Samenvatting Psychologie SJD (1415SD224A)

Tentamen psychologie, alles wat je MOET weten!

Algemeen
Psychologie is simpelweg de studie van gedrag en geest om uiteindelijk iets te weten te
komen over de mens.

Psychologie is veelzijdig; er zijn veel verschillende richtingen.
Psychologie is niet eenduidig; psychologen zijn het over veel dingen nog niet eens.

Een psycholoog is per definitie niet iemand die je gedachten kan lezen, iemand met
uitgebreide kennis of iemand die altijd de waarheid weet.

Je geest is je bewustzijn, het willen, voelen en denken van de mens. Je geest kan ook je
onderbewustzijn zijn. Andere psychologen kijken enkel naar gedrag en niet naar geest.

Stoornissen
 Er moet iets niet ‘kloppen’ aan het denken, het beheersen van gevoelens of het
gedrag van een persoon;
 Die persoon heeft vaak zelf ook last ervan (maar soms kan diegene ook het idee
hebben dat hem niks mankeert);
 Het beperkt die persoon in zijn leven;
 Als je tijdelijk de weg kwijt bent omdat iemand je gedumpt heeft bijvoorbeeld, is dit
geen stoornis, tenzij je je zo gestoord gaat gedragen dat anderen dat ook niet meer
normaal vinden;
 Afwijkend gedrag in de politiek, de kerk of slaapkamer is ook geen stoornis, tenzij je
overal dat rare gedrag laat zien.

DSM-5
Met behulp van de DSM-5 wordt bepaald welke stoornis iemand heeft. Dit is een handboek
voor psychologen en psychiaters. Echter, hier is wel kritiek op geleverd.  Ongeveer 50%
zou ooit een stoornis hebben, de farmaceutische industrie zou invloed hebben gehad op het
samenstellen van de DSM en hoe objectief kan je een stoornis van de geest vaststellen?
Een gebroken been is namelijk veel objectiever dan een gebroken hart.
Officieel is het niet bedoeld voor een sociale dienstverlener, maar het is handig als kennis
van welke stoornissen zoal voorkomen. Je kan alert zijn bij mogelijke symptomen die een
klant laat merken en met de grootste voorzichtigheid kan je iemand doorverwijzen naar
iemand die er echt iets vanaf weet; zoals de psycholoog.

Verschillende categorieën stoornissen
Hieronder worden deze allemaal benoemd en uitgelegd.

1. Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen
Autisme
 Onhandigheid in (sociale) communicatie, met name met de wederkerigheid hiervan;
 Routinedwang, in bijvoorbeeld handelingen, dagindeling of specifieke interesse;
 Weinig flexibiliteit;
 Fixatie op details.




1

, ADHD
 Aandachtdeficiëntie: geen aandacht voor details, slordig, snel afgeleid, niet goed
kunnen luisteren, maakt taken niet af, moeite met organiseren, opruimen en
deadlines, vergeetachtigheid.
 Hyperactiviteit: rusteloosheid, niet stil kunnen zitten, veel energie, impulsiviteit,
ongeremdheid (eerst doen dan denken) en veel praten.

2. Schizofrenie en psychose
Schizofrenie is eigenlijk psychosegevoeligheid. Een psychose is een mentale toestand
waarin een persoon last heeft van:
 Wanen
o De waan dat iemand je leuk vindt
o Grootheidswaan
o Extreme jaloezie; waan dat iemand ontrouw is
o Achtervolgingswaan
 Hallucinaties
o Je ziet of voelt dingen, hoort stemmen en ruikt geuren die er niet zijn.
 Verwardheid (onsamenhangend praten)
 Soms: kakatoon gedrag

3. Depressieve en bipolaire stemmingsstoornis
Depressie
 Aanhoudende somberheid
 Apathie (geen interesse, geen plezier ervaren en geen energie hebben)
 Gewichtsafname of -toename
 Slapeloosheid of alleen maar slapen
 Gevoelens van waardeloosheid of schuld
 Gedachte aan zelfmoord in de hoop op rust

Weetjes: Eén op de twintig mensen heeft op dit moment depressie en één op de vijf krijgt er
ooit mee te maken. -- Als je het eenmaal krijgt, is de kans groot dat het terugkomt. --
Vrouwen geven vaker aan dit te hebben, maar mannen plegen sneller zelfmoord. --
Depressie komt ook voor bij heel jonge kinderen en sommige mensen hebben last van
chronische depressie.

Bipolair
Er is een periode van een manie (denken dat je de hele wereld aan kan en alles lukt je,
grootheidswaanzin) en deze wordt afgewisseld met een periode van depressie. Manie is het
tegenovergestelde. (hyperactiviteit)

4. Angststoornis
Separatieangststoornis: Vaak onveilige binding thuis. Vaak kinderen voelen zich niet veilig
en hoe onveiliger zij zich voeler, hoe groter de neiging is om dichtbij hun ouders te zijn. Ze
proberen de veiligheid ergens te vinden. Vaak als deze mensen volwassen zijn, zie je dat ze
heel bang zijn om zonder diegene te zijn van wie ze op dat moment veel houden. Het is pas
een stoornis als je er dagelijks last van hebt en het je dagelijkse leven belemmert.

Sociale angststoornis: Bang om je in sociale situaties te begeven. Vaak als je het gevoel
hebt veel mensen tegen te komen, bijvoorbeeld op een feestje of podiumvrees. Vaak zie je
bij kinderen dat ze blokkeren en niet durven te praten. Ook dit is pas een stoornis als het je
dagelijks leven belemmert.
2