100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached 4.2 TrustPilot
logo-home
Summary

samenvatting Geologie (geslaagd in 1e zit)

Rating
5.0
(1)
Sold
5
Pages
125
Uploaded on
03-10-2020
Written in
2020/2021

hier een uitgebreide samenvatting van het vak geologie, gegeven in de VUB maar stemmt ook overeen met de te kenne leerstof voor de KUL of Ugent. Ik zelf ben voor dit vak in de 1e zit geslaagd (14/20).

Institution
Course











Whoops! We can’t load your doc right now. Try again or contact support.

Written for

Institution
Study
Course

Document information

Uploaded on
October 3, 2020
Number of pages
125
Written in
2020/2021
Type
Summary

Subjects

Content preview

Inhoudsopgave
1 Structuur van de aarde............................................................................................................. 5
1.1 Ontstaan van het universum............................................................................................................... 5
1.2 Ontstaan van de sterren ..................................................................................................................... 6
1.3 Ontstaan van het zonnestelsel ............................................................................................................ 6
1.4 Evolutie en samenstelling van de Aarde ............................................................................................. 9
1.5 Opbouw van de Aarde ......................................................................................................................12
1.5.1 De Korst (zie ook bijlage 4) ................................................................................................................13
1.5.2 De mantel en de kern ........................................................................................................................14
2 Kristallografie en mineralogie................................................................................................. 19
2.1 Kristallografie ....................................................................................................................................19
2.1.1 Kristalvorm ........................................................................................................................................20
2.1.2 Fysische eigenschappen ....................................................................................................................23
2.1.3 Speciale gevallen ...............................................................................................................................23
2.1.4 Meettechnieken ................................................................................................................................27
2.2 Mineralogie .......................................................................................................................................32
2.2.1 Classificatie op basis van chemische samenstelling ..........................................................................32
2.2.2 Mineralen met industriële toepassingen ..........................................................................................37
2.2.3 Aanloop naar Magmatische processen en gesteenten .....................................................................40
3 Platentektoniek ..................................................................................................................... 41
3.1 De ontdekking ...................................................................................................................................41
3.2 Platen en plaatranden.......................................................................................................................42
3.2.1 Plaatranden.......................................................................................................................................42
3.2.2 Beweging platen in cm/jaar ..............................................................................................................43
3.2.3 Aardbevingen aan plaatcontact........................................................................................................43
3.3 Aardmagnetisme ...............................................................................................................................46
3.3.1 Magneetveld .....................................................................................................................................47
3.3.2 Omkering van het veld ......................................................................................................................47
3.3.3 Magnetisme in mineralen en gesteenten .........................................................................................48
3.3.4 Inclinatie (= de denkbeeldige kompaslijn) van het magnetisch veld .................................................49
3.3.5 Identificatie continentendrift ............................................................................................................49
3.4 Wilson cyclus .....................................................................................................................................50
3.5 Hot spot vulkanisme en mantel pluim ..............................................................................................51
3.6 Structurele geologie ..........................................................................................................................52
3.6.1 Stress = spanning...............................................................................................................................52
3.6.2 Plooien...............................................................................................................................................53
3.6.3 Breuken .............................................................................................................................................54
3.6.4 Uplift en gebergtevorming (orogenese) ............................................................................................56
4 Magmatische processen en gesteenten .................................................................................. 58
4.1 Vulkanische of extrusieve gesteenten (=uitvloeiingsgesteenten) ....................................................58
4.1.1 Morfologie van vulkanen ..................................................................................................................60
4.2 Plutonische of instrusieve gesteenten ..............................................................................................60
4.3 Magma’s ............................................................................................................................................61
4.3.1 Bowen reaction series (zie bijlage 9) .................................................................................................62
4.3.2 Differentatie ......................................................................................................................................62
4.4 Magma’s, platen en smelt proces .....................................................................................................63
4.4.1 Divergerende platen, rug zone en hot spots .....................................................................................64
4.4.2 Decompressie opsmelting .................................................................................................................64
4.4.3 MOR ..................................................................................................................................................64
4.4.4 Black en white smokers .....................................................................................................................65
Jorien De Bleser 1

