1
Geskiedenis
Graad 10
Termyn 2
2025
HULPMIDDELS: EKURHULENI-NOORD-
DISTRIK/JUNIE_2023,AFSTANDSLEER
AKTIWITEITSOEFENING 2022/ RELAB.
NASIONALE KURRIKULUMVERKLARING
LESVOORBEREIDING_2024. DBE JUN 2024
BEELDE: CANVA.COM
Sommige inligting word herhaal, ek wys jou die verskillende maniere waarop dieselfde
inligting gevra word. Ek moedig jou aan om die berekenings-/illustrasievrae te beantwoord.
LET WEL: Jy MOET Kwartaal 1 se notas saam met Kwartaal 2 se notas leer. Indien jy nie
Kwartaal 1 se notas gekoop het nie, kontak asseblief .
BELANGRIK
Die antwoorde op die paragraaf- en opstelvrae in hierdie notas word in puntvorm aangebied
om jou te help om die belangrikste feite makliker te bestudeer en te verstaan.
Wanneer jy egter in 'n toets of eksamen antwoord, moet jy hierdie punte in volsinne en
paragrawe ontwikkel. Gebruik die kolpunte as 'n riglyn om jou eie vloeiende, goed
gestruktureerde antwoorde te skryf.
Sterkte. Juffrou Ansie
INHOUD
EUROPESE UITBREIDING EN VEROWERING GEDURENDE DIE 15DE TOT 18DE EEUE 2
Waarom het die Nederlanders hulle in Suider-Afrika gevestig? 2
Hoe het die Nederlanders die Kaapkolonie in die 1600's in Suid-Afrika gekoloniseer? 3
TRANSFORMASIES IN SUID-AFRIKA GEVALLESTUDIE: UITBREIDING VAN DIE SUID-
TSWANA-HOOFDEDOMME. 8
@Juffrou_Ansie
, 2
Watter faktore het die uitbreiding van die Suidelike Tswana-hoofdedomme beïnvloed? 8
DIE VEROWERING VAN DIE AMERIKAS: ASTEKE EN INKA'S 14
Wat was die redes vir en impak van die Spaanse uitbreiding in die 15de en 16de eeue? 14
TRANSFORMASIES IN SUIDER-AFRIKA NA 1750 19
Die opkoms van die Basotho Koninkryk onder koning Moshoeshoe. 19
DIE FRANSE REWOLUSIE 21
Wat was die redes vir en gevolge van die Franse Rewolusie? 23
Opstelvraag: bespreek die politieke en ekonomiese oorsake van die Franse Rewolusie. 28
______________________________________________________________________
Europese uitbreiding en verowering gedurende die 15de tot
18de eeue
WAAROM HET DIE NEDERLANDERS HUL IN SUID-AFRIKA GEVESTIG?
• Gedurende die 16de eeu het die Portugese beheer oor die Indiese gebied verkry.
Oseaanhandelsnetwerk.
• Die Portugese het 'n pad geskep vir ander Europeërs na die Indiese Oseaan-handel.
• Die Nederlanders het vanaf die laat 1500's tot die Indiese Oseaan-handel toegetree
en 'n
• handelsmaatskappy in Indië gestig, genaamd die Nederlandse Oos-Indiese
Kompanjie (algemeen bekend as die VOC).
• Later het die Britte die Indiese
Oseaan-netwerk betree en beide
die Nederlanders en die Portugese
verswak.
• Soos die Portugese, het die
Nederlanders ook van Europa
suidwaarts na die Kaap die Goeie
Hoop geseil. Seereise na die ooste
(Indiese Oseaan) was baie lank.
@Juffrou_Ansie
, 3
• Hierdie kaart toon die oseaanroetes wat Europeërs gebruik het om die Indiese
Oseaan te bereik.
• Die kaart toon reisroetes vanaf die laat 1500's.
• Die Nederlandse reis na die Indiese Oseaan was baie lank.
• Nederlandse skepe moes hawens langs hul roete beveilig sodat hulle vars water,
vleis en groente kon kry.
