HOOFDSTUK 1: CONTEXT
,1.1 gids
Duurzaam bouwen = op een duurzame manier iets maken dat blij staan en dat gebruikers
beschermt tegen het buiten klimaat.
Duurzaam = minimaliseren van de milieu impact gedurende de ganse levenscyclus van het gebouw.
Delen kunnen:
- ter plaatse gemaakt zijn: gieten, metselen, …
- in een fabriek gemaakt zijn, prefab: bakstenen, spanten, …
De verbinding tussen de verschillende elementen is bijzonder belangrijk.
Een gebouw moet blijven staan en moet dus onder invloed van krachten veilig en bruikbaar zijn.
- Veilig: de spanning moet kleiner blijven dan de sterkte (spanning bij breuk) en de elementen
mogen niet slank zijn.
- Bruikbaar: de door buiging of trilling moet kleiner blijven dan een bepaalde waarde
Materialen mogen niet breken of instabiel worden en mogen ook niet teveel doorbuigen of teveel
trillingen doorgeven.
Krachten ontstaan
- door eigen gewicht
- vaste nu ge belas ng: afwerking, muren
- veranderlijke nu ge lasten: personen, meubels, verplaatsbare wanden, klimaat belas ng.
Een gebouw moet voldoende weerstand bieden tegen klimaat omstandigheden.
- voldoende warmte/koelte bewaren
- beschu ng tegen vocht tgv regen en sneeuw
- beschu ng tegen wind, bliksem, …
1.2 (niet van toepassing)
1.3 bouwmethodiek
Gebouwen hebben verschillende func es:
- u litaire func es
° ruimtelijk
° verbindend en scheidend
° condi onerend
° dragend
- maatschappelijke fun es
° verbindend
° esthe sch, uitdrukken maatschappijvisie en persoonlijkheid
Ook zijn er verschillende soorten gebouwen:
- woningbouw: verblijf dag en nacht, privacy, kleine overspanningen, dragende wanden, …
- U liteitsbouw: verblijf dag (behalve bv rusthuis), grote eenheden, kolom-balk-skelet, grote
overspanningen, …
- Mix van beiden: bv een wooneenheid boven een garage.
1.4 bouwmethoden
Alle objecten die krachten moeten opnemen bezi en een draagstructuur. Dit kan het hele object zijn
(massief bouw) of een deel ervan (skelet)
, - massief bouw: structuur wand valt samen met de gebouwschil (en invul wanden). Ver cale
en horizontale lasten worden door het geheel van wanden naar de fundering geleid. De
structurele en scheidende func e worden door dezelfde bouw delen waargenomen.
- Skelet: gebouwschil is geen deel van de structuur en kan dus ook los vervangen worden. De
ver cale krachten worden door het skelet overgedragen naar de fundering. De horizontale
krachten worden overgedragen door het skelet aan andere construc es zoals invul wanden,
wind verbanden, kokers, … De scheidende func e wordt waargenomen door de gebouwschil
en de structurele func e door het skelet.
Alle krachten moeten via de draagstructuur en dan via de fundering naar de ondergrond
overgebracht worden. Zowel bij massie ouw (bijna uitsluitend lijlasten) als skeletbouw (bijna
uitsluitend puntlassen)
Geschoord of ongeschoord raamwerk (geheel van wanden en vloeren)
- Geschoord: extra bouwelementen (buiten vloeren, wanden en dak) geven stabiliteit en
s j eid aan de constrcu e (het gebouw).
- Ongeschoord: vloeren en wanden geven zelf de benodigde stabiliteit aan de construc e (het
gebouw).
Verbindingen :
- Balk-kolom: scharnierend, momentvast (geen enkele vrijheid meer)
Massie ouw kan uitgevoerd worden door stapelen, gieten, assemblage/montage. Ook
geprefabriceerde houtskeletbouw is een vorm van massie ouw.
Skeletbouw is enkel gieten of assemblage/montage mogelijk. (In prefab beton, hout en staal)
Voordelen van skeletbouw tov massie ouw
- Indelingsvrijheid door invulwanden
- Lichtere gevels met meer openingen
- Vervanging van gebouwschil of interne wanden is gemakkelijk
- Bij renova e kan het skelet blijven staan en func oneren
- Dragende en scheidende func e worden gescheiden naar materiaalgebruik
- Minder zwaar voor de arbeiders
1.5 onderdelen van een gebouw
- ruwbouw = dragende delen
bovenbouw: massief/skeletbouw (dak, buiten en binnenwand, verdiepingsvloer)
Onderbouw: begane grondvloer, kelder, kruipkelder, fundering
- a ouw = niet dragende delen
- Installa es = toestellen en leidingen
Bouwelementen:
- Construc eve elementen: dragen geen belas ngen, behalve het eigengewicht
- Bouwconstruc e elementen: dragen belas ngen maar indien ze bezwijken, dan bezwijkt
enkel het element zelf. Deze elementen kan men vervangen zonder de draagconstruc e
jdelijk te versterken.