,4.4.5 Convergerende platen: verschillende scenario’s ...............................................................................65
4.4.6 Magma productie tijdens subductie .................................................................................................67
5 Sedimenten en sedimentaire gesteenten ................................................................................ 68
5.1 De klastische sedimentaire gesteente ..............................................................................................68
5.1.1 Verwering ..........................................................................................................................................68
5.1.2 Erosie .................................................................................................................................................71
5.1.3 Classificatie........................................................................................................................................71
5.1.4 Samenstelling ....................................................................................................................................72
5.2 Biogene sedimentaire gesteenten ....................................................................................................72
5.3 Chemisch gesteenten ........................................................................................................................73
5.3.1 Travertijn ...........................................................................................................................................73
5.3.2 Kolen..................................................................................................................................................74
5.4 Diagenese ..........................................................................................................................................74
6 Metamorfe gesteenten .......................................................................................................... 75
6.1 Kenmerken ........................................................................................................................................75
6.2 Soorten metamorfose .......................................................................................................................77
6.2.1 Begraving ..........................................................................................................................................77
6.2.2 Contact ..............................................................................................................................................77
6.2.3 Subductie ...........................................................................................................................................78
6.2.4 Dynamisch .........................................................................................................................................79
6.2.5 Schok .................................................................................................................................................79
6.3 Naar oppervlakte ..............................................................................................................................80
7 Concept van tijd ..................................................................................................................... 81
7.1 Stratigrafie.........................................................................................................................................81
7.1.1 Principes ............................................................................................................................................82
7.1.2 Terminologie .....................................................................................................................................85
7.2 Biostratigrafie....................................................................................................................................87
7.2.1 Fossielen ............................................................................................................................................87
7.2.2 Biostratigrafie ...................................................................................................................................87
7.2.3 Extraordinaire fossiellagen................................................................................................................90
7.3 Geologische tijdschaal.......................................................................................................................91
7.3.1 Bouw .................................................................................................................................................91
7.4 Geochronologie .................................................................................................................................92
7.4.1 Isotopendatering ...............................................................................................................................92
7.4.2 Andere dateringsmethoden (meer beperkt in tijd) ...........................................................................93
7.4.3 Toepassingen.....................................................................................................................................94
8 Reconstructie van klimaat en milieu ....................................................................................... 95
8.1 Waarom is klimaatonderzoek belangrijk? ........................................................................................95
8.2 Sedimentologie: processen van verwering & erosie tot afzetting ....................................................96
8.2.1 Verwering ..........................................................................................................................................96
8.2.2 Erosie .................................................................................................................................................96
8.2.3 Klastische sedimenten: relatie stroomsnelheid en korrelgrootte......................................................96
8.2.4 Soorten klastische gesteenten: functie van energie en bron van materiaal .....................................97
8.3 Sedimentologie: afzettingsmilieus van proximaal tot distaal ...........................................................98
8.3.1 (Peri)Glaciaal afzettingsmilieu: transport door ijs ............................................................................98
8.3.2 Alluvial fan afzettingsmilieu: transport door zwaartekracht en water .............................................98
8.3.3 Woestijn afzettingsmilieu: eolisch transport ....................................................................................98
8.3.4 Fluviatiel afzettingsmilieu: rivier transport .......................................................................................99
8.3.5 Lacustrien afzettingsmilieu: bezinking in meer of moeras ................................................................99
8.3.6 Ondiep marien afzettingsmilieu ........................................................................................................99
8.3.7 Continentale helling afzettingsmilieu..............................................................................................100
8.3.8 Diep marien afzettingsmilieu ..........................................................................................................101

Jorien De Bleser 2

,8.4 Toolbox voor paleoklimatologie .....................................................................................................102
8.4.1 Proxy’s .............................................................................................................................................102
8.4.2 Klimaatarchieven ............................................................................................................................103
8.5 Klimaatreconstructies op lange tijdschaal ......................................................................................103
8.6 Hoge resolutie klimaatconstructies ................................................................................................105
9 Evolutie ............................................................................................................................... 106
9.1 Inleiding ...........................................................................................................................................106
9.2 Precambrium ...................................................................................................................................107
9.2.1 Archeaan: 3,8 – 2,5 Ga ....................................................................................................................107
9.2.2 Proterozoïcum: 2,5 – 0,54 Ga ..........................................................................................................109
9.3 Fanerozoïcum ‘’ zichtbaar leven’’ ...................................................................................................110
9.3.1 Paleozoïcum: 540 – 250 Ma ............................................................................................................110
9.3.2 Mesozoïcum ....................................................................................................................................114
9.3.3 Cenozoïcum .....................................................................................................................................116
9.4 Evolutie van de mens ......................................................................................................................118




Jorien De Bleser 3

, Geologie




• De Aarde = een uniek en complex systeem dat constant evolueert door interacties tussen de ver-
schillende componenten (atmosfeer, mineralen/ gesteenten, oceaan en het leven).

• Tussen de verschillende concentrische lagen (kern, mantel, korst, hydrosfeer, atmosfeer, en mis-
schien ook een anthroposfeer) waaruit de Aarde bestaat is er beweging door de platentektoniek.

• De Aarde is maar een van de planeten in het zonnestelsel, gevormd door dezelfde fysico-chemische
processen maar de aarde verschilt van andere planeten door:

− Actieve platen tektoniek
− Een O2-rijke atmosfeer
− H2O oceanen
− Aanwezigheid van het leven.

• Onze planeet is 4.6 miljard jaar oud en het concept van tijd is belangrijk om te begrijpen hoe de
aarde functioneert en evolueert, onder de constante concurrentie van inwendige en uitwendige
processen (Inwendig = vulkanische uitbarsting, aardbeving, bergvorming, landverschuiving, mag-
neetveld etc. Uitwendig = klimaat, erosie, waterstroming, orkanen, tsunami, sedimentatie, vervui-
ling etc.)

Deze geologische processen hebben een invloed op “onze” maatschappij en milieu (energie-bron, erts-reser-
ves, aardbeving, uitbarsting, bodemvorming, water-beschikbaarheid, overstroming, klimaatsverandering
etc.)

Het leven en de fysische processen van systeem Aarde zijn nauw gekoppeld. Het leven hangt af van:
− Plantentektoniek
− Atmosfeer
− Water
− Mineralen

en het leven verandert op zijn beurt de omgeving: bv. O2 productie door fotosynthese.


Jorien De Bleser 4
$10.26
Get access to the full document:

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

Get to know the seller
Seller avatar
joriendebleser
5.0
(1)

Reviews from verified buyers

Showing all reviews
3 year ago

5.0

1 reviews

5
1
4
0
3
0
2
0
1
0
Trustworthy reviews on Stuvia

All reviews are made by real Stuvia users after verified purchases.

Get to know the seller

Seller avatar
joriendebleser Vrije Universiteit Brussel
Follow You need to be logged in order to follow users or courses
Sold
6
Member since
5 year
Number of followers
5
Documents
3
Last sold
2 year ago

5.0

1 reviews

5
1
4
0
3
0
2
0
1
0

Recently viewed by you

Why students choose Stuvia

Created by fellow students, verified by reviews

Quality you can trust: written by students who passed their tests and reviewed by others who've used these notes.

Didn't get what you expected? Choose another document

No worries! You can instantly pick a different document that better fits what you're looking for.

Pay as you like, start learning right away

No subscription, no commitments. Pay the way you're used to via credit card and download your PDF document instantly.

Student with book image

“Bought, downloaded, and aced it. It really can be that simple.”

Alisha Student

Frequently asked questions