Inhoud
1. Inleiding tot strategie en waardecreatie......................................................................................... 5
1.1 Michael Porter over Strategie ............................................................................................... 5
1.2 De concepten strategie en waardecreatie ............................................................................ 7
1.3 Bestaansreden visie missie doelen ...................................................................................... 10
1.4 Het exploring strategy framework .............................................................................................. 11
1.4.1 Strategische positie .............................................................................................................. 12
1.4.2 Strategische keuzes .............................................................................................................. 12
1.4.3 Strategie in actie .................................................................................................................. 13
1.4.4 Overkoepelende thema's: non-profits, duurzaamheid en digitale transformatie .............. 14
1.4.5 Strategic frameworks ........................................................................................................... 15
1.5 Strategic frameworks .................................................................................................................. 16
1.6 Waardecreatie in een geglobaliseerde wereld ........................................................................... 17
1.7 Internationale strategie en reverse innovation .......................................................................... 19
2 analyse van de externe omgeving – globale kansen en bedreigingen .............................................. 21
2.1 PESTEL Analyse............................................................................................................................ 21
2.1.1 De Omgeving in Lagen ......................................................................................................... 21
2.1.2 Hulpmiddelen voor Analyse ................................................................................................. 22
2.1.3 PESTEL-analyse ..................................................................................................................... 22
2.1.4 Political (Pestel).................................................................................................................... 22
2.1.5 Economics (Pestel) ............................................................................................................... 23
2.1.6 Social (Pestel) ....................................................................................................................... 23
2.1.7 Technological (Pestel) .......................................................................................................... 24
2.1.8 Ecological (Pestel) ................................................................................................................ 25
2.1.9 Legal (Pestel) ........................................................................................................................ 26
2.1.10 Key drivers for change ....................................................................................................... 27
2.2 Forecasting .................................................................................................................................. 27
2.2.1 Prognosebenaderingen ........................................................................................................ 27
2.2.2 Veranderingsrichtingen........................................................................................................ 28
2.3 het vijfkrachtenmodel van Porter ............................................................................................... 28
2.3.1 Het Vijfkrachtenmodel van Porter ....................................................................................... 29
2.3.2 Fundamentele industrietypen ............................................................................................. 31
2.3.3 De Levenscyclus van de Industrie ........................................................................................ 32
2.3.4 Ecosysteem .......................................................................................................................... 32
2.3.5 Ecosystemen ........................................................................................................................ 32
1
, 2.3.6 Complementoren ................................................................................................................. 33
2.3.7 Strategische Groepen (Concurrentenanalyse) ..................................................................... 33
2.3.8 Marktsegmenten (Klantenanalyse) ...................................................................................... 34
2.4 Internationale strategische drijvers en het diamantmodel van Porter ...................................... 34
2.5 Kritiek op het diamantmodel van Porter: Een essay................................................................... 35
3 Interne analyse - Wereldwijde bronnen van waarde ........................................................................ 36
3.1 Bronnen en Capaciteiten ............................................................................................................ 36
3.2 VRIO Analyse ............................................................................................................................... 37
3.2.1 Het VRIO-Raamwerk: De Toets voor Duurzaam Concurrentievoordeel .............................. 37
3.2.2. Artikel Barney (1991, pp. 99-103): ...................................................................................... 39
3.2.3 Verschillen tussen Barney en Porter in de kijk op concurrentievoordeel ........................... 40
3.3 Waardecreatie als strategisch kompas ....................................................................................... 42
3.4 Dynamische capaciteiten ............................................................................................................ 43
3.4.1 Dynamische capaciteiten ..................................................................................................... 43
3.4.2 "Dynamic Capabilities and Strategic Management" van Teece, Pisano en Shuen .............. 44
3.4.3 Dynamische Capaciteiten..................................................................................................... 45
3.5 SWOT – Analyse .......................................................................................................................... 46
3.5.1 Strategische raamwerken .................................................................................................... 46
3.5.2 De SWOT-analyse ................................................................................................................. 46
3.5.3 Het Gebruik van Meerdere Raamwerken ............................................................................ 47
3.5.4 Raamwerken en theorieën .................................................................................................. 47
4 Strategische keuzes internationale waardepropositie ...................................................................... 48
4.1 Concurrentie strategieën ............................................................................................................ 48
