Muskuloskeletaal 3
Les 1: Roussel: 17/02
Lage rugklachten= pijn of andere ongewenste ervaren sensatie in de lumbosacrale regio, al dan niet
met uitstraling in de gluteale regio of 1/beide benen (kan ook neurologische problemen geven ->
tintelingen, voet slaapt…)
- Psychische factoren
- Sociale factoren
- Biopsychosociale factoren
Aandacht aan besteden (oorzaken zoeken)
Classificatie LRK
- Duur klachten
• Acuut: <6weken
• Chronisch: >12 weken (verminderd functioneren)
• Subacuut: 7-12 weken
• Recurrente klachten
- Oorzaak klachten
• Specifieke LRK (5-15%)
o Veroorzaakt door pathofysiologisch mechanisme en/of een stoornis in anatomische
structuur
o Klachten kunnen toegeschreven worden aan een specifieke structuur
o Meest voorkomende specifieke rugklachten:
▪ Discus Hernia
▪ Radiculair syndroom
▪ Spinaal stenose diagnostische triage
▪ Spondylolisthesis
▪ Spondylitis Ankylopoetica (ziekte van Bechterew)
▪ Osteoporose
▪ Trauma – fracturen
▪ Metastasen
• A-specifieke LRK (85-90%)
o LRK die niet kan worden toegeschreven aan een specifieke afwijking of stoornis
• Lumbo-sacraal radiculair syndroom
- Pijnmechanismen (nociceptieve pijn, perifeer neuropathische pijn, neuroplastische pijn)
Biopsychosociaalmodel!!!!
A-specifieke LRK (85-90%)
- Symptomen
o Pijn in de lumbosacrale regio
1
, o Eventueel uitstraling in gluteale regio en/of bovenbeen
o Continue pijn of in episoden
o Houdingen, bewegingen, externe belasting doen pijn verergeren
o Stijfheid in de rug bij opstaan
o Geen ziekteverschijnselen
o Meestal tussen 20-55 (18-65) jaar
Lumbosacraal radiculair syndroom
- Zie les 22/02
- Perifeer neuropathische pijn
Specifieke vs A-specifieke LRK
- Gebaseerd op anamnese en klinisch onderzoek
- Eventueel aanvullende medische beeldvorming (MBV) of labo-onderzoeken
o Enkel bij vermoeden van specifieke LRK
o Geen enkele indicatie om MBV toe te passen bij aspecifieke LRK (veel meer
aspecifieke klachten dan specifieke klachten)
Vlaggen (examen: beperkte anamnese -> wat zou je nog kunnen bijvragen?)
- Rode vlaggen: indicator voor lichamelijke afwijkingen
o Risicofactoren, die geassocieerd zijn met een grotere kans op de aanwezigheid van
lichamelijke afwijking die de LRK verklaart
o Hulpmiddel voor diagnose bij specifieke aandoening
o Soort van ‘biologische’ factoren
• Eerste episode lage-rugpijn voor 18 of na 65 jaar
• Trauma
• Constante, progressieve pijn
• Maligne aandoeningen in voorgeschiedenis
• Risico op osteoporose
• Pijn en/of paresthesieën in het been onder de knie
• Pijn in de rug gelokaliseerd boven L4
• Neurologische uitval
• Recente incontinentie (doorverwijzen -> binnen 8 uur opereren)
• Onverklaard gewichtsverlies of algehele malaise (kanker)
• Teken van infectie
• Drugsgebruik, HIV, immuundepressie
Geen rode vlaggen -> aspecifieke LRK!!!!
- Gele vlaggen: indicator voor dreigende chroniciteit (psychologisch)
o Psychosociale factoren
• Vergroten de kans op het ontwikkelen of het in stand houden van langdurige
beperkingen en werkverzuim bij LRP
• Wijzen op verhoogde kans op chroniciteit LRK
o Relevante vragen stellen bij anamnese-> psychische en sociale factoren
o Irreëele gedachten over de klachten
• Pijn is schadelijk, Verband pijn & bewegen
• Nooit van klachten afgeraken
• Abnormaal verwachtingspatroon
2
, o Inadequaat pijngedrag
• Pijngerelateerde vrees -> Bewegingsangst -> Verminderd bewegen
• Passiviteit en /of sociale isolatie
• Overprotectie omgeving
o Ineffectieve behandeling in het verleden
o Emotionele problemen
o Werk: Problemen/ontevredenheid op werk, werkverzuim
Gebruik vragenlijsten om gele vlaggen te inventariseren
- Oranje vlaggen
o Psychiatrische depressie (klinische depressie, persoonlijkheidsstoornissen)
- Zwarte vlaggen
o Systeem- of contextuele obstakels
• Wetgeving die mogelijkheden tot werkhervatting beperkt
• Conflict met verzekeraar over schadevergoeding
• Te beschermende familie en zorgverleners
• Zware professionele activiteit met weinig mogelijkheden om taken aan te
passen
- Blauwe vlaggen
o Perceptie van relatie tussen werk en gezondheid
• Overtuiging van de patient dat werk te belastend is -> verder letsel
• Overtuiging dat leidinggevende en collega’s niet ondersteunen
Beloop LRK
Knikpunt -> geraken niet meer vooruit
Prevalentie vs incidentie LRK
- Prevalentie= aantal zieken of ziekten in populatie op gegeven moment (%)
- Incidentie= aantal nieuwe zieken/ziekten in populatie over bepaalde periode (meestal 1 jaar)
3
, Methodisch handelen
Doel diagnostisch proces
- De aard van de klacht
- ernst van de klacht
- reproduceren en mate van beïnvloeden van de klacht
verwijzing en aanmelding
Verwijsgegevens ok stap 2
Verwijsgegevens niet ok verwijsgegevens aanvullen ev. contact opnemen met verwijzer
Hulpvraag patiënt
- Ontzettend belangrijke parameter
- Geen verwachtingen naar therapie toe -> slechte prognose!!!!
!!Papieren anamnese basiskiné hierbij steken + kijk naar 1ste blad samenvatting MSK1!!
Toevoegen: mening van patient over de klacht (omgang (denkfouten) en verwachtingen (bv te
hoog=ontgoocheling))
Analyse: kinesitherapeutische evaluatie
- Belangrijkste functioneringsproblemen of klachten: Aard en ernst (VAS) indien mogelijk in ICF
4
Les 1: Roussel: 17/02
Lage rugklachten= pijn of andere ongewenste ervaren sensatie in de lumbosacrale regio, al dan niet
met uitstraling in de gluteale regio of 1/beide benen (kan ook neurologische problemen geven ->
tintelingen, voet slaapt…)
- Psychische factoren
- Sociale factoren
- Biopsychosociale factoren
Aandacht aan besteden (oorzaken zoeken)
Classificatie LRK
- Duur klachten
• Acuut: <6weken
• Chronisch: >12 weken (verminderd functioneren)
• Subacuut: 7-12 weken
• Recurrente klachten
- Oorzaak klachten
• Specifieke LRK (5-15%)
o Veroorzaakt door pathofysiologisch mechanisme en/of een stoornis in anatomische
structuur
o Klachten kunnen toegeschreven worden aan een specifieke structuur
o Meest voorkomende specifieke rugklachten:
▪ Discus Hernia
▪ Radiculair syndroom
▪ Spinaal stenose diagnostische triage
▪ Spondylolisthesis
▪ Spondylitis Ankylopoetica (ziekte van Bechterew)
▪ Osteoporose
▪ Trauma – fracturen
▪ Metastasen
• A-specifieke LRK (85-90%)
o LRK die niet kan worden toegeschreven aan een specifieke afwijking of stoornis
• Lumbo-sacraal radiculair syndroom
- Pijnmechanismen (nociceptieve pijn, perifeer neuropathische pijn, neuroplastische pijn)
Biopsychosociaalmodel!!!!