- Structurele elementen: dragen belas ngen en indien ze bezwijken dan bezwijken de delen die
daaraan verbonden zijn ook.
Eurocode’s:
Sinds 2011 is het verplicht om deze toe te passen voor structurele elementen en vensterglas.
- Voor bouwproducten en brandweerstanden
, Benaming = NBN EN 1990 + ANB (algemene na onale bijlage: na onale afwijkingen van bepaalde
parameters)
Er zijn 9 eurocodes. Belas ngen, betonconstruc e, houtconstruc e, staal, …
Hoofdstuk 1A Bouwmaterialen
1. Metalen
- lood
Wordt gebruikt in daken, aanslui ngen bij daken,
- Koper
Gebruikt in gevels
° roodkoper (groene pa na = de oxida elaag)
° geelkoepr of messing (bruine pa na)
- Staal
Gebruikt als balken, profielen
° geroest
° thermisch verzinkt (verzinken zorgt voor een beschermende laag over het staal zodat dit
tegen corrosie beschermt is) gee een wolkjespatroon
- Weervast staal
° cortensstaal = corrosion resistent en tensile strength. Hee een bruine roes ge kleur.
- Roestvrij staal
° RVS
- Gie jzer
° vb serre in laken
° kan ook gebruikt worden als gevelbekleding
- Zink (Cu, Ti)
° als dak of gevelbekleding
- Aluminium
° gevelbekleding
2. Keramische producten en silicaten
- Graniet
° kan gepolijst worden
- Basalt (= vulkanisch stollingsgesteente))
- Marmer
- Beton
° aan de binnenkant (wanneer we erdoor snijden) zien we de granulaten en het cement
zi en)
° aan de buitenkant zijn er verschillende afwerkingen mogelijk.`
Plankenbekis ng, glasbekist, betonblokken, straatstenen,
Uitzicht kan ook bepaald worden door verschillende behandelingen zoals uitwassen,
zuurbeitsen, zandstralen, polijsten of frezen.
- Cellenbeton
° aan de binnenkant ziet het er heel poreus uit. Precies de maan.
° komt voor in platen en blokken
- Argexbetonblok
° komt voor in blokken
° ziet eruit als allemaal kleine bolletjes op elkaar geperst in een blok
- Bakstenen
° volle bakstenen (minder dan 20% perfora es)
° geperforeerde baksteen (minstens 20% perfora es die kleiner zijn dan 6 vierkante cm)
° holle baksteen (minstens 20% perfora es die groter zijn dan 6 vierkante cm)
,1.1 gids
Duurzaam bouwen = op een duurzame manier iets maken dat blij staan en dat gebruikers
beschermt tegen het buiten klimaat.
Duurzaam = minimaliseren van de milieu impact gedurende de ganse levenscyclus van het gebouw.
Delen kunnen:
- ter plaatse gemaakt zijn: gieten, metselen, …
- in een fabriek gemaakt zijn, prefab: bakstenen, spanten, …
De verbinding tussen de verschillende elementen is bijzonder belangrijk.
Een gebouw moet blijven staan en moet dus onder invloed van krachten veilig en bruikbaar zijn.
- Veilig: de spanning moet kleiner blijven dan de sterkte (spanning bij breuk) en de elementen
mogen niet slank zijn.
- Bruikbaar: de door buiging of trilling moet kleiner blijven dan een bepaalde waarde
Materialen mogen niet breken of instabiel worden en mogen ook niet teveel doorbuigen of teveel
trillingen doorgeven.
Krachten ontstaan
- door eigen gewicht
- vaste nu ge belas ng: afwerking, muren
- veranderlijke nu ge lasten: personen, meubels, verplaatsbare wanden, klimaat belas ng.
Een gebouw moet voldoende weerstand bieden tegen klimaat omstandigheden.
- voldoende warmte/koelte bewaren
- beschu ng tegen vocht tgv regen en sneeuw
- beschu ng tegen wind, bliksem, …
1.2 (niet van toepassing)
1.3 bouwmethodiek
Gebouwen hebben verschillende func es:
- u litaire func es
° ruimtelijk
° verbindend en scheidend
° condi onerend
° dragend
- maatschappelijke fun es
° verbindend
° esthe sch, uitdrukken maatschappijvisie en persoonlijkheid
Ook zijn er verschillende soorten gebouwen:
- woningbouw: verblijf dag en nacht, privacy, kleine overspanningen, dragende wanden, …
- U liteitsbouw: verblijf dag (behalve bv rusthuis), grote eenheden, kolom-balk-skelet, grote
overspanningen, …
- Mix van beiden: bv een wooneenheid boven een garage.
1.4 bouwmethoden
Alle objecten die krachten moeten opnemen bezi en een draagstructuur. Dit kan het hele object zijn
(massief bouw) of een deel ervan (skelet)
, - massief bouw: structuur wand valt samen met de gebouwschil (en invul wanden). Ver cale
en horizontale lasten worden door het geheel van wanden naar de fundering geleid. De
structurele en scheidende func e worden door dezelfde bouw delen waargenomen.
