INHOUDSOPGAVE
algemene pathologie: H1 inleiding ................................................................................................................................................................................................................................................................ 7
0. algemene inleiding ............................................................................................................................................................................................................................................................... 7
1. gezondheid .......................................................................................................................................................................................................................................................................... 7
2. ziekte ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 7
2.1 frequentie ...................................................................................................................................................................................................................................................................... 8
Incidentie ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8
Prevalentie ................................................................................................................................................................................................................................................................................. 8
2.2 Etiologie (ziekteoorzaken) ............................................................................................................................................................................................................................................... 9
2.3 pathofysiologie (pathogenese) ........................................................................................................................................................................................................................................ 9
2.4 symptomen .................................................................................................................................................................................................................................................................... 9
2.5 diagnose & differentieeldiagnose .................................................................................................................................................................................................................................... 9
2.6 prognose ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 9
2.7 ziekteverloop ................................................................................................................................................................................................................................................................ 10
2.8 Preventie ...................................................................................................................................................................................................................................................................... 10
2.9 behandeling ................................................................................................................................................................................................................................................................. 10
H2: medische diagnostiek .......................................................................................................................................................................................................................................................................... 11
1) het diagnostisch proces ..................................................................................................................................................................................................................................................... 11
1.1) anamnese .................................................................................................................................................................................................................................................................... 11
1.2) Klinisch onderzoek ....................................................................................................................................................................................................................................................... 11
inspectie .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 11
palpatie.................................................................................................................................................................................................................................................................................... 12
percussie (aankloppen/aantikken) ............................................................................................................................................................................................................................................ 12
auscultatie ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 12
1.3) technische diagnostiek ................................................................................................................................................................................................................................................. 13
laboratoriumdiagnostie ............................................................................................................................................................................................................................................................ 13
klinische biologie................................................................................................................................................................................................................................................................ 13
hematocriet, RBC, Hb -> anemie................................................................................................................................................................................................................................... 13
wbc formule ................................................................................................................................................................................................................................................................. 15
labo referentiewaarden om waarden te interpreteren .................................................................................................................................................................................................... 15
klinische chemie .......................................................................................................................................................................................................................................................... 15
Microbiologie ............................................................................................................................................................................................................................................................... 15
LABORATORIUMDDIAGNOSTIEK: Anatomopathologie ........................................................................................................................................................................................................ 16
Medische beeldvorming ........................................................................................................................................................................................................................................................... 16
radiologie ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 16
Nucleaire geneeskunde ...................................................................................................................................................................................................................................................... 19
Endoscopie .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 19
Klinische elektrofysiologie (elektrische act van weefsel aan het oppervlak detecteren) .............................................................................................................................................................. 20
H3: somatische ziekteoorzaken .................................................................................................................................................................................................................................................................. 21
1) endogene ziekteoorzaken vs exogene oorzaken .................................................................................................................................................................................................................. 21
chromosomale aandoeningen ........................................................................................................................................................................................................................................................ 21
syndroom van Down ................................................................................................................................................................................................................................................................. 21
genetische aandoeningen............................................................................................................................................................................................................................................................... 22
mucoviscidose ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 22
symptomen ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 22
diagnose ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 23
behandeling ....................................................................................................................................................................................................................................................................... 23
2) exogene ziekteoorzaken ..................................................................................................................................................................................................................................................... 24
fysisch ........................................................................................................................................................................................................................................................................................... 24
mechanische kracht – traumata ............................................................................................................................................................................................................................................... 24
thermische ziekteoorzaken ....................................................................................................................................................................................................................................................... 26
veranderingen in de lichaamstemperatuur .......................................................................................................................................................................................................................... 26
elektriciteit ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 28
straling ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 28
chemische ziekteoorzaken ............................................................................................................................................................................................................................................................. 28
3) congenitale aandoeningen ................................................................................................................................................................................................................................................. 28
1
, oorzaken van congenitale aandoeningen ........................................................................................................................................................................................................................................ 29
Rhesus incompatibiliteit........................................................................................................................................................................................................................................................... 29
pathogenese ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 29
.......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 29
