Samenvatting Methoden &
Technieken I
Tessa de Rooij
650356
2023-2024
,Hoorcolleges Kwalitatief +
Kwantitatief
Kwalitatief
Hoorcollege 1: Introductie Kwalitatief onderzoek
Het is niet wetenschappelijk, het is vooral beeldvorming. Het is veel meer een persoonlijke
opinie van een onderzoeker, en daarmee dus ‘soft onderzoek’. Het zijn geen harde cijfers.
Geen aselecte steekproef, dus onbetrouwbaar. Bij dit soort onderzoek worden er kleine
steekproeven gedaan en is het dus niet representatief voor de werkelijkheid. Er zit altijd wel
een kern van waarheid in.
Centraal kritiekpunt op kwantitatief onderzoek:
o Positivisme is een soort scheldwoord. Je houd je heel erg vast aan dat je alles kan
weten door te meten, dus juist niet kwalitatief onderzoek. Het positivisme past vooral
bij kwantitatief.
o The bogus of positivism; ‘meten is weten’ (Young, 2004).
Voorbij de stammenstrijd: richting een intens methodisch bewustzijn Leren open te staan voor
verschillende perspectieven. Reflecteren op sterktes en zwaktes van de diverse methoden. Met
als centraal vertrekpunt: de onderzoeksvraag dicteert de methoden. Het ene is niet beter dan
het andere.
‘As a way of life’
Het gaat niet alleen over de gebruikte methoden, maar vereist van een zekere grondhouding.
Volgende facetten: open minded, curious, empthatic and able to listen to people telling their
story.
Achterliggende paradigma
- Interpretatieve paradigma
Uitgangspunten:
o Werkelijkheid is een sociale constructieve, niet alleen de criminaliteit. Erg subjectief
1. Realiteit is sociaal geconstrueerd; niet 1 werkelijkheid die iedereen kent en
waarneemt op dezelfde manier.
2. Meerdere perspectieven op de werkelijkheid mogelijk; jouw werkelijkheid is niet
mijn werkelijkheid, er zijn veel invloeden waardoor de werkelijkheid voor anderen
anders is dan voor jou. Dit heeft ook consequenties op de manier waarop we
vragen stellen.
3. Subjectiviteit; jouw particuliere persoonlijke ervaring en mijn particuliere
persoonlijke ervaring is niet te objectiveren. Er is vast wel iets dat we allemaal met
elkaar delen, maar daaromheen wel variatie en verschil
4. Nadruk op betekenisgeving; grip krijgen om te kijken naar hoe mensen kijken naar
de werkelijkheid en hier een betekenis aan geven. Hoe interpreteren anderen?
5. Begrijpen van fenomenen vanuit perspectief van de betrokkenen; verplaatsen in de
ander en vanuit zijn/haar ogen naar de werkelijkheid te kijken. Hoe verschilt dit op
de manier hoe ik ernaar kijk?
,Vb we doen onderzoek naar de leeuw in Blijdorp, en niet naar de leeuw op de plek waar hij
echt leeft afstandelijk onderzoek gedaan. Als je wil weten hoe de crimineel werkt, richt je
dan niet op bijvoorbeeld de gevangenis, maar kijk naar het werkveld.
o Verstehen (max Weber) begrijpen. Gaat over het begrijpen van de mensen die je
onderzoekt en de manier hoe de respondenten zich voelen, echt verplaatsen in hen.
Kijken naar de werkelijkheid vanuit hun perspectief Vanuit hun schoenen en hun taal
insider’s perspective.
Rol van theorie
Inductie vertrekken vanuit empirie, analyseren en generaliseren en deductie vertrekken
vanuit de theorie.
Niet het toetsen van hypotheses. Meer inductief: theorievorming vanuit de data. Grounded
theory; zonder theoretisch vertrekpunt begint. Je gebruikt vooraf geen theoretische data, je
bouwt zelf een theorie op.
Sensitizing concepts wordt bij kwalitatief onderzoek meer gebruikt. Morele paniektheorie van
bouabid kan hier als goed voorbeeld gebruikt worden.
Het verzamelen van empirisch materiaal
o Naar de jungle
o Nabijheid is noodzakelijk voor insider’s perspectief. Je moet dichtbij zijn
o Maar nabijheid is tegenwoordig niet enkel meer fysiek, is een hele interessante
ontwikkeling in het onderzoek doen.
o De onderzoek als onderzoeksinstrument in kwalitatief onderzoek: waarnemen, vragen,
praten, beleven, nadenken, lezen. Gebruik maken van je zintuigen, bv ook voelen wat
de energie is. Je moet dit ontwikkelen, leren te luisteren naar je gevoel en lichaam.
o Het gebruiken van hele basale, dagelijkse vaardigheden. Je analyseert wat mensen
doen en waarom ze dat doen. We moeten niet doen alsof het heel anders is dan dat je
gewend bent.
o Maar met een aantal fundamentele verschillen structuur en systematiek
1. Doel; bepaald doel met praten en observeren
2. Gebruik van methode(n); gestructureerd praten
3. Rol van theorie; systematiek en structuur. Je bent niet altijd bewust dat theorie een
rol speelt.
4. Reflectie; nauwelijks in het dagelijks leven, maar niet gericht op methode van
onderzoek. Wat doe je en wat levert dat op.
5. Analyse; we analyseren super veel, je probeert uit het gedrag van mensen dingen
te analyseren. Bij onderzoek doe je dit op een hoger niveau
6. Verslaggeving; niet op de manier hoe je het bij een kwalitatief onderzoek zou
doen.
o Geen nullen en eentjes maar thick description (Geertz 1973); oftewel de beschrijvende
interpretatie van complexe culturele situaties. Echt het beschrijven van een bepaalde
interactie of een bepaalde setting. Dit doe je op een hele gedetailleerde manier.
Verbinden van detail in een bredere context veel bredere geldigheid. Hierdoor leg je
jouw interpretatie bloot, waarom zie je dingen op een bepaalde manier
o Zo nauwkeurig mogelijk beschrijven. En je zintuigen het werk laten doen
o Maar thick description is niet het doel op zich
, o Manier om externe validiteit te bereiken.
o Het relateren aan de bredere sociale, culturele, economische, politieke en of
historische context. Verbinden aan bredere context op de manier hoe jij iets
interpreteert.
Methodologische mogelijkheden en beperkingen
o Heel veel informatie over een beperkt aantal mensen. Generaliseren van bevindingen
is niet het doel. In eerste instantie beschrijven van een fenomeen.
o Let op!! De focus ligt niet per definitie op de crimineel. Dit is immers een bijzondere
populatie die niet bekend is en niet gekend en onderzocht wil worden (Bijleveld)
o Ned Polsky (1967): absolute misvatting
Het belang van flexibiliteit
o Kwalitatief onderzoek vereist een zekere flexibiliteit
o De data-analyse vindt tegelijkertijd plaats met de dataverzameling – ze informeren
elkaar en wisselen elkaar af – iteratief.
o Het is een onzeker proces, je moet meerdere plannen hebben en niet maar 1 plan.
Soms werkt iets niet wat je in je hoofd had. Dan moet je een andere manier verzinnen
om de vraag te beantwoorden.
o Het analyseproces is niet statisch en gestandaliseerd – de creatieve betrokkenheid van
onderzoekers is van belang.
Het belang van reflectie
o Kwalitatief onderzoek vereist voortdurend reflectie.
o Zowel methodologisch als inhoudelijk/theoretisch.
o Hennik: persoonlijke en interpersoonlijke reflectie
o Persoonlijke reflectie: Nadenken over hoe jouw eigen achtergrond en assumpties
het onderzoeksproces en de dataverzameling beïnvloeden.
o Interpersoonlijke reflectie: nadenken over de situationele dynamiek en hoe dit
invloed heeft op de dataverzameling. Hoe beïnvloed jouw aanwezigheid dit.
Waarom kwalitatief onderzoek?
o Voor fenomenen waar weinig over bekend is
o Voor het bereiken van verborgen of moeilijk bereikbare groepen/individuen.
o Voor gevoelige onderwerpen of taboe-onderwerpen
o Voor het geven van een stem aan kwetsbare/onbegrepen in de samenleving
(outsiders/others)
Technieken I
Tessa de Rooij
650356
2023-2024
,Hoorcolleges Kwalitatief +
Kwantitatief
Kwalitatief
Hoorcollege 1: Introductie Kwalitatief onderzoek
Het is niet wetenschappelijk, het is vooral beeldvorming. Het is veel meer een persoonlijke
opinie van een onderzoeker, en daarmee dus ‘soft onderzoek’. Het zijn geen harde cijfers.
Geen aselecte steekproef, dus onbetrouwbaar. Bij dit soort onderzoek worden er kleine
steekproeven gedaan en is het dus niet representatief voor de werkelijkheid. Er zit altijd wel
een kern van waarheid in.
Centraal kritiekpunt op kwantitatief onderzoek:
o Positivisme is een soort scheldwoord. Je houd je heel erg vast aan dat je alles kan
weten door te meten, dus juist niet kwalitatief onderzoek. Het positivisme past vooral
bij kwantitatief.
o The bogus of positivism; ‘meten is weten’ (Young, 2004).
Voorbij de stammenstrijd: richting een intens methodisch bewustzijn Leren open te staan voor
verschillende perspectieven. Reflecteren op sterktes en zwaktes van de diverse methoden. Met
als centraal vertrekpunt: de onderzoeksvraag dicteert de methoden. Het ene is niet beter dan
het andere.
‘As a way of life’
Het gaat niet alleen over de gebruikte methoden, maar vereist van een zekere grondhouding.
Volgende facetten: open minded, curious, empthatic and able to listen to people telling their
story.
Achterliggende paradigma
- Interpretatieve paradigma
Uitgangspunten:
o Werkelijkheid is een sociale constructieve, niet alleen de criminaliteit. Erg subjectief
1. Realiteit is sociaal geconstrueerd; niet 1 werkelijkheid die iedereen kent en
waarneemt op dezelfde manier.
2. Meerdere perspectieven op de werkelijkheid mogelijk; jouw werkelijkheid is niet
mijn werkelijkheid, er zijn veel invloeden waardoor de werkelijkheid voor anderen
anders is dan voor jou. Dit heeft ook consequenties op de manier waarop we
vragen stellen.
3. Subjectiviteit; jouw particuliere persoonlijke ervaring en mijn particuliere
persoonlijke ervaring is niet te objectiveren. Er is vast wel iets dat we allemaal met
elkaar delen, maar daaromheen wel variatie en verschil
4. Nadruk op betekenisgeving; grip krijgen om te kijken naar hoe mensen kijken naar
de werkelijkheid en hier een betekenis aan geven. Hoe interpreteren anderen?
5. Begrijpen van fenomenen vanuit perspectief van de betrokkenen; verplaatsen in de
ander en vanuit zijn/haar ogen naar de werkelijkheid te kijken. Hoe verschilt dit op
de manier hoe ik ernaar kijk?
,Vb we doen onderzoek naar de leeuw in Blijdorp, en niet naar de leeuw op de plek waar hij
echt leeft afstandelijk onderzoek gedaan. Als je wil weten hoe de crimineel werkt, richt je
dan niet op bijvoorbeeld de gevangenis, maar kijk naar het werkveld.
o Verstehen (max Weber) begrijpen. Gaat over het begrijpen van de mensen die je
onderzoekt en de manier hoe de respondenten zich voelen, echt verplaatsen in hen.
Kijken naar de werkelijkheid vanuit hun perspectief Vanuit hun schoenen en hun taal
insider’s perspective.
Rol van theorie
Inductie vertrekken vanuit empirie, analyseren en generaliseren en deductie vertrekken
vanuit de theorie.
Niet het toetsen van hypotheses. Meer inductief: theorievorming vanuit de data. Grounded
theory; zonder theoretisch vertrekpunt begint. Je gebruikt vooraf geen theoretische data, je
bouwt zelf een theorie op.
Sensitizing concepts wordt bij kwalitatief onderzoek meer gebruikt. Morele paniektheorie van
bouabid kan hier als goed voorbeeld gebruikt worden.
Het verzamelen van empirisch materiaal
o Naar de jungle
o Nabijheid is noodzakelijk voor insider’s perspectief. Je moet dichtbij zijn
o Maar nabijheid is tegenwoordig niet enkel meer fysiek, is een hele interessante
ontwikkeling in het onderzoek doen.
o De onderzoek als onderzoeksinstrument in kwalitatief onderzoek: waarnemen, vragen,
praten, beleven, nadenken, lezen. Gebruik maken van je zintuigen, bv ook voelen wat
de energie is. Je moet dit ontwikkelen, leren te luisteren naar je gevoel en lichaam.
o Het gebruiken van hele basale, dagelijkse vaardigheden. Je analyseert wat mensen
doen en waarom ze dat doen. We moeten niet doen alsof het heel anders is dan dat je
gewend bent.
o Maar met een aantal fundamentele verschillen structuur en systematiek
1. Doel; bepaald doel met praten en observeren
2. Gebruik van methode(n); gestructureerd praten
3. Rol van theorie; systematiek en structuur. Je bent niet altijd bewust dat theorie een
rol speelt.
4. Reflectie; nauwelijks in het dagelijks leven, maar niet gericht op methode van
onderzoek. Wat doe je en wat levert dat op.
5. Analyse; we analyseren super veel, je probeert uit het gedrag van mensen dingen
te analyseren. Bij onderzoek doe je dit op een hoger niveau
6. Verslaggeving; niet op de manier hoe je het bij een kwalitatief onderzoek zou
doen.
o Geen nullen en eentjes maar thick description (Geertz 1973); oftewel de beschrijvende
interpretatie van complexe culturele situaties. Echt het beschrijven van een bepaalde
interactie of een bepaalde setting. Dit doe je op een hele gedetailleerde manier.
Verbinden van detail in een bredere context veel bredere geldigheid. Hierdoor leg je
jouw interpretatie bloot, waarom zie je dingen op een bepaalde manier
o Zo nauwkeurig mogelijk beschrijven. En je zintuigen het werk laten doen
o Maar thick description is niet het doel op zich
, o Manier om externe validiteit te bereiken.
o Het relateren aan de bredere sociale, culturele, economische, politieke en of
historische context. Verbinden aan bredere context op de manier hoe jij iets
interpreteert.
Methodologische mogelijkheden en beperkingen
o Heel veel informatie over een beperkt aantal mensen. Generaliseren van bevindingen
is niet het doel. In eerste instantie beschrijven van een fenomeen.
o Let op!! De focus ligt niet per definitie op de crimineel. Dit is immers een bijzondere
populatie die niet bekend is en niet gekend en onderzocht wil worden (Bijleveld)
o Ned Polsky (1967): absolute misvatting
Het belang van flexibiliteit
o Kwalitatief onderzoek vereist een zekere flexibiliteit
o De data-analyse vindt tegelijkertijd plaats met de dataverzameling – ze informeren
elkaar en wisselen elkaar af – iteratief.
o Het is een onzeker proces, je moet meerdere plannen hebben en niet maar 1 plan.
Soms werkt iets niet wat je in je hoofd had. Dan moet je een andere manier verzinnen
om de vraag te beantwoorden.
o Het analyseproces is niet statisch en gestandaliseerd – de creatieve betrokkenheid van
onderzoekers is van belang.
Het belang van reflectie
o Kwalitatief onderzoek vereist voortdurend reflectie.
o Zowel methodologisch als inhoudelijk/theoretisch.
o Hennik: persoonlijke en interpersoonlijke reflectie
o Persoonlijke reflectie: Nadenken over hoe jouw eigen achtergrond en assumpties
het onderzoeksproces en de dataverzameling beïnvloeden.
o Interpersoonlijke reflectie: nadenken over de situationele dynamiek en hoe dit
invloed heeft op de dataverzameling. Hoe beïnvloed jouw aanwezigheid dit.
Waarom kwalitatief onderzoek?
o Voor fenomenen waar weinig over bekend is
o Voor het bereiken van verborgen of moeilijk bereikbare groepen/individuen.
o Voor gevoelige onderwerpen of taboe-onderwerpen
o Voor het geven van een stem aan kwetsbare/onbegrepen in de samenleving
(outsiders/others)