- Skelet: gebouwschil is geen deel van de structuur en kan dus ook los vervangen worden. De
ver cale krachten worden door het skelet overgedragen naar de fundering. De horizontale
krachten worden overgedragen door het skelet aan andere construc es zoals invul wanden,
wind verbanden, kokers, … De scheidende func e wordt waargenomen door de gebouwschil
en de structurele func e door het skelet.
Alle krachten moeten via de draagstructuur en dan via de fundering naar de ondergrond
overgebracht worden. Zowel bij massie ouw (bijna uitsluitend lijlasten) als skeletbouw (bijna
uitsluitend puntlassen)
Geschoord of ongeschoord raamwerk (geheel van wanden en vloeren)
- Geschoord: extra bouwelementen (buiten vloeren, wanden en dak) geven stabiliteit en
s j eid aan de constrcu e (het gebouw).
- Ongeschoord: vloeren en wanden geven zelf de benodigde stabiliteit aan de construc e (het
gebouw).
Verbindingen :
- Balk-kolom: scharnierend, momentvast (geen enkele vrijheid meer)
Massie ouw kan uitgevoerd worden door stapelen, gieten, assemblage/montage. Ook
geprefabriceerde houtskeletbouw is een vorm van massie ouw.
Skeletbouw is enkel gieten of assemblage/montage mogelijk. (In prefab beton, hout en staal)
Voordelen van skeletbouw tov massie ouw
- Indelingsvrijheid door invulwanden
- Lichtere gevels met meer openingen
- Vervanging van gebouwschil of interne wanden is gemakkelijk
- Bij renova e kan het skelet blijven staan en func oneren
- Dragende en scheidende func e worden gescheiden naar materiaalgebruik
- Minder zwaar voor de arbeiders
1.5 onderdelen van een gebouw
- ruwbouw = dragende delen
bovenbouw: massief/skeletbouw (dak, buiten en binnenwand, verdiepingsvloer)
Onderbouw: begane grondvloer, kelder, kruipkelder, fundering
- a ouw = niet dragende delen
- Installa es = toestellen en leidingen
Bouwelementen:
- Construc eve elementen: dragen geen belas ngen, behalve het eigengewicht
- Bouwconstruc e elementen: dragen belas ngen maar indien ze bezwijken, dan bezwijkt
enkel het element zelf. Deze elementen kan men vervangen zonder de draagconstruc e
jdelijk te versterken.
- Structurele elementen: dragen belas ngen en indien ze bezwijken dan bezwijken de delen die
daaraan verbonden zijn ook.
Eurocode’s:
Sinds 2011 is het verplicht om deze toe te passen voor structurele elementen en vensterglas.
- Voor bouwproducten en brandweerstanden
, Benaming = NBN EN 1990 + ANB (algemene na onale bijlage: na onale afwijkingen van bepaalde
parameters)
Er zijn 9 eurocodes. Belas ngen, betonconstruc e, houtconstruc e, staal, …
Hoofdstuk 1A Bouwmaterialen
1. Metalen
- lood
Wordt gebruikt in daken, aanslui ngen bij daken,
- Koper
Gebruikt in gevels
° roodkoper (groene pa na = de oxida elaag)
° geelkoepr of messing (bruine pa na)
- Staal
Gebruikt als balken, profielen
° geroest
° thermisch verzinkt (verzinken zorgt voor een beschermende laag over het staal zodat dit
tegen corrosie beschermt is) gee een wolkjespatroon
- Weervast staal
° cortensstaal = corrosion resistent en tensile strength. Hee een bruine roes ge kleur.
- Roestvrij staal
° RVS
- Gie jzer
° vb serre in laken
° kan ook gebruikt worden als gevelbekleding
- Zink (Cu, Ti)
° als dak of gevelbekleding
- Aluminium
° gevelbekleding
2. Keramische producten en silicaten
- Graniet
° kan gepolijst worden
- Basalt (= vulkanisch stollingsgesteente))
- Marmer
- Beton
° aan de binnenkant (wanneer we erdoor snijden) zien we de granulaten en het cement
zi en)
° aan de buitenkant zijn er verschillende afwerkingen mogelijk.`
Plankenbekis ng, glasbekist, betonblokken, straatstenen,
Uitzicht kan ook bepaald worden door verschillende behandelingen zoals uitwassen,
zuurbeitsen, zandstralen, polijsten of frezen.
- Cellenbeton
° aan de binnenkant ziet het er heel poreus uit. Precies de maan.
° komt voor in platen en blokken
- Argexbetonblok
° komt voor in blokken
° ziet eruit als allemaal kleine bolletjes op elkaar geperst in een blok
- Bakstenen
° volle bakstenen (minder dan 20% perfora es)
° geperforeerde baksteen (minstens 20% perfora es die kleiner zijn dan 6 vierkante cm)
° holle baksteen (minstens 20% perfora es die groter zijn dan 6 vierkante cm)
