1
Fysiologie
,2
Fysiologie
H01 – Het cardiovasculair stelsel (hart- en vaatstelsel)
1. Het hart en de bloedsomloop
1.1 Ligging en bouw
Ligging:
- In de thorax, in het mediastinum, achter het
sternum
- Grootte van een vuist, stompe kegel, punt (apex)
naar links
Bouw (1/2):
- Het hart/cor is een holle spier
- 4 compartimenten:
o Linker & rechter atrium
(boezem/voorkamer)
o Linker & rechter kamer (ventrikel)
- Compartimenten verticaal gescheiden door
septum cordis (harttussenschot)
- Compartimenten horizontaal gescheiden door
anuli fibrosi cordis (bindweefselringen)
Aansluitingen met de bloedvaten
- Aders = venen (naar het hart toe) – arteri = slagaders (weg
van het hart)
- Uitmondingen in het rechter atrium:
o Vena cava superior & inferior (bovenste & onderste holle ader)
- In rechter ventrikel vertrekt:
o Truncus pulmonalis
Splitst op in: linker & rechter arteria pulmonalis
(longslagader)
- Uitmonding in het linker atrium:
o 4 venae pulmonalis (longslagaders)
- In linker ventrikel vertrekt:
o Aorta
- Slagaders/arteriën voeren (O2-rijk) bloed van het hart weg (≠
longlsagaders)
- Aders/venen voeren (O2-arm) bloed naar het hart terug (≠
longaders)
Bouw (2/2)
- Ventrale zijde/voorzijde: vnl. rechterhelft (rechter ventrikel)
- Dorsale zijde/achterzijde: vnl linkerhelft (linker ventrikel)
1.2 Hartkleppen
- 4 hartkleppen – 2 soorten:
o Atrioventriculaire (AV-) kleppen – kleppen tussen atria en
ventrikels
Tricuspidalisklep: drieslippige klep tussen rechter
atrium & ventrikel
Bicuspidalisklep/mitralisklep: tweeslippige klep
tussen linker atrium & ventrikel
o Arteriële/Semilunaire (halve maanvormige) kleppen –
tussen ventrikels en slagaders
,3
Fysiologie
Pulmonalisklep: drieslippige klep tussen rechter
ventrikel en longslagader
Aortaklep: drieslippige klep tussen linkerventrikel en
aorta
Atrioventriculaire kleppen:
- Tussen atria en ventrikels
- 2 of 3 bindweefselslippen
- Met peeskoordjes (chordae tendineae) aan
mm. papillares (papillairspieren)
- Terugvloei wordt tegengehouden door de
CT en mm.P: zorgen dat de klep niet kan
overslaan door de druk, waardoor het bloed
dus niet kan terugvloeien
Semilunaire/arteriële kleppen:
- Tussen ventrikels en grote slagaders
- 3 slippen
- Terugvloei wordt tegengehouden doordat de slipjes met bloed
vullen en dichtklappen
Samenvatting hart
1. vena cava superior
2. Rechter atrium
3. Chordae tendineae
4. mm. papillares
5. Vena cava inferior
6. Rechter ventrikel(wand)
7. Aorta
8. Arteri pulmonalis (longslagader)
9. Linker atrium
10. Arteriële kleppen (aorta- + pulmonalisklep)
11. Septum cordis (harttussenschot)
12. Linker ventrikel(wand)
13. Hartpunt (apex)
1.3 De hartwand
- 3 delen
o Endocard
o Myocard (spierlaag)
o Pericard (hartzakje)
Myocard
- Dikker aan de ventrikels, dan aan de atria
o Linker ventrikelwand dikker dan de rechter ventrikelwand
Omdat deze bloed naar de rest van het lichaam moet
persen
Pericard
- Het hartzakje
- Zorgt dat de wrijvingskracht tussen het hart en omliggende
weefsels wordt opgeheven
, 4
Fysiologie
o Pericarditis: ontsteking van het hartzakje (felle pijn aan
linkerkant, zonder uitstraling)