4.2.1 Blue ocean................................................................................................................................ 50
4.2.2 Judo techniek ........................................................................................................................... 51
4.3 Marktselectie en Markttoetreding.............................................................................................. 53
4.4 Internationale bedrijfsmodellen ................................................................................................. 55
4.4.1 Bedrijfsmodelpatronen ........................................................................................................ 55
4.4.2 Meerzijdige Platforms en Strategieën ................................................................................. 56
5 strategie ontwikkeling en implementatie .......................................................................................... 57
5.1 Purpose en Stakeholders ..................................................................................................... 57
5.2 Cultuur en strategie ............................................................................................................. 59
5.2.1 Cultuur en Strategie ........................................................................................................ 59
5.2.2 De Oorsprong van Organisatiecultuur ............................................................................ 60
5.2.3 De Invloed van Cultuur op Strategie ............................................................................... 60
5.2.4 Cultural constraints in management theories - Hofstede............................................... 61
2
, 5.3 Toegepaste cultuurvergelijking ........................................................................................... 63
5.4 Organisational governance voor strategisch succes ................................................................... 63
5.4.1 Organisational governance voor strategisch succes ............................................................ 63
5.4.2 Agentuurtheorie: de tijden, ze zijn aan het veranderen, Bendickson et al 2016 ................ 64
6. Marketing en Waardecreatie ........................................................................................................ 66
6.1 Analyse ........................................................................................................................................ 67
6.1.1 Business Model Canvas ........................................................................................................ 68
6.2 Casus Mc Cafe ............................................................................................................................. 70
6.3 Casus AB Inbev ............................................................................................................................ 70
6.4 Casus GiffGaff .............................................................................................................................. 71
6.5 Circular Economy Business Models – Ludeke-Freund et al (2019) ............................................. 72
7 Van analyse naar strategie ................................................................................................................. 75
7.1.1 Segmentatieonderzoek ........................................................................................................ 76
7.1.2 Marketingdoelstellingen en marketingstrategieën ............................................................. 77
7.1.3 Modellen benoemd in Alsem 2020 ...................................................................................... 80
7.2 Casus Audi voorsprong door techniek: ....................................................................................... 87
7.3 Positioneringsstatement ............................................................................................................. 88
7.4 Onderzoek naar Marketing Strategy ........................................................................................... 89
8 Marketingstrategie............................................................................................................................. 93
8.1 Business to business marketing .................................................................................................. 93
8.2 Casus Billy Grace ......................................................................................................................... 98
8.3 Marketing Ethics ......................................................................................................................... 99
8.3.1 Artikel Drumwright 2018 ..................................................................................................... 99
8.3.2 Artikel Laczniak en Murphy 2019 ....................................................................................... 102
8.3.3 Marketing Ethics Vragen .................................................................................................... 104
9 Van marketingstrategie naar tactiek................................................................................................ 105
9.1 Online marketing ...................................................................................................................... 107
9.2 De inkoopfunctie ....................................................................................................................... 109
9.2.1 Het Toenemend Belang van Inkoop ................................................................................... 110
9.2.2 Begripsbepaling.................................................................................................................. 110
9.2.3 Verschil Inkoop vs. Consumentenkoop .............................................................................. 110
9.2.4 De Ontwikkeling van de Inkoopfunctie (Modellen) ........................................................... 111
9.2.5 Het Toenemende Strategische Belang van Inkoop ............................................................ 111
9.2.6 De Drie Waardestrategieën (Treacy & Wiersema) en Inkoop ........................................... 112
9.2.7 Vragen over de Inkoopfunctie ........................................................................................... 113
9.3 Supply chain management........................................................................................................ 115
3
, 9.3.1 De Externe Supply Chain en de Vier Stromen (Gelderman et al. (2021)) .......................... 115
9.3.2 Supply chain strategies with product uncertainties (Lee 2002) ........................................ 118
10 implementatie en evaluatie ........................................................................................................... 119
10.1 Marketing analytics ................................................................................................................. 120
10.2 Marketing metrics ................................................................................................................... 121
10.3 Proactieve waardecreatie ....................................................................................................... 122
10.3.1 New Areas of Research in Marketing Strategy, Consumer Behavior, and Marketing
Analytics: The Future is Bright .................................................................................................... 123
10.3.2 Proactieve waardecreatie – vragen ................................................................................. 125
