Deel 2 - Registratierechten
1 INLEIDING
1.1 HET REGISTRATIERECHT
Zijnde belastingen die je verschuldigd bent WNR je een akte of een geschrift gaat registreren dus belasting
volgt uit registratieplicht!
Hoe weet je wat er aan registratie onderworpen is? zijnde een fiscale verplichting – Na te gaan in
wetboek registratierechten
4 registratierechten die ook regionale belastingen – MAAR er zijn nog andere alg., federale belastingen!!!
In principe is registratie facultatief (kan alles registreren), slechts verplicht WNR staande in de wet (RR)
Door registratie formaliteit krijgen akten en geschriften een vaste datum!
Facultatief kan:
Eigenhandig geschreven testament geregistreerd worden zodat datum niet betwistbaar is
WNR je samenwoont (zelfde domicilie) kan je bij inbeslagname een risico lopen dus het
registreren van goederen is handig, dit door middel ve overeenkomst (onderling akkoord), om deze
te registreren
Akte en geschrift MOET registreert worden, maar registratierecht is NIET obv akte of geschriftrecht MAAR
treft eigenlijk de economische waardeplaatsing die het gevolg is ve rechtshandeling opgenomen ih geschrift
– zijnde indirecte belasting (naar aanleiding van 1-malige gebeurtenis of feit – niet over duurzaam toestand
ofz.) – zijnde contant belasting BEHOUDENS 4 Vlaamse belastingen; kohierbelasting (door inkohiering)
fiscus gaat aanslag vestigen. Contant wordt belasting meteen betaalt bij formulier invullen
Registratierechten geheven NAV de registratieformaliteit waaraan bepaalde akten of geschriften
verplicht onderworpen zijn OF vrijwillig onderworpen kunnen worden.
Akten of geschriften registratieverplichting geldt WNR voorzien door de wet
o Bvb: akten van notarissen, exploten en processen-verbaal van GDW’s, akten van overdracht
van in BE-gelegen ORG’n, akten van verhuring van in BE-gelegen ORG’n, …
MAAR akte of geschrift KAN vrijwillig aan registratieformaliteit onderworpen worden
o Bvb: de pacte adjoint (= bijakte) bij een handgift of het eigenhandig geschreven testament
Materie – registratierechten geregeld door Wetboek vd registratie-, hypotheek- en griffierechten
Registratierechten treffen NIET de akte of het geschrift zelf MAAR zijde belastingen geheven op de
rechtshandeling die aanleiding geeft tot de registratieformaliteit EN waarvan de akten of geschriften tot
titel strekken vd rechtshandeling.
RR geheven NAV rechtsverkeer onder de levenden, dit itt. Successierechten/erfbelasting, die
verschuldigd zijn bij de overgang van goederen door of NAV het overlijden
RR Indirecte belasting wegens heffing op alleenstaande & toevallige handelingen
o Bvb: afsluiten ve VK-OK ve ORG,, afsluiten ve huur-OK ve kantoorgebouw, een schenking ve
ORG bij authentieke akte...
o >< Directe belastingen heffing op blijvende of periodieke toestanden
RR contantbelasting – MUV 4 belastingen MBT Vlaamse Gewest
o 4 Vlaamse registratiebelastingen – art. 3.2.1.0.1, §1 al. 1 VCF:
(1) Verkooprecht, (2) Schenkbelasting, (3) Recht v. hypotheekvestiging & (4) verdeelrecht
= kohierbelastingen
Registratierechten moeten eerst betaald worden vooraleer registratieformaliteit
gebeurt = contantbelasting
Art. 8bis W. Reg. mogelijkheid tot vrijstelling van registratieformaliteit bij KB van bepaalde categorieën
van akten – NIET leidende tot ontheffing vh registratierecht. De vermelding vd registratie wordt dan
vervangen door een vermelding vd betaling
Toepassing op exploten & PV’s van GDW’s die aan bepaalde VW’n voldoen – KB 28/11/2008
, 1.2 DE REGISTRATIEFORMALITEIT
Het afschrijven, ontleden of vermelden ve akte of geschrift door de ontvanger vd registratie ih
bestemd register vd Algemene Administraties vd Patrimoniumdocumentatie (AAPD) of elke
andere informatiedrager bepaald door de Koning – art. 1 W. Reg.
