Samenvatting Economie vandaag 2024 - Economie (CURPBABM)

H0: inleiding
Het doel van de economische wetenschap
Economie = de studie van het menselijk streven naar bevrediging van behoeften met
behulp van schaarse middelen

Behoefte
= aanvoelen van een tekort en het streven om dit tekort te bevredigen

Verschillende soorten

 Primaire/levensnoodzakelijke behoeften
 Immateriële behoeften
 Collectieve/gemeenschappelijke behoeften (onderwijs, wegen,…)
 Individuele behoeften → zijn subjectiever (kleding, huisvestiging, voeding,…)

Schaarse middelen
Middelen waarover consument beschikt om zijn behoeften te bevredigen zijn maar in
beperkte mate beschikbaar → daarom noemen we ze economisch of schaarse
goederen

Schaars ≠ zeldzaam  Schaars middel is een middel waarvan als de verlangde
hoeveelheid de beschikbare hoeveelheid zou overtreffen indien het gratis ter
beschikking stond

 Hierdoor ontstaat er ene waardeverschijnsel (dat wij er voor moeten betalen)

Nuttigheid en keuzeprobleem
- We kunnen niet aan al onze behoeften voldoen → moeten kiezen
- Mens die rationeel handelt → moet een voorkeurschema/waardeschaal
opstellen afhankelijk van zijn subjectief nut
- Zowel gezinnen, bedrijven als de overheid moeten keuzes maken
o WN kan niet gelijktijdig in de landbouw en in dienstensector werkzaam
zijn
o Overheid kan niet aan ontwikkelingshulp uitgeven wat ze al aan
defensie heeft besteed




1

, Welvaart en welzijn
Welvaart = mate waarin mensen met de beschikbare schaarse middelen in hun
behoeften kunnen voorzien

 Als schaarste verminderd, stijgt de welvaart
 Wordt gemeten met het BBP
o BBP is iets positief maar er komen ook negatieve dingen in
(wapenproducenten)
o BBP langst 3 kanten bekijken (moet 3x zelfde getal zijn)
 Som van alles wat besteed wordt  consument
 Alles wat geproduceerd wordt  producent
 Door alles wat geproduceerd en geconsumeerd wordt bestaan er
ook inkomens

Welzijn = gevoel van welbevinden, bevrediging van verlangens die geen beslag
leggen op schaarse middelen




Soorten goederen
Vrije goederen
= niet- schaarse goederen

- Bv: lucht die we inademen

Economische goederen
= schaarse middelen

- Tastbaar + niet-tastbaar (diensten)


Zuiver individuele goederen Consumptiegoederen
- Rivaliteit onder de consumenten - Onmiddellijke behoeftebevrediging door
(producent kan ook consumenten gezinnen
uitsluiten - Verbruiksgoederen → kan je 1x gebruiken
- Als je een fiets koopt kan iemand - Gebruiksgoederen → kan je vaker gebruiken
anders niet ook die fiets kopen
Investeringsgoederen
Zuiver collectieve goederen - Om andere goederen te produceren
- Geen rivaliteit of uitsluiting (consumptie, investeringsgoederen)
- Betaald via belastingheffing - Door bedrijven voor bedrijven
- Kapitaalgoederen = duurzaam (gebouwen,
Quasicollectieve goederen machines,…)
- Wel rivaliteit en uitsluiting mogelijk o Levensduur van min 1 jaar
- Tegen lagere toegankelijke prijs
- Vlottende investeringsgoederen = niet-
- Onderwijs (rivalisering want aantal
duurzaam (grondstoffen,…)
leerlingen per klas is beperkt,
o Tijdens het productieproces verwerkt of
uitsluiting kan ook bij een
vernietigd
privéschool



2

,Consumptie en productie
Consumptie
= aanwending van economische goederen voor niet-productieve doeleinden

→ besteding van een inkomen

Productie
= toevoegen van waarde (nuttigheden) aan economische goederen

→ verwerven van inkomen

Productiefactoren
Natuur

- Natuurlijke rijdkommen
- Als leverancier van grondstoffen en economie

Arbeid

- Alle mogelijke arbeidsprestaties → zowel fysieke en intellectuele aard

Kapitaal

- Reële kapitaalgoederen = het geheel van door mensen geproduceerde
productiemiddelen
- Indirect, via een omweg dragen ze bij tot de uiteindelijke behoeftebevrediging
= omwegproductie

Afgeleide productiefactor = daar het kapitaal door de samenwerking van natuur
en arbeid wordt gevormd




De methode
Inductieve methode = afleiden uit feiten

Deductieve methode = afleiden uit algemeen beginsel


Ceteris paribus-clausule
= als het overige gelijk is

→ slechts 1 gegeven gaat variëren, rest blijft gelijk

Bv: prijs stijgt en alle andere omstandigheden worden verondersteld dat ze gelijk
blijven




3

, Micro-maso-meso
Micro = studie v/e individuele huishouding

- Kan gezinshuishouding zijn, kan ook afzonderlijke bedrijfshuishouding

Meso = studie van bepaalde huishoudingen

- Bv: alle producenten van muesli

Macro = studie van alle bedrijven, gezinnen, overheidshuishoudingen

- Nationaal inkomen, totale consumptie van alle gezinnen,…




H1: consumenten
De keuze van de optimale
goederencombinatie
Onbeperkt aantal goederen/diensten + beperkt inkomen = optimale keuze
maken

Niet-economische factoren: preferenties

Economische factoren: - prijzen van goederen en diensten

- het beschikbaar inkomen (=budget)

Preferenties
- Subjectief (ene wil dit en andere dat)
- Gegeven voor de economie → niet de taak van de economie een verklaring
van de voorkeuren te geven (wordt in onze opgaven gegeven)
- Beïnvloed door sociologische factoren
o Gezinssituatie → met/zonder kinderen, leeftijd
o Sociale klasse → consumptiegoederen die passen bij hun status, positie
o Religie → bv geen varkensvlees
o Woonplaats → bv: mensen platteland gaan minder naar de cinema dan
mensen in de stad
o nationaliteit → verschillen in zeden en gewoonten
- Beïnvloed door psychologische factoren
o Persoonlijkheid → karakter van mensen (bv: introvert/extravert)
o Levensstijl → manier waarop mensen hun tijd en geld besteden
 Mensen doen elkaar na = bandwagoneffect
 Mensen willen hun hele exclusief gedragen = snobeeffect
o Attitude → houding ten aanzien van een product



4