Voorbeeldvragen
2.1
Noem voedingsfactoren die de opname van ijzer verminderen
- Polyfenolen in koffie en thee (EGCG) verlagen opname van non-heemijzer.
- Calcium vermindert opname van heem en non-heem ijzer (melk, kaas, yoghurt).
- Druivenpitextract en kurkuma (ingrediënt kerrie) verlagen ijzeropname.
- Fytaat in granen en peulvruchten verlagen opname non-heem ijzer.
Noem voedingsfactoren die de opname van ijzer stimuleren
- Vitamine C (ascorbinezuur): dat je non-heemijzer uit plantaardige bronnen beter opneemt.
(rode paprika en sinaasappelsap)
- Vlees, kip producten met citroenzuur en melkzuur (gefermenteerde producten) verhogen
non-heem ijzer opname.
- Alcohol stimuleert opname van ijzer in bloed
Met een gevarieerd voedingspatroon krijg je voedingsstoffen binnen die opname stimuleren
en remmen.
Noem de drie functies van ijzer in het lichaam
1. Vorming van hemoglobine (onderdeel rode bloedcellen – vervoeren zuurstof)
2. IJzer is nodig om energie in de cellen te produceren
3. IJzer draagt bij aan afweersysteem
Beschrijf welke fysiologische mechanismen vitamine D beïnvloedt om het
calciumgehalte in het bloed op peil te houden
Relatie tussen vitamine D en calcium:
Calcium is nodig voor botvorming en spiercontractie.
Vitamine D zorgt voor calciumhomeostase botgezondheid.
Vitamine D maakt botten niet sterk, maar verhogen calciumlevel van bloed.
Als calcium te hoog is: dan gaat er signaal naar schildklier om calcitonine uit te scheiden.
Calcitonine: hoeveelheid calcium in bloed verlagen verlagen van Vitamine D.
Calcitonine verbieden van de activatie van vitamine D.
Calcitonine remt de opname van calcium door de nieren.
Nieren gooien meer calcium naar de urine meer uitplassen minder calcium in bloed.
Calcitonine remt de opname van calcium door de dunne darm minder calcium in bloed.
Calcitonine remt de osteoclast functie: osteoclasten zijn cellen die bot afbreken. Als er bot
wordt afgebroken komt er calcium in je bloed terecht. Als osteoclasten worden geremd dan
komt er minder calcium in je bloed terecht calciumlevel in je bloed daalt.
Als calcium te laag is: dan maakt bijschildklier hormona (PTH of parathormoon)
PTH stimuleert activatie van vitamine D.
Vitamine D en PTH doen:
1. Stimuleren de absorptie van calcium in de nieren minder calcium uitplassen
meer calcium in bloed calciumspiegel stijgt
2. Vit D stimuleert hoeveelheid calcium die wordt opgenomen door dunne darm
calcium in je bloed stijgt.
3. Vit D en PTH stimuleren osteoclast functie meer botafbraak meer calcium in je
bloed stijgen van calciumlevel.
Vitamine D zorgt ervoor dat de darmen calcium goed opnemen en is nodig om het
calcium in de botten vast te leggen.
, IJzer:
Heemijzer: alleen in dierlijke producten zoals vlees, vis en kip. rund/lam meer dan varken/kip
Non-heemijzer: zowel in dierlijke producten en in plantaardige voedingsmiddelen, zoals
brood en volkorenproducten, peulvruchten, noten en donkergroene groenten zoals spinazie,
postelein, paksoi, andijvie en snijbiet.
Ei en vleesvervangers bevatten alleen non-heemijzer.
Functie:
1. Vorming van hemoglobine (onderdeel rode bloedcellen – vervoeren zuurstof)
2. IJzer is nodig om energie in de cellen te produceren
3. IJzer draagt bij aan afweersysteem
Vitamine D:
- Zonlicht is de belangrijkste bron van vitamine D.
Het lichaam kan onder invloed van zonlicht in de huid vitamine D zelf aanmaken.
- Vitamine D zit ook in eten: vooral in vette vis, en met wat lagere gehaltes in vlees en eieren.