profylaxe van Rh-incompatibiliteit ...................................................................................................................................................................................................................................... 30
preventie & prenatale diagnostiek ................................................................................................................................................................................................................................................... 30
H4: immunologie/immuunpathologie ......................................................................................................................................................................................................................................................... 31
1) het immuunsysteem ........................................................................................................................................................................................................................................................... 31
1.1) niet-specifieke immuunsysteem ................................................................................................................................................................................................................................... 31
1.2) specifieke immuunsysteem .......................................................................................................................................................................................................................................... 32
B-lymfocyten ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 32
1.3) immuunpathologie ....................................................................................................................................................................................................................................................... 33
2) Overgevoeligheidsreacties & allergie .................................................................................................................................................................................................................................. 34
2.1) vormen van allergische reacties ............................................................................................................................................................................................................................................... 34
onmiddelijke (type I) reactie ...................................................................................................................................................................................................................................................... 34
pathogenese type 1 allergische reactie ............................................................................................................................................................................................................................... 35
Atopische dermatitis .......................................................................................................................................................................................................................................................... 35
uitgestelde (type IV) reactie ...................................................................................................................................................................................................................................................... 36
allergische rinitis/conjunctivitis .......................................................................................................................................................................................................................................... 36
allergische astma ............................................................................................................................................................................................................................................................... 36
urticae ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 36
voedselallergie ................................................................................................................................................................................................................................................................... 37
anafylactische reactie & shock ................................................................................................................................................................................................................................................. 37
3) auto-immuunziekten .......................................................................................................................................................................................................................................................... 38
4) stoornissen vh immuunsysteem en immuundeficiëntie ....................................................................................................................................................................................................... 38
H5: infectiologie/infectieziekten ................................................................................................................................................................................................................................................................. 39
1) infectie versus inflammatie ............................................................................................................................................................................................................................................................... 39
besmetting → infectie? .................................................................................................................................................................................................................................................................. 39
2) mediscge microbiologie ..................................................................................................................................................................................................................................................... 39
2.1) bacteriën ................................................................................................................................................................................................................................................................................. 40
bacteriekweek & antibiogram ................................................................................................................................................................................................................................................... 40
antibiotica ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 41
Resistentie tegen antibiotica............................................................................................................................................................................................................................................... 41
2.2) virussen................................................................................................................................................................................................................................................................................... 41
anti-virale middelen ................................................................................................................................................................................................................................................................. 42
2.3) schimmels .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 43
Antimycotica ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 43
de belangrijke schimmels ......................................................................................................................................................................................................................................................... 43
2.4) parasieten ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 43
de belangrijkste parasieten (bij ons) .......................................................................................................................................................................................................................................... 43
3) oorzaken & besmettingswegen ........................................................................................................................................................................................................................................... 45
4) fasen van een infectie ......................................................................................................................................................................................................................................................... 45
5) diagnose van infectieziekten ............................................................................................................................................................................................................................................... 46
6) behandeling van infectieziekten .......................................................................................................................................................................................................................................... 46
7) preventie van infectieziekten .............................................................................................................................................................................................................................................. 46
8) nosocomiale & opportunistische infecties .......................................................................................................................................................................................................................... 47
9) infectieziekten die zijn opgenomen in het standaardvaccinatieschema ............................................................................................................................................................................... 47
9.1) mazelen .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 47
9.2) bof........................................................................................................................................................................................................................................................................................... 47
9.3) rubella (rode hond) .................................................................................................................................................................................................................................................................. 48
9.4) poliomyelitis (kinderverlamming) ............................................................................................................................................................................................................................................. 48
9.5) kinkhoest (Pertussis) ............................................................................................................................................................................................................................................................... 48
9.6) difterie (Kroep) ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 48
9.7) tetanus (wondklem) ................................................................................................................................................................................................................................................................. 48
9.8) hpv = humaan papillomavirus!!! ............................................................................................................................................................................................................................................. 49
9.9) bacteriële meningitis & sepsis.................................................................................................................................................................................................................................................. 49
9.10) rotavirus ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 49
2
, 10) andere infectieziekten ........................................................................................................................................................................................................................................................ 50
10.1) tuberculose ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 50
10.2) influenza................................................................................................................................................................................................................................................................................ 50