Inhoud voor register volledige inhoud van akte of geschrift – soms slechts ontleding of vermelding
o Ontleding – vb notariële aktes
o Vermelding – vb huurOVK’s die verplicht moeten geregistreerd zijn + afschrift vd OVK
De registratieformaliteit federale aangelegenheid & verricht door AAPD (Rechtszekerheid), OOK aangaande
regionale registratierechten (zie hierna).
Materieel voorwerp
Vroeger akten & geschriften op papier registreren
NU – art. 2, al. 2 ev. W.Reg Koning kan bepalen dat akten, geschriften & verklaringen op
gedematerialiseerde wijze kunnen worden geregistreerd
o Gedematerialiseerde wijze bij akten & geschriften van notarissen of ambtenaren bevoegd
voor het opstellen van authentieke akten
KB 7/12/2016 geeft mogelijkheid om onderhandse huurOVK’s op gedematerialiseerde wijze te registreren
1/1/2015 Vlaamse Belastingsdienst (VLABEL) bevoegd voor inning van registratiebelastingen ((4), zie
eerder) MAAR registratie opzich van deze akten blijft een federale bevoegdheid
MAW betreffende akten steeds geregistreerd od federale registratiekantoren
NA registratie bezorgt FOD Financiën een afschrift vd akte aan VLABEL
VLABEL analyseert & berekent verschuldigde belasting
Belastingsplichtige ontvangt aanslagbiljet voor onmiddellijk te betalen belasting
1.3 DOEL – 2 doelen
Heffen van belastingen fiscaal doel & informatief doel
Fiscaal doel innen van belastingen = bron van ontvangsten voor de OH
Informatief doel – voorbeelden
o Bijhouden vd kadastrale legger;
o Informatie kan opgevraagd worden door...
Administraties (zowel fiscale als niet-fiscale),
Partijen, hun rechthebbenden en, mits bevel van de vrederechter, derden die
een rechtmatig belang hebben kunnen afschriften of uittreksels verkrijgen uit de
formaliteitsregisters & uit akten van verklaringen ih kantoor geregistreerd.
Lasthebbers vd belanghebbenden kunnen afschriften of uittreksels verkrijgen
WNR zij lastgeving hebben conform art. 326 W.Reg.
+ Door de registratie krijgen onderhandse akten een vaste datum.
1.4 GEWESTELIJKE BELASTING
Oorspronkelijk federale bevoegdheid
SINDS 1/1/2002 Gewestbelasting – 4 registratiebelastingen (Zie Bijzonder Financieringswet)
1. Verkooprecht registarierecht op overdrachten (eigendom of VG) ten bezwarende titel van in BE
gelegen onroerende goederen – art. 1.1.0.0.2, 24° VCF
2. Schenkingsrecht || op schenkingen onder levenden van roerende of onroerende goederen – art.
Zie art. 1.1.0.0.2, 19° VCF
1.1.0.2. 3. Recht op vestiging OF overdracht ve hypotheek registratierecht op vestiging OF overdracht ve
VCF
hypotheek op een in BE gelegen onroerend goed – art. 1.1.0.0.2, 15° VCF
4. Verdelingsrecht || gehele of gedeeltelijke verdelingen van in BE gelegen ORG’n, afstanden
onder bezwarende titel, onder mede-eigenaars, van onverdeelde delen in soortgelijke goederen, en
omzettingen van VG, zelfs INDIEN er GEEN onverdeeldheid is – art. 1.1.0.0.1, 22° VCF
Allen overeenkomstig de Bijzondere financieringswet
SINDS 1/1/2015 VLABEL bevoegd voor inning van registratiebelasting – sinds dan gewestsbelasting,
overheveling naar Vlaamse Codex Fiscaliteit (VCF)
2
, Rechten/belastingen AFHANKELIJK van SOORT recht worden geïnd door fed. Registartiekantoren (fed.
