100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

SAMENVATTING Arbeidsrecht (Rechtspraktijk - Hogeschool VIVES)

Beoordeling
-
Verkocht
-
Pagina's
47
Geüpload op
23-05-2025
Geschreven in
2024/2025

- VOLLEDIGE Samenvatting Arbeidsrecht - Alle te kennen leerstof voor het examen - PPT's, lesnotities, cursus Arbeidsrecht ACCO, ... - Gedoceerd door Renaat Hoop - Hogeschool VIVES (Rechtspraktijk) - 1ste Bachelor, 2de semester

Meer zien Lees minder
Instelling
Vak















Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Geschreven voor

Instelling
Studie
Vak

Documentinformatie

Geüpload op
23 mei 2025
Aantal pagina's
47
Geschreven in
2024/2025
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

Arbeidsrecht notities
Inhoudsopgave

PPT 1: INLEIDING (H1) 3

1. Wat is sociaal recht? 3

1.1. Arbeidsrecht 3

1.2. Socialezekerheidsrecht 4

PPT 1: JURIDISCHE TEWERKSTELLINGSVORMEN (H1) 5

1. Onderscheidingscriteria 5

1.1. Eerste onderscheid: Eigen baas of niet? 5

1.2. Tweede onderscheid: Arbeidsovereenkomst of statuut? 5

2. Samenvattend 6



PPT 2: AAN DE SLAG (H2) 7

1. Zelfstandige – Werknemer - Ambtenaar 7

1.1. Werken als zelfstandige 7

1.2. Werken bij de overheid 7

1.3. Werken als werknemer 7

2. De aanwerving 8

2.1. Basisregels werkgever 9

2.2. Basisregels werkgever 10

2.3. Taalgebruik in sociale betrekkingen 10

3. Het contract 10

3.1. Hoe ontstaat een arbeidsovereenkomst? 10


PPT 3: DE ARBEIDSOVEREENKOMST (H3) 12

1. Wat is een arbeidsovereenkomst? (Het gezagselement) 12

2. Soorten arbeidsovereenkomsten 14

3. Inhoud van de arbeidsovereenkomst 22



Pagina 1 van 47

,PPT 4: COLLECTIEF ARBEIDSRECHT (H4) 24

1. Sociaal overleg 24

1.1. Ontstaan sociaal overleg 24

1.2. Actoren sociaal overleg 25

1.3. Organen sociaal overleg 26

2. Collectieve arbeidsovereenkomsten 29

2.1. Inhoud cao 30

2.2. Vormvereisten cao 30

2.3. Bindende kracht 31

3. Arbeidsreglement 32

3.1. Opstelling en wijziging arbeidsreglement (privésector) 32

3.2. Bekendmaking 33

3.3. Inhoud 33

4. Hiërarchie van sociale rechtsbronnen 33



H5: UITVOERING VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST 34

H6: SCHORSING VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST 34

H7: ARBEIDSREGLEMENTERING 34

PPT 5: BEËINDIGING VAN DE OVEREENKOMST (H8) 35

1. Wijzen van beëindiging 35

1.1. Wederzijdse toestemming 35

1.2. Ontbindend beding 35

1.3. Overmacht 35

1.4. Overlijden 36

1.5. Afloop termijn of voltooiing werk 36

2. Opzegging en ontslag 37

2.1. Beëindiging door arbeidsongeschiktheid 44

2.2. Ontslagmotivering 46

2.3. Ontslagbescherming 46

3. Verplichte documenten 47




Pagina 2 van 47

, PPT 1: Inleiding (H1)
1. Wat is sociaal recht?




1.1. Arbeidsrecht
Arbeidsrecht = Privaatrecht met de verhouding tussen burgers onderling

- WN en WG = individueel arbeidsrecht
- WN’s en WG’s = collectief arbeidsrecht

à Contractsvrijheid en gelijkwaardigheid van contractspartijen (= horizontale verhouding)

= Vrij om al dan niet contract te sluiten en vrijheid om inhoud ervan te bepalen

MAAR:

- Arbeidsrecht veel dwingend recht
o Dwingend recht = als omstandigheden zich voordoen, kan anders gehandeld worden,
relatieve nietigheid
o Openbare orde = kan helemaal niet van afgeweken worden, absolute nietigheid
- Collectief arbeidsrecht als extra/ eigen bron van recht
o Regels tussen groep van werkgevers Bv. CAO

Ontstaan van het arbeidsrecht:

- 19e eeuw: Industrieel-kapitalistische productiewijze
o Verschuiving van agrarische naar stadscultuur à Loonarbeid
o Contract nodig tussen WG en WN
o Principes vrijheid en gelijkheid (Decreet d’Allarde: 1791)
§ Afschaffing gilden à Garantie vrijheid van beroepskeuze
- Vrije arbeidsmarkt vs. realiteit
o Niet echt gelijkheid in praktijk
§ Werkmansboekje: Arbeiders controleren en minder vrijheid geven
§ Art. 1781 BW: WG krijgen voordeel bij loonconflicten
§ Wet Le Chapelier 1791: Verbood vakbonden en stakingen om vrijheid van handel te
stimuleren
§ Art. 415 Sw. (= coalitieverbod): Verbood arbeiders zich te organiseren tegen WG’s
à Stonden zwak
- Ontstaan Sociale Kwestie
o Slechte werk- en leefomstandigheden (Bv. lange werkdagen, lage lonen, ...)
o Economische ongelijkheid à Sociale spanningen + stakingen (Bv. Opstanden 1886)
à Opkomst socialisme (= Komt op voor arbeidsrechten)