10.3) mononucleosis infectiosa ...................................................................................................................................................................................................................................................... 50
10.4) herpes simplex ...................................................................................................................................................................................................................................................................... 51
10.5) herpes zoster ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 51
10.6) seksueel overdraagbare aandoeningen .................................................................................................................................................................................................................................. 51
aids .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 51
chlamydiasis ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 52
gonorroe .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 52
syfilis ....................................................................................................................................................................................................................................................................................... 52
trichomoniasis ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 52
herpes genetalis ....................................................................................................................................................................................................................................................................... 52
condylomata acuminata........................................................................................................................................................................................................................................................... 52
H6: oncologie ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 53
1) definities .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 53
2) oorzaken .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 53
3) symptomen en diagnostiek ............................................................................................................................................................................................................................................................... 54
4) behandeling ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 54
H7: aandoeningen van hart, bloed en bloedvaten ........................................................................................................................................................................................................................................ 55
Pathofysiologie van de hartaandoeningen ............................................................................................................................................................................................................................................. 55
anatomie.............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 55
Atherosclerosis .................................................................................................................................................................................................................................................................................... 55
Algemene cardiovasculaire risico’s → goed kennen!!! ........................................................................................................................................................................................................................... 56
locatie.................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 56
coronaire arteriën (hart) ................................................................................................................................................................................................................................................................. 57
Angina Pectoris ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 57
Acuut myocard infarct .............................................................................................................................................................................................................................................................. 57
PTCA = percutane transluminale coronaro- angioplastie = dotteren of ballondilatatie ........................................................................................................................................................ 58
CABG = coronary artery bypass graft = bypass .................................................................................................................................................................................................................... 58
Peripartum cardiomyopathie .................................................................................................................................................................................................................................................... 59
Medicatie ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 59
carotis interna (hersenen).............................................................................................................................................................................................................................................................. 59
Syncope ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 59
Iliaca/Femoralis/Poplitea (PERIFERE SLAGADERS = ad buitenkand vh lichaam) ............................................................................................................................................................................. 60
Arteriële insufficiëntie van de onderste ledematen .................................................................................................................................................................................................................... 60
Hartklepproblemen therapie ................................................................................................................................................................................................................................................................ 60
Infecties van het hart ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 60
Endocarditis................................................................................................................................................................................................................................................................................... 60
Myocarditis .................................................................................................................................................................................................................................................................................... 60
Pericarditis..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 60
Shock................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 61
Symptomen ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 61
Pathofysiologie van bloedvaten ............................................................................................................................................................................................................................................................ 61
Varices/spataders .......................................................................................................................................................................................................................................................................... 62
Hemorroïden ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 62
Vulvovaginale varices ............................................................................................................................................................................................................................................................... 62
Onderste ledematen ................................................................................................................................................................................................................................................................ 62
Trombose....................................................................................................................................................................................................................................................................................... 62
Oppervlakkige tromboflebitis.................................................................................................................................................................................................................................................... 62
Diepe veneuze trombose (DVT) ................................................................................................................................................................................................................................................. 62
H8: hematologie......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 64
aandoeningen van het bloed ................................................................................................................................................................................................................................................................. 64
Erythrocyten......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 64
Anemie .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 64
Pathologie erythrocyten.................................................................................................................................................................................................................................................................. 64
Anemie: verminderde aanmaak rbc .......................................................................................................................................................................................................................................... 64
3
, Anemie: verhoogde afbraak rbc ................................................................................................................................................................................................................................................ 65
Anemie: verlies van rbc............................................................................................................................................................................................................................................................. 65
Polycythemie ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 65
Leukocyten .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 65
Aandoeningen leukocyten .............................................................................................................................................................................................................................................................. 66
Leukocytose ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 66
Leukopenie .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 66
Agranulocytose ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 66
Leukemie ................................................................................................................................................................................................................................................................................. 66
Lymfomen ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 66
Trombocyten ........................................................................................................................................................................................................................................................................................ 67
Pathologie van de trombocyten ...................................................................................................................................................................................................................................................... 67
Trombocytose .......................................................................................................................................................................................................................................................................... 67
Trombopenie ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 67
Medicatie om bloedstolling te beïnvloeden ..................................................................................................................................................................................................................................... 67
