Kinderen in ontwikkeling: hoofdstuk 3 ‘brein en
breindidactiek’
3.2 Neurowetenschappen, waarom van belang voor het onderwijs
Een visie in de ontwikkelingspsychologie
Inzicht krijgen - begrijpen van gedrag
Aanknopingspunten vinden om leren te ondersteunen
Probleem:
-Complex
-Gevaar voor neuromythes in het onderwijs
( voorbeeld van mythe= Sommige kinderen zijn linkerhersenhelftdenkers, andere kinderen zijn
rechterhersenhelftdenkers)
3.2.1neuronen en synapsen
- Belangrijke bouwstenen in de hersenen zijn neuronen
, neuronen maken verbindingen met elkaar en vormen zo een groot netwerk.
Deze verbindingen noemen we synapsen.
, via de synapsen worden signalen overgebracht tussen de neuronen.
Overdracht prikkels gebeurt via specifieke stofjes: Neurotransmitters, bv:
3.2.2 synaptogenese en pruning
Het neuronaal netwerk breidt de eerste jaren na
de geboorte heel sterk uit
• = leercapaciteit gaat omhoog (kunnen al
meer als de leeftijd toeneemt)
• = synaptogenese
MAAR:
- In de kindertijd: verbindingen die
zwak zijn, niet of weinig worden
gebruikt worden weggehaald!
(= pruning= afbraak, verdwijning)
- Ervaringen bepalen sterk welke
verbindingen worden
weggehaald/behouden = BREIN BOETSEREN (pg 85)
- Snelheid kappen/behouden is niet overal gelijk:
-sensitieve periodes (leeftijd waar je het meest kan leren)
, -kritische periodes (bv lui oog, nooit taal horen, L/R, …)
3.2.3Belangrijke gebieden van het
brein (lobben niet kennen)
- Buitenste laag = cortex =
o zelfbewustzijn,
o rekenen,
o nadenken,
o plannen,
o creatief zijn,
o dagdromen
- Cortext oogt tweedelig: een linkerhersenhelft en een rechterhersenhelft
(Weetje: De LH stuurt de rechterhelft van het lichaam aan terwijl de RH de linker lichaamshelft
controleert) bv: schoppen op een bal met rechtervoet wordt gestuurd door linkerhersenhelft.
Wat heet de prefrontale (PF) ontwikkeling te maken met
onderwijs?
- PF trager ontwikkelingsverloop dan diepere
breinstructuren
onbalans kan zich uiten in:
-Impulsiviteit
-Risicogedrag
-Emoties niet onder controle kunnen houden,…
‘nu 1 snoepje of straks 2?’
- Merk je een verschil tussen jongens en meisjes? Hoe omgaan?
- Ontwikkeling loopt door tot ongeveer 25 jaar.
Lateralisatie !!!
=Fenomeen waarbij hersenhelften specifieke functies opnemen (bv muzikaliteit rechts, taal links)
• Lateralisatie = proces waarbij de opsplitsing zich ontwikkelt (dus links en recht)(6j) –
Laterialiteit is het fenomeen van opgesplitste functies.
MAAR:
- Links-rechtsopdeling voor cognitieve functies niet te observeren, (ook niet correct, zie
neuromythe)
- Motorische lateraliteit is wel gemakkelijk te zien
breindidactiek’
3.2 Neurowetenschappen, waarom van belang voor het onderwijs
Een visie in de ontwikkelingspsychologie
Inzicht krijgen - begrijpen van gedrag
Aanknopingspunten vinden om leren te ondersteunen
Probleem:
-Complex
-Gevaar voor neuromythes in het onderwijs
( voorbeeld van mythe= Sommige kinderen zijn linkerhersenhelftdenkers, andere kinderen zijn
rechterhersenhelftdenkers)
3.2.1neuronen en synapsen
- Belangrijke bouwstenen in de hersenen zijn neuronen
, neuronen maken verbindingen met elkaar en vormen zo een groot netwerk.
Deze verbindingen noemen we synapsen.
, via de synapsen worden signalen overgebracht tussen de neuronen.
Overdracht prikkels gebeurt via specifieke stofjes: Neurotransmitters, bv:
3.2.2 synaptogenese en pruning
Het neuronaal netwerk breidt de eerste jaren na
de geboorte heel sterk uit
• = leercapaciteit gaat omhoog (kunnen al
meer als de leeftijd toeneemt)
• = synaptogenese
MAAR:
- In de kindertijd: verbindingen die
zwak zijn, niet of weinig worden
gebruikt worden weggehaald!
(= pruning= afbraak, verdwijning)
- Ervaringen bepalen sterk welke
verbindingen worden
weggehaald/behouden = BREIN BOETSEREN (pg 85)
- Snelheid kappen/behouden is niet overal gelijk:
-sensitieve periodes (leeftijd waar je het meest kan leren)
, -kritische periodes (bv lui oog, nooit taal horen, L/R, …)
3.2.3Belangrijke gebieden van het
brein (lobben niet kennen)
- Buitenste laag = cortex =
o zelfbewustzijn,
o rekenen,
o nadenken,
o plannen,
o creatief zijn,
o dagdromen
- Cortext oogt tweedelig: een linkerhersenhelft en een rechterhersenhelft
(Weetje: De LH stuurt de rechterhelft van het lichaam aan terwijl de RH de linker lichaamshelft
controleert) bv: schoppen op een bal met rechtervoet wordt gestuurd door linkerhersenhelft.
Wat heet de prefrontale (PF) ontwikkeling te maken met
onderwijs?
- PF trager ontwikkelingsverloop dan diepere
breinstructuren
onbalans kan zich uiten in:
-Impulsiviteit
-Risicogedrag
-Emoties niet onder controle kunnen houden,…
‘nu 1 snoepje of straks 2?’
- Merk je een verschil tussen jongens en meisjes? Hoe omgaan?
- Ontwikkeling loopt door tot ongeveer 25 jaar.
Lateralisatie !!!
=Fenomeen waarbij hersenhelften specifieke functies opnemen (bv muzikaliteit rechts, taal links)
• Lateralisatie = proces waarbij de opsplitsing zich ontwikkelt (dus links en recht)(6j) –
Laterialiteit is het fenomeen van opgesplitste functies.
MAAR:
- Links-rechtsopdeling voor cognitieve functies niet te observeren, (ook niet correct, zie
neuromythe)
- Motorische lateraliteit is wel gemakkelijk te zien
