Samenvatting: Medische kennis jaar 2 periode 2/4 | HBO-V

Week 1
18.4 Sterven en dood
Sterven
Het huid gevoel is meestal het eerste zintuig dat afsterft, de pijngewaarwording verdwijnt. Het
gezichtsvermogen verminderd ook, ook doordat het hoornvlies van de ogen dof en troebel wordt,
door het ontbreken van traanvocht. Het gehoor blijft meestal het langst in tact. De circulatie van de
stervende wordt slechter. De bloeddruk daalt en de hartslag wordt vaak voordat de dood intreedt
snel en onregelmatig. De ademhaling verloopt traag, onregelmatig en moeizaam. De stervende heeft
een typische gelaatsuitdrukking en gelaatsvorm die de facies hippocratica genoemd wordt: met
spitse, bleke en koele neuspunt, spitse kin, ingevallen slapen, koele oren, slappe bewegingloze
lippen, slaphangende wangen en koud zweet op het voorhoofd.

De overledene
De dood is ingetreden wanneer alle voor het leven belangrijke functies zijn uitgevallen. De ogen van
de overledene zijn dof en troebel, de pupilreflex is verdwenen. Na ongeveer een kwartier tot een half
uur ontstaan bruine of paarse verkleuringen, de lijkvlekken. Twee tot drie uur nadat het leven
geweken is, ontstaat rigor mortis (lijkstijfheid). Dit is het gevolg van de verstijving van de
dwarsgestreepte spieren. In dode spiervellen komt geen zuurstof meer en wordt het calcium niet
meer weggepompt, met als gevolg dat de filamenten niet meer van elkaar losgekoppeld worden. De
lijkstijfheid verdwijnt na ongeveer 30 uur, wanneer de eiwitten gaan ontbinden. Tegelijkertijd komen
in de weefsels enzymen vrij die autolyse (zelfvertering) van de cellen veroorzaken.

15.3 Osteoporose
Osteoporose is een skeletafwijking met afgenomen botmassa en een toegenomen risico op spontane
fracturen.

Oorzaken
 Daling van oestrogenen postmenopauzaal
 Langdurig systemisch gebruik van corticosteroïden
 Weinig beweging
 Te weinig calcium inname
 Tekort aan zonlicht
 Alcohol en roken

Verschijnselen
 Verminderde lichaamslengte
 Fracturen zonder trauma
 Lage rugpijn door ingezakte wervels
 Heupfracturen
 Polsfracturen

Onderzoek
 Anamnese
- Risico factoren
- Pijn klachten
- Verdenking op fracturen
 Lichamelijk onderzoek
- Fracturen
- Zwelling, verkleuring, abnormale stand en asdrukpijn
 Bloedonderzoek

, - Normale waarden van Ca++, fosfaat en parathormoon
Behandeling
Preventieve adviezen
 Voldoende beweging
 Voldoende calcium inname
 Vallen voorkomen
 Regelmatig zonlicht
 Stoppen met roken

- Bisfosfonaten, remmen de botresorptie door osteoclasten
- 100 mg calcium en 800 mg colecalciferol
- Denosumab, remt de ontwikkeling van actieve osteoclasten
- Raloxifen, stimuleert de effect van de oestrogeenreceptoren van de botten

15.4 Enkele reumatische afwijkingen
Reuma is een verzamelnaam voor pijnlijke, niet-traumatische aandoeningen van het
bewegingsapparaat:
- Raumatiode artritis (RA)
- Arthrosis deformans (artrose)
- Jicht
- Ziekte van bechterew

De basisbehandeling is het ontlasten en rust, dit beperkt de schade aan gewrichten. Onbelaste
oefeningen helpen contracturen van kapsel of spieren te voorkomen. NSAID’s en corticosteroiden
werken ontstekingsremmend

15.4.1 Reumatoide artritis
Oorzaak
 Immuuncomplexen tegen de synoviale membraan worden gevormd

Verschijnselen
 Ochtendstijfheid
 Polyartritis
 Artritis van de hand
 Symmetrische artritis
 Reuma noduli (subcutane knobbels bij benige uitsteekselen)
 Reumafactor
 Erosies of peri-articulaire ontkalking

Onderzoek
 Anamnese
- Gewrichtsklachten
- Ontstekingsverschijnselen
- Verkromming van vingers
 Bloedonderzoek
- Reumafactor
- Gestegen CRP, leukocytose en verhoogd BSE
 Rontgen

Behandeling
 Rust en ontlasting
 Prostaglandineremmers, cotricosteroiden

,  DMARD’s
 Synovectomie (verwijderen van het gewichtsvlies)
 Artherodee (gewricht wordt vastgezet)
 Gewichtsprothesen

15.4.2 Artrose
Bij artrose verdwijnt geleidelijk gewrichtskraakbeen zonder duidelijke ontstekingsverschijnselen

Oorzaken
 Verkeerde stand
 Gewichtsbloeding

Verschijnselen
 Startpijn
 Aantasting van kraakbeenoppervlakken (leid tot crepiteren)
 Bewegingsbeperking

Onderzoek
 Anamnese
- Pijnklachten
- Risicofactoren
- Crepiteren
 Rontgen

Behandeling
 Paracetamol of NSAID
 Onbelaste oefeningen
 Osteotomie
 Total-hip
 Total-knee
 Artrodese

15.4.3 Jicht
Jicht berust op een verstoorde stofwisseling van uraat en urinezuur. Dit lijdt tot vorming van
kristalletjes in gewrichten, onderhuids bindweefsel en urine-wegen.

Oorzaken
 Vertraagde uitscheiding
 Ouderdom, alcohol, erfelijke factoren
 Weinig water drinken
 Cytostatico, weefseltrauma
 Veel vlees eten
 Overgewicht

Verschijnselen
 Ontsteking van het eerste metatarsophalangeale gewricht
 Ontstekingsverschijnselen
 Tophi (afzetting van uraat onderhuids)
 Nierstenen

Onderzoek
 Anamnese

, - Risicofactoren
 Lichamelijk onderzoek
- Ontstekingsverschijnselen
- Tophi
 Bloedonderzoek
- Uraat of urienezuur
- Nierfunctie

Behandeling
 NSAID’s of colchicine
 Cotricosterioden intra-articulair
 Allopurinol (blokkeert de afbraak van purine naar urinezuur)
 Benzbromaron (bevordert uitscheiding van urinezuur)
 Rasburicase (zorgt voor omzetting van urinezuur in allantoine)

15.4.4 Ziekte van bechterew
De ziekte van bechterew is een chronische ontsteking van de verbinding tussen de wervellichamen
en de sacro-iliacaal gewrichten

Oorzaken
 Erfelijkheid

Verschijnselen
 Lage rugklachten
 Ochtendstijfheid
 Bandgevoel om de borst
 Bewegingsmogelijkheden afgenomen

Onderzoek
 Anamnese
- Pijnklachten
- Ontstekingsverschijnselen
 Lichamelijk onderzoek
- Bewegingsbeperking
 Rontgen

Behandeling
 Oefentherapie
 Fenylbutazon en indomethacine
 Corrigerende operaties




Hoofdstuk 3 Bijwerkingen, interacties en farmacokinetiek
Farmacokinetiek