Pedagogiek samenvatting P5
De peuter- en kleutertijd
Hoofdstuk 8.1 fysieke groei in de peuter- kleuter tijd
Als een kind in het westen twee jaar oud is, is hij tussen de 11.5 en 13.5 kg en ongeveer 90
cm lang. Dit is ongeveer de helft van de lengte van de gemiddelde volwassene. Peuters en
kleuters groeien gestaag. Als ze zes jaar zijn, wegen ze meer dan 20 kg en zijn 117 cm lang.
Achter deze gemiddelden gaan grote individuele verschillen schuil. Bijvoorbeeld bij jongens
en meisjes rond de zes jaar gaan al verschillen in lengte en gewicht, terwijl ze in hun 2 e jaar
nog nauwelijks verschilde. Daarnaast bestaan er grote verschillen tussen kinderen in
economische ontwikkelde landen en kinderen in ontwikkelingslanden. De betere voeding en
gezondheidszorg die kinderen in ontwikkelde landen krijgen, zorgt voor een sterkere groei.
Ook zie je de verschillen in lengte en gewicht terug in de economische factor. Kinderen uit
gezinnen waarvan het inkomen beneden de armoedegrens ligt, zijn vaker kleiner dan
kinderen die in welgestelde gezinnen opgroeien.
Als je kijkt naar het lichaam van een 2 en een 6-jarige zie je niet alleen verschil in lengte en
gewicht, maar ook in vorm. In de kleutertijd verliezen kinderen hun mollige en ronde
vormen en worden ze slanker. Hun armen en benen worden langer en de verhouding van
het hoofd ten opzichte van de rest gaat steeds meer lijken op de verhouding van een
volwassenen. Ook innerlijk voltrekken zich allerlei fysieke veranderingen. Kinderen worden
sterker doordat de omvang van hun spieren toeneemt en hun botten steviger worden. Ook
de zintuigen blijven zich verder ontwikkelen.
Van alle delen van het lichaam groeien de hersenen het snelst. De hersenen van twee jaar
oude kinderen bestaan ongeveer drie kwart van de grootte en het gewicht van volwassen
hersenen. Op 5-jarige leeftijd is dit al gestegen naar 90%. Waarom groeien hersenen zo snel?
Dit komt door de toename van het aantal verbindingen tussen cellen. Deze onderlinge
verbindingen maken complexere communicatie tussen neuronen mogelijk. Daarnaast neemt
de hoeveelheid myeline toe, waardoor de overdracht van zenuwsignalen door de
hersencellen wordt versneld en het gewicht van de hersenen toeneemt. De snelle groei van
de hersenen maakt niet alleen de uitbreiding van de cognitieve vaardigheden mogelijk, maar
helpt ook bij de ontwikkeling van meer ingewikkelde fijne en grove motorische
vaardigheden. Aan het eind van de kleutertijd zijn er bepaalde delen van de hersenen het
snelst gegroeid zoals het corpus. Het corpus zorgt ervoor dat de linker en de rechter
hersenhelften met elkaar verbonden zijn. Deze wordt aanzienlijk dikker en ontwikkelt maar
liefst 800 miljoen individuele vezels die de hersenfunctie tussen de twee helften helpt
coördineren.
De twee hersenhelften worden ook steeds gedifferentieerder en gespecialiseerder. Het
lateralisatieproces, waarbij bepaalde functies hun plek eerder in de ene hersenhelft dan in
de andere hersenhelft vinden, wordt tijdens de kleuterjaren uitgesprokener. Bij bijna
iedereen (behalve de helft van de linkshandige) concentreert de linkerhersenhelft zich op
taken waarvoor verbale competentie nodig is zoals praten, lezen, denken en redeneren. De
rechterhersenhelft ontwikkelt zijn eigen sterke kanten op non-verbale gebieden, zoals het
ruimtelijk inzicht, herkennen van patronen en tekeningen, muziek en emotionele uitingen.
De peuter- en kleutertijd
Hoofdstuk 8.1 fysieke groei in de peuter- kleuter tijd
Als een kind in het westen twee jaar oud is, is hij tussen de 11.5 en 13.5 kg en ongeveer 90
cm lang. Dit is ongeveer de helft van de lengte van de gemiddelde volwassene. Peuters en
kleuters groeien gestaag. Als ze zes jaar zijn, wegen ze meer dan 20 kg en zijn 117 cm lang.
Achter deze gemiddelden gaan grote individuele verschillen schuil. Bijvoorbeeld bij jongens
en meisjes rond de zes jaar gaan al verschillen in lengte en gewicht, terwijl ze in hun 2 e jaar
nog nauwelijks verschilde. Daarnaast bestaan er grote verschillen tussen kinderen in
economische ontwikkelde landen en kinderen in ontwikkelingslanden. De betere voeding en
gezondheidszorg die kinderen in ontwikkelde landen krijgen, zorgt voor een sterkere groei.
Ook zie je de verschillen in lengte en gewicht terug in de economische factor. Kinderen uit
gezinnen waarvan het inkomen beneden de armoedegrens ligt, zijn vaker kleiner dan
kinderen die in welgestelde gezinnen opgroeien.
Als je kijkt naar het lichaam van een 2 en een 6-jarige zie je niet alleen verschil in lengte en
gewicht, maar ook in vorm. In de kleutertijd verliezen kinderen hun mollige en ronde
vormen en worden ze slanker. Hun armen en benen worden langer en de verhouding van
het hoofd ten opzichte van de rest gaat steeds meer lijken op de verhouding van een
volwassenen. Ook innerlijk voltrekken zich allerlei fysieke veranderingen. Kinderen worden
sterker doordat de omvang van hun spieren toeneemt en hun botten steviger worden. Ook
de zintuigen blijven zich verder ontwikkelen.
Van alle delen van het lichaam groeien de hersenen het snelst. De hersenen van twee jaar
oude kinderen bestaan ongeveer drie kwart van de grootte en het gewicht van volwassen
hersenen. Op 5-jarige leeftijd is dit al gestegen naar 90%. Waarom groeien hersenen zo snel?
Dit komt door de toename van het aantal verbindingen tussen cellen. Deze onderlinge
verbindingen maken complexere communicatie tussen neuronen mogelijk. Daarnaast neemt
de hoeveelheid myeline toe, waardoor de overdracht van zenuwsignalen door de
hersencellen wordt versneld en het gewicht van de hersenen toeneemt. De snelle groei van
de hersenen maakt niet alleen de uitbreiding van de cognitieve vaardigheden mogelijk, maar
helpt ook bij de ontwikkeling van meer ingewikkelde fijne en grove motorische
vaardigheden. Aan het eind van de kleutertijd zijn er bepaalde delen van de hersenen het
snelst gegroeid zoals het corpus. Het corpus zorgt ervoor dat de linker en de rechter
hersenhelften met elkaar verbonden zijn. Deze wordt aanzienlijk dikker en ontwikkelt maar
liefst 800 miljoen individuele vezels die de hersenfunctie tussen de twee helften helpt
coördineren.
De twee hersenhelften worden ook steeds gedifferentieerder en gespecialiseerder. Het
lateralisatieproces, waarbij bepaalde functies hun plek eerder in de ene hersenhelft dan in
de andere hersenhelft vinden, wordt tijdens de kleuterjaren uitgesprokener. Bij bijna
iedereen (behalve de helft van de linkshandige) concentreert de linkerhersenhelft zich op
taken waarvoor verbale competentie nodig is zoals praten, lezen, denken en redeneren. De
rechterhersenhelft ontwikkelt zijn eigen sterke kanten op non-verbale gebieden, zoals het
ruimtelijk inzicht, herkennen van patronen en tekeningen, muziek en emotionele uitingen.