Pagina 3 van 47

, - Eerste sociale wetten
o 1887: Loonbescherming
o 1889: Vrouwen- en kinderarbeid
o 1896: Werkplaatsreglement
o 1900: Wet op arbeidsovereenkomsten
o 1905: Verplichte zondagsrust

à Verder ontwikkeld door:

§ 1893: Algemeen meervoudig stemrecht
§ 1921: Vrijheid van vereniging

à DUS: Arbeidsrecht is:

© Uitzonderingsrecht: ten opzichte van burgerlijk recht
© Beschermend recht: Voor de werknemer (art. 6 WAO)


1.2. Socialezekerheidsrecht
Socialezekerheidsrecht = Publiekrecht met de verhouding tussen burger en overheid à Rechten op
sociale zekerheid (art. 23 Gw.: sociale grondrechten) die burger kan inroepen tegenover overheid (=
verzorgingsstaat) in geval van sociale risico’s

Bv. Werkloosheidsuitkering, RVA (= Rijksregister Voor Arbeidsvoorzieningen): hier werkloosheidsuitkering
aanvragen, ...

à Eenzijdigheid, dominantie van overheid (= verticale verhouding)




Pagina 4 van 47

, PPT 1: Juridische tewerkstellingsvormen
(H1)
In levensonderhoud voorzien? à Betaald werken

Kan op verschillende manieren à Verschillende juridische tewerkstellingsvormen (= sociale statuten) met
eigen logica, kenmerken, voor- en nadelen


1. Onderscheidingscriteria

1.1. Eerste onderscheid: Eigen baas of niet?
- Werken als zelfstandige: Werkt voor zichzelf, zonder hiërarchisch gezag
- Werken in dienstverband: Werkt onder een WG

à Onderscheid: Gezag

Zelfstandige

- Ervaart geen gezag
- Heeft meerdere klanten à Overeenkomsten van aanneming à Burgerlijk recht en handelsrecht
- Geen arbeidsovereenkomst à Geen arbeidsrecht
- Door wetgever als zelfstandig beschouwd:
o Mensen die winst maken met nijverheids-, handels- of landbouwbedrijf
o Bestuurders van vennootschappen
o Beoefenaars van vrije beroepen

MAAR: Sommige beroepen zowel in dienstverband of als zelfstandige (Zelfstandige in
bijberoep)



1.2. Tweede onderscheid: Arbeidsovereenkomst of statuut?
= Werken in dienstverband

a) In dienst van een privépersoon (= onderneming of natuurlijk persoon)
- Door arbeidsovereenkomst à Sociaal recht
- WG en WN (= Loontrekkende)
- Onderworpen aan Wet op Arbeidsovereenkomsten (WAO) van 3 juli 1978
- Verder onderscheid
o Arbeiders o Handelsvertegenwoordigers
o Bedienden o Dienstboden

b) In dienst van een privépersoon (= onderneming of natuurlijk persoon)
- Door statuut of rechtspositieregeling (= Eenzijdig opgelegd en gewijzigd) à Bestuursrecht
- Statutaire ambtenaren
- Benoeming of aanstelling
PAS OP: Eventueel ook contractueel overheidspersoneel à Uitzonderlijk voor welbepaalde taken of
reden
à Arbeidsovereenkomst onderworpen aan WAO


Pagina 5 van 47

,2. Samenvattend




BIJ EEN ARBEIDSCONTRACT BIJ EEN AANNEMINGSCONTRACT

Arbeidsrecht van toepassing Niet van toepassing

Arbeidsrechtbank bevoegd Burgerlijke rechtbanken bevoegd

Sociale Zekerheid voor WN’s geldt Sociale Zekerheid voor zelfstandigen

Inkomstenbelasting voor WN’s Inkomstenbelasting voor zelfstandigen

Werknemer = Aangestelde van werkgever, Aannemer = Geen aangestelde van
werkgever is verantwoordelijk voor werknemer. opdrachtgever, opdrachtgever niet verantwoordelijk
Tegengestelde bewijzen kan niet (= foutloze voor aannemer
aansprakelijkheid)


AMBTENAAR (17%) WERKNEMER (70%) ZELFSTANDIGE (13%)

Rechtspositieregeling (statuut) Arbeidsovereenkomst met WG Aannemingscontract

Gezagsrelatie Gezagsrelatie Geen gezagsrelatie

WG = Overheid WG = Privépersoon Geen WG

à Opdrachtgever – Klant

Bestuursrecht Arbeidsrecht Burgerlijk/ handelsrecht

Administratieve rechtbanken Arbeidsgerechten Burgerlijke/
Ondernemingsrechtbanken




