Hoofdstuk 10 geschiedenis
De tijd van televisie en computer
10.1
Dekolonisatie van Brits-Indië
• De grote wereldrijken verliezen hun kolonies
➢ Brits-Indië -> India en Pakistan
➢ Nl-Indië -> Soekarno roept onafhankelijkheid uit -> Nl accepteert dat niet
-> politionele acties -> koloniale oorlog
• Het verzet in India tijdens de oorlog had hem ervan overtuigd dat
onafhankelijkheid overmijdelijk was.
• GB was door de oorlog te veel verzwakt om India te beheersen.
Bovendien drongen de VS aan op dekolonisatie.
• Ghandi werd ook slachtoffer van etnisch en religieus geweld. Hij werd
vermoord door iemand die vond dat India een hindoestaat moest
worden.
China, Indonesië en Vietnam
• Na BI liet GB bijna al zijn andere Aziatische koloniën z.s.m. onafhankelijk
worden. Ook in de rest van Azië kwam een eind aan de westerse
hegenomie. (overwicht)
• In 1912 was China zelfs een republiek geworden.
• In de jaren 1945-1949 namen de communisten onder leiding van Mao
Zedong in een burgeroorlog de macht over. Daarna werden alle
westerlingen het land uitgezet.
• Alleen de havenstad Hongkong bleef Brits, tot de Britten in 1999 ook
deze kolonie afstonden.
• Politionele acties -> Het Nl leger begon een grote militaire operatie op
Java en Sumatra die door de regering een politionele actie werd
genoemd, alsof het om een binnenlandse zaak zou gaan in plaats van
een koloniale oorlog.
• Dit leek eerst succesvol, maar de Nl soldaten werden in maanden daarna
doelwit van guerrillastrijders.
• Ze vonden niks na een zoektocht op guerrillastrijders, maar ze schoten
toch 2 mensen dood.
• Eind 1948 begon Nl een tweede militaire operatie waarbij Soekarno
gevangen werd genomen.
, • Onder dwang van de VS en de veiligheidsraad besloot Nl daarna toch om
Indonesië af te staan.
• Frankrijk weigerde om Azië af te staan. De leider van Vietnam was een
communist. Daarom kreeg Frankrijk Amerikaanse steun bij zijn pogingen
de macht te veroveren dit was een belangrijk verschil. Dit lukte
uiteindelijk niet
• Op 17 augustus 1945 riep Soekarno de republiek Indonesië uit. Daarna
begon de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog.
• De Nederlandse regering beschouwde Soekarno als een landverrader
• Eind 1946 kon Nl met Indonesië praten en maakten afspraken over
geleidelijke dekolonisatie en samenwerking, maar door onwil aan beide
kanten kwam daar niets van terecht.
• Midden-Oosten -> Joden (zionisten) trekken naar Palestina -> 1948
ontstaat Israël
• Afrika -> in 1965 bijna heel Afrika onafhankelijk
• In Zuid-Afrika en Zimbabwe ontstonden bloedige conflicten doordat de
witte minderheden weigerden de macht met de zwarte meerderheid te
delen. Na een burgeroorlog werd de zwarte leider Mugabe in 1980
premier. In Zuid-Afrika voerde het witte regime algemeen kiesrecht in,
waarna Mandela president werd.
• De Europese landen waren de kolonies kwijtgeraakt, trots maakte plaats
voor schaamte
• Nederland liet Suriname in 1975 onafhankelijk worden
• Oorzaken dekolonisatie na 1945:
➢ In de tweede wereldoorlog had Japan laten zien dat westerse landen te
verslaan waren
➢ In de koude oorlog wouden de Sovjet-Unie en de verenigde staten
zoveel mogelijk bondgenoten
• Gevolgen dekolonisatie: politiek: hoe wordt ons land nu bestuurd? Ze
waren niet gewend om het zelf te besturen. Daardoor kwamen er
dictaturen en burgeroorlogen. Economie: wat zijn de middelen van
bestaan? De grote bedrijven gaan gewoon door dus die heeft nog steeds
de overheersing.