4
1. Inleiding tot strategie en waardecreatie......................................................................................... 5
1.1 Michael Porter over Strategie ............................................................................................... 5
1.2 De concepten strategie en waardecreatie ............................................................................ 7
1.3 Bestaansreden visie missie doelen ...................................................................................... 10
1.4 Het exploring strategy framework .............................................................................................. 11
1.4.1 Strategische positie .............................................................................................................. 12
1.4.2 Strategische keuzes .............................................................................................................. 12
1.4.3 Strategie in actie .................................................................................................................. 13
1.4.4 Overkoepelende thema's: non-profits, duurzaamheid en digitale transformatie .............. 14
1.4.5 Strategic frameworks ........................................................................................................... 15
1.5 Strategic frameworks .................................................................................................................. 16
1.6 Waardecreatie in een geglobaliseerde wereld ........................................................................... 17
1.7 Internationale strategie en reverse innovation .......................................................................... 19
2 analyse van de externe omgeving – globale kansen en bedreigingen .............................................. 21
2.1 PESTEL Analyse............................................................................................................................ 21
2.1.1 De Omgeving in Lagen ......................................................................................................... 21
2.1.2 Hulpmiddelen voor Analyse ................................................................................................. 22
2.1.3 PESTEL-analyse ..................................................................................................................... 22
2.1.4 Political (Pestel).................................................................................................................... 22
2.1.5 Economics (Pestel) ............................................................................................................... 23
2.1.6 Social (Pestel) ....................................................................................................................... 23
2.1.7 Technological (Pestel) .......................................................................................................... 24
2.1.8 Ecological (Pestel) ................................................................................................................ 25
2.1.9 Legal (Pestel) ........................................................................................................................ 26
2.1.10 Key drivers for change ....................................................................................................... 27
2.2 Forecasting .................................................................................................................................. 27
2.2.1 Prognosebenaderingen ........................................................................................................ 27
2.2.2 Veranderingsrichtingen........................................................................................................ 28
2.3 het vijfkrachtenmodel van Porter ............................................................................................... 28
2.3.1 Het Vijfkrachtenmodel van Porter ....................................................................................... 29
2.3.2 Fundamentele industrietypen ............................................................................................. 31
2.3.3 De Levenscyclus van de Industrie ........................................................................................ 32
2.3.4 Ecosysteem .......................................................................................................................... 32
2.3.5 Ecosystemen ........................................................................................................................ 32
1
, 2.3.6 Complementoren ................................................................................................................. 33
2.3.7 Strategische Groepen (Concurrentenanalyse) ..................................................................... 33
2.3.8 Marktsegmenten (Klantenanalyse) ...................................................................................... 34
2.4 Internationale strategische drijvers en het diamantmodel van Porter ...................................... 34
2.5 Kritiek op het diamantmodel van Porter: Een essay................................................................... 35
3 Interne analyse - Wereldwijde bronnen van waarde ........................................................................ 36
3.1 Bronnen en Capaciteiten ............................................................................................................ 36
3.2 VRIO Analyse ............................................................................................................................... 37
3.2.1 Het VRIO-Raamwerk: De Toets voor Duurzaam Concurrentievoordeel .............................. 37
3.2.2. Artikel Barney (1991, pp. 99-103): ...................................................................................... 39
3.2.3 Verschillen tussen Barney en Porter in de kijk op concurrentievoordeel ........................... 40
3.3 Waardecreatie als strategisch kompas ....................................................................................... 42
3.4 Dynamische capaciteiten ............................................................................................................ 43
3.4.1 Dynamische capaciteiten ..................................................................................................... 43
3.4.2 "Dynamic Capabilities and Strategic Management" van Teece, Pisano en Shuen .............. 44
3.4.3 Dynamische Capaciteiten..................................................................................................... 45
3.5 SWOT – Analyse .......................................................................................................................... 46
3.5.1 Strategische raamwerken .................................................................................................... 46
3.5.2 De SWOT-analyse ................................................................................................................. 46
3.5.3 Het Gebruik van Meerdere Raamwerken ............................................................................ 47
3.5.4 Raamwerken en theorieën .................................................................................................. 47
4 Strategische keuzes internationale waardepropositie ...................................................................... 48
4.1 Concurrentie strategieën ............................................................................................................ 48