Pagina 6 van 47

, PPT 2: Aan de slag (H2)
1. Zelfstandige – Werknemer - Ambtenaar

1.1. Werken als zelfstandige
Verplichtingen

- Inschrijven bij KBO via ondernemingsloket (bv. Xerius, Acerta, ...)
à Ondernemingsnummer verkrijgen
o Moet op website, bestelwagen, ... staan
- Sociaal statuut zelfstandige?
à Je moet je aansluiten bij sociaal zekerheidsfonds voor sociale bijdragen
1) Sociaal verzekeringsfonds/ Nationale Hulpkas SVZ (bv. Xerius, Acerta, ...)
2) Ziekenfonds/ Nationale Hulpkas ZIV
WAAROM? Zodat je recht hebt op sociale bescherming zoals pensioen, kinderbijslag,
ziekteverzekering, ...
- Inschrijving bij RSZ als werkgever à Als je personeel in dienst neemt
à Om sociale bijdragen voor werknemers af te dragen

1.2. Werken bij de overheid
Proces

- Selectieprocedures
o Wervingsexamen
= Competentietests om te zien als je geschikt bent voor functie
à Kan soms ook vergelijkende selectie zijn (bv. De beste wordt eruit gekozen)
o Medische geschiktheidstest
= Sommige functies vereisen medische keuring
o Proeftijd/ Stage
= Vooraleer je vast benoemd wordt eerst nog stageperiode doorlopen
- Wervingsreserve
= Geslaagd voor examen, maar geen openstaande functie? à Je komt in wervingsreserve
à Dan kan je nog enkele jaren worden opgeroepen zodra geschikte functie vrijkomt


1.3. Werken als werknemer
Verplichtingen

- Inschrijven als werkzoekende à VDAB
o Toegang jobaanbiedingen, opleidingen, ...
o Verplicht als je werkloosheidsuitkering wilt
- Solliciteren
o CV opstellen met ervaring, ...
o Motivatiebrief schrijven aangepast aan vacature
- Aanwerving
o Arbeidsovereenkomst (tijdelijk/ vast)
o Loonvoorwaarden, vakantiedagen, ...
o WG regelt: inschrijving bij RSZ, eventuele proefperiode, ...


Pagina 7 van 47

, 2. De aanwerving
- Socialisatie- en selectieprocedure = precontractuele fase
= Periode voor ondertekenen van arbeidsovereenkomst
o Aantal juridische regels voor WG en sollicitant
o WG mag niet zomaar iemand weigeren zonder objectieve redenen
= Anti-discriminatieprincipes
- Regels die in acht moeten worden genomen
o CAO nr. 38 tot 38sexies à Basisregels voor aanwerving en selectie
§ Verboden discriminatie: Selectie objectief en gebaseerd op competenties
§ Informatieplicht: Werkgevers moeten correcte/ eerlijke informatie geven over job
§ Recht op privacy: Sollicitanten geen onnodige persoonlijke vragen geven
o Taalgebruik in sociale betrekkingen
§ In België: Wet bepaalt welke taal in arbeidsrelatie gebruikt moet worden
§ In Vlaanderen: Nederlands verplicht voor officiële documenten
§ In Brussel en Wallonië: Afhankelijk van taalwetgeving en regio

OEFENING

Duid in onderstaande casus in het groen aan wat volgens jou correct is verlopen en in het rood wat
volgens jou tegen de regels is.

John ging onlangs voor de eerste maal solliciteren als tolk Nederlands/Frans en vertelt jou hoe de procedure
verliep. Vijf weken nadat hij op de werkaanbieding in de krant had gereageerd, werd hem gevraagd om op
eigen kosten naar Brussel te reizen om daar bij een gespecialiseerd bedrijf allerhande testen en proeven af
te leggen. Na afloop betaalde hij voor het afleggen van de testen 75 euro. Een maand later mocht hij op
sollicitatiegesprek gaan. Hij moest een exemplaar van zijn eindwerk en een eensluidend verklaard afschrift
van zijn diploma meebrengen. Tijdens het gesprek, dat zowel in het Nederlands als het Frans verliep, werd
hem onder meer gevraagd naar zijn seksuele geaardheid en zijn politieke voorkeur. Nog eens vijf weken
later mocht John een tweede keer langsgaan bij het bedrijf voor een praktische proef. John amuseerde zich
enorm: hij mocht de ganse dag tolken vanuit het Frans naar het Nederlands voor een video conference die
het bedrijf organiseerde. Die praktische proef vond inmiddels twee weken geleden plaats. John weet nog
niet of hij ook effectief in dienst zal worden genomen …




Pagina 8 van 47
$13.77
Krijg toegang tot het volledige document:

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten


Ook beschikbaar in voordeelbundel

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
kulilahubksvives Katholieke Universiteit Leuven
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
15
Lid sinds
4 jaar
Aantal volgers
1
Documenten
19
Laatst verkocht
2 weken geleden
kulilahubsk@vives

4.5

2 beoordelingen

5
1
4
1
3
0
2
0
1
0

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo makkelijk kan het dus zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen