KUA samenvatting H4 paragraaf 1 zestiende en zeventiende eeuw
- Zwaartepunt renaissance verschuift van Florence naar Rome rond 1500
- Paus etaleert zijn macht uitbundig, maar het verzet groeit
- De contrareformatie wil het verzet breken
- Aan het eind van de 16e eeuw eindigt de renaissance en begint de periode van barok
(later maak ik zelf een tijdlijn)
§4.1.1 Italiaanse hoven
- Renaissance kunst ontwikkelt van sober en evenwichtig naar uitbundig en grootschalige
hofstijl
- Het ideaal van de homo universalis bloeit op: de mens die alles kan
- Dat ideaal leidt in sommige gevallen tot zelf overschatting: projecten met roekeloosheid
worden gestart zonder rekening te houden met de haalbaarheid
- De boekdrukkunst versnelt de verspreiding van de renaissance door Europa, maar italie blijft
het centrum
- (eigen conclusie) Michelangelo Buenarroti (1475-1564) beweegt zich in zijn leven door de
renaissance bloei en (boek) is een schoolvoorbeeld van een homo universalis. Bij de familie
de’Medici leerde hij vooraanstaande humanisten kennen en werkte en verbleef bij hen. Hij
ontwikkelde hier kennis van de klassieke oudheid als basis voor zijn verdere loopbaan.
- Toen de de’medici’s uit de stad waren verdreven maakte hij in Florence een beeld van David,
in opdracht van het stadsbestuur. Het beeld wordt gemaakt uit een stuk marmer en is 5
meter hoog. Het komt voor palazzo Vecchio te staan, de plek waar toen zonder de
de’Medici’s werd bestuurd. Inmiddels staat het in de Accademia.
- In 1505 vertrekt Michelangelo naar Rome om te werken voor de paus, hier verschuift dan
ook het zwaartepunt van de renaissance
- Aandacht voor anatomie en uitbeelding van het menselijk figuur zoals bij De David komt
overeen met het humanistische idee dat de mens een evenbeeld is van god. De studie naar
het menselijk lichaam en de verhoudingen staat in de renaissance centraal
- Michelangelo gebruikt de anatomie niet alleen om de David levensecht te verbeelden, maar
ook om een verhaal uit te beelden, zoals de waakzame blik en anatomie met gezwollen
aderen en halsspieren in contrast met de houding in de ruststand: hij oogt rustig en zelf-
bewust, maar is waakzaam en klaar om toe te slaan
- Dit staat ook symbool voor Florence die zich bevrijd voelt van de familie de’Medici
§4.1.2 homo universalis
- In de renaissance verandert het beeld van kunstenaars als ambachtslieden naar kunstenaars
als ware helden. Ze voldoen aan het humanistisch ideaal van de homo universalis.
- Baldassare Castiglione schrijft een handboek voor goed gedrag: il libro del cortegiano. Hij
doet verslag van gespreken op niveau aan het hof van Urbino. Hij komt tot de conclusie dat
de volmaakte hoveling veelzijdig moet zijn, zoals op het gebied van theater, literatuur,
geschiedenis, en muziek. Hij heeft goede manieren en is een goed soldaat, hij moet
temperament en gratie bezitten en hij mag niet laten merken dat iets moeite kost, als een
soort noncalance: de sprezzatura
- Het ideaal voor elke hoveling is om een homo universalis te zijn. In Vite van Giorgio Vasari
beschrijft hij de levens van Italiaanse kunstenaars vanaf Cimabue, uit de late middeleeuwen
- Zwaartepunt renaissance verschuift van Florence naar Rome rond 1500
- Paus etaleert zijn macht uitbundig, maar het verzet groeit
- De contrareformatie wil het verzet breken
- Aan het eind van de 16e eeuw eindigt de renaissance en begint de periode van barok
(later maak ik zelf een tijdlijn)
§4.1.1 Italiaanse hoven
- Renaissance kunst ontwikkelt van sober en evenwichtig naar uitbundig en grootschalige
hofstijl
- Het ideaal van de homo universalis bloeit op: de mens die alles kan
- Dat ideaal leidt in sommige gevallen tot zelf overschatting: projecten met roekeloosheid
worden gestart zonder rekening te houden met de haalbaarheid
- De boekdrukkunst versnelt de verspreiding van de renaissance door Europa, maar italie blijft
het centrum
- (eigen conclusie) Michelangelo Buenarroti (1475-1564) beweegt zich in zijn leven door de
renaissance bloei en (boek) is een schoolvoorbeeld van een homo universalis. Bij de familie
de’Medici leerde hij vooraanstaande humanisten kennen en werkte en verbleef bij hen. Hij
ontwikkelde hier kennis van de klassieke oudheid als basis voor zijn verdere loopbaan.
- Toen de de’medici’s uit de stad waren verdreven maakte hij in Florence een beeld van David,
in opdracht van het stadsbestuur. Het beeld wordt gemaakt uit een stuk marmer en is 5
meter hoog. Het komt voor palazzo Vecchio te staan, de plek waar toen zonder de
de’Medici’s werd bestuurd. Inmiddels staat het in de Accademia.
- In 1505 vertrekt Michelangelo naar Rome om te werken voor de paus, hier verschuift dan
ook het zwaartepunt van de renaissance
- Aandacht voor anatomie en uitbeelding van het menselijk figuur zoals bij De David komt
overeen met het humanistische idee dat de mens een evenbeeld is van god. De studie naar
het menselijk lichaam en de verhoudingen staat in de renaissance centraal
- Michelangelo gebruikt de anatomie niet alleen om de David levensecht te verbeelden, maar
ook om een verhaal uit te beelden, zoals de waakzame blik en anatomie met gezwollen
aderen en halsspieren in contrast met de houding in de ruststand: hij oogt rustig en zelf-
bewust, maar is waakzaam en klaar om toe te slaan
- Dit staat ook symbool voor Florence die zich bevrijd voelt van de familie de’Medici
§4.1.2 homo universalis
- In de renaissance verandert het beeld van kunstenaars als ambachtslieden naar kunstenaars
als ware helden. Ze voldoen aan het humanistisch ideaal van de homo universalis.
- Baldassare Castiglione schrijft een handboek voor goed gedrag: il libro del cortegiano. Hij
doet verslag van gespreken op niveau aan het hof van Urbino. Hij komt tot de conclusie dat
de volmaakte hoveling veelzijdig moet zijn, zoals op het gebied van theater, literatuur,
geschiedenis, en muziek. Hij heeft goede manieren en is een goed soldaat, hij moet
temperament en gratie bezitten en hij mag niet laten merken dat iets moeite kost, als een
soort noncalance: de sprezzatura
- Het ideaal voor elke hoveling is om een homo universalis te zijn. In Vite van Giorgio Vasari
beschrijft hij de levens van Italiaanse kunstenaars vanaf Cimabue, uit de late middeleeuwen