• In 1652 het die Nederlanders 'n hawe aan die suidpunt van Suider-Afrika gekies en 'n
hawe gestig.
• Hierdie hawe staan vandag bekend as Kaapstad. In die Kaap het die Nederlanders
van die VOC met die inheemse Khoisan-stamme van die streek vars kos geruil.
Die eerste ernstige poging om 'n nedersetting in die Kaap te vestig, het plaasgevind
(gebeur) in 1652 toe Jan Van Riebeeck en 90 werknemers van die VOC in die Kaap
aangekom het.
Hulle het op 3 skepe aangekom, goed toegerus met saad en gereedskap vir landbou en
bouwerk. Hul doel was om:
• Vestig 'n veilige fort
• Verkry beeste van die Khoisan
• Ontwikkel vars produkte (vrugte en groente) vir ander Nederlandse skepe wat deur
die Kaap vaar op pad na die ooste.
• Van Riebeeck het tien jaar in hierdie nuutgestigte nedersetting deurgebring en
daarin geslaag om 'n fort te bou.
HOE HET DIE NEDERLANDERS DIE KAAPKOLONIE IN DIE 1600's IN
SUID-AFRIKA GEKOLONISEER?
BRON 3A
Die volgende bron lewer kommentaar oor die impak van Nederlandse kolonisasie aan
die Kaap.
Die VOC (Nederlandse Oos-Indiese Kompanjie) het nie beplan om 'n groot kolonie aan
die Kaap te hê nie. Setlaars is aanvanklik slegs toegelaat om te boer om die Kompanjie se
buitepos (stasie) en skepe op roete tussen Oos-Indië en Europa van noodsaaklike
voedsel te voorsien. Maar teen die einde van die 17de eeu het graanproduksie ontwikkel
en wyn is ook gemaak, immigrante uit Europa het hulle op die land gevestig en koloniale
veeboere het geleidelik na die weivelde van die Khoikhoi-herders getrek. Slawe-arbeid is
@Juffrou_Ansie
Geskiedenis
Graad 10
Termyn 2
2025
HULPMIDDELS: EKURHULENI-NOORD-
DISTRIK/JUNIE_2023,AFSTANDSLEER
AKTIWITEITSOEFENING 2022/ RELAB.
NASIONALE KURRIKULUMVERKLARING
LESVOORBEREIDING_2024. DBE JUN 2024
BEELDE: CANVA.COM
Sommige inligting word herhaal, ek wys jou die verskillende maniere waarop dieselfde
inligting gevra word. Ek moedig jou aan om die berekenings-/illustrasievrae te beantwoord.
LET WEL: Jy MOET Kwartaal 1 se notas saam met Kwartaal 2 se notas leer. Indien jy nie
Kwartaal 1 se notas gekoop het nie, kontak asseblief .
BELANGRIK
Die antwoorde op die paragraaf- en opstelvrae in hierdie notas word in puntvorm aangebied
om jou te help om die belangrikste feite makliker te bestudeer en te verstaan.
Wanneer jy egter in 'n toets of eksamen antwoord, moet jy hierdie punte in volsinne en
paragrawe ontwikkel. Gebruik die kolpunte as 'n riglyn om jou eie vloeiende, goed
gestruktureerde antwoorde te skryf.