- Vitamine D wordt toegevoegd aan halvarine, margarine en bak- en braadproducten.
Functie:
- Zorgt voor stevige botten en tanden en voor in stand houden van goede spierfunctie.
- Zorgt ervoor dat calcium en fosfor uit eten wordt opgenomen + vastgelegd in botten/tanden
- Nodig om botontkalking zoveel mogelijk te beperken + risico osteoporose te verminderen.
- Helpt bij reguleren van bloedruk en insulineproductie.
- Van belang voor een goede werking van het immuunsysteem.
Behoud van calcium/fosforhomeostase in bloed
Foliumzuur / Folaat (Vitamine B11):
Van nature in groenten, vooral groene soorten, volkorenproducten, brood, vlees en zuivel.
Functie:
- Nodig voor de groei en goede werking van het lichaam
- Voor de aanmaak van witte en rode bloedcellen.
- Belangrijk voor de vroege ontwikkeling van het ongeboren kind.
- B12 is nodig om B11 te activeren, B11 nodig om B12 te activeren
Vitamine B12 (cobalamine):
Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten, zoals melk, melkproducten, vlees, vleeswaren,
vis en eieren. Veganisten: B12 supplement slikken of producten met toegevoegde vit B12.
Functie:
- Een deel van de co-enzymen die worden gebruikt bij de synthese van nieuwe cellen
- Hervormt het co-enzym foliumzuur
- Helpt bij het afbreken van dome FA en AA
- Nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen (= om zuurstof in je bloed te vervoeren)
- Voor een goede werking van het zenuwstelsel.
Calcium:
Calcium (kalk) is een mineraal dat te vinden is in voedingsmiddelen zoals: melk,
melkproducten, kaas, groente, noten en peulvruchten.
Functie:
- Voor de opbouw en het onderhoud van je botten en gebit (minder kans op osteoporose)
- Goede werking van zenuwen en spieren Spiercontractie
- Bloedstolling
- Transport van andere minderalen zoals, natrium, kalium en magnesium
2.1
Noem voedingsfactoren die de opname van ijzer verminderen
- Polyfenolen in koffie en thee (EGCG) verlagen opname van non-heemijzer.
- Calcium vermindert opname van heem en non-heem ijzer (melk, kaas, yoghurt).
- Druivenpitextract en kurkuma (ingrediënt kerrie) verlagen ijzeropname.
- Fytaat in granen en peulvruchten verlagen opname non-heem ijzer.
Noem voedingsfactoren die de opname van ijzer stimuleren
- Vitamine C (ascorbinezuur): dat je non-heemijzer uit plantaardige bronnen beter opneemt.
(rode paprika en sinaasappelsap)
- Vlees, kip producten met citroenzuur en melkzuur (gefermenteerde producten) verhogen
non-heem ijzer opname.
- Alcohol stimuleert opname van ijzer in bloed
Met een gevarieerd voedingspatroon krijg je voedingsstoffen binnen die opname stimuleren
en remmen.
Noem de drie functies van ijzer in het lichaam
1. Vorming van hemoglobine (onderdeel rode bloedcellen – vervoeren zuurstof)
2. IJzer is nodig om energie in de cellen te produceren
3. IJzer draagt bij aan afweersysteem
Beschrijf welke fysiologische mechanismen vitamine D beïnvloedt om het
calciumgehalte in het bloed op peil te houden
Relatie tussen vitamine D en calcium:
Calcium is nodig voor botvorming en spiercontractie.
Vitamine D zorgt voor calciumhomeostase botgezondheid.
Vitamine D maakt botten niet sterk, maar verhogen calciumlevel van bloed.
Als calcium te hoog is: dan gaat er signaal naar schildklier om calcitonine uit te scheiden.
Calcitonine: hoeveelheid calcium in bloed verlagen verlagen van Vitamine D.
Calcitonine verbieden van de activatie van vitamine D.
Calcitonine remt de opname van calcium door de nieren.
Nieren gooien meer calcium naar de urine meer uitplassen minder calcium in bloed.
