Samenvatting november
Basisverpleegkunde 1
Leerpad A: de verpleegkundige identiteit
Hoofdstuk 1: skilled companionship
Het skilled companionschip model is een model die ons helpt begrijpen
hoe een verpleegkundige redeneert en handelt. De hoofdfocus is goede
verpleegkundige zorg en een werkbare zorgrelatie tussen de
verpleegkundige en de zorgvrager.
De Nurse-Patiënt Relationship staat centraal in het model.
De verpleegkundige zorg is een divers en coplex gebeuren. Men moet een
basishouding aannemen die zorgt voor een veilige en vertrouwelijke sfeer.
De complexiteit van de verpleegkundige zorg wordt geduid en
onderverdeeld in enkele grote categorieën = domeinen.
- Relationele domein: omschrijft de zorgrelatie
- Rationeel intuïtief domein: professionaliteit
- Therapeutic use of self domein: hoe menselijke aspecten kunnen
beïnvloeden
Elk domein wordt nog een onderverdeeld in verschillende concepten =
hetgene wat je als uitkomst wil bereiken.
1. De zorgrelatie
Goede zorg kan pas geboden worden vanaf het moment dat de
zorgverlener en de zorgvrager in verbinding staan met elkaar.
Vaak zijn we geneigd om goede zorg te beoordelen vanuit ons eigen
standpunt maar dit kan ook vanuit het standpunt van de zorgvrager
2. Relationeel domein
Het relationele domein beschrijft 4 concepten die de relatie tussen de
verpleegkundige en de zorgvrager vormgeeft, ze bepaalt hoe de interactie
tussen verpleegkundige en zorgvrager eruit ziet.
o Gracefull care
Dit concept gaat over alle aspecten van het zijn. We gaan een
basishouding aannemen.
We moeten fysieke en emotionele nabijheid geven maar steeds met
een professioneel karakter.
o Particularity
We gaan de uniciteit van de patiënt verder verkennen. Dit wordt
voornamelijk gedaan met behulp van anamneses.
Om de situatie van de patiënt te begrijpen moeten we de leefwereld en
de beleving van de patiënt beter leren kennen.
1
,Samenvatting november
We kunnen de patiënt op een fysisch en somatisch niveau leren kennen
maar ook op een emotioneel niveau.
o Reciprocity
Het proces van geven en nemen staat centraal. We gaan investeren in
elkaar.
Om goede verpleegkundige zorg te bieden is het belangrijk dat we in
openheid onze gedachtens, gevoelens, kennis,… kunnen uitwisselen.
o Mutuality
Dit is het proces waarin de zorgverlener begeleiding biedt aan de
zorgvrager in het omgaan met de het ziek zijn en hulp biedt aan de
zorgvrager om zijn situatie te verbeteren. We gaan als het waren
samenwerken om zo snel mogelijk beter te worden.
Er is een voorwaardelijke samenhang tussen verschillende concepten.
Het ene proces kan pas beginnen indien het andere is afgewerkt.
3. Rationeel-intuïtieve domein
Er moeten ook wetenschappelijke kennis en ervaringen aangebracht
worden.
Het rationeel-intuïtief domein beschrijft hoe de verpleegkundige op een
bewuste manier kennis en intuïtie kan inzetten.
o Intentionality
We gaan doelbewust bepaalde handelingen stellen of bepaalde
beslissingen maken.
o Saliency
We zullen gebruik maken van onze theoretische kennis maar ook van
onze ervaringen (hoofkennis en buikkennis).
o Temporality
We moeten het tijd- en ruimteperspectief bewust en gericht binnen
brengen in de zorgrelatie.
In het rationeel-intuïtief domein is geen voorwaardelijke samenhang.
De concepten zullen vaak ook minder zichtbaar zijn dan in het
relationeel domein. Het gaat vooral om het inzetten van kennis en
dingen in je hoofd, dit is “onzichtbaar” voor de buitenwereld.