Sterkte. Juffrou Ansie
INHOUD
EUROPESE UITBREIDING EN VEROWERING GEDURENDE DIE 15DE TOT 18DE EEUE 2
Waarom het die Nederlanders hulle in Suider-Afrika gevestig? 2
Hoe het die Nederlanders die Kaapkolonie in die 1600's in Suid-Afrika gekoloniseer? 3
TRANSFORMASIES IN SUID-AFRIKA GEVALLESTUDIE: UITBREIDING VAN DIE SUID-
TSWANA-HOOFDEDOMME. 8
@Juffrou_Ansie
, 2
Watter faktore het die uitbreiding van die Suidelike Tswana-hoofdedomme beïnvloed? 8
DIE VEROWERING VAN DIE AMERIKAS: ASTEKE EN INKA'S 14
Wat was die redes vir en impak van die Spaanse uitbreiding in die 15de en 16de eeue? 14
TRANSFORMASIES IN SUIDER-AFRIKA NA 1750 19
Die opkoms van die Basotho Koninkryk onder koning Moshoeshoe. 19
DIE FRANSE REWOLUSIE 21
Wat was die redes vir en gevolge van die Franse Rewolusie? 23
Opstelvraag: bespreek die politieke en ekonomiese oorsake van die Franse Rewolusie. 28
______________________________________________________________________
Europese uitbreiding en verowering gedurende die 15de tot
18de eeue
WAAROM HET DIE NEDERLANDERS HUL IN SUID-AFRIKA GEVESTIG?
• Gedurende die 16de eeu het die Portugese beheer oor die Indiese gebied verkry.
Oseaanhandelsnetwerk.
• Die Portugese het 'n pad geskep vir ander Europeërs na die Indiese Oseaan-handel.
• Die Nederlanders het vanaf die laat 1500's tot die Indiese Oseaan-handel toegetree
en 'n
• handelsmaatskappy in Indië gestig, genaamd die Nederlandse Oos-Indiese
Kompanjie (algemeen bekend as die VOC).
• Later het die Britte die Indiese
Oseaan-netwerk betree en beide
die Nederlanders en die Portugese
verswak.
• Soos die Portugese, het die
Nederlanders ook van Europa
suidwaarts na die Kaap die Goeie
Hoop geseil. Seereise na die ooste
(Indiese Oseaan) was baie lank.
@Juffrou_Ansie
, 3
• Hierdie kaart toon die oseaanroetes wat Europeërs gebruik het om die Indiese
Oseaan te bereik.
• Die kaart toon reisroetes vanaf die laat 1500's.
• Die Nederlandse reis na die Indiese Oseaan was baie lank.
• Nederlandse skepe moes hawens langs hul roete beveilig sodat hulle vars water,
vleis en groente kon kry.
• In 1652 het die Nederlanders 'n hawe aan die suidpunt van Suider-Afrika gekies en 'n
hawe gestig.
• Hierdie hawe staan vandag bekend as Kaapstad. In die Kaap het die Nederlanders
van die VOC met die inheemse Khoisan-stamme van die streek vars kos geruil.
Die eerste ernstige poging om 'n nedersetting in die Kaap te vestig, het plaasgevind
(gebeur) in 1652 toe Jan Van Riebeeck en 90 werknemers van die VOC in die Kaap
aangekom het.
Hulle het op 3 skepe aangekom, goed toegerus met saad en gereedskap vir landbou en
bouwerk. Hul doel was om:
• Vestig 'n veilige fort
• Verkry beeste van die Khoisan
• Ontwikkel vars produkte (vrugte en groente) vir ander Nederlandse skepe wat deur
die Kaap vaar op pad na die ooste.
• Van Riebeeck het tien jaar in hierdie nuutgestigte nedersetting deurgebring en
daarin geslaag om 'n fort te bou.
HOE HET DIE NEDERLANDERS DIE KAAPKOLONIE IN DIE 1600's IN
SUID-AFRIKA GEKOLONISEER?
BRON 3A
Die volgende bron lewer kommentaar oor die impak van Nederlandse kolonisasie aan
die Kaap.
Die VOC (Nederlandse Oos-Indiese Kompanjie) het nie beplan om 'n groot kolonie aan
die Kaap te hê nie. Setlaars is aanvanklik slegs toegelaat om te boer om die Kompanjie se
buitepos (stasie) en skepe op roete tussen Oos-Indië en Europa van noodsaaklike
voedsel te voorsien. Maar teen die einde van die 17de eeu het graanproduksie ontwikkel
en wyn is ook gemaak, immigrante uit Europa het hulle op die land gevestig en koloniale
veeboere het geleidelik na die weivelde van die Khoikhoi-herders getrek. Slawe-arbeid is
@Juffrou_Ansie
