Deel 1
Sessie 2: Het internationale
ondernemingsklimaat
Leerdoelen:
1. Beschrijf het bedrijf als een systeem voor de transformatie van
hulpbronnen, ingebed in zijn omgeving, en begrijp het belang van
stabiliteit voor bedrijfsbeslissingen en - prestaties
2. Realiseer je dat conflicten bestaan ondanks (of dankzij) het succes van
globalisering en hun negatieve effecten op het bedrijfsleven
3. Definieer wat een multinationale onderneming is en beschrijf hoe deze
wordt blootgesteld aan landenverschillen in de internationale zakelijke
omgeving
4. Beschrijf de belangrijkste categorieën van landenverschillen: Cultuur,
Economische Ontwikkeling en Politieke Economie
Wat gebeurt er in een groot, industrieel bedrijf?
Een groot industrieel bedrijf is een onderneming die op grote schaal goederen
produceert, meestal met behulp van machines en arbeidskrachten in een fabriek.
Belangrijke activiteiten:
- Productieproces
- Arbeidsorganisatie:
Werknemers hebben vaak een specifieke taak. Denk aan
een lopende band, waar elke arbeider één handeling
uitvoert.
➤ Vb: In de film van Charlie Chaplin zie je hoe werknemers
steeds dezelfde beweging moeten doen aan een lopende
band.
- Machines en technologie: sneller en goedkoper te produceren.
1
,Het bedrijf als systeem van transformatieactiviteiten (Porter's
waardeketen)
Een bedrijf kan gezien worden als een systeem dat waarde toevoegt.
Grondstoffen en input worden in het bedrijf getransformeerd tot een eindproduct.
Dit proces kan geanalyseerd worden met het model van Porter's waardeketen
(value chain).
Wat is de waardeketen van Porter?
De waardeketen toont alle activiteiten in een bedrijf die bijdragen tot het creëren
van waarde. Deze activiteiten worden onderverdeeld in:
Horizontale termen zijn de ondersteunende: doen niets met de input maar zorgen
ervoor dat de primaire kunnen uitgevoerd worden.
Verticale termen zijn de primaire: activiteiten die daadwerkelijk iets doen met de
input.
Supply: Leveranciers die grondstoffen, onderdelen, machines of diensten leveren
aan het bedrijf.
Demand: Consumenten, bedrijven of overheden die producten of diensten willen
kopen van het bedrijf.
2
,Wat is een Multinationale onderneming?
Een Multinationale Onderneming (MNE) = bedrijf dat productieve
activiteiten heeft in twee of meer landen. Dus: de onderneming produceert
niet enkel in het thuisland, maar ook in het buitenland.
Speciale vormen van multinationals:
Born Globals:
Bedrijven die vanaf hun oprichting meteen actief zijn op internationale
markten. Ze richten zich dus niet eerst op de binnenlandse markt, maar
kiezen direct voor een wereldwijde strategie.
MNO’s uit opkomende markten:
Multinationals afkomstig uit opkomende economieën zoals India, China,
Brazilië, Zuid-Afrika...
➤ Deze bedrijven breiden uit naar ontwikkelde landen en worden steeds
belangrijker op de wereldmarkt.
Vb Toyota: heeft fabrieken over de hele wereld. Wereldwijd netwerk van
leveranciers en fabrieken (supply chain)
Bedrijven hebben verschillende redenen om te internationaliseren:
1. Markt-zoekende internationalisering
(Globalisering van markten)
Ontdekken van nieuwe marktopportuniteiten:
Zoeken naar nieuwe klanten, regio’s of landen (waar hun product of dienst
nog niet verkocht wordt).
Volgen van klanten
2. Grondstof-zoekende internationalisering
3
, (Globalisatie van productie)
Exploiteren van factorgedreven locatievoordelen:
Productie verplaatsen naar landen met lagere lonen, goedkopere energie,
betere toegang tot grondstoffen,...
Exploiteren van vraaggedreven locatievoordelen:
Inspelen op lokale voorkeuren of trends door producten aan te passen aan
de vraag in specifieke landen of regio’s.
3. Gebruik maken van het globale netwerk
(Combinatie van markt- en productiedoelen)
Wereldwijde ervaring opbouwen:
Door actief te zijn in verschillende landen, leert het bedrijf hoe
internationale markten werken. Dat vergroot hun kennis en flexibiliteit.
Schaalvoordelen (grote schaal zorgt voor lagere kosten)
realiseren:
o Productie
o Logistiek
o Marketing
o Aankoop
o Technologie
Mobiliteit van productie:
Productie kan verplaatst worden naar regio’s waar dat het voordeligst is,
afhankelijk van omstandigheden zoals loonkosten, wisselkoersen of
overheidsbeleid.
Risico’s spreiden (risicoverlagend):
Door niet afhankelijk te zijn van één markt of regio, kan een bedrijf
economische of politieke risico’s beter opvangen.
Productdifferentiatie:
Internationale aanwezigheid maakt het mogelijk om producten aan te
passen aan lokale smaken, culturen of verwachtingen — wat een
concurrentievoordeel kan opleveren.
Bedrijven kunnen via verschillende manieren toegang krijgen tot
internationale markten
Een internationale markttoegang is een institutionele regeling die de toegang van
de producten, diensten, technologie, menselijke vaardigheden, management of
andere middelen van een bedrijf tot een vreemd land mogelijk maakt.
4