H9: pneumologie ........................................................................................................................................................................................................................................................................................ 68
alveolaire hypoventilatie....................................................................................................................................................................................................................................................................... 68
Luchtweginfecties ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 69
Pneumonie..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 69
Klassieke pneumonie ............................................................................................................................................................................................................................................................... 69
Atypische pneumonie ............................................................................................................................................................................................................................................................... 70
COPD & asthma ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 70
Asthma ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 71
Etiologie = oorzaak/ontstaan .......................................................................................................................................................................................................................................................... 71
Symptomen van asthma ................................................................................................................................................................................................................................................................. 71
Diagnose of astma ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 71
Behandeling van asthma: niet-medicamenteus .............................................................................................................................................................................................................................. 71
Behandeling van asthma: medicamenteus ..................................................................................................................................................................................................................................... 72
alarmsymptomen ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 72
astma tijdens de zwangerschap ...................................................................................................................................................................................................................................................... 73
COPD................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 73
2 manifestaties van COPD .............................................................................................................................................................................................................................................................. 73
Symptomen van COPD ................................................................................................................................................................................................................................................................... 73
Behandeling van COPD .................................................................................................................................................................................................................................................................. 73
Pneumothorax ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 75
perfusiestoornissen ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 75
longembolie en longinfarct ............................................................................................................................................................................................................................................................. 75
Longembolie en longinfarct: risicofactoren ............................................................................................................................................................................................................................... 75
longembolie ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 75
Diffusiestoornissen .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 75
Longoedeem .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 76
Neonataal RDS ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 76
tbc ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 76
mucoviscidose ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 76
H10: gastro-enterologie .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 77
mond ................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 77
slokdarm .............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 77
reflux en oesofagitis ....................................................................................................................................................................................................................................................................... 77
slokdarmspasmen ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 78
maag.................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 78
maag & duodenale peptische ulcera → ulcus pepticum .................................................................................................................................................................................................................. 78
symptomen .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 79
diagnose .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 79
complicaties ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 79
behandeling ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 79
gastritis .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 80
maagcarcinoom ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 80
4
algemene pathologie: H1 inleiding ................................................................................................................................................................................................................................................................ 7
0. algemene inleiding ............................................................................................................................................................................................................................................................... 7
1. gezondheid .......................................................................................................................................................................................................................................................................... 7
2. ziekte ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 7
2.1 frequentie ...................................................................................................................................................................................................................................................................... 8
Incidentie ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8
Prevalentie ................................................................................................................................................................................................................................................................................. 8
2.2 Etiologie (ziekteoorzaken) ............................................................................................................................................................................................................................................... 9
2.3 pathofysiologie (pathogenese) ........................................................................................................................................................................................................................................ 9
2.4 symptomen .................................................................................................................................................................................................................................................................... 9
2.5 diagnose & differentieeldiagnose .................................................................................................................................................................................................................................... 9
2.6 prognose ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 9
2.7 ziekteverloop ................................................................................................................................................................................................................................................................ 10
2.8 Preventie ...................................................................................................................................................................................................................................................................... 10
2.9 behandeling ................................................................................................................................................................................................................................................................. 10
H2: medische diagnostiek .......................................................................................................................................................................................................................................................................... 11
1) het diagnostisch proces ..................................................................................................................................................................................................................................................... 11
1.1) anamnese .................................................................................................................................................................................................................................................................... 11
1.2) Klinisch onderzoek ....................................................................................................................................................................................................................................................... 11
inspectie .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 11
palpatie.................................................................................................................................................................................................................................................................................... 12
percussie (aankloppen/aantikken) ............................................................................................................................................................................................................................................ 12
auscultatie ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 12
1.3) technische diagnostiek ................................................................................................................................................................................................................................................. 13
laboratoriumdiagnostie ............................................................................................................................................................................................................................................................ 13
klinische biologie................................................................................................................................................................................................................................................................ 13
hematocriet, RBC, Hb -> anemie................................................................................................................................................................................................................................... 13
wbc formule ................................................................................................................................................................................................................................................................. 15
labo referentiewaarden om waarden te interpreteren .................................................................................................................................................................................................... 15
