Samenvatting personen en familierecht door Elodie Decorte

Personen & familie recht
Deel 4: tweerelaties
H1. een huwelijk
 Huwelijk – begrip
o Het huwelijk = het huwelijk is de algehele levensgemeenschap tussen 2
natuurlijke personen, die bij plechtige overeenkomst wordt aangegaan en
waarvan de interne & externe werking als instituut is georganiseerd  de
invulling van de levensgemeenschap is in principe onttrokken aan de
contractvrijheid van de gehuwden
o De verloving = de periode voorafgaand aan het huwelijk waarin de
echtgenoten zich door trouwbelofte hebben verbonden  geen schuld aan
verbonden = een sociale verbintenis  geen juridische gevolgen bij niet
naleving

 Huwelijk – grondvoorwaarden
o leven:
 geen huwelijk post mortem: beide partijen moeten op het ogenblik
van huwelijkssluiting in leven zijn
 wel huwelijk in articulo mortis: op het sterfbed, enkele de intentie om
te huwen is op dat moment van belang
 geslacht:
 Vastgesteld geslacht: het geslacht van beide partijen moet vastgesteld
zijn
 Een afzonderlijk homohuwelijk/ lesbisch huwelijk: sinds 2003 mogelijk
 Geen geslachtsleven nodig: partijen moeten niet in staat zijn om een
geslachtsleven te onderhouden, zich voorplanten is evenmin een
huwelijksplicht
 toestemming:
 Algemeen: nuptias consensus, non concubitus facit (art. 146 en
165/1): een huwelijk komt enkel tot stand door de vrije & bewuste
toestemming
 Afwezigheid van toestemming: de algemene regels over
wilsonbekwaamheid zijn (hier) van toepassing  in geval van
geestesstoornis/andere oorzaak is het huwelijk nietig
 Wilsgebreken (art 180-181)
• dwaling: huwelijk wordt anders voorgesteld dan hoe het effectief is
 tijdelijke nietigheidsgrond
• geweld: gedwongen huwelijk tot stand gekomen door geweld 
volledige nietigheidsgrond
• bedrog: achterhouden van belangrijke informatie tegen
echtgenoot  geen nietigheidsgrond
• benadeling & misbruik van omstandigheden: trouwen voor het
geld bv  geen nietigheidsgrond
• Kind huwelijken: in principe huwelijk mogelijk vanaf 18 jaar  er
kan een
• Schijnhuwelijken: ondanks de gegeven formele toestemming tot
het huwelijk, uit een geheel van omstandigheden blijkt dat de

, Personen & familie recht
intentie van minstens 1 van de echtgenoten kennelijk niet is
gericht op een duurzame levensgemeenschap maar enkel op het
bekomen van een verblijfsrecht kijk voordeel
• Gedwongen huwelijken: een huwelijk waarbij er geen vrije
toestemming is van beide echtgenoten of wanneer een echtgenoot
zijn toestemming onder geweld of bedreiging is ontstaan
• Huwelijksmigratie: een Belg trouwt met een buitelander die nog
niet in België woont, om daarna in België een leven op te bouwen
• Nieuwe misbruiken: schijn – en gedwongen wettelijke
samenwoning. & frauduleuze erkenningen
 bekwaamheid
 minderjarigen
• regel: in principe op 18-jarige leeftijd = huwbare leeftijd = de
wetgever vindt een persoon geschikt om de rechten & plichten uit
te oefenen van een huwelijk
• regel: in principe op 18-jarige leeftijd = huwbare meerderjarigheid
= de leeftijd waarop een persoon bekwaam is om zelf & zelfstandig
het huwelijk aan te gaan
• uitzondering: de familierechtbank kan het verbod op trouwen voor
18 opheffen  enkel mogelijk bij gewichtige redenen
 beschermde meerderjarige: de vrederechter moet wettelijk/uitdrukkelijk
bepalen of de persoon bekwaam is te trouwen en de daar bijkomende
rechten & plichten na te leven

 2 personen: huwelijk kan pas worden aangegaan door 2 personen van =/≠
geslacht
 onmogelijk met zichzelf
 Niet met een rechtspersoon, een dier of een voorwerp  enkel met een
ander natuurlijk persoon
 Niet met meer dan twee
 Onderscheid met getrouwheid en bi- of polygamie/-gynie: een
tweepartijenhuwelijk veronderstelt niet noodzakelijk getrouwheid,
terwijl het meerpartijenhuwelijk met een strenge getrouwheidsplicht
gepaard kan gaan
 monogamie (art. 147)
 2de huwelijk met iemand anders: enkel mogelijk na de ontbinding met
huidige huwelijk
 2de huwelijk met elkaar:
• echtgenoten zouden kunnen wensen hun huwelijksgeloften te
vernieuwen door een nieuw huwelijk  dan zouden ze geen
nieuw/ander huwelijk aangaan maar hetzelfde
• echtgenoten zouden wegens twijfel over de geldigheid/erkenning
van een eerste huwelijk het zekere voor het onzekere nemen door
nogmaals te huwen  hier gaat het om een 2de & ander huwelijk =
verboden tot eerste is ontbonden
 incestverbod (art. 161-164)