HC1- Introductie college
Preventie = voorkoming
Voorkomen van (verergeren van) gezondheidsproblemen, ziekte en
sterfte
Bevorderen van gezondheid en kwaliteit van leven
Gezondheid: het gezond zijn
Gezond: lichaam in orde, niet ziek
WHO: “Een toestand van een volledig fysiek, geestelijk en sociaal
welbevinden en niet louter het ontbreken van ziekte of gebrek.”
Indelingen van preventie: doelgroep, fase van ziekte, type
maatregel
Indeling naar doelgroep:
Universeel: gericht op totale bevolking of grote groepen daarbinnen
Selectief: gericht op bevolkingsgroepen met een verhoogd risico
Geïndiceerde: gericht op individuen die nog niet gediagnosticeerd
zijn met een ziekte maar wel al beginnende klachten/symptomen
hebben
Zorg gerelateerd: gericht op individuen met een ziekte
Indeling naar fase van ziekte
Primair: gericht op het voorkomen van specifiek
gezondheidsprobleem/ aandoening
Secundair: gericht op het identificeren van mensen met een
voorstadium of vroeg stadium van een ziekte
Tertiair: het beheersen van een aandoening/ziekte om verergering te
voorkomen, of kwaliteit van leven te vergroten
Indeling naar type maatregel
Gezondheidsbevordering: gericht op het bevorderen en in stand
houden van een gezonde leefstijl en van een gezonde sociale en
fysieke omgeving
o Leefstijlcampagnes
Gezondheidsbescherming: gericht op het beschermen van de
bevolking tegen blootstelling aan risicofactoren
o Waterzuivering, afvalverwijdering, verkeersveiligheid,
rookverbod, controle voedingsmiddelen
(specifieke) ziektepreventie: omvat maatregelen gericht op het
voorkomen van een specifieke ziekten of op de vroege signalering
daarvan
o Vaak middels wet- en regelgeving, bijv: screening, vaccinaties
en preventieve medicatie
,Hoezo preventie?
Doelgroep: gezond voelende mensen
Effecten bestaan uit voorkomen van ziektes/bevorderen van
gezondheid
investeren in een belangrijk goed: ‘gezondheid’
Effecten pas in de toekomst
Preventie successen 20e eeuw
Preventie levert een belangrijke bijdrage aan verbetering van de
volksgezondheid
22 successen: ten minste 16.000 sterfgevallen vermeden
Karakter van preventie sterk veranderd
o Nu gericht op welvaartsziekten, vroeger strijd tegen armoede
(infectieziekten, kindersterfte, voedingsdeficiences, slechte
arbeidsomstandigheden)
o Verwetenschappelijking & medische technologie (vaccinaties,
screening)
Nationaal Preventieakkoord
Een gezonder Nederland
ministeries, gemeenten, bedrijven en een groot aantal
maatschappelijke organisaties werken hier samen
Focus:
1. Een rookvrije generatie in 2040
2. Maatregelen tegen overgewicht en obesitas
3. Maatregelen tegen problematisch alcoholgebruik
Doelen bereiken door:
Wet- en regelgeving (vb. rookverbod sportvereniging)
Programma’s die het gezondheidsbeleid stimuleren (leefstijl
interventies, bekendheid schijf van 5)
Preventie = multidisciplinair
Multidisciplinair: VB kinderobesitas
Kinderen
Ouders/gezin
Schoolstaf
Zorgverleners
Bedrijfsleven/ industrie
Beleidsmakers
,HC2 - Volksgezondheid en analyse van volksgezondheid
Evaluatie van volksgezondheid
Definities
Wat is gezondheid?
Wat is volksgezondheid (public health)?
o Gezondheid van een populatie
o WHO: “The art and science of preventig disease, prolonging
life and promoting health through the organized efforts of
society”
Doelstelling preventie
Gezondheid van een (deel)populatie verbeteren
Welke gezondheidsproblemen spelen een belangrijke rol?
Hoe analyseer je de gezondheid van een populatie?
Hoe analyseer je de gezondheid van een populatie?
Levensverwachting
Ervaren gezondheid, kwaliteit van geleefde jaren
Gezonde levensverwachting
Optreden van specifieke aandoeningen
Sterftecijfers
Prevalentie: aantal mensen dat leidt aan specifieke aandoening
Incidentie: aantal mensen dat aandoening krijgt gedurende een
bepaalde periode
Sterftecijfers
Top 10: 66% van alle sterftegevallen in Nederland in 2017
, Prevalentie
Incidentie
Impact van aandoeningen
Verloren levensjaren: hypothetische levensverwachting als niemand
aan aandoening zou overlijden – leeftijd van overlijden aan
aandoening
Ziektejaren: aantal levensjaren dat met aandoening wordt geleefd,
gecorrigeerd voor de verloren kwaliteit van deze levensjaren
Preventie = voorkoming
Voorkomen van (verergeren van) gezondheidsproblemen, ziekte en
sterfte
Bevorderen van gezondheid en kwaliteit van leven
Gezondheid: het gezond zijn
Gezond: lichaam in orde, niet ziek
WHO: “Een toestand van een volledig fysiek, geestelijk en sociaal
welbevinden en niet louter het ontbreken van ziekte of gebrek.”
Indelingen van preventie: doelgroep, fase van ziekte, type
maatregel
Indeling naar doelgroep:
Universeel: gericht op totale bevolking of grote groepen daarbinnen
Selectief: gericht op bevolkingsgroepen met een verhoogd risico
Geïndiceerde: gericht op individuen die nog niet gediagnosticeerd
zijn met een ziekte maar wel al beginnende klachten/symptomen
hebben
Zorg gerelateerd: gericht op individuen met een ziekte
Indeling naar fase van ziekte
Primair: gericht op het voorkomen van specifiek
gezondheidsprobleem/ aandoening
Secundair: gericht op het identificeren van mensen met een
voorstadium of vroeg stadium van een ziekte
Tertiair: het beheersen van een aandoening/ziekte om verergering te
voorkomen, of kwaliteit van leven te vergroten
Indeling naar type maatregel
Gezondheidsbevordering: gericht op het bevorderen en in stand
houden van een gezonde leefstijl en van een gezonde sociale en
fysieke omgeving
o Leefstijlcampagnes
Gezondheidsbescherming: gericht op het beschermen van de
bevolking tegen blootstelling aan risicofactoren
o Waterzuivering, afvalverwijdering, verkeersveiligheid,
rookverbod, controle voedingsmiddelen
(specifieke) ziektepreventie: omvat maatregelen gericht op het
voorkomen van een specifieke ziekten of op de vroege signalering
daarvan
o Vaak middels wet- en regelgeving, bijv: screening, vaccinaties
en preventieve medicatie
,Hoezo preventie?
Doelgroep: gezond voelende mensen
Effecten bestaan uit voorkomen van ziektes/bevorderen van
gezondheid
investeren in een belangrijk goed: ‘gezondheid’
Effecten pas in de toekomst
Preventie successen 20e eeuw
Preventie levert een belangrijke bijdrage aan verbetering van de
volksgezondheid
22 successen: ten minste 16.000 sterfgevallen vermeden
Karakter van preventie sterk veranderd
o Nu gericht op welvaartsziekten, vroeger strijd tegen armoede
(infectieziekten, kindersterfte, voedingsdeficiences, slechte
arbeidsomstandigheden)
o Verwetenschappelijking & medische technologie (vaccinaties,
screening)
Nationaal Preventieakkoord
Een gezonder Nederland
ministeries, gemeenten, bedrijven en een groot aantal
maatschappelijke organisaties werken hier samen
Focus:
1. Een rookvrije generatie in 2040
2. Maatregelen tegen overgewicht en obesitas
3. Maatregelen tegen problematisch alcoholgebruik
Doelen bereiken door:
Wet- en regelgeving (vb. rookverbod sportvereniging)
Programma’s die het gezondheidsbeleid stimuleren (leefstijl
interventies, bekendheid schijf van 5)
Preventie = multidisciplinair
Multidisciplinair: VB kinderobesitas
Kinderen
Ouders/gezin
Schoolstaf
Zorgverleners
Bedrijfsleven/ industrie
Beleidsmakers
,HC2 - Volksgezondheid en analyse van volksgezondheid
Evaluatie van volksgezondheid
Definities
Wat is gezondheid?
Wat is volksgezondheid (public health)?
o Gezondheid van een populatie
o WHO: “The art and science of preventig disease, prolonging
life and promoting health through the organized efforts of
society”
Doelstelling preventie
Gezondheid van een (deel)populatie verbeteren
Welke gezondheidsproblemen spelen een belangrijke rol?
Hoe analyseer je de gezondheid van een populatie?
Hoe analyseer je de gezondheid van een populatie?
Levensverwachting
Ervaren gezondheid, kwaliteit van geleefde jaren
Gezonde levensverwachting
Optreden van specifieke aandoeningen
Sterftecijfers
Prevalentie: aantal mensen dat leidt aan specifieke aandoening
Incidentie: aantal mensen dat aandoening krijgt gedurende een
bepaalde periode
Sterftecijfers
Top 10: 66% van alle sterftegevallen in Nederland in 2017
, Prevalentie
Incidentie
Impact van aandoeningen
Verloren levensjaren: hypothetische levensverwachting als niemand
aan aandoening zou overlijden – leeftijd van overlijden aan
aandoening
Ziektejaren: aantal levensjaren dat met aandoening wordt geleefd,
gecorrigeerd voor de verloren kwaliteit van deze levensjaren