klinische chemie .......................................................................................................................................................................................................................................................... 15
Microbiologie ............................................................................................................................................................................................................................................................... 15
LABORATORIUMDDIAGNOSTIEK: Anatomopathologie ........................................................................................................................................................................................................ 16
Medische beeldvorming ........................................................................................................................................................................................................................................................... 16
radiologie ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 16
Nucleaire geneeskunde ...................................................................................................................................................................................................................................................... 19
Endoscopie .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 19
Klinische elektrofysiologie (elektrische act van weefsel aan het oppervlak detecteren) .............................................................................................................................................................. 20
H3: somatische ziekteoorzaken .................................................................................................................................................................................................................................................................. 21
1) endogene ziekteoorzaken vs exogene oorzaken .................................................................................................................................................................................................................. 21
chromosomale aandoeningen ........................................................................................................................................................................................................................................................ 21
syndroom van Down ................................................................................................................................................................................................................................................................. 21
genetische aandoeningen............................................................................................................................................................................................................................................................... 22
mucoviscidose ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 22
symptomen ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 22
diagnose ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 23
behandeling ....................................................................................................................................................................................................................................................................... 23
2) exogene ziekteoorzaken ..................................................................................................................................................................................................................................................... 24
fysisch ........................................................................................................................................................................................................................................................................................... 24
mechanische kracht – traumata ............................................................................................................................................................................................................................................... 24
thermische ziekteoorzaken ....................................................................................................................................................................................................................................................... 26
veranderingen in de lichaamstemperatuur .......................................................................................................................................................................................................................... 26
elektriciteit ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 28
straling ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 28
chemische ziekteoorzaken ............................................................................................................................................................................................................................................................. 28
3) congenitale aandoeningen ................................................................................................................................................................................................................................................. 28
1
, oorzaken van congenitale aandoeningen ........................................................................................................................................................................................................................................ 29
Rhesus incompatibiliteit........................................................................................................................................................................................................................................................... 29
pathogenese ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 29
.......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 29
profylaxe van Rh-incompatibiliteit ...................................................................................................................................................................................................................................... 30
preventie & prenatale diagnostiek ................................................................................................................................................................................................................................................... 30
H4: immunologie/immuunpathologie ......................................................................................................................................................................................................................................................... 31
1) het immuunsysteem ........................................................................................................................................................................................................................................................... 31
1.1) niet-specifieke immuunsysteem ................................................................................................................................................................................................................................... 31
1.2) specifieke immuunsysteem .......................................................................................................................................................................................................................................... 32
B-lymfocyten ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 32
1.3) immuunpathologie ....................................................................................................................................................................................................................................................... 33
2) Overgevoeligheidsreacties & allergie .................................................................................................................................................................................................................................. 34
2.1) vormen van allergische reacties ............................................................................................................................................................................................................................................... 34
onmiddelijke (type I) reactie ...................................................................................................................................................................................................................................................... 34
pathogenese type 1 allergische reactie ............................................................................................................................................................................................................................... 35
Atopische dermatitis .......................................................................................................................................................................................................................................................... 35
uitgestelde (type IV) reactie ...................................................................................................................................................................................................................................................... 36
allergische rinitis/conjunctivitis .......................................................................................................................................................................................................................................... 36
allergische astma ............................................................................................................................................................................................................................................................... 36
urticae ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 36
voedselallergie ................................................................................................................................................................................................................................................................... 37
anafylactische reactie & shock ................................................................................................................................................................................................................................................. 37
3) auto-immuunziekten .......................................................................................................................................................................................................................................................... 38
4) stoornissen vh immuunsysteem en immuundeficiëntie ....................................................................................................................................................................................................... 38
H5: infectiologie/infectieziekten ................................................................................................................................................................................................................................................................. 39
1) infectie versus inflammatie ............................................................................................................................................................................................................................................................... 39
besmetting → infectie? .................................................................................................................................................................................................................................................................. 39
2) mediscge microbiologie ..................................................................................................................................................................................................................................................... 39
2.1) bacteriën ................................................................................................................................................................................................................................................................................. 40
bacteriekweek & antibiogram ................................................................................................................................................................................................................................................... 40
