S A M E N VAT T I N G
INLEIDING INTENSIEVE
GENEESKUNDE
1
, INHOUDSTAFEL
Inhoudstafel .........................................................................................................................................2
Inleiding ...............................................................................................................................................3
Evaluatie en herstel van de vitale functies ...........................................................................................5
1.1 Airway en breathing: acuut respiratoir falen .....................................................................................................................5
1.2 Circulatie ........................................................................................................................................................................8
1.3 Disability ........................................................................................................................................................................9
1.4 Exposure ......................................................................................................................................................................12
Ernstige post-op verwikkelingen ........................................................................................................13
2.1 Nierfunctie ....................................................................................................................................................................14
2.2 Centraal zenuwstelsel ....................................................................................................................................................14
2.3 Circulatie ......................................................................................................................................................................15
2.4 Ademhaling ..................................................................................................................................................................15
Shock .................................................................................................................................................18
3.1 Definitie ........................................................................................................................................................................18
3.2 Fysiologie O₂transport ..................................................................................................................................................18
3.3 Indeling ........................................................................................................................................................................19
3.4 Symptomen ..................................................................................................................................................................20
3.5 Behandeling .................................................................................................................................................................20
3.6 Relevante voorbeelden van shock bij heelkundige patiënt ................................................................................................21
SIRS - Sepsis - Severe sepsis - Septische shock ...................................................................................22
4.1 Definitie ........................................................................................................................................................................22
4.2 Pathofysiologie .............................................................................................................................................................23
4.3 Multi-organ dysfunction syndrome ..................................................................................................................................23
4.4 Behandeling .................................................................................................................................................................24
Vloeistoffen en voeding .....................................................................................................................26
5.1 Artificiële voeding .........................................................................................................................................................26
5.2 Intraveneus vocht voor basisonderhoud en volume resuscitatie .........................................................................................28
5.3 Transfusie van bloedproducten .......................................................................................................................................31
2
, INLEIDING
1952: Intensieve geneeskunde wordt erkend als specialisme
Ontstaan: polio-epidemie → inzetten studenten geneeskunde om patiënten continu te beademen
gevolg: De mortaliteit daalde van 90 naar 25%
Verloop: Intensieve geneeskunde kent sterke ontwikkeling
⇨ Behandelingsmogelijkheden ↑
⇨ Wetenschappelijk onderzoek naar pathofysiologische mechanismen
⇨ Monitoring en bewaking van de meeste vitale functies mogelijk
⇨ Richtlijnen en toename van personeel
Bevolking ICU:
Patiënten met uiteenlopende ziektebeelden uit alle medische specialismen en alle
leeftijdscategorieën
GEMEENSCHAPPELIJK KARAKTER: levensbedreigende toestand
⇨ Door grote variatie heeft de arts een grote medische kennis nodig en is er nood aan
multidisciplinair overleg
✴ Chirurgische patiënten:
- Complexe heelkundige procedures onmogelijk zonder post-op intensieve zorgen
- Post-op complicaties met bedreiging van vitale lichaamsfuncties (monitoring, …)
✴ Ernstige peri-operatieve complicaties:
1. Noodzaak tot monitoring
2. Noodzaak tot ondersteuning
3. Noodzaak tot overname van vitale functies
Monitoring:
Routine ⇨ 1. Observeer/voel/luister/ruik
2. Bewustzijn?
3. Huid: kleur, klam,…?
4. Ademhaling: snel, oppervlakkig, obstructief,…
5. Polsslag: zwak, snelheid
6. Aspect wondes, drainages,… Specifieke dingen
Technieken: - EKG (hartritme)
- Bloeddruk: Invasief vs. niet-invasief
- Pulse-oxymeter (O₂-saturatie)
- Respiratoire parameters (AH-freq, capnometrie)
- Temperatuur (centraal en perifeer)
- Urinedebiet/uur
- Diepe catheter: CVD
- Swan-Ganz Katheter (hartdebiet, PAP, PCWP, gemengd veneuze saturatie
- Echocardiografie (TEE, TTE, vullingstoestand, contractiliteit, tamponnade,…)
- NIRS (cerebrale oxymetrie)
- EEG (hersenactiviteit)
3
, Kosten:
- Hoge personeelskosten: Personeel 24/7 paraat staan en bestaffing is hoger (1:2 ratio/1:1 ratio)
- Dure uitrusting: Apparatuur voor monitoring en ondersteuning vitale lichaamsfuncties kosten veel
- Dure behandelingen: Medicatie, artificiële voeding, mechanische ondersteuning van falende
orgaansystemen
- Architectonische vereisten
Ethiek:
Ethische reflectie behoort tot dagelijkse taken van intensief team.
(Medische beslissingen vaak rechtstreeks impact op leven en dood)
- Withdrawal en Withholding van therapie
- Discusies over futiliteit
- Therapeutische hardnekkigheid
- Disproportionaliteit van zorgen
⇨ In het achterhoofd: Medische en technologische vooruitgang, economische overwegingen en
soms schaarste van de bedden, leeftijd patiënten,…
⇨ Besproken en goed gecommuniceerd!!! meestal is de autonomie van de patiënten beperkt
Post-operatieve verwikkelingen:
4
INLEIDING INTENSIEVE
GENEESKUNDE
1
, INHOUDSTAFEL
Inhoudstafel .........................................................................................................................................2
Inleiding ...............................................................................................................................................3
Evaluatie en herstel van de vitale functies ...........................................................................................5
1.1 Airway en breathing: acuut respiratoir falen .....................................................................................................................5
1.2 Circulatie ........................................................................................................................................................................8
1.3 Disability ........................................................................................................................................................................9
1.4 Exposure ......................................................................................................................................................................12
Ernstige post-op verwikkelingen ........................................................................................................13
2.1 Nierfunctie ....................................................................................................................................................................14
2.2 Centraal zenuwstelsel ....................................................................................................................................................14
2.3 Circulatie ......................................................................................................................................................................15
2.4 Ademhaling ..................................................................................................................................................................15
Shock .................................................................................................................................................18
3.1 Definitie ........................................................................................................................................................................18
3.2 Fysiologie O₂transport ..................................................................................................................................................18
3.3 Indeling ........................................................................................................................................................................19
3.4 Symptomen ..................................................................................................................................................................20
3.5 Behandeling .................................................................................................................................................................20
3.6 Relevante voorbeelden van shock bij heelkundige patiënt ................................................................................................21
SIRS - Sepsis - Severe sepsis - Septische shock ...................................................................................22
4.1 Definitie ........................................................................................................................................................................22
4.2 Pathofysiologie .............................................................................................................................................................23
4.3 Multi-organ dysfunction syndrome ..................................................................................................................................23
4.4 Behandeling .................................................................................................................................................................24
Vloeistoffen en voeding .....................................................................................................................26
5.1 Artificiële voeding .........................................................................................................................................................26
5.2 Intraveneus vocht voor basisonderhoud en volume resuscitatie .........................................................................................28
5.3 Transfusie van bloedproducten .......................................................................................................................................31
2
, INLEIDING
1952: Intensieve geneeskunde wordt erkend als specialisme
Ontstaan: polio-epidemie → inzetten studenten geneeskunde om patiënten continu te beademen
gevolg: De mortaliteit daalde van 90 naar 25%
Verloop: Intensieve geneeskunde kent sterke ontwikkeling
⇨ Behandelingsmogelijkheden ↑
⇨ Wetenschappelijk onderzoek naar pathofysiologische mechanismen
⇨ Monitoring en bewaking van de meeste vitale functies mogelijk
⇨ Richtlijnen en toename van personeel
Bevolking ICU:
Patiënten met uiteenlopende ziektebeelden uit alle medische specialismen en alle
leeftijdscategorieën
GEMEENSCHAPPELIJK KARAKTER: levensbedreigende toestand
⇨ Door grote variatie heeft de arts een grote medische kennis nodig en is er nood aan
multidisciplinair overleg
✴ Chirurgische patiënten:
- Complexe heelkundige procedures onmogelijk zonder post-op intensieve zorgen
- Post-op complicaties met bedreiging van vitale lichaamsfuncties (monitoring, …)
✴ Ernstige peri-operatieve complicaties:
1. Noodzaak tot monitoring
2. Noodzaak tot ondersteuning
3. Noodzaak tot overname van vitale functies
Monitoring:
Routine ⇨ 1. Observeer/voel/luister/ruik
2. Bewustzijn?
3. Huid: kleur, klam,…?
4. Ademhaling: snel, oppervlakkig, obstructief,…
5. Polsslag: zwak, snelheid
6. Aspect wondes, drainages,… Specifieke dingen
Technieken: - EKG (hartritme)
- Bloeddruk: Invasief vs. niet-invasief
- Pulse-oxymeter (O₂-saturatie)
- Respiratoire parameters (AH-freq, capnometrie)
- Temperatuur (centraal en perifeer)
- Urinedebiet/uur
- Diepe catheter: CVD
- Swan-Ganz Katheter (hartdebiet, PAP, PCWP, gemengd veneuze saturatie
- Echocardiografie (TEE, TTE, vullingstoestand, contractiliteit, tamponnade,…)
- NIRS (cerebrale oxymetrie)
- EEG (hersenactiviteit)
3
, Kosten:
- Hoge personeelskosten: Personeel 24/7 paraat staan en bestaffing is hoger (1:2 ratio/1:1 ratio)
- Dure uitrusting: Apparatuur voor monitoring en ondersteuning vitale lichaamsfuncties kosten veel
- Dure behandelingen: Medicatie, artificiële voeding, mechanische ondersteuning van falende
orgaansystemen
- Architectonische vereisten
Ethiek:
Ethische reflectie behoort tot dagelijkse taken van intensief team.
(Medische beslissingen vaak rechtstreeks impact op leven en dood)
- Withdrawal en Withholding van therapie
- Discusies over futiliteit
- Therapeutische hardnekkigheid
- Disproportionaliteit van zorgen
⇨ In het achterhoofd: Medische en technologische vooruitgang, economische overwegingen en
soms schaarste van de bedden, leeftijd patiënten,…
⇨ Besproken en goed gecommuniceerd!!! meestal is de autonomie van de patiënten beperkt
Post-operatieve verwikkelingen:
4