Fysiologie
,2
Fysiologie
H01 – Het cardiovasculair stelsel (hart- en vaatstelsel)
1. Het hart en de bloedsomloop
1.1 Ligging en bouw
Ligging:
- In de thorax, in het mediastinum, achter het
sternum
- Grootte van een vuist, stompe kegel, punt (apex)
naar links
Bouw (1/2):
- Het hart/cor is een holle spier
- 4 compartimenten:
o Linker & rechter atrium
(boezem/voorkamer)
o Linker & rechter kamer (ventrikel)
- Compartimenten verticaal gescheiden door
septum cordis (harttussenschot)
- Compartimenten horizontaal gescheiden door
anuli fibrosi cordis (bindweefselringen)
Aansluitingen met de bloedvaten
- Aders = venen (naar het hart toe) – arteri = slagaders (weg
van het hart)
- Uitmondingen in het rechter atrium:
o Vena cava superior & inferior (bovenste & onderste holle ader)
- In rechter ventrikel vertrekt:
o Truncus pulmonalis
Splitst op in: linker & rechter arteria pulmonalis
(longslagader)
- Uitmonding in het linker atrium:
o 4 venae pulmonalis (longslagaders)
- In linker ventrikel vertrekt:
o Aorta
- Slagaders/arteriën voeren (O2-rijk) bloed van het hart weg (≠
longlsagaders)
- Aders/venen voeren (O2-arm) bloed naar het hart terug (≠
longaders)
Bouw (2/2)
- Ventrale zijde/voorzijde: vnl. rechterhelft (rechter ventrikel)
- Dorsale zijde/achterzijde: vnl linkerhelft (linker ventrikel)
1.2 Hartkleppen
- 4 hartkleppen – 2 soorten:
o Atrioventriculaire (AV-) kleppen – kleppen tussen atria en
ventrikels
Tricuspidalisklep: drieslippige klep tussen rechter
atrium & ventrikel
Bicuspidalisklep/mitralisklep: tweeslippige klep
tussen linker atrium & ventrikel
o Arteriële/Semilunaire (halve maanvormige) kleppen –
tussen ventrikels en slagaders
,3
Fysiologie
Pulmonalisklep: drieslippige klep tussen rechter
ventrikel en longslagader
Aortaklep: drieslippige klep tussen linkerventrikel en
aorta
Atrioventriculaire kleppen:
- Tussen atria en ventrikels
- 2 of 3 bindweefselslippen
- Met peeskoordjes (chordae tendineae) aan
mm. papillares (papillairspieren)
- Terugvloei wordt tegengehouden door de
CT en mm.P: zorgen dat de klep niet kan
overslaan door de druk, waardoor het bloed
dus niet kan terugvloeien
Semilunaire/arteriële kleppen:
- Tussen ventrikels en grote slagaders
- 3 slippen
- Terugvloei wordt tegengehouden doordat de slipjes met bloed
vullen en dichtklappen
Samenvatting hart
1. vena cava superior
2. Rechter atrium
3. Chordae tendineae
4. mm. papillares
5. Vena cava inferior
6. Rechter ventrikel(wand)
7. Aorta
8. Arteri pulmonalis (longslagader)
9. Linker atrium
10. Arteriële kleppen (aorta- + pulmonalisklep)
11. Septum cordis (harttussenschot)
12. Linker ventrikel(wand)
13. Hartpunt (apex)
1.3 De hartwand
- 3 delen
o Endocard
o Myocard (spierlaag)
o Pericard (hartzakje)
Myocard
- Dikker aan de ventrikels, dan aan de atria
o Linker ventrikelwand dikker dan de rechter ventrikelwand
Omdat deze bloed naar de rest van het lichaam moet
persen
Pericard
- Het hartzakje
- Zorgt dat de wrijvingskracht tussen het hart en omliggende
weefsels wordt opgeheven
, 4
Fysiologie
o Pericarditis: ontsteking van het hartzakje (felle pijn aan
linkerkant, zonder uitstraling)
