen)
2 De maatschap
o twee partners oefenen beroep uit onder gemeenschappelijke naam
o doel is behalen financieel voordeel
o maat heeft verplichtingen voor zichzelf, maar niet voor wat de ander doet (behalve
indien volmacht getekend)
3 De vennootschap zonder firma (vof)
o Twee of meer vennoten voeren samen bedrijf uit onder gemeenschappelijke naam
o Kan aanspraak gemaakt worden op privévermogen
o Indien vastlegging afspraken in handelsregister -> niet geheel vof aansprakelijk bij
overtreding door vennoot
4 De commanditaire vennootschap (cv)
o Verschil met vof is dat er naast gewone firmanten (beherende vennoten) ook stille
vennoten (commanditaire vennoten) zijn -> enkel financiële inbreng
o Beherende vennoten zijn aansprakelijk.
o Stille vennoot kan enkel eigen investering kwijtraken -> behalve bij uitvoeren
beheersdaden
5 De rederij -> stelt haar schepen inclusief aangestelde bemanning ter beschikking
Rechtspersonen
1. Besloten vennootschap (bv)
o Aandeelhouders zijn persoonlijk aansprakelijk tot het moment van inschrijving in KvK
o In geval van onbehoorlijk bestuur is dga aansprakelijk (niet tijdige meldingen aan
belastingdienst over niet kunnen betalen van belastingen en premies)
o Op te richten via notaris. Startkapitaal van minimaal €0,01
2
, 2. Naamloze vennootschap (nv)
o Naast aandelen op naam ook aandelen aan toonder
o Verplicht aandelenkapitaal bedraagt €45.000
3. Vereniging
o Wordt opgericht met bepaald doel
o Hoogste macht ligt bij ledenvergadering
o V. met volledige rechtsbevoegdheid -> bestuurder niet met privévermogen
aansprakelijk + oprichting via notariële akte
o V met beperkte rechtsbevoegdheid -> bestuurders met privévermogen aansprakelijk
4. Coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij
o Variant op vereniging waarvoor aanvullende regels gelden
o Voorzien in bepaalde stoffelijke behoefte van leden
5. Stichting
o Wordt vaak gehanteerd als één of meerdere personen met een bepaald vermogen
een bepaald maatschappelijk, sociaal of ideëel doel willen realiseren
Overzicht ondernemingsvormen
Natuurlijk persoon Rechtspersoon
Leiding Eigenaar/eigenaren Directeur
Zeggenschap Eigenaar/eigenaren Algemene vergadering
Aansprakelijkheid Volledig, ook met Eigenaar (aandeelhouder), slechts tot zijn deelname
privévermogen aansprakelijk
Continuïteit Afhankelijk van één of Niet afhankelijk van één of enkele personen
enkele personen
Belasting over Inkomstenbelasting Vennootschapsbelasting. Aandeelhouders betalen
winst inkomstenbelasting over uitgekeerde dividend
Publicatieplicht Geen Hoe groter de rechtspersoon, des te grote de
jaarrekening publiecatieplicht
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
- Taak: wat iemand doet
- Verantwoordelijkheid: wat iemand moet, en waar die op kan worden aangesproken
- Bevoegdheid: wat iemand mag (autorisatie)
Werkstructurering en arbeidsverdeling
Werkstructurering: indien een organisatie rekening houdt met de behoeften van medewerkers op
sociaal, economisch en technisch gebied. Behoefte mdw kan betrekking hebben op tweetal factoren:
1. Werkextrinsieke factoren: met name betrekking op werkomgeving (werkklimaat)
2. Werkintrinsieke factoren: betrekking op het werk zelf. Onderscheid:
o Taakverrijking: meer verantwoordelijkheden (meer zelfstandigheid / bevoegdheden)
o Taakverruiming: meer taken op hetzelfde niveau (meer afwisseling in werk)
o Taakroulatie: meer afwisseling, vermijden eentonigheid (is voor langere periodes)
o Taakgroepen: groepen medewerkers zijn samen verantwoordelijk voor het
eindproduct (zelfsturende teams). Hierdoor meer verantwoordelijkheid.
Naarmate een onderneming groter wordt, vindt verdeling van arbeid steeds meer plaats. Voordelen:
- Leidt tot hogere efficiency -> niet telkens overschakelen naar andere taak
- Sociale en maatschappelijke motieven -> sterke kanten mdw kunnen naar voren komen
- Betere bestuurbaarheid via voldoende inzicht
- Meer mogelijkheden om klantgericht / branchegericht te werken
3