10.2
De koude oorlog
• Er ontstond een vijandschap tussen de VS en de SU
De tijd van televisie en computer
10.1
Dekolonisatie van Brits-Indië
• De grote wereldrijken verliezen hun kolonies
➢ Brits-Indië -> India en Pakistan
➢ Nl-Indië -> Soekarno roept onafhankelijkheid uit -> Nl accepteert dat niet
-> politionele acties -> koloniale oorlog
• Het verzet in India tijdens de oorlog had hem ervan overtuigd dat
onafhankelijkheid overmijdelijk was.
• GB was door de oorlog te veel verzwakt om India te beheersen.
Bovendien drongen de VS aan op dekolonisatie.
• Ghandi werd ook slachtoffer van etnisch en religieus geweld. Hij werd
vermoord door iemand die vond dat India een hindoestaat moest
worden.
China, Indonesië en Vietnam
• Na BI liet GB bijna al zijn andere Aziatische koloniën z.s.m. onafhankelijk
worden. Ook in de rest van Azië kwam een eind aan de westerse
hegenomie. (overwicht)
• In 1912 was China zelfs een republiek geworden.
• In de jaren 1945-1949 namen de communisten onder leiding van Mao
Zedong in een burgeroorlog de macht over. Daarna werden alle
westerlingen het land uitgezet.
• Alleen de havenstad Hongkong bleef Brits, tot de Britten in 1999 ook
deze kolonie afstonden.
• Politionele acties -> Het Nl leger begon een grote militaire operatie op
Java en Sumatra die door de regering een politionele actie werd
genoemd, alsof het om een binnenlandse zaak zou gaan in plaats van
een koloniale oorlog.
• Dit leek eerst succesvol, maar de Nl soldaten werden in maanden daarna
doelwit van guerrillastrijders.
• Ze vonden niks na een zoektocht op guerrillastrijders, maar ze schoten
toch 2 mensen dood.
• Eind 1948 begon Nl een tweede militaire operatie waarbij Soekarno
gevangen werd genomen.
, • Onder dwang van de VS en de veiligheidsraad besloot Nl daarna toch om
Indonesië af te staan.
• Frankrijk weigerde om Azië af te staan. De leider van Vietnam was een
communist. Daarom kreeg Frankrijk Amerikaanse steun bij zijn pogingen
de macht te veroveren dit was een belangrijk verschil. Dit lukte
uiteindelijk niet
• Op 17 augustus 1945 riep Soekarno de republiek Indonesië uit. Daarna
begon de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog.
• De Nederlandse regering beschouwde Soekarno als een landverrader
• Eind 1946 kon Nl met Indonesië praten en maakten afspraken over
geleidelijke dekolonisatie en samenwerking, maar door onwil aan beide
kanten kwam daar niets van terecht.
• Midden-Oosten -> Joden (zionisten) trekken naar Palestina -> 1948
ontstaat Israël
• Afrika -> in 1965 bijna heel Afrika onafhankelijk
• In Zuid-Afrika en Zimbabwe ontstonden bloedige conflicten doordat de
witte minderheden weigerden de macht met de zwarte meerderheid te
delen. Na een burgeroorlog werd de zwarte leider Mugabe in 1980
premier. In Zuid-Afrika voerde het witte regime algemeen kiesrecht in,
waarna Mandela president werd.
• De Europese landen waren de kolonies kwijtgeraakt, trots maakte plaats
voor schaamte
• Nederland liet Suriname in 1975 onafhankelijk worden
• Oorzaken dekolonisatie na 1945:
➢ In de tweede wereldoorlog had Japan laten zien dat westerse landen te
verslaan waren
➢ In de koude oorlog wouden de Sovjet-Unie en de verenigde staten
zoveel mogelijk bondgenoten
• Gevolgen dekolonisatie: politiek: hoe wordt ons land nu bestuurd? Ze
waren niet gewend om het zelf te besturen. Daardoor kwamen er
dictaturen en burgeroorlogen. Economie: wat zijn de middelen van
bestaan? De grote bedrijven gaan gewoon door dus die heeft nog steeds
de overheersing.
10.2
De koude oorlog
• Er ontstond een vijandschap tussen de VS en de SU