antibiotica ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 41
Resistentie tegen antibiotica............................................................................................................................................................................................................................................... 41
2.2) virussen................................................................................................................................................................................................................................................................................... 41
anti-virale middelen ................................................................................................................................................................................................................................................................. 42
2.3) schimmels .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 43
Antimycotica ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 43
de belangrijke schimmels ......................................................................................................................................................................................................................................................... 43
2.4) parasieten ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 43
de belangrijkste parasieten (bij ons) .......................................................................................................................................................................................................................................... 43
3) oorzaken & besmettingswegen ........................................................................................................................................................................................................................................... 45
4) fasen van een infectie ......................................................................................................................................................................................................................................................... 45
5) diagnose van infectieziekten ............................................................................................................................................................................................................................................... 46
6) behandeling van infectieziekten .......................................................................................................................................................................................................................................... 46
7) preventie van infectieziekten .............................................................................................................................................................................................................................................. 46
8) nosocomiale & opportunistische infecties .......................................................................................................................................................................................................................... 47
9) infectieziekten die zijn opgenomen in het standaardvaccinatieschema ............................................................................................................................................................................... 47
9.1) mazelen .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 47
9.2) bof........................................................................................................................................................................................................................................................................................... 47
9.3) rubella (rode hond) .................................................................................................................................................................................................................................................................. 48
9.4) poliomyelitis (kinderverlamming) ............................................................................................................................................................................................................................................. 48
9.5) kinkhoest (Pertussis) ............................................................................................................................................................................................................................................................... 48
9.6) difterie (Kroep) ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 48
9.7) tetanus (wondklem) ................................................................................................................................................................................................................................................................. 48
9.8) hpv = humaan papillomavirus!!! ............................................................................................................................................................................................................................................. 49
9.9) bacteriële meningitis & sepsis.................................................................................................................................................................................................................................................. 49
9.10) rotavirus ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 49
2
, 10) andere infectieziekten ........................................................................................................................................................................................................................................................ 50
10.1) tuberculose ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 50
10.2) influenza................................................................................................................................................................................................................................................................................ 50
10.3) mononucleosis infectiosa ...................................................................................................................................................................................................................................................... 50
10.4) herpes simplex ...................................................................................................................................................................................................................................................................... 51
10.5) herpes zoster ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 51
10.6) seksueel overdraagbare aandoeningen .................................................................................................................................................................................................................................. 51
aids .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 51
chlamydiasis ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 52
gonorroe .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 52
syfilis ....................................................................................................................................................................................................................................................................................... 52
trichomoniasis ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 52
herpes genetalis ....................................................................................................................................................................................................................................................................... 52
condylomata acuminata........................................................................................................................................................................................................................................................... 52
H6: oncologie ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 53
1) definities .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 53
2) oorzaken .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 53
3) symptomen en diagnostiek ............................................................................................................................................................................................................................................................... 54
4) behandeling ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 54
H7: aandoeningen van hart, bloed en bloedvaten ........................................................................................................................................................................................................................................ 55
Pathofysiologie van de hartaandoeningen ............................................................................................................................................................................................................................................. 55
anatomie.............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 55
Atherosclerosis .................................................................................................................................................................................................................................................................................... 55
Algemene cardiovasculaire risico’s → goed kennen!!! ........................................................................................................................................................................................................................... 56
locatie.................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 56
coronaire arteriën (hart) ................................................................................................................................................................................................................................................................. 57
Angina Pectoris ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 57
Acuut myocard infarct .............................................................................................................................................................................................................................................................. 57
PTCA = percutane transluminale coronaro- angioplastie = dotteren of ballondilatatie ........................................................................................................................................................ 58
CABG = coronary artery bypass graft = bypass .................................................................................................................................................................................................................... 58
Peripartum cardiomyopathie .................................................................................................................................................................................................................................................... 59
Medicatie ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 59
carotis interna (hersenen).............................................................................................................................................................................................................................................................. 59
Syncope ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 59
Iliaca/Femoralis/Poplitea (PERIFERE SLAGADERS = ad buitenkand vh lichaam) ............................................................................................................................................................................. 60
Arteriële insufficiëntie van de onderste ledematen .................................................................................................................................................................................................................... 60
Hartklepproblemen therapie ................................................................................................................................................................................................................................................................ 60
Infecties van het hart ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 60
Endocarditis................................................................................................................................................................................................................................................................................... 60