4.2.1 Blue ocean................................................................................................................................ 50
4.2.2 Judo techniek ........................................................................................................................... 51
4.3 Marktselectie en Markttoetreding.............................................................................................. 53
4.4 Internationale bedrijfsmodellen ................................................................................................. 55
4.4.1 Bedrijfsmodelpatronen ........................................................................................................ 55
4.4.2 Meerzijdige Platforms en Strategieën ................................................................................. 56
5 strategie ontwikkeling en implementatie .......................................................................................... 57
5.1 Purpose en Stakeholders ..................................................................................................... 57
5.2 Cultuur en strategie ............................................................................................................. 59
5.2.1 Cultuur en Strategie ........................................................................................................ 59
5.2.2 De Oorsprong van Organisatiecultuur ............................................................................ 60
5.2.3 De Invloed van Cultuur op Strategie ............................................................................... 60
5.2.4 Cultural constraints in management theories - Hofstede............................................... 61
2
, 5.3 Toegepaste cultuurvergelijking ........................................................................................... 63
5.4 Organisational governance voor strategisch succes ................................................................... 63
5.4.1 Organisational governance voor strategisch succes ............................................................ 63
5.4.2 Agentuurtheorie: de tijden, ze zijn aan het veranderen, Bendickson et al 2016 ................ 64
6. Marketing en Waardecreatie ........................................................................................................ 66
6.1 Analyse ........................................................................................................................................ 67
6.1.1 Business Model Canvas ........................................................................................................ 68
6.2 Casus Mc Cafe ............................................................................................................................. 70
6.3 Casus AB Inbev ............................................................................................................................ 70
6.4 Casus GiffGaff .............................................................................................................................. 71
6.5 Circular Economy Business Models – Ludeke-Freund et al (2019) ............................................. 72
7 Van analyse naar strategie ................................................................................................................. 75
7.1.1 Segmentatieonderzoek ........................................................................................................ 76
7.1.2 Marketingdoelstellingen en marketingstrategieën ............................................................. 77
7.1.3 Modellen benoemd in Alsem 2020 ...................................................................................... 80
7.2 Casus Audi voorsprong door techniek: ....................................................................................... 87
7.3 Positioneringsstatement ............................................................................................................. 88
7.4 Onderzoek naar Marketing Strategy ........................................................................................... 89
8 Marketingstrategie............................................................................................................................. 93
8.1 Business to business marketing .................................................................................................. 93
8.2 Casus Billy Grace ......................................................................................................................... 98
8.3 Marketing Ethics ......................................................................................................................... 99
8.3.1 Artikel Drumwright 2018 ..................................................................................................... 99
8.3.2 Artikel Laczniak en Murphy 2019 ....................................................................................... 102
8.3.3 Marketing Ethics Vragen .................................................................................................... 104
9 Van marketingstrategie naar tactiek................................................................................................ 105
9.1 Online marketing ...................................................................................................................... 107
9.2 De inkoopfunctie ....................................................................................................................... 109
9.2.1 Het Toenemend Belang van Inkoop ................................................................................... 110
9.2.2 Begripsbepaling.................................................................................................................. 110
9.2.3 Verschil Inkoop vs. Consumentenkoop .............................................................................. 110
9.2.4 De Ontwikkeling van de Inkoopfunctie (Modellen) ........................................................... 111
9.2.5 Het Toenemende Strategische Belang van Inkoop ............................................................ 111
9.2.6 De Drie Waardestrategieën (Treacy & Wiersema) en Inkoop ........................................... 112
9.2.7 Vragen over de Inkoopfunctie ........................................................................................... 113
9.3 Supply chain management........................................................................................................ 115
3
, 9.3.1 De Externe Supply Chain en de Vier Stromen (Gelderman et al. (2021)) .......................... 115
9.3.2 Supply chain strategies with product uncertainties (Lee 2002) ........................................ 118
10 implementatie en evaluatie ........................................................................................................... 119
10.1 Marketing analytics ................................................................................................................. 120
10.2 Marketing metrics ................................................................................................................... 121
10.3 Proactieve waardecreatie ....................................................................................................... 122
10.3.1 New Areas of Research in Marketing Strategy, Consumer Behavior, and Marketing
Analytics: The Future is Bright .................................................................................................... 123
10.3.2 Proactieve waardecreatie – vragen ................................................................................. 125
4