A-specifieke LRK (85-90%)
- Symptomen
o Pijn in de lumbosacrale regio
1
, o Eventueel uitstraling in gluteale regio en/of bovenbeen
o Continue pijn of in episoden
o Houdingen, bewegingen, externe belasting doen pijn verergeren
o Stijfheid in de rug bij opstaan
o Geen ziekteverschijnselen
o Meestal tussen 20-55 (18-65) jaar
Lumbosacraal radiculair syndroom
- Zie les 22/02
- Perifeer neuropathische pijn
Specifieke vs A-specifieke LRK
- Gebaseerd op anamnese en klinisch onderzoek
- Eventueel aanvullende medische beeldvorming (MBV) of labo-onderzoeken
o Enkel bij vermoeden van specifieke LRK
o Geen enkele indicatie om MBV toe te passen bij aspecifieke LRK (veel meer
aspecifieke klachten dan specifieke klachten)
Vlaggen (examen: beperkte anamnese -> wat zou je nog kunnen bijvragen?)
- Rode vlaggen: indicator voor lichamelijke afwijkingen
o Risicofactoren, die geassocieerd zijn met een grotere kans op de aanwezigheid van
lichamelijke afwijking die de LRK verklaart
o Hulpmiddel voor diagnose bij specifieke aandoening
o Soort van ‘biologische’ factoren
• Eerste episode lage-rugpijn voor 18 of na 65 jaar
• Trauma
• Constante, progressieve pijn
• Maligne aandoeningen in voorgeschiedenis
• Risico op osteoporose
• Pijn en/of paresthesieën in het been onder de knie
• Pijn in de rug gelokaliseerd boven L4
• Neurologische uitval
• Recente incontinentie (doorverwijzen -> binnen 8 uur opereren)
• Onverklaard gewichtsverlies of algehele malaise (kanker)
• Teken van infectie
• Drugsgebruik, HIV, immuundepressie
Geen rode vlaggen -> aspecifieke LRK!!!!
- Gele vlaggen: indicator voor dreigende chroniciteit (psychologisch)
o Psychosociale factoren
• Vergroten de kans op het ontwikkelen of het in stand houden van langdurige
beperkingen en werkverzuim bij LRP
• Wijzen op verhoogde kans op chroniciteit LRK
o Relevante vragen stellen bij anamnese-> psychische en sociale factoren
o Irreëele gedachten over de klachten
• Pijn is schadelijk, Verband pijn & bewegen
• Nooit van klachten afgeraken
• Abnormaal verwachtingspatroon
2
, o Inadequaat pijngedrag
• Pijngerelateerde vrees -> Bewegingsangst -> Verminderd bewegen
• Passiviteit en /of sociale isolatie
• Overprotectie omgeving
o Ineffectieve behandeling in het verleden
o Emotionele problemen
o Werk: Problemen/ontevredenheid op werk, werkverzuim
Gebruik vragenlijsten om gele vlaggen te inventariseren
- Oranje vlaggen
o Psychiatrische depressie (klinische depressie, persoonlijkheidsstoornissen)
- Zwarte vlaggen
o Systeem- of contextuele obstakels
• Wetgeving die mogelijkheden tot werkhervatting beperkt
• Conflict met verzekeraar over schadevergoeding
• Te beschermende familie en zorgverleners
• Zware professionele activiteit met weinig mogelijkheden om taken aan te
passen
- Blauwe vlaggen
o Perceptie van relatie tussen werk en gezondheid
• Overtuiging van de patient dat werk te belastend is -> verder letsel
• Overtuiging dat leidinggevende en collega’s niet ondersteunen
Beloop LRK
Knikpunt -> geraken niet meer vooruit
Prevalentie vs incidentie LRK
- Prevalentie= aantal zieken of ziekten in populatie op gegeven moment (%)
- Incidentie= aantal nieuwe zieken/ziekten in populatie over bepaalde periode (meestal 1 jaar)
3
, Methodisch handelen
Doel diagnostisch proces
- De aard van de klacht
- ernst van de klacht
- reproduceren en mate van beïnvloeden van de klacht
verwijzing en aanmelding
Verwijsgegevens ok stap 2
Verwijsgegevens niet ok verwijsgegevens aanvullen ev. contact opnemen met verwijzer
Hulpvraag patiënt
- Ontzettend belangrijke parameter
- Geen verwachtingen naar therapie toe -> slechte prognose!!!!
!!Papieren anamnese basiskiné hierbij steken + kijk naar 1ste blad samenvatting MSK1!!
Toevoegen: mening van patient over de klacht (omgang (denkfouten) en verwachtingen (bv te
hoog=ontgoocheling))
Analyse: kinesitherapeutische evaluatie
- Belangrijