Bijzondere thema’s en projecten
Gastlezing 1: Vertrouwenscentrum kindermishandeling
(Antwerpen)
Legt de nadruk op kindermishandeling/verwaarlozing bij hoog conflictueus ouderschap (HCO) na een
echtscheiding.
Ze gebruiken deze term om de polarisatie rond vechtscheidingen te verminderen, want vaak willen
ouders geen vechtscheiding, maar komen ze er onbewust in. Ze gebruiken deze term dus als een
welzijnstaal.
Gastlezing door Simons Eline en Destoop Tine.
Ouderschap na scheiding
Ze gaan geen individuele begeleiding meer doen, maar ze gaan over naar een groepswerking. Omdat
dat zeer sterk is want ouders gaan dingen rapper aannemen van andere ouders dan van een
hulpverlener. Zeker als die andere ouders dit al hebben doorstaan en spreken uit hun eigen ervaring.
De focus verschuift dus van de kinderen naar de ouders in dit vertrouwen centrum. Het gaat hier
vooral voor psycho-educatie. De ouders worden wel steeds doorverwezen door het parket.
Elke scheiding is een verandering en verlies, de term gaat los over wat een persoon doormaakt in dit
proces van rouw. En bij een scheiding doe je een het rouwproces alleen en dat maakt het juist zo
moeilijk. Waant je verliest veel meer dan een persoon naast je zijde.
Een scheiding is een gedwongen reorganisatie voor ouders en kinderen. Dit brengt veel stress mee.
Tendensen zijn intra familiaal geweld meegemaakt en hoogopgeleide ouders, is niet wetenschappelijk
onderbouwd. Ze gaan voor krachtgericht werken.
Wat is een hoog conflict?
Er komt een loyaliteitsconflict bij de kinderen. De kinderen hebben het gevoel dat ze moeten kiezen
tussen de ouders. Ze willen dat natuurlijk niet, maar ze hebben het gevoel dat ze dat wel moeten. De
draaglast is groter dan de draagkracht. Ouders hebben vaak het gevoel dat al het leed bij die kinderen
hun schuld is. Er is veel verwarring. Ze gaan op zoek naar patronen die zorgen voor de draaglast.
De methodiek Parallel solo ouderschap krachtgericht
- Heel erg sturend, steunend en stimulerend werken
- Meer dan in een normaal hulpverleningstraject
- 1 hulpverlener voor 1 ouders een eerste grote verbetering om vertrouwen terug op te
bouwen
- Geen 2 ouders bij dezelfde hulpverlener
- Wantrouwen is zo groot dat ze anders via de begeleider de strijd aangaan.
Ze gaan krachtgericht werken over het ouderschap van de ene ouder. Daar leggen ze de klemtoon op.
Ze moeten kijken naar de behoeften van de kinderen en hun relatie met dat kind, ze gaan niet vragen
naar de andere ouder. Ze proberen een muur tussen de 2 ouders te zetten en te streven naar een
parallel ouderschap. Zo heeft het kind 2 huizen en 2 opvoedingen. Maar dat is in het HCO het beste
voor de kinderen.
,Hulpverlening vanuit het vertrouwenscentrum Kindermishandeling
(Antwerpen)
Gezinnen komen binnen vanuit een verontrusting. De eerste doelstelling om het stressgehalte naar
beneden te krijgen.
- Men begint met een duidelijk en helder kader
o Dit zijn wij
o Dit doen wij
o Zo gaat het traject er uit zien
o Het vizier zit op het kind en niet op de ouders
o Wat is er nodig voor het kind?
- De werkvisie: de context van de strijd is de mishandeling > niet mama of papa is
verantwoordelijk maar het is de context
- Het is de strijd waardoor het kind mishandeld wordt
- Er is veel nood aan psycho-educatie
- Men start het traject met beide ouders samen waarin heel duidelijk wordt gezegd wat de
verontrusting is van de begleiders en hoe het vervolgtraject zal verlopen.
- Na het eerste gesprek worden de ouders opgesplitst 1 ouder = 1 begeleider
Gelimiteerde erkenning van ouder door hulpverlener om daarna te kunnen kijken naar het kind
Door het visueel te maken helpen wij ouders om hun visie te verschuiven
6 PIJLERS:
1) Eigen grond onder de voeten: eigen kwetsuren van ouders op tafel proberen krijgen om te
kijken wat er aan de hand is. Welkl rouwproces ga je door enz. er is verbinding nodig om rond
dit thema te praten
2) Verstevigen van eigen ouderrol met het kind in beeld: zoeken wat is je ouderrol? Voeling met
eigen ouderschap terug zoeken
3) Parellel ouder zijn: muur zetten, richten op jou relatie met het kind, niet op de ander. Wat
heeft het kind van u nodig om een gezonde ontwikkling te krijgen?
4) Kind als actieve actor in het proces: kinderen zijn al actief in het proces, blijf ze betrekken.
Het kind meenemen als actieve actor. Bv. Kind vraagt aan mama kan jij dat is zeggen tegen
papa > bespreken waarom het kind dit niet zelf kan en zoeken naar hoe het kind dit wel zelf
kan. Kind tools aanrijken maar het kind gaat het zelf oplossen
5) Eigen communicatie: hoe kan ik als persoon communiceren in de welzijnstaal die niet
strijdverhogend is? Als ouder beslis je zelf over je gedrag.
6) Netwerk: het netwerk geeft de ouder hoge druk waardoor je nog meer in het conflict laat
zitten. Het is belangrijk om je netwerk zichtbaar te gaan krijgen. Hoe denkt je netwerk over
de situatie. Wat zeggen de mensen die jij belangrijk vind over de situatie. Belangrijk om te
gaan kijken hoe hard het netwerk mee de draaikolk stimuleert.
De wet
Vroeger was er 1 ouder die ouderlijk gezag had en de andere ouder had hoederecht. De ene ouder
mocht dus alles beslissen en de andere ouder had niks te zeggen. Nu is er gezamenlijk ouderlijk
gezag. Elke ouder heeft dus evenveel gezag over het kind, ook al zijn er verschillende
verblijfsregelingen. Natuurlijk kan het zijn dat er uitzonderingen zijn dat er exclusief ouderlijk gezag is.
,VK-traject
Één hulpverlener per ouder
Gemeenschappelijke opstart
Kader + werkvisie schetsen
Ongerustheid benoemen (aanwezigheid aanmelder vereist)
Psycho-educatie
Bereidheid exploreren
Doel: de ouder leren kijken met het vizier op de kinderen (= ouders meenemen in het vk hun
manier van kijken)
Individuele gesprekken met de ouders
Metafoor de fluwelen mand
Last en leed
Attitude hv: stevigheid en mildheid
Bestaansrecht
Individuele gesprekken met de kinderen
Zicht krijgen op de effecten van de strijd
Ze starten samen op, maar per ouder is er 1 hulpverlener. Ze gaan hun ongerustheid uitspreken over
hun ouderschap. Het doel is de ouder leren kijken met oog op de kinderen, wat is het beste voor de
kinderen. Ze gaan individueel in gesprek met de ouders. Ze willen dat het kind op 1 staat en niet dat
ze zich blijven focussen op de andere ouder. De kinderpsycholoog sprak dan met de kinderen over
hoe zij het HCO ondervinden. Ze willen kijken naar de effecten die de strijd tussen de ouders heeft op
de kinderen.
Inspiratiebronnen
Blijven staan ondanks de storm – Vanessa Maes
Complexe scheiding. Uit de maalstroom van het conflict. Een systemische gids voor hulpverleners. –
Lieve Cottyn
Check de podcast JOONAS – Jongeren en ouders ondersteunen na scheiding. – Vanessa Maes en
Sophie Vanhemmens
Online cursus voor ouders – PARALLEL SOLO OUDERSCHAP NA SCHEIDING (start november 2022)
Tendensen
Secundaire preventie: verdere gevolgen voorkomen
Lotgenotencontact: groepswerking
Empowerment: zetten ouders in hun kracht om beter te doen voor het kind
Wettelijke rechten: rechten van het kind staan centraal
Quality of life: verbeteren voor het kind, maar ook voor de ouders.
Evidence based: Door opleiding van 2 experten de hulpverlening aanpassen.
, Gastlezing 2: De OLO-rotonde vzw
1. P&P ouders (partners in parenting ouders)
https://partnersinparenting.be/partnersinparenting.html
10 jaar geleden MFC Bethanië zij gingen er van uit
dat elk kind recht heeft op warmte van een gezin.
- In een warme context geven ze kinderen meer
ontwikkelingskansen
- Hadden een goede band met pleegzorg maar
botste op een breakdown van pleeggezinnen
> vroegtijde stopzetting van plegzorg meestal
gelinkt aan individuele situaties van kinderen
- Zagen dat de pleegzorg van toen eigenlijk onvoldoende was > willen opzoek gaan naar een
manier waarop het wel zou werken. Voor kinderen en jongeren met zowel een complexe
problematiek als een complexe context.
Vanuit het agentschap opgroeien moest elke dienst van pleegzorg een P&P project starten.
1 dienst per provincie de provincie Antwerpen: kiest voor OLO als partner na een paar
gesprekken
Wij vertrekken vanuit het gedrag van kinderen en kijken wie p&p nodig heeft, ze worden
aangemeld door pleegzorg, p&p is een OBC: ze werken dus samen met de dienst pleegzorg
(sector overschrijdend): samen met agentschap opgroeien
Professionalisering: de overheid is opzoek gegaan naar P&P: dit is in provincie Antwerpen
1.1. Oorsprong in MFC Bethanië
Uitgangspunt: elk kind heeft recht op een warme en veilige context.
Perspectief van de jongere is een langdurige plaatsing in een residentiële setting. Ze willen
perspectief geven op een gezinscontext met intensieve orthopedagogische en therapeutische
ondersteuning
Samenwerking uitgewerkt met pleegzorg om breakdown te vermijden. Het proces is uitgewerkt van
screening tot begeleiding: breakdown: stopzetting van de pleegzorg, trauma of andere zaken
spelen hier een rol in.
Indicatiestelling: op zoek naar een ander traject
Breakdown door:
De ontwikkelingsgeschiedenis van de ouders spelen ook een grote rol in de opvoeding van
de ouders.
o Gedragsproblemen van het kind en ingrijpende gebeurtenissen tijdens de eerste
1000 levensdagen.
o Opvoedproblemen van de pleegouders.
o Pleegkinderen die geen extra behandeling krijgen wanneer dat nodig is.
o De relatie tussen ouders en pleegouders.
o Hogere leeftijd van het kind en voorgaande plaatsingen.
o Gezinssamenstelling in het pleeggezin.
Contextfactoren in beeld:
Blijvende non-acceptatie van ouders
Zeer complex gezinssysteem
Gastlezing 1: Vertrouwenscentrum kindermishandeling
(Antwerpen)
Legt de nadruk op kindermishandeling/verwaarlozing bij hoog conflictueus ouderschap (HCO) na een
echtscheiding.
Ze gebruiken deze term om de polarisatie rond vechtscheidingen te verminderen, want vaak willen
ouders geen vechtscheiding, maar komen ze er onbewust in. Ze gebruiken deze term dus als een
welzijnstaal.
Gastlezing door Simons Eline en Destoop Tine.
Ouderschap na scheiding
Ze gaan geen individuele begeleiding meer doen, maar ze gaan over naar een groepswerking. Omdat
dat zeer sterk is want ouders gaan dingen rapper aannemen van andere ouders dan van een
hulpverlener. Zeker als die andere ouders dit al hebben doorstaan en spreken uit hun eigen ervaring.
De focus verschuift dus van de kinderen naar de ouders in dit vertrouwen centrum. Het gaat hier
vooral voor psycho-educatie. De ouders worden wel steeds doorverwezen door het parket.
Elke scheiding is een verandering en verlies, de term gaat los over wat een persoon doormaakt in dit
proces van rouw. En bij een scheiding doe je een het rouwproces alleen en dat maakt het juist zo
moeilijk. Waant je verliest veel meer dan een persoon naast je zijde.
Een scheiding is een gedwongen reorganisatie voor ouders en kinderen. Dit brengt veel stress mee.
Tendensen zijn intra familiaal geweld meegemaakt en hoogopgeleide ouders, is niet wetenschappelijk
onderbouwd. Ze gaan voor krachtgericht werken.
Wat is een hoog conflict?
Er komt een loyaliteitsconflict bij de kinderen. De kinderen hebben het gevoel dat ze moeten kiezen
tussen de ouders. Ze willen dat natuurlijk niet, maar ze hebben het gevoel dat ze dat wel moeten. De
draaglast is groter dan de draagkracht. Ouders hebben vaak het gevoel dat al het leed bij die kinderen
hun schuld is. Er is veel verwarring. Ze gaan op zoek naar patronen die zorgen voor de draaglast.
De methodiek Parallel solo ouderschap krachtgericht
- Heel erg sturend, steunend en stimulerend werken
- Meer dan in een normaal hulpverleningstraject
- 1 hulpverlener voor 1 ouders een eerste grote verbetering om vertrouwen terug op te
bouwen
- Geen 2 ouders bij dezelfde hulpverlener
- Wantrouwen is zo groot dat ze anders via de begeleider de strijd aangaan.
Ze gaan krachtgericht werken over het ouderschap van de ene ouder. Daar leggen ze de klemtoon op.
Ze moeten kijken naar de behoeften van de kinderen en hun relatie met dat kind, ze gaan niet vragen
naar de andere ouder. Ze proberen een muur tussen de 2 ouders te zetten en te streven naar een
parallel ouderschap. Zo heeft het kind 2 huizen en 2 opvoedingen. Maar dat is in het HCO het beste
voor de kinderen.
,Hulpverlening vanuit het vertrouwenscentrum Kindermishandeling
(Antwerpen)
Gezinnen komen binnen vanuit een verontrusting. De eerste doelstelling om het stressgehalte naar
beneden te krijgen.
- Men begint met een duidelijk en helder kader
o Dit zijn wij
o Dit doen wij
o Zo gaat het traject er uit zien
o Het vizier zit op het kind en niet op de ouders
o Wat is er nodig voor het kind?
- De werkvisie: de context van de strijd is de mishandeling > niet mama of papa is
verantwoordelijk maar het is de context
- Het is de strijd waardoor het kind mishandeld wordt
- Er is veel nood aan psycho-educatie
- Men start het traject met beide ouders samen waarin heel duidelijk wordt gezegd wat de
verontrusting is van de begleiders en hoe het vervolgtraject zal verlopen.
- Na het eerste gesprek worden de ouders opgesplitst 1 ouder = 1 begeleider
Gelimiteerde erkenning van ouder door hulpverlener om daarna te kunnen kijken naar het kind
Door het visueel te maken helpen wij ouders om hun visie te verschuiven
6 PIJLERS:
1) Eigen grond onder de voeten: eigen kwetsuren van ouders op tafel proberen krijgen om te
kijken wat er aan de hand is. Welkl rouwproces ga je door enz. er is verbinding nodig om rond
dit thema te praten
2) Verstevigen van eigen ouderrol met het kind in beeld: zoeken wat is je ouderrol? Voeling met
eigen ouderschap terug zoeken
3) Parellel ouder zijn: muur zetten, richten op jou relatie met het kind, niet op de ander. Wat
heeft het kind van u nodig om een gezonde ontwikkling te krijgen?
4) Kind als actieve actor in het proces: kinderen zijn al actief in het proces, blijf ze betrekken.
Het kind meenemen als actieve actor. Bv. Kind vraagt aan mama kan jij dat is zeggen tegen
papa > bespreken waarom het kind dit niet zelf kan en zoeken naar hoe het kind dit wel zelf
kan. Kind tools aanrijken maar het kind gaat het zelf oplossen
5) Eigen communicatie: hoe kan ik als persoon communiceren in de welzijnstaal die niet
strijdverhogend is? Als ouder beslis je zelf over je gedrag.
6) Netwerk: het netwerk geeft de ouder hoge druk waardoor je nog meer in het conflict laat
zitten. Het is belangrijk om je netwerk zichtbaar te gaan krijgen. Hoe denkt je netwerk over
de situatie. Wat zeggen de mensen die jij belangrijk vind over de situatie. Belangrijk om te
gaan kijken hoe hard het netwerk mee de draaikolk stimuleert.
De wet
Vroeger was er 1 ouder die ouderlijk gezag had en de andere ouder had hoederecht. De ene ouder
mocht dus alles beslissen en de andere ouder had niks te zeggen. Nu is er gezamenlijk ouderlijk
gezag. Elke ouder heeft dus evenveel gezag over het kind, ook al zijn er verschillende
verblijfsregelingen. Natuurlijk kan het zijn dat er uitzonderingen zijn dat er exclusief ouderlijk gezag is.
,VK-traject
Één hulpverlener per ouder
Gemeenschappelijke opstart
Kader + werkvisie schetsen
Ongerustheid benoemen (aanwezigheid aanmelder vereist)
Psycho-educatie
Bereidheid exploreren
Doel: de ouder leren kijken met het vizier op de kinderen (= ouders meenemen in het vk hun
manier van kijken)
Individuele gesprekken met de ouders
Metafoor de fluwelen mand
Last en leed
Attitude hv: stevigheid en mildheid
Bestaansrecht
Individuele gesprekken met de kinderen
Zicht krijgen op de effecten van de strijd
Ze starten samen op, maar per ouder is er 1 hulpverlener. Ze gaan hun ongerustheid uitspreken over
hun ouderschap. Het doel is de ouder leren kijken met oog op de kinderen, wat is het beste voor de
kinderen. Ze gaan individueel in gesprek met de ouders. Ze willen dat het kind op 1 staat en niet dat
ze zich blijven focussen op de andere ouder. De kinderpsycholoog sprak dan met de kinderen over
hoe zij het HCO ondervinden. Ze willen kijken naar de effecten die de strijd tussen de ouders heeft op
de kinderen.
Inspiratiebronnen
Blijven staan ondanks de storm – Vanessa Maes
Complexe scheiding. Uit de maalstroom van het conflict. Een systemische gids voor hulpverleners. –
Lieve Cottyn
Check de podcast JOONAS – Jongeren en ouders ondersteunen na scheiding. – Vanessa Maes en
Sophie Vanhemmens
Online cursus voor ouders – PARALLEL SOLO OUDERSCHAP NA SCHEIDING (start november 2022)
Tendensen
Secundaire preventie: verdere gevolgen voorkomen
Lotgenotencontact: groepswerking
Empowerment: zetten ouders in hun kracht om beter te doen voor het kind
Wettelijke rechten: rechten van het kind staan centraal
Quality of life: verbeteren voor het kind, maar ook voor de ouders.
Evidence based: Door opleiding van 2 experten de hulpverlening aanpassen.
, Gastlezing 2: De OLO-rotonde vzw
1. P&P ouders (partners in parenting ouders)
https://partnersinparenting.be/partnersinparenting.html
10 jaar geleden MFC Bethanië zij gingen er van uit
dat elk kind recht heeft op warmte van een gezin.
- In een warme context geven ze kinderen meer
ontwikkelingskansen
- Hadden een goede band met pleegzorg maar
botste op een breakdown van pleeggezinnen
> vroegtijde stopzetting van plegzorg meestal
gelinkt aan individuele situaties van kinderen
- Zagen dat de pleegzorg van toen eigenlijk onvoldoende was > willen opzoek gaan naar een
manier waarop het wel zou werken. Voor kinderen en jongeren met zowel een complexe
problematiek als een complexe context.
Vanuit het agentschap opgroeien moest elke dienst van pleegzorg een P&P project starten.
1 dienst per provincie de provincie Antwerpen: kiest voor OLO als partner na een paar
gesprekken
Wij vertrekken vanuit het gedrag van kinderen en kijken wie p&p nodig heeft, ze worden
aangemeld door pleegzorg, p&p is een OBC: ze werken dus samen met de dienst pleegzorg
(sector overschrijdend): samen met agentschap opgroeien
Professionalisering: de overheid is opzoek gegaan naar P&P: dit is in provincie Antwerpen
1.1. Oorsprong in MFC Bethanië
Uitgangspunt: elk kind heeft recht op een warme en veilige context.
Perspectief van de jongere is een langdurige plaatsing in een residentiële setting. Ze willen
perspectief geven op een gezinscontext met intensieve orthopedagogische en therapeutische
ondersteuning
Samenwerking uitgewerkt met pleegzorg om breakdown te vermijden. Het proces is uitgewerkt van
screening tot begeleiding: breakdown: stopzetting van de pleegzorg, trauma of andere zaken
spelen hier een rol in.
Indicatiestelling: op zoek naar een ander traject
Breakdown door:
De ontwikkelingsgeschiedenis van de ouders spelen ook een grote rol in de opvoeding van
de ouders.
o Gedragsproblemen van het kind en ingrijpende gebeurtenissen tijdens de eerste
1000 levensdagen.
o Opvoedproblemen van de pleegouders.
o Pleegkinderen die geen extra behandeling krijgen wanneer dat nodig is.
o De relatie tussen ouders en pleegouders.
o Hogere leeftijd van het kind en voorgaande plaatsingen.
o Gezinssamenstelling in het pleeggezin.
Contextfactoren in beeld:
Blijvende non-acceptatie van ouders
Zeer complex gezinssysteem