4. Therapeutic use of self domein
Als verpleegkundige heb je naast je professionele identiteit ook je
persoonlijke identiteit. Als verpleegkundige is het belangrijk dat we
voldoende zelfkennis hebben aangezien we onszelf inzetten als
werkinstrument.
o Being
2
, Samenvatting november
Wie ben ik als mens. We stellen onze eigen waarden en normen en
handelen hiernaar.
o Knowing
Hoe verhoud ik me tegenover anderen? We moeten inzicht krijgen in
onze eigen reactiepatronen en onze eigen grenzen gaan verkennen.
o Doing
We moeten volle verantwoordelijkheid nemen voor de dingen die we
(on)bewust doen.
o Feeling
Hoe ga je zelf om met gevoelens. Het is belangrijk dat je je eigen
gevoelens en de gevoelens van de zorgvrager kan hanteren en leert
verwoorden.
De pijl illustreert hoe het zijn invloed kan hebben op het denken, voelen
en handelen. De keuzes die de verpleegkundige maakt kunnen worden
beïnvloed door wie de verpleegkundige is als mens.
De onderbroken stippellijn geeft aan dat omgevings factoren de zorg
kunnen beïnvloeden.
Leerpad B: gezondheidszorglandschap
Hoofdstuk 1: organisatie in de gezondheidszorg
Gezondheid welzijn
Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en
maatschappelijk welbevinden en niet slecht de afwezigheid van een ziekte
of andere lichamelijke gebreken.
Welzijn is een toestand die ontstaat wanneer iemand tot ontplooiing van
zijn bestaan komt in zijn facetten en met respect en engagement voor
ontplooiing van anderen.
Zowel welzijnszorg als gezondheidszorg kan geboden worden door
professionelen en niet-professionelen.
We hebben verschillende vormen van zelfzorg die we kunnen toepassen:
o Basiszelfzorg: zelfzorg om het gezonde bestaan intact te houden.
o Raakvlakzelfzorg: de zorg van mensen voor kleine stoornissen of
symptomen (pilletje tegen de hoofdpijn)
o Complementaire medische zelfzorg: het zelf uitvoeren van een
advies of behandeling voorgeschreven door een arts
o Gehandicaptenzelfzorg: het leren omgaan met je beperkingen
De taken van een professionele zorgverleners zijn het ondersteunen van
de zelfzorg en de mantelzorgers, het inbrengen van specifieke
deskundigheid.
De gezondheidszorg is op gedeeld volgens echelonering, doel en
werkwijze.
1. Echelonnering
3
Basisverpleegkunde 1
Leerpad A: de verpleegkundige identiteit
Hoofdstuk 1: skilled companionship
Het skilled companionschip model is een model die ons helpt begrijpen
hoe een verpleegkundige redeneert en handelt. De hoofdfocus is goede
verpleegkundige zorg en een werkbare zorgrelatie tussen de
verpleegkundige en de zorgvrager.
De Nurse-Patiënt Relationship staat centraal in het model.
De verpleegkundige zorg is een divers en coplex gebeuren. Men moet een
basishouding aannemen die zorgt voor een veilige en vertrouwelijke sfeer.
De complexiteit van de verpleegkundige zorg wordt geduid en
onderverdeeld in enkele grote categorieën = domeinen.
- Relationele domein: omschrijft de zorgrelatie
- Rationeel intuïtief domein: professionaliteit
- Therapeutic use of self domein: hoe menselijke aspecten kunnen
beïnvloeden
Elk domein wordt nog een onderverdeeld in verschillende concepten =
hetgene wat je als uitkomst wil bereiken.
1. De zorgrelatie
Goede zorg kan pas geboden worden vanaf het moment dat de
zorgverlener en de zorgvrager in verbinding staan met elkaar.
Vaak zijn we geneigd om goede zorg te beoordelen vanuit ons eigen
standpunt maar dit kan ook vanuit het standpunt van de zorgvrager
2. Relationeel domein
Het relationele domein beschrijft 4 concepten die de relatie tussen de
verpleegkundige en de zorgvrager vormgeeft, ze bepaalt hoe de interactie
tussen verpleegkundige en zorgvrager eruit ziet.
o Gracefull care
Dit concept gaat over alle aspecten van het zijn. We gaan een
basishouding aannemen.
We moeten fysieke en emotionele nabijheid geven maar steeds met
een professioneel karakter.
o Particularity
We gaan de uniciteit van de patiënt verder verkennen. Dit wordt
voornamelijk gedaan met behulp van anamneses.
Om de situatie van de patiënt te begrijpen moeten we de leefwereld en
de beleving van de patiënt beter leren kennen.