Calcitonine remt de opname van calcium door de dunne darm minder calcium in bloed.
Calcitonine remt de osteoclast functie: osteoclasten zijn cellen die bot afbreken. Als er bot
wordt afgebroken komt er calcium in je bloed terecht. Als osteoclasten worden geremd dan
komt er minder calcium in je bloed terecht calciumlevel in je bloed daalt.
Als calcium te laag is: dan maakt bijschildklier hormona (PTH of parathormoon)
PTH stimuleert activatie van vitamine D.
Vitamine D en PTH doen:
1. Stimuleren de absorptie van calcium in de nieren minder calcium uitplassen
meer calcium in bloed calciumspiegel stijgt
2. Vit D stimuleert hoeveelheid calcium die wordt opgenomen door dunne darm
calcium in je bloed stijgt.
3. Vit D en PTH stimuleren osteoclast functie meer botafbraak meer calcium in je
bloed stijgen van calciumlevel.
Vitamine D zorgt ervoor dat de darmen calcium goed opnemen en is nodig om het
calcium in de botten vast te leggen.
, IJzer:
Heemijzer: alleen in dierlijke producten zoals vlees, vis en kip. rund/lam meer dan varken/kip
Non-heemijzer: zowel in dierlijke producten en in plantaardige voedingsmiddelen, zoals
brood en volkorenproducten, peulvruchten, noten en donkergroene groenten zoals spinazie,
postelein, paksoi, andijvie en snijbiet.
Ei en vleesvervangers bevatten alleen non-heemijzer.
Functie:
1. Vorming van hemoglobine (onderdeel rode bloedcellen – vervoeren zuurstof)
2. IJzer is nodig om energie in de cellen te produceren
3. IJzer draagt bij aan afweersysteem
Vitamine D:
- Zonlicht is de belangrijkste bron van vitamine D.
Het lichaam kan onder invloed van zonlicht in de huid vitamine D zelf aanmaken.
- Vitamine D zit ook in eten: vooral in vette vis, en met wat lagere gehaltes in vlees en eieren.
- Vitamine D wordt toegevoegd aan halvarine, margarine en bak- en braadproducten.
Functie:
- Zorgt voor stevige botten en tanden en voor in stand houden van goede spierfunctie.
- Zorgt ervoor dat calcium en fosfor uit eten wordt opgenomen + vastgelegd in botten/tanden
- Nodig om botontkalking zoveel mogelijk te beperken + risico osteoporose te verminderen.
- Helpt bij reguleren van bloedruk en insulineproductie.
- Van belang voor een goede werking van het immuunsysteem.
Behoud van calcium/fosforhomeostase in bloed
Foliumzuur / Folaat (Vitamine B11):
Van nature in groenten, vooral groene soorten, volkorenproducten, brood, vlees en zuivel.
Functie:
- Nodig voor de groei en goede werking van het lichaam
- Voor de aanmaak van witte en rode bloedcellen.
- Belangrijk voor de vroege ontwikkeling van het ongeboren kind.
- B12 is nodig om B11 te activeren, B11 nodig om B12 te activeren
Vitamine B12 (cobalamine):
Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten, zoals melk, melkproducten, vlees, vleeswaren,
vis en eieren. Veganisten: B12 supplement slikken of producten met toegevoegde vit B12.
Functie:
- Een deel van de co-enzymen die worden gebruikt bij de synthese van nieuwe cellen
- Hervormt het co-enzym foliumzuur
- Helpt bij het afbreken van dome FA en AA
- Nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen (= om zuurstof in je bloed te vervoeren)
- Voor een goede werking van het zenuwstelsel.
Calcium:
Calcium (kalk) is een mineraal dat te vinden is in voedingsmiddelen zoals: melk,
melkproducten, kaas, groente, noten en peulvruchten.
Functie:
- Voor de opbouw en het onderhoud van je botten en gebit (minder kans op osteoporose)
- Goede werking van zenuwen en spieren Spiercontractie
- Bloedstolling
- Transport van andere minderalen zoals, natrium, kalium en magnesium
