Deel 1: afstamming & adoptie
H1. Afstamming
1.1. Afstamming algemeen
voorbeeld van Delphine van Saksenkooburg
o Juridische vragen die worden beantwoord bij afstamming
Kan een kind het vaderschap van de vermoedelijke biologische
vader laten vaststellen, ook al was de moeder op het ogenblik
van de geboorte met iemand anders gehuwd? Hoe en onder
welke voorwaarden? Speelt de leeftijd van het kind hierbij een
rol? Kan het kind een DNA-test eisen en wat als de vermeende
vadervan
Begrip staat dit de
weigert?
persoon art. 6 § 2 oud BW: § 2.: De staat van een
persoon is het geheel van bepaalde hoedanigheden van een persoon die zijn
rechtspositie in de familie en in de maatschappij bepalen en die hem
onderscheiden van de andere personen wat het bezit en de uitoefening van
bepaalde rechten betreft
o Bepaalde hoedanigheden: Nationaliteit, Geslacht, Burgerlijke
staat (gehuwd, ongehuwd, gescheiden, etc.), Leeftijd, Afstamming
o Positie: welke positie heb je in een bepaalde familie door de afstamming
o Uitoefening bepaalde rechten: er ontstaan rechten en plichten uit de
afstamming
Kenmerken afstamming:
1. Oorspronkelijke afstamming = vanaf de geboorte in geboorte acte is dit
de juridische moeder
2. Afstamming langs moederszijde & vaderszijde traditionele indeling man
– vrouw relatie
3. Afstamming meemoederszijde moeder & meemoeder relatie
4. Je kan enkel 2 ouders hebben, niet meer dan 2 1 uitzondering is 1
ouder = BOM
Afstamming in juridische zin regels zijn van OO
o In beginsel kijkt de rechter naar de biologische band
o De wetgever houdt ook rekening met:
De wil van de betrokkenen om een kind op te voeden
De socio – affectieve realiteit = de feitelijke omstandigheden of
iemand zich gedraagt als moeder of vader = bezit van staat = art.
331nonies oud BW
1.2. Afstamming moederszijde
3 manieren om juridisch moeder te worden:
1. Via de geboorteakte = 99% van de gevallen
2. Via een erkenning = je staat niet in de geboorteakte en vraagt de
erkenning aan bij het ambt van de burgerlijke stand = vrijwillig &
uitzonderlijk
, Personen & familie recht
3. Gerechtelijke vaststelling = wanneer de moeder niet in de geboorteakte
staat en geen erkenning heeft ingesteld kan er een procedure worden
opgesteld via de familierechtbank = niet vrijwillig = zeer uitzonderlijk
1.2.1. Afstamming via geboorteakte
Mater semper certa est = de moeder is altijd zeker art. 44, 2° Oud BW &
312 § 1 oud BW
o Hoe weet het ambt van de burgerlijke stand wie bevallen is van een
bepaald kind via een geboorteakte die de vroedvrouw/verpleegster/arts
opstelt
o Is de moeder altijd een vrouw biologisch gezien wel, juridisch gezien niet
wanneer iemand van geslacht veranderd
o Is de moeder altijd de persoon die van het kind is bevallen, ook bij medisch
begeleide voortplanting ja ons recht neemt de bevalling als
aanknopingspunt, je moet niet altijd de genetische moeder zijn om
biologische en juridische moeder te zijn
Draagmoederschap = uitzondering waarbij de wensouders de
genetische ouders zijn maar de draagmoeder bevalt dus zal de
juridische moeder zijn
o Weten we altijd wie van het kind is bevallen ja je moet uw als vrouw
kenbaar maken op de geboorteakte = anoniem bevallen is niet mogelijk
Gedoogbeleid = vondelingenschuif
De afstamming van moederszijde via geboorteakte kan betwist worden art.
312 § 2 oud BW
o Door de ouders of een persoon die beweert dat zij de moeder is
o Moet gebeuren binnen 1 jaar
o Voorwaarden is dat er geen bezit van staat is
o Gevolg van een succesvolle betwisting = de moederband wordt retroactief
teruggedraaid
1.2.2. Afstamming via erkenning
Wanneer er geen geboorteakte is ingevuld langs moederszijde art. 313
oud BW
= een vrijwillige handeling
o Als je getrouwd bent moet u dit laten weten aan uw man want hij wordt
automatisch mee juridische vader
o Voorwaarden: art. 313 § 1 art. 329bis
1.3. Afstamming vaderszijde
3 manieren om juridisch vader te worden:
1. Vermoeden van vaderschap = wanneer je als man getrouwd bent en uw
vrouw bevalt dan ben je automatisch juridische vader
2. Erkenning = wanneer je niet getrouwd bent maar wel juridische vader wil
zijn van het kind dat uw partner heeft gebaard dan kan u het kind gaan
erkennen bij de burgerlijke stand