1
,Samenvatting november
We kunnen de patiënt op een fysisch en somatisch niveau leren kennen
maar ook op een emotioneel niveau.
o Reciprocity
Het proces van geven en nemen staat centraal. We gaan investeren in
elkaar.
Om goede verpleegkundige zorg te bieden is het belangrijk dat we in
openheid onze gedachtens, gevoelens, kennis,… kunnen uitwisselen.
o Mutuality
Dit is het proces waarin de zorgverlener begeleiding biedt aan de
zorgvrager in het omgaan met de het ziek zijn en hulp biedt aan de
zorgvrager om zijn situatie te verbeteren. We gaan als het waren
samenwerken om zo snel mogelijk beter te worden.
Er is een voorwaardelijke samenhang tussen verschillende concepten.
Het ene proces kan pas beginnen indien het andere is afgewerkt.
3. Rationeel-intuïtieve domein
Er moeten ook wetenschappelijke kennis en ervaringen aangebracht
worden.
Het rationeel-intuïtief domein beschrijft hoe de verpleegkundige op een
bewuste manier kennis en intuïtie kan inzetten.
o Intentionality
We gaan doelbewust bepaalde handelingen stellen of bepaalde
beslissingen maken.
o Saliency
We zullen gebruik maken van onze theoretische kennis maar ook van
onze ervaringen (hoofkennis en buikkennis).
o Temporality
We moeten het tijd- en ruimteperspectief bewust en gericht binnen
brengen in de zorgrelatie.
In het rationeel-intuïtief domein is geen voorwaardelijke samenhang.
De concepten zullen vaak ook minder zichtbaar zijn dan in het
relationeel domein. Het gaat vooral om het inzetten van kennis en
dingen in je hoofd, dit is “onzichtbaar” voor de buitenwereld.
4. Therapeutic use of self domein
Als verpleegkundige heb je naast je professionele identiteit ook je
persoonlijke identiteit. Als verpleegkundige is het belangrijk dat we
voldoende zelfkennis hebben aangezien we onszelf inzetten als
werkinstrument.
o Being
2
, Samenvatting november
Wie ben ik als mens. We stellen onze eigen waarden en normen en
handelen hiernaar.
o Knowing
Hoe verhoud ik me tegenover anderen? We moeten inzicht krijgen in
onze eigen reactiepatronen en onze eigen grenzen gaan verkennen.
o Doing
We moeten volle verantwoordelijkheid nemen voor de dingen die we
(on)bewust doen.
o Feeling
Hoe ga je zelf om met gevoelens. Het is belangrijk dat je je eigen
gevoelens en de gevoelens van de zorgvrager kan hanteren en leert
verwoorden.
De pijl illustreert hoe het zijn invloed kan hebben op het denken, voelen
en handelen. De keuzes die de verpleegkundige maakt kunnen worden
beïnvloed door wie de verpleegkundige is als mens.
De onderbroken stippellijn geeft aan dat omgevings factoren de zorg
kunnen beïnvloeden.
Leerpad B: gezondheidszorglandschap
Hoofdstuk 1: organisatie in de gezondheidszorg
Gezondheid welzijn
Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en
maatschappelijk welbevinden en niet slecht de afwezigheid van een ziekte
of andere lichamelijke gebreken.
Welzijn is een toestand die ontstaat wanneer iemand tot ontplooiing van
zijn bestaan komt in zijn facetten en met respect en engagement voor
ontplooiing van anderen.
Zowel welzijnszorg als gezondheidszorg kan geboden worden door
professionelen en niet-professionelen.
We hebben verschillende vormen van zelfzorg die we kunnen toepassen:
o Basiszelfzorg: zelfzorg om het gezonde bestaan intact te houden.
o Raakvlakzelfzorg: de zorg van mensen voor kleine stoornissen of
symptomen (pilletje tegen de hoofdpijn)
o Complementaire medische zelfzorg: het zelf uitvoeren van een
advies of behandeling voorgeschreven door een arts
o Gehandicaptenzelfzorg: het leren omgaan met je beperkingen
De taken van een professionele zorgverleners zijn het ondersteunen van
de zelfzorg en de mantelzorgers, het inbrengen van specifieke
deskundigheid.
De gezondheidszorg is op gedeeld volgens echelonering, doel en
werkwijze.
1. Echelonnering
3
