Kine bij ouderen
Samenvatting
Fleur Boyart
,Les 1: Healthy Ageing – Frailty
Inleiding
Waarom specialiseren in kinesitherapie met geriatrische patiënten
→ Niet alleen rekening houden met de primaire diagnose maar kijken haar het totaal individu
- Multimorbiditeit: meerdere aandoeningen tegelijk → keuzes maken i.f.v. behandeldoel en hulpvraag
- Polyfarmacie: er is een interactie van medicatie op elkaar of op functioneren
- Multidisciplinariteit: meerdere disciplines spelen een rol, goede communicatie is “key”
Gerontologie = wetenschap van ouder worden in meerdere contexten
Geriatrie = de medische behandeling van personen die ouder worden
→ Om deze wetenschappelijke artikelen in de praktijk over te zetten is er nood aan evidence based clinical
decision makinng
Evidence-based medicine
‘Evidence-based medicine is het zorgvuldig, expliciet en oordeelkundig gebruik van het huidige beste
bewijsmateriaal om beslissingen te nemen voor individuele patiënten
De praktijk van evidence-based medicine impliceert het integreren van individuele klinische expertise met
het beste externe bewijsmateriaal dat vanuit systematisch onderzoek beschikbaar is. De voorkeuren, wensen
en verwachtingen van de patiënt spelen bij de besluitvorming een centrale rol’.
Bij elke beslissing in het klinisch redeneerproces
- Screening (welke test?)
- Diagnostiek (welke testen, interpretatie testresultaat?)
- Uitspraak over prognose
- Interventie (welke behandeling?
Methodisch handelen
Effectieve beslissingen maken rond behandeling vereist
oordeelkundig klinisch redeneren.
Er is geen fout of juist proces maar wel op basis van
argumentatie waarom je die beslissing neemt rekening
houdend met zowel het biologisch, psychologisch en
sociaal aspect.
,Diagnose
2 Verschillende processen mogelijk
Type 1
Je gaat aan patroonherkenning doen en op het eerste zicht zien wat de diagnose is
- “Thinking fast”
- Er is een directe correlatie tussen de symptomen en de aandoening (1:1)
- Deze herkenning is vaak gelinkt aan ervaring.
- Nadeel: cognitieve BIAS
Type 2
Je gaat een aantal hypotheses generen, 1 voor 1 ga je deze onderzoeken om al dan niet te verwerpen. De meest
plausibele ga je als diagnose aannemen.
- “Thinking slow”
- Veel gebruikt bij minder ervaring
- Trager proces
- Je gaat hiermee type 1 proces stimuleren
De starters gaan heel vaak traag redeneren en gebruikt maken van hypothese-denken terwijl kinesitherapeuten
met veel ervaring eerder aan patroon-denken doen
→ Bij oudere patiënten kunnen we moeilijk het “trial and error”
principe gebruiken, daarom dat we hier eerder aan hypothese
denken doen
Hou wel rekening met het feit dat het uiteindelijk altijd een
soort kansberekening blijft
, Healthy aging
Leeftijd alleen is een factor om te overwegen, maar generalisatie moet worden vermeden
Biologische leeftijd = leeftijd van de weefsels van het systeem
Kalenderleeftijd: de effectieve leeftijd
Voorbeeld: een fitte oudere persoon en een obese jonge persoon hebben en groot verschil in kalenderleeftijd maar
kunnen van biologische leeftijd veel dichter bij elkaar liggen. Gezond ouder worden begint op jonge leeftijd.
Geriatrische kine: nood aan correcte perceptie
- Curatieve en preventieve benadering → vanaf 30 jaar daalt spiermassa stelselmatig, hoe beter je bent op
je 30ste hoe beter je gaat zijn als je ouder bent
Healthy aging = het proces van het ontwikkelen en behouden van functionele vaardigheden die welzijn op
oudere leeftijd mogelijk maken
Volgens de WHO omvat dit:
- Functionele mogelijkheid
- Intrinsieke capaciteit
Functionele mogelijkheid
Functioneren in het dagelijkse leven met wat jij als persoon belangrijk vindt. Dit wordt bepaald door de
omgeving en zijn interactie, alsook de intrinsieke activiteit.
Omgeving en interactie: personen kunnen in een bepaalde omgeving functioneel zijn, maar in een andere niet
Voorbeeld:
Intrinsieke activiteit: deze daalt naarmate men ouder wordt (= capaciteit van weefsel zowel fysiek als mentaal)
- Deels afhankelijk van genetica
- Persoonlijkheidskenmerken
6 grote domeinen WHO
- Locomotorische capaciteit
- Vitaliteit
- Visuele capaciteit
- Auditieve capaciteit
- Cognitieve capaciteit
- Psychologische capaciteit
Intrinsieke capaciteit daalt met de leeftijd veroorzaakt
door verschillende factoren met daarbij horende dus de
functionele mogelijkheid
Doel als kine: proberen er voor te zorgen dat mensen in
de norm blijven.
Samenvatting
Fleur Boyart
,Les 1: Healthy Ageing – Frailty
Inleiding
Waarom specialiseren in kinesitherapie met geriatrische patiënten
→ Niet alleen rekening houden met de primaire diagnose maar kijken haar het totaal individu
- Multimorbiditeit: meerdere aandoeningen tegelijk → keuzes maken i.f.v. behandeldoel en hulpvraag
- Polyfarmacie: er is een interactie van medicatie op elkaar of op functioneren
- Multidisciplinariteit: meerdere disciplines spelen een rol, goede communicatie is “key”
Gerontologie = wetenschap van ouder worden in meerdere contexten
Geriatrie = de medische behandeling van personen die ouder worden
→ Om deze wetenschappelijke artikelen in de praktijk over te zetten is er nood aan evidence based clinical
decision makinng
Evidence-based medicine
‘Evidence-based medicine is het zorgvuldig, expliciet en oordeelkundig gebruik van het huidige beste
bewijsmateriaal om beslissingen te nemen voor individuele patiënten
De praktijk van evidence-based medicine impliceert het integreren van individuele klinische expertise met
het beste externe bewijsmateriaal dat vanuit systematisch onderzoek beschikbaar is. De voorkeuren, wensen
en verwachtingen van de patiënt spelen bij de besluitvorming een centrale rol’.
Bij elke beslissing in het klinisch redeneerproces
- Screening (welke test?)
- Diagnostiek (welke testen, interpretatie testresultaat?)
- Uitspraak over prognose
- Interventie (welke behandeling?
Methodisch handelen
Effectieve beslissingen maken rond behandeling vereist
oordeelkundig klinisch redeneren.
Er is geen fout of juist proces maar wel op basis van
argumentatie waarom je die beslissing neemt rekening
houdend met zowel het biologisch, psychologisch en
sociaal aspect.
,Diagnose
2 Verschillende processen mogelijk
Type 1
Je gaat aan patroonherkenning doen en op het eerste zicht zien wat de diagnose is
- “Thinking fast”
- Er is een directe correlatie tussen de symptomen en de aandoening (1:1)
- Deze herkenning is vaak gelinkt aan ervaring.
- Nadeel: cognitieve BIAS
Type 2
Je gaat een aantal hypotheses generen, 1 voor 1 ga je deze onderzoeken om al dan niet te verwerpen. De meest
plausibele ga je als diagnose aannemen.
- “Thinking slow”
- Veel gebruikt bij minder ervaring
- Trager proces
- Je gaat hiermee type 1 proces stimuleren
De starters gaan heel vaak traag redeneren en gebruikt maken van hypothese-denken terwijl kinesitherapeuten
met veel ervaring eerder aan patroon-denken doen
→ Bij oudere patiënten kunnen we moeilijk het “trial and error”
principe gebruiken, daarom dat we hier eerder aan hypothese
denken doen
Hou wel rekening met het feit dat het uiteindelijk altijd een
soort kansberekening blijft
, Healthy aging
Leeftijd alleen is een factor om te overwegen, maar generalisatie moet worden vermeden
Biologische leeftijd = leeftijd van de weefsels van het systeem
Kalenderleeftijd: de effectieve leeftijd
Voorbeeld: een fitte oudere persoon en een obese jonge persoon hebben en groot verschil in kalenderleeftijd maar
kunnen van biologische leeftijd veel dichter bij elkaar liggen. Gezond ouder worden begint op jonge leeftijd.
Geriatrische kine: nood aan correcte perceptie
- Curatieve en preventieve benadering → vanaf 30 jaar daalt spiermassa stelselmatig, hoe beter je bent op
je 30ste hoe beter je gaat zijn als je ouder bent
Healthy aging = het proces van het ontwikkelen en behouden van functionele vaardigheden die welzijn op
oudere leeftijd mogelijk maken
Volgens de WHO omvat dit:
- Functionele mogelijkheid
- Intrinsieke capaciteit
Functionele mogelijkheid
Functioneren in het dagelijkse leven met wat jij als persoon belangrijk vindt. Dit wordt bepaald door de
omgeving en zijn interactie, alsook de intrinsieke activiteit.
Omgeving en interactie: personen kunnen in een bepaalde omgeving functioneel zijn, maar in een andere niet
Voorbeeld:
Intrinsieke activiteit: deze daalt naarmate men ouder wordt (= capaciteit van weefsel zowel fysiek als mentaal)
- Deels afhankelijk van genetica
- Persoonlijkheidskenmerken
6 grote domeinen WHO
- Locomotorische capaciteit
- Vitaliteit
- Visuele capaciteit
- Auditieve capaciteit
- Cognitieve capaciteit
- Psychologische capaciteit
Intrinsieke capaciteit daalt met de leeftijd veroorzaakt
door verschillende factoren met daarbij horende dus de
functionele mogelijkheid
Doel als kine: proberen er voor te zorgen dat mensen in
de norm blijven.