OH) of VLABEL (Vlaamse Gewest)
Voorbeelden
o VK ve ih Vlaamse Gewest gelegen woning verkooprecht is gewestelijke materie komt
toe aan het Vlaamse Gewest
o Opmaak ve huwelijkscontract met inbreng ve ih Vlaamse Gewest gelegen woning
federale materie komt toe aan de federale overheid
SINDS 1/1/2015 registratieformaliteit MBT (4) Vlaamse registratiebelastingen LOSGEKOPPELD van
betaling (sedert geïnd door VLABEL)
Akten waarvoor registratieplicht bestaat zoals voorheen aangeboden op het bevoegde federale
registratiekantoor. Daar worden ‘federale registratierechten’ betaald. Van zodra de aangeboden stukken 1
vd 4 Vlaamse registratiebelastingen betreffen zullen deze worden overgemaakt aan VLABEL.
VLABEL gaat over tot inkohiering & neemt belasting op in desbetreffende kohier.
Belastingplichtige betaalt de belasting NA ontvangt ve aanslagbiljet.
Voorbeelden:
VK ve ih Vlaamse Gewest gelegen woning verkooprecht geïnd volgens procedures van VLABEL
Opmaak ve huwelijkscontract met inbreng vd ih Vlaamse gewest gelegen woning van 1 vd partners
in de huwelijksgemeenschap voor de registratie van deze akte is GEEN specifiek recht bepaald.
Het algemeen vast recht van 50,00 euro is verschuldigd ( art. 11 W.Reg.). De heffing gebeurt op
het moment van registratie door de federale ontvanger.
Lokalisatiecriterium (art. 5) in de Bijzondere Financieringswet bepaald voor elk vd gewestelijke belastingen of
Vlaams Gewest/ BHG of Waals Gewest die bevoegdheid kan uitoefenen ( bepaald welk gewest bevoegd is)
INDIEN lokalisatieciterium een gewest aanduidt als bevoegde-, betekent dit dat die zijn regels kan
laten gelden ( heffingsgrondslag, tarieven, vrijstellingen & verminderingen) & OOK meteen recht
heeft od opbrengsten vd registratierechten
Bepaling lokalisatiecriterium MBT 4 Vlaamse registratierechten:
1. Verkooprecht Gewest waar ORG gelegen is, is bevoegd ter gelding van zijn regels &
heeft recht op opbrengsten vh verkooprecht ( ORG = bevoegd Gewest)
INDIEN bij ruil ORG’n in meerdere gewesten gelegen zijn het gewest waartoe het
ontvangkantoor behoort in wiens ambtsgebied het deel vd goederen met het
hoogste federaal kadastraal inkomen gelegen is
2. Schenkbelasting – ONDERSCHEID: schenking door rijksinwoner & -door NIET-rijksinwoner
RIJKSINWONER voor schenking van roerende of onroerende goederen (door
hen), is het gewest waar schenker in periode van 5j voorafgaand aan schenking zijn
fiscale woonplaats het langst had gevestigd
Fiscale woonplaats plaats waar de schenker zijn werkelijke, effectieve,
voortdurende woonplaats bezit en er zijn familie, het centrum van zijn
bedrijvigheid & de zetel van zijn zaken of van zijn bezigheden heeft gevestigd.
o Ter bepaling ervan primeert werkelijke woonplaats op loutere
inschrijving ih bevolkingsregister
NIET-rijksinwoner – ONDERSCHEID schenking roerend- & onroerende goederen
ORG’n bevoegde gewest zijnde plaats waar het ORG gelegen is
RG’n
o Begiftigde = rijksinwoner fiscale woonplaats: begiftigde is bepalend
o Begiftigde = NIET-rijksinwoner plaats waar OVK ter registratie
wordt aangeboden (ligging vh registratiekantoor)
Omdat de Bijzondere Financieringswet GEEN lokalisatiecriterium bevat voor alle
mogelijke schenkingen, werden in art. 1.1.0.0.2, lid 7 VCF de lokalisatiecriteria van
Circulaire nr. 12/2005 dd. 20.10.2005 overgenomen
3
1 INLEIDING
1.1 HET REGISTRATIERECHT
Zijnde belastingen die je verschuldigd bent WNR je een akte of een geschrift gaat registreren dus belasting
volgt uit registratieplicht!
Hoe weet je wat er aan registratie onderworpen is? zijnde een fiscale verplichting – Na te gaan in
wetboek registratierechten
4 registratierechten die ook regionale belastingen – MAAR er zijn nog andere alg., federale belastingen!!!
In principe is registratie facultatief (kan alles registreren), slechts verplicht WNR staande in de wet (RR)
Door registratie formaliteit krijgen akten en geschriften een vaste datum!
Facultatief kan:
Eigenhandig geschreven testament geregistreerd worden zodat datum niet betwistbaar is
WNR je samenwoont (zelfde domicilie) kan je bij inbeslagname een risico lopen dus het
registreren van goederen is handig, dit door middel ve overeenkomst (onderling akkoord), om deze
te registreren
Akte en geschrift MOET registreert worden, maar registratierecht is NIET obv akte of geschriftrecht MAAR
treft eigenlijk de economische waardeplaatsing die het gevolg is ve rechtshandeling opgenomen ih geschrift
– zijnde indirecte belasting (naar aanleiding van 1-malige gebeurtenis of feit – niet over duurzaam toestand
ofz.) – zijnde contant belasting BEHOUDENS 4 Vlaamse belastingen; kohierbelasting (door inkohiering)
fiscus gaat aanslag vestigen. Contant wordt belasting meteen betaalt bij formulier invullen
Registratierechten geheven NAV de registratieformaliteit waaraan bepaalde akten of geschriften
verplicht onderworpen zijn OF vrijwillig onderworpen kunnen worden.
Akten of geschriften registratieverplichting geldt WNR voorzien door de wet
o Bvb: akten van notarissen, exploten en processen-verbaal van GDW’s, akten van overdracht
van in BE-gelegen ORG’n, akten van verhuring van in BE-gelegen ORG’n, …
MAAR akte of geschrift KAN vrijwillig aan registratieformaliteit onderworpen worden
o Bvb: de pacte adjoint (= bijakte) bij een handgift of het eigenhandig geschreven testament
Materie – registratierechten geregeld door Wetboek vd registratie-, hypotheek- en griffierechten
Registratierechten treffen NIET de akte of het geschrift zelf MAAR zijde belastingen geheven op de
rechtshandeling die aanleiding geeft tot de registratieformaliteit EN waarvan de akten of geschriften tot
titel strekken vd rechtshandeling.
RR geheven NAV rechtsverkeer onder de levenden, dit itt. Successierechten/erfbelasting, die
verschuldigd zijn bij de overgang van goederen door of NAV het overlijden
RR Indirecte belasting wegens heffing op alleenstaande & toevallige handelingen
o Bvb: afsluiten ve VK-OK ve ORG,, afsluiten ve huur-OK ve kantoorgebouw, een schenking ve
ORG bij authentieke akte...
o >< Directe belastingen heffing op blijvende of periodieke toestanden
RR contantbelasting – MUV 4 belastingen MBT Vlaamse Gewest
o 4 Vlaamse registratiebelastingen – art. 3.2.1.0.1, §1 al. 1 VCF:
(1) Verkooprecht, (2) Schenkbelasting, (3) Recht v. hypotheekvestiging & (4) verdeelrecht
= kohierbelastingen
Registratierechten moeten eerst betaald worden vooraleer registratieformaliteit
gebeurt = contantbelasting
Art. 8bis W. Reg. mogelijkheid tot vrijstelling van registratieformaliteit bij KB van bepaalde categorieën
van akten – NIET leidende tot ontheffing vh registratierecht. De vermelding vd registratie wordt dan
vervangen door een vermelding vd betaling
Toepassing op exploten & PV’s van GDW’s die aan bepaalde VW’n voldoen – KB 28/11/2008
, 1.2 DE REGISTRATIEFORMALITEIT
Het afschrijven, ontleden of vermelden ve akte of geschrift door de ontvanger vd registratie ih
bestemd register vd Algemene Administraties vd Patrimoniumdocumentatie (AAPD) of elke
andere informatiedrager bepaald door de Koning – art. 1 W. Reg.
Inhoud voor register volledige inhoud van akte of geschrift – soms slechts ontleding of vermelding
o Ontleding – vb notariële aktes
o Vermelding – vb huurOVK’s die verplicht moeten geregistreerd zijn + afschrift vd OVK
De registratieformaliteit federale aangelegenheid & verricht door AAPD (Rechtszekerheid), OOK aangaande
regionale registratierechten (zie hierna).
Materieel voorwerp
Vroeger akten & geschriften op papier registreren
NU – art. 2, al. 2 ev. W.Reg Koning kan bepalen dat akten, geschriften & verklaringen op
gedematerialiseerde wijze kunnen worden geregistreerd
o Gedematerialiseerde wijze bij akten & geschriften van notarissen of ambtenaren bevoegd
voor het opstellen van authentieke akten
KB 7/12/2016 geeft mogelijkheid om onderhandse huurOVK’s op gedematerialiseerde wijze te registreren
1/1/2015 Vlaamse Belastingsdienst (VLABEL) bevoegd voor inning van registratiebelastingen ((4), zie
eerder) MAAR registratie opzich van deze akten blijft een federale bevoegdheid
MAW betreffende akten steeds geregistreerd od federale registratiekantoren
NA registratie bezorgt FOD Financiën een afschrift vd akte aan VLABEL
VLABEL analyseert & berekent verschuldigde belasting
Belastingsplichtige ontvangt aanslagbiljet voor onmiddellijk te betalen belasting
1.3 DOEL – 2 doelen
Heffen van belastingen fiscaal doel & informatief doel
Fiscaal doel innen van belastingen = bron van ontvangsten voor de OH
Informatief doel – voorbeelden
o Bijhouden vd kadastrale legger;
o Informatie kan opgevraagd worden door...
Administraties (zowel fiscale als niet-fiscale),
Partijen, hun rechthebbenden en, mits bevel van de vrederechter, derden die
een rechtmatig belang hebben kunnen afschriften of uittreksels verkrijgen uit de
formaliteitsregisters & uit akten van verklaringen ih kantoor geregistreerd.
Lasthebbers vd belanghebbenden kunnen afschriften of uittreksels verkrijgen
WNR zij lastgeving hebben conform art. 326 W.Reg.
+ Door de registratie krijgen onderhandse akten een vaste datum.
1.4 GEWESTELIJKE BELASTING
Oorspronkelijk federale bevoegdheid
SINDS 1/1/2002 Gewestbelasting – 4 registratiebelastingen (Zie Bijzonder Financieringswet)
1. Verkooprecht registarierecht op overdrachten (eigendom of VG) ten bezwarende titel van in BE
gelegen onroerende goederen – art. 1.1.0.0.2, 24° VCF
2. Schenkingsrecht || op schenkingen onder levenden van roerende of onroerende goederen – art.
Zie art. 1.1.0.0.2, 19° VCF
1.1.0.2. 3. Recht op vestiging OF overdracht ve hypotheek registratierecht op vestiging OF overdracht ve
VCF
hypotheek op een in BE gelegen onroerend goed – art. 1.1.0.0.2, 15° VCF
4. Verdelingsrecht || gehele of gedeeltelijke verdelingen van in BE gelegen ORG’n, afstanden
onder bezwarende titel, onder mede-eigenaars, van onverdeelde delen in soortgelijke goederen, en
omzettingen van VG, zelfs INDIEN er GEEN onverdeeldheid is – art. 1.1.0.0.1, 22° VCF
Allen overeenkomstig de Bijzondere financieringswet
SINDS 1/1/2015 VLABEL bevoegd voor inning van registratiebelasting – sinds dan gewestsbelasting,
overheveling naar Vlaamse Codex Fiscaliteit (VCF)
2
, Rechten/belastingen AFHANKELIJK van SOORT recht worden geïnd door fed. Registartiekantoren (fed.
OH) of VLABEL (Vlaamse Gewest)
Voorbeelden
o VK ve ih Vlaamse Gewest gelegen woning verkooprecht is gewestelijke materie komt
toe aan het Vlaamse Gewest
o Opmaak ve huwelijkscontract met inbreng ve ih Vlaamse Gewest gelegen woning
federale materie komt toe aan de federale overheid
SINDS 1/1/2015 registratieformaliteit MBT (4) Vlaamse registratiebelastingen LOSGEKOPPELD van
betaling (sedert geïnd door VLABEL)
Akten waarvoor registratieplicht bestaat zoals voorheen aangeboden op het bevoegde federale
registratiekantoor. Daar worden ‘federale registratierechten’ betaald. Van zodra de aangeboden stukken 1
vd 4 Vlaamse registratiebelastingen betreffen zullen deze worden overgemaakt aan VLABEL.
VLABEL gaat over tot inkohiering & neemt belasting op in desbetreffende kohier.
Belastingplichtige betaalt de belasting NA ontvangt ve aanslagbiljet.
Voorbeelden:
VK ve ih Vlaamse Gewest gelegen woning verkooprecht geïnd volgens procedures van VLABEL
Opmaak ve huwelijkscontract met inbreng vd ih Vlaamse gewest gelegen woning van 1 vd partners
in de huwelijksgemeenschap voor de registratie van deze akte is GEEN specifiek recht bepaald.
Het algemeen vast recht van 50,00 euro is verschuldigd ( art. 11 W.Reg.). De heffing gebeurt op
het moment van registratie door de federale ontvanger.
Lokalisatiecriterium (art. 5) in de Bijzondere Financieringswet bepaald voor elk vd gewestelijke belastingen of
Vlaams Gewest/ BHG of Waals Gewest die bevoegdheid kan uitoefenen ( bepaald welk gewest bevoegd is)
INDIEN lokalisatieciterium een gewest aanduidt als bevoegde-, betekent dit dat die zijn regels kan
laten gelden ( heffingsgrondslag, tarieven, vrijstellingen & verminderingen) & OOK meteen recht
heeft od opbrengsten vd registratierechten
Bepaling lokalisatiecriterium MBT 4 Vlaamse registratierechten:
1. Verkooprecht Gewest waar ORG gelegen is, is bevoegd ter gelding van zijn regels &
heeft recht op opbrengsten vh verkooprecht ( ORG = bevoegd Gewest)
INDIEN bij ruil ORG’n in meerdere gewesten gelegen zijn het gewest waartoe het
ontvangkantoor behoort in wiens ambtsgebied het deel vd goederen met het
hoogste federaal kadastraal inkomen gelegen is
2. Schenkbelasting – ONDERSCHEID: schenking door rijksinwoner & -door NIET-rijksinwoner
RIJKSINWONER voor schenking van roerende of onroerende goederen (door
hen), is het gewest waar schenker in periode van 5j voorafgaand aan schenking zijn
fiscale woonplaats het langst had gevestigd
Fiscale woonplaats plaats waar de schenker zijn werkelijke, effectieve,
voortdurende woonplaats bezit en er zijn familie, het centrum van zijn
bedrijvigheid & de zetel van zijn zaken of van zijn bezigheden heeft gevestigd.
o Ter bepaling ervan primeert werkelijke woonplaats op loutere
inschrijving ih bevolkingsregister
NIET-rijksinwoner – ONDERSCHEID schenking roerend- & onroerende goederen
ORG’n bevoegde gewest zijnde plaats waar het ORG gelegen is
RG’n
o Begiftigde = rijksinwoner fiscale woonplaats: begiftigde is bepalend
o Begiftigde = NIET-rijksinwoner plaats waar OVK ter registratie
wordt aangeboden (ligging vh registratiekantoor)
Omdat de Bijzondere Financieringswet GEEN lokalisatiecriterium bevat voor alle
mogelijke schenkingen, werden in art. 1.1.0.0.2, lid 7 VCF de lokalisatiecriteria van
Circulaire nr. 12/2005 dd. 20.10.2005 overgenomen
3
