Fiscaal Recht
Derde Bachelor 2024-2025
Inhoud
Introductie tot het fiscaal recht.............................................................................. 8
Plaats van het fiscaal recht t.o.v. andere rechtstakken.......................................8
Hanne van der Velden
1
, Begrip belasting.................................................................................................. 9
Functies van de belasting.................................................................................. 10
1/ Financiële functie....................................................................................... 10
2/ Niet-financiële functie................................................................................ 12
Indeling belastingen.......................................................................................... 13
In functie van de belastingheffende overheid................................................13
In functie van de heffingstechniek.................................................................13
In functie van de inhoud................................................................................. 13
Fiscale bevoegdheidsverdeling............................................................................. 14
Historisch overzicht........................................................................................... 14
Wat is de situatie nu?........................................................................................ 18
Bijzondere Financieringswet................................................................................. 18
Bijzondere Financieringswet vandaag...............................................................18
Overzicht........................................................................................................... 22
Autonome fiscale bevoegdheden van de gewesten.............................................23
Autonome fiscale bevoegdheden......................................................................23
Ontvangsten Vlaamse overheid........................................................................25
Autonome fiscale bevoegdheid van de lokale overheden.....................................25
Provinciebelastingen......................................................................................... 25
Gemeentebelastingen....................................................................................... 25
Andere grenzen aan lokale belastingen............................................................26
Algemene beginselen en introductie tot personenbelasting.................................26
Algemene beginselen........................................................................................ 26
Wat zijn beginselen van fiscaal recht?............................................................26
Belastingsoevereiniteit van de staten............................................................27
Fiscale beginselen met grondwettelijke waarde.............................................28
Fiscaal legaliteitsbeginsel............................................................................28
Fiscaal eenjarigheidsbeginsel......................................................................29
Fiscaal gelijkheidsbeginsel..........................................................................30
Beginselen van administratief recht, relevant voor het fiscaal recht.............30
Administratief legaliteitsbeginsel (105 Gw.)................................................30
Motiveringsverplichting............................................................................... 31
Rechtszekerheidsbeginsel...........................................................................31
Vertrouwensbeginsel................................................................................... 31
Fundamentele rechten................................................................................... 32
Bronnen...................................................................................................... 32
Recht op privéleven.................................................................................... 32
2
, Recht op gelijkheid en non-discriminatie....................................................33
Recht op eigendom..................................................................................... 33
Personenbelasting............................................................................................. 33
Wie is onderworpen aan de personenbelasting?............................................34
Wat is de belastbare grondslag?....................................................................37
Uitgangspunten........................................................................................... 37
Hoe wordt deze belastbare grondslag belast?................................................37
Onroerende inkomsten...................................................................................... 38
Wie is de personenbelasting op het onroerend inkomen verschuldigd?.........38
Hoe wordt de personenbelasting op het onroerend inkomen geheven?.........38
Wat is het belastbaar onroerend inkomen?....................................................40
Zijn er vrijstelling?.......................................................................................... 41
Vaststelling netto-inkomen............................................................................. 41
Onroerende inkomsten versus onroerende meerwaarden..............................43
Onroerende inkomsten worden beroepsinkomsten........................................44
Onroerende inkomsten uit het buitenland......................................................45
Roerende inkomsten.......................................................................................... 45
Inleiding......................................................................................................... 45
Wie is belast?................................................................................................. 46
Bevrijdend karakter van de roerende voorheffing..........................................46
Welke inkomsten zijn belast als roerende inkomsten?...................................47
Dividenden.................................................................................................. 48
Intresten...................................................................................................... 52
Inkomsten van verhuring van roerende goederen......................................53
Inkomsten van lijfrenten en tijdelijke renten...............................................53
Auteursrechten........................................................................................... 53
Beroepsinkomsten............................................................................................. 56
Algemeen....................................................................................................... 56
Winst.............................................................................................................. 57
Exploitatiewinst........................................................................................... 58
Vermogensaanwassen................................................................................. 58
Stille reserves............................................................................................. 59
Verdoken reserves....................................................................................... 59
Abnormale of goedgunstige voordelen.......................................................59
Beroepskosten............................................................................................ 60
Grensoverschrijdende context: dubbelbelastingverdragen.........................62
Baten.............................................................................................................. 62
3
, Wie is de personenbelasting op de baten verschuldigd?............................62
Hoe wordt de personenbelasting op baten geheven?.................................62
Wat is het belastbaar inkomen?..................................................................63
Vaststelling netto-baten.............................................................................. 64
Belastingregime.......................................................................................... 64
Bezoldigingen................................................................................................. 65
Wie is de personenbelasting op de bezoldigingen verschuldigd?................65
Hoe wordt de personenbelasting op bezoldigingen geheven?....................66
Wat is het belastbaar inkomen?..................................................................66
Zijn er vrijstellingen?................................................................................... 69
Vaststelling netto-bezoldigingen.................................................................70
Bezoldigingen uit het buitenland................................................................70
Diverse inkomsten............................................................................................. 71
Aftrekbare bestedingen..................................................................................... 72
Berekening van de belasting............................................................................. 73
Progressieve tarieven..................................................................................... 73
Belastingvrije som.......................................................................................... 73
Belastingverminderingen............................................................................... 73
Vennootschapsbelastingen................................................................................... 73
Toepassingsgebied vennootschapsbelasting en afbakening ten aanzien van
rechtspersonenbelasting................................................................................... 74
Onderworpenheid vennootschapsbelasting...................................................75
Criterium 1: Rechtspersoonlijkheid.............................................................75
Criterium 2: Fiscaal inwonerschap..............................................................75
Criterium 3: Exploitatie van een onderneming of uitoefening van een
winstgevende activiteit............................................................................... 76
Inleiding tot de vennootschapsbelasting...........................................................80
Algemeen....................................................................................................... 80
Belastbare basis bepaald volgens de aard van de inkomsten.....................80
Belastbare basis bepaald volgens de bestemming van de inkomsten........82
Van boekhoudkundig resultaat naar belastbare winst....................................83
Aftrekbare kosten........................................................................................... 84
Definitief belaste interesten (DBI)..................................................................86
Minimumparticipatievoorwaarde.................................................................86
Permanentievoorwaarde............................................................................. 87
Taxatievoorwaarde...................................................................................... 87
Meerwaardevrijstelling op aandelen...............................................................88
Aftrek voor innovatie-inkomsten....................................................................88
4
Derde Bachelor 2024-2025
Inhoud
Introductie tot het fiscaal recht.............................................................................. 8
Plaats van het fiscaal recht t.o.v. andere rechtstakken.......................................8
Hanne van der Velden
1
, Begrip belasting.................................................................................................. 9
Functies van de belasting.................................................................................. 10
1/ Financiële functie....................................................................................... 10
2/ Niet-financiële functie................................................................................ 12
Indeling belastingen.......................................................................................... 13
In functie van de belastingheffende overheid................................................13
In functie van de heffingstechniek.................................................................13
In functie van de inhoud................................................................................. 13
Fiscale bevoegdheidsverdeling............................................................................. 14
Historisch overzicht........................................................................................... 14
Wat is de situatie nu?........................................................................................ 18
Bijzondere Financieringswet................................................................................. 18
Bijzondere Financieringswet vandaag...............................................................18
Overzicht........................................................................................................... 22
Autonome fiscale bevoegdheden van de gewesten.............................................23
Autonome fiscale bevoegdheden......................................................................23
Ontvangsten Vlaamse overheid........................................................................25
Autonome fiscale bevoegdheid van de lokale overheden.....................................25
Provinciebelastingen......................................................................................... 25
Gemeentebelastingen....................................................................................... 25
Andere grenzen aan lokale belastingen............................................................26
Algemene beginselen en introductie tot personenbelasting.................................26
Algemene beginselen........................................................................................ 26
Wat zijn beginselen van fiscaal recht?............................................................26
Belastingsoevereiniteit van de staten............................................................27
Fiscale beginselen met grondwettelijke waarde.............................................28
Fiscaal legaliteitsbeginsel............................................................................28
Fiscaal eenjarigheidsbeginsel......................................................................29
Fiscaal gelijkheidsbeginsel..........................................................................30
Beginselen van administratief recht, relevant voor het fiscaal recht.............30
Administratief legaliteitsbeginsel (105 Gw.)................................................30
Motiveringsverplichting............................................................................... 31
Rechtszekerheidsbeginsel...........................................................................31
Vertrouwensbeginsel................................................................................... 31
Fundamentele rechten................................................................................... 32
Bronnen...................................................................................................... 32
Recht op privéleven.................................................................................... 32
2
, Recht op gelijkheid en non-discriminatie....................................................33
Recht op eigendom..................................................................................... 33
Personenbelasting............................................................................................. 33
Wie is onderworpen aan de personenbelasting?............................................34
Wat is de belastbare grondslag?....................................................................37
Uitgangspunten........................................................................................... 37
Hoe wordt deze belastbare grondslag belast?................................................37
Onroerende inkomsten...................................................................................... 38
Wie is de personenbelasting op het onroerend inkomen verschuldigd?.........38
Hoe wordt de personenbelasting op het onroerend inkomen geheven?.........38
Wat is het belastbaar onroerend inkomen?....................................................40
Zijn er vrijstelling?.......................................................................................... 41
Vaststelling netto-inkomen............................................................................. 41
Onroerende inkomsten versus onroerende meerwaarden..............................43
Onroerende inkomsten worden beroepsinkomsten........................................44
Onroerende inkomsten uit het buitenland......................................................45
Roerende inkomsten.......................................................................................... 45
Inleiding......................................................................................................... 45
Wie is belast?................................................................................................. 46
Bevrijdend karakter van de roerende voorheffing..........................................46
Welke inkomsten zijn belast als roerende inkomsten?...................................47
Dividenden.................................................................................................. 48
Intresten...................................................................................................... 52
Inkomsten van verhuring van roerende goederen......................................53
Inkomsten van lijfrenten en tijdelijke renten...............................................53
Auteursrechten........................................................................................... 53
Beroepsinkomsten............................................................................................. 56
Algemeen....................................................................................................... 56
Winst.............................................................................................................. 57
Exploitatiewinst........................................................................................... 58
Vermogensaanwassen................................................................................. 58
Stille reserves............................................................................................. 59
Verdoken reserves....................................................................................... 59
Abnormale of goedgunstige voordelen.......................................................59
Beroepskosten............................................................................................ 60
Grensoverschrijdende context: dubbelbelastingverdragen.........................62
Baten.............................................................................................................. 62
3
, Wie is de personenbelasting op de baten verschuldigd?............................62
Hoe wordt de personenbelasting op baten geheven?.................................62
Wat is het belastbaar inkomen?..................................................................63
Vaststelling netto-baten.............................................................................. 64
Belastingregime.......................................................................................... 64
Bezoldigingen................................................................................................. 65
Wie is de personenbelasting op de bezoldigingen verschuldigd?................65
Hoe wordt de personenbelasting op bezoldigingen geheven?....................66
Wat is het belastbaar inkomen?..................................................................66
Zijn er vrijstellingen?................................................................................... 69
Vaststelling netto-bezoldigingen.................................................................70
Bezoldigingen uit het buitenland................................................................70
Diverse inkomsten............................................................................................. 71
Aftrekbare bestedingen..................................................................................... 72
Berekening van de belasting............................................................................. 73
Progressieve tarieven..................................................................................... 73
Belastingvrije som.......................................................................................... 73
Belastingverminderingen............................................................................... 73
Vennootschapsbelastingen................................................................................... 73
Toepassingsgebied vennootschapsbelasting en afbakening ten aanzien van
rechtspersonenbelasting................................................................................... 74
Onderworpenheid vennootschapsbelasting...................................................75
Criterium 1: Rechtspersoonlijkheid.............................................................75
Criterium 2: Fiscaal inwonerschap..............................................................75
Criterium 3: Exploitatie van een onderneming of uitoefening van een
winstgevende activiteit............................................................................... 76
Inleiding tot de vennootschapsbelasting...........................................................80
Algemeen....................................................................................................... 80
Belastbare basis bepaald volgens de aard van de inkomsten.....................80
Belastbare basis bepaald volgens de bestemming van de inkomsten........82
Van boekhoudkundig resultaat naar belastbare winst....................................83
Aftrekbare kosten........................................................................................... 84
Definitief belaste interesten (DBI)..................................................................86
Minimumparticipatievoorwaarde.................................................................86
Permanentievoorwaarde............................................................................. 87
Taxatievoorwaarde...................................................................................... 87
Meerwaardevrijstelling op aandelen...............................................................88
Aftrek voor innovatie-inkomsten....................................................................88
4