Myocarditis .................................................................................................................................................................................................................................................................................... 60
Pericarditis..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 60
Shock................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 61
Symptomen ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 61
Pathofysiologie van bloedvaten ............................................................................................................................................................................................................................................................ 61
Varices/spataders .......................................................................................................................................................................................................................................................................... 62
Hemorroïden ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 62
Vulvovaginale varices ............................................................................................................................................................................................................................................................... 62
Onderste ledematen ................................................................................................................................................................................................................................................................ 62
Trombose....................................................................................................................................................................................................................................................................................... 62
Oppervlakkige tromboflebitis.................................................................................................................................................................................................................................................... 62
Diepe veneuze trombose (DVT) ................................................................................................................................................................................................................................................. 62
H8: hematologie......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 64
aandoeningen van het bloed ................................................................................................................................................................................................................................................................. 64
Erythrocyten......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 64
Anemie .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 64
Pathologie erythrocyten.................................................................................................................................................................................................................................................................. 64
Anemie: verminderde aanmaak rbc .......................................................................................................................................................................................................................................... 64
3
, Anemie: verhoogde afbraak rbc ................................................................................................................................................................................................................................................ 65
Anemie: verlies van rbc............................................................................................................................................................................................................................................................. 65
Polycythemie ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 65
Leukocyten .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 65
Aandoeningen leukocyten .............................................................................................................................................................................................................................................................. 66
Leukocytose ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 66
Leukopenie .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 66
Agranulocytose ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 66
Leukemie ................................................................................................................................................................................................................................................................................. 66
Lymfomen ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 66
Trombocyten ........................................................................................................................................................................................................................................................................................ 67
Pathologie van de trombocyten ...................................................................................................................................................................................................................................................... 67
Trombocytose .......................................................................................................................................................................................................................................................................... 67
Trombopenie ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 67
Medicatie om bloedstolling te beïnvloeden ..................................................................................................................................................................................................................................... 67
H9: pneumologie ........................................................................................................................................................................................................................................................................................ 68
alveolaire hypoventilatie....................................................................................................................................................................................................................................................................... 68
Luchtweginfecties ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 69
Pneumonie..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 69
Klassieke pneumonie ............................................................................................................................................................................................................................................................... 69
Atypische pneumonie ............................................................................................................................................................................................................................................................... 70
COPD & asthma ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 70
Asthma ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 71
Etiologie = oorzaak/ontstaan .......................................................................................................................................................................................................................................................... 71
Symptomen van asthma ................................................................................................................................................................................................................................................................. 71
Diagnose of astma ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 71
Behandeling van asthma: niet-medicamenteus .............................................................................................................................................................................................................................. 71
Behandeling van asthma: medicamenteus ..................................................................................................................................................................................................................................... 72
alarmsymptomen ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 72
astma tijdens de zwangerschap ...................................................................................................................................................................................................................................................... 73
COPD................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 73
2 manifestaties van COPD .............................................................................................................................................................................................................................................................. 73
Symptomen van COPD ................................................................................................................................................................................................................................................................... 73
Behandeling van COPD .................................................................................................................................................................................................................................................................. 73
Pneumothorax ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 75
perfusiestoornissen ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 75
longembolie en longinfarct ............................................................................................................................................................................................................................................................. 75
Longembolie en longinfarct: risicofactoren ............................................................................................................................................................................................................................... 75
longembolie ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 75
Diffusiestoornissen .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 75
Longoedeem .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 76
Neonataal RDS ............................................................................................................................................................................................................................................................................... 76
tbc ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 76
mucoviscidose ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 76
H10: gastro-enterologie .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 77
mond ................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 77
slokdarm .............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 77
reflux en oesofagitis ....................................................................................................................................................................................................................................................................... 77
slokdarmspasmen ......................................................................................................................................................................................................................................................................... 78
maag.................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 78
maag & duodenale peptische ulcera → ulcus pepticum .................................................................................................................................................................................................................. 78
symptomen .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 79
diagnose .................................................................................................................................................................................................................................................................................. 79
complicaties ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 79
behandeling ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 79
gastritis .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 80
maagcarcinoom ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 80
4