Tess Van Acker
FILOSOFIE 1BA
Tess Van Acker
Index
Pagina 2: Plato
Tekst: De allegorie van de grot
- Onderwerp: Het effect van opvoeding op ‘onze natuurlijke aanleg’
Pagina 4: Hannah Arendt
Tekst: Arbeiden, werken en handelen
- Onderwerp: het verband van praktijken en denkwijzen
Pagina 8: Susan Buck-Morrs/Hegel
Tekst: Hegel, Haïti and Universal History from Susan Buck-Morrs
- Onderwerp: de notie van vrijheid onder moderne condities
Pagina 12: Jurgen Habermas
Tekst: Publieke ruimte en politieke openbaarheid
- Onderwerp: de samenhang van leven en denken
1
, Tess Van Acker
Plato
Vraag: Welke inzichten biedt Plato over het effect van opvoeding op ‘onze natuurlijke aanleg’
- Indeling en werking van de grot
• De structuur van de grot:
® De grot is een ondergrondse ruimte, waar gevangenen vanaf hun geboorte zijn vastgeketend, met hun
gezichten naar een muur gericht.
® Achter hen brandt een vuur, dat licht werpt op de muur voor hen.
® Tussen het vuur en de gevangenen is een verhoging of muurtje, waarlangs mensen lopen met objecten
(beelden, dieren, enz.) die ze boven het muurtje dragen.
® Deze objecten werpen schaduwen op de muur voor de gevangenen.
• De ervaring van de gevangenen:
® Ze kunnen hun hoofd niet draaien en zien alleen de schaduwen op de muur.
® Voor hen vormen deze schaduwen de enige werkelijkheid, omdat ze niets anders kennen.
® Geluiden die ze horen, interpreteren ze als afkomstig van de schaduwen.
• Symbolische betekenis:
® De grot symboliseert de materiële wereld en de menselijke onwetendheid.
® Het vuur wordt gezien als de oorzaak van de vervormde werkelijkheid, het vuur zorgt voor de
schaduwen op de muur.
® De schaduwen staan voor illusies en oppervlakkige waarnemingen van de werkelijkheid
- Situatie in de grot
• De gevangenen: (beetje hetzelfde als de structuur in de grot)
® Zijn gebonden aan ketenen die hun beweging beperken.
® Beschouwen de schaduwen als de enige echte wereld.
• De communicatie:
® Gevangenen praten over de schaduwen en geven ze namen.
® Ze zoeken patronen in de beweging van de schaduwen en proberen te voorspellen hoe de schaduwen
zich zullen bewegen.
- De bevrijding en de pijnlijke overgang naar kennis
• Bevrijding:
® Een gevangene wordt losgemaakt en gedwongen om te kijken naar het vuur en de objecten.
® Dit veroorzaakt pijn en verwarring; hij denkt dat de schaduwen echter waren dan de objecten zelf.
• De tocht naar buiten:
® De gevangene wordt naar buiten geleid, een zware en pijnlijke weg omhoog.
® Hij wordt verblind door het felle licht van de zon en kan de echte wereld niet onmiddellijk waarnemen.
® Dit proces symboliseert de overgang van onwetendheid naar filosofische kennis.
- De ontdekking van de echte werkelijkheid
• Gewenningsproces:
® De gevangene leert langzaam de echte wereld te zien:
§ Eerst schaduwen van objecten in de buitenwereld.
§ Daarna reflecties in water, gevolgd door de objecten zelf.
§ Uiteindelijk ziet hij de hemellichamen en als laatste de zon.
• De zon:
® Symboliseert het Goede, de hoogste werkelijkheid in Plato's filosofie.
® Het Goede is de bron van waarheid, kennis en schoonheid.
® De gevangene beseft dat de zon het licht geeft dat alles zichtbaar maakt.
- De terugkeer naar de grot
® De keuze om terug te keren:
§ De bevrijde gevangene voelt medelijden met degenen die nog vastzitten in onwetendheid.
§ Hij besluit terug te keren om zijn kennis te delen.
® Reacties in de grot:
§ Bij zijn terugkeer is hij tijdelijk verblind door de duisternis, waardoor hij als incapabel wordt
beschouwd.
§ De andere gevangenen begrijpen zijn inzichten niet en beschouwen hem als een bedreiging.
§ Ze zijn vijandig en zouden hem zelfs willen doden om hun overtuigingen te beschermen.
2
FILOSOFIE 1BA
Tess Van Acker
Index
Pagina 2: Plato
Tekst: De allegorie van de grot
- Onderwerp: Het effect van opvoeding op ‘onze natuurlijke aanleg’
Pagina 4: Hannah Arendt
Tekst: Arbeiden, werken en handelen
- Onderwerp: het verband van praktijken en denkwijzen
Pagina 8: Susan Buck-Morrs/Hegel
Tekst: Hegel, Haïti and Universal History from Susan Buck-Morrs
- Onderwerp: de notie van vrijheid onder moderne condities
Pagina 12: Jurgen Habermas
Tekst: Publieke ruimte en politieke openbaarheid
- Onderwerp: de samenhang van leven en denken
1
, Tess Van Acker
Plato
Vraag: Welke inzichten biedt Plato over het effect van opvoeding op ‘onze natuurlijke aanleg’
- Indeling en werking van de grot
• De structuur van de grot:
® De grot is een ondergrondse ruimte, waar gevangenen vanaf hun geboorte zijn vastgeketend, met hun
gezichten naar een muur gericht.
® Achter hen brandt een vuur, dat licht werpt op de muur voor hen.
® Tussen het vuur en de gevangenen is een verhoging of muurtje, waarlangs mensen lopen met objecten
(beelden, dieren, enz.) die ze boven het muurtje dragen.
® Deze objecten werpen schaduwen op de muur voor de gevangenen.
• De ervaring van de gevangenen:
® Ze kunnen hun hoofd niet draaien en zien alleen de schaduwen op de muur.
® Voor hen vormen deze schaduwen de enige werkelijkheid, omdat ze niets anders kennen.
® Geluiden die ze horen, interpreteren ze als afkomstig van de schaduwen.
• Symbolische betekenis:
® De grot symboliseert de materiële wereld en de menselijke onwetendheid.
® Het vuur wordt gezien als de oorzaak van de vervormde werkelijkheid, het vuur zorgt voor de
schaduwen op de muur.
® De schaduwen staan voor illusies en oppervlakkige waarnemingen van de werkelijkheid
- Situatie in de grot
• De gevangenen: (beetje hetzelfde als de structuur in de grot)
® Zijn gebonden aan ketenen die hun beweging beperken.
® Beschouwen de schaduwen als de enige echte wereld.
• De communicatie:
® Gevangenen praten over de schaduwen en geven ze namen.
® Ze zoeken patronen in de beweging van de schaduwen en proberen te voorspellen hoe de schaduwen
zich zullen bewegen.
- De bevrijding en de pijnlijke overgang naar kennis
• Bevrijding:
® Een gevangene wordt losgemaakt en gedwongen om te kijken naar het vuur en de objecten.
® Dit veroorzaakt pijn en verwarring; hij denkt dat de schaduwen echter waren dan de objecten zelf.
• De tocht naar buiten:
® De gevangene wordt naar buiten geleid, een zware en pijnlijke weg omhoog.
® Hij wordt verblind door het felle licht van de zon en kan de echte wereld niet onmiddellijk waarnemen.
® Dit proces symboliseert de overgang van onwetendheid naar filosofische kennis.
- De ontdekking van de echte werkelijkheid
• Gewenningsproces:
® De gevangene leert langzaam de echte wereld te zien:
§ Eerst schaduwen van objecten in de buitenwereld.
§ Daarna reflecties in water, gevolgd door de objecten zelf.
§ Uiteindelijk ziet hij de hemellichamen en als laatste de zon.
• De zon:
® Symboliseert het Goede, de hoogste werkelijkheid in Plato's filosofie.
® Het Goede is de bron van waarheid, kennis en schoonheid.
® De gevangene beseft dat de zon het licht geeft dat alles zichtbaar maakt.
- De terugkeer naar de grot
® De keuze om terug te keren:
§ De bevrijde gevangene voelt medelijden met degenen die nog vastzitten in onwetendheid.
§ Hij besluit terug te keren om zijn kennis te delen.
® Reacties in de grot:
§ Bij zijn terugkeer is hij tijdelijk verblind door de duisternis, waardoor hij als incapabel wordt
beschouwd.
§ De andere gevangenen begrijpen zijn inzichten niet en beschouwen hem als een bedreiging.
§ Ze zijn vijandig en zouden hem zelfs willen doden om hun overtuigingen te beschermen.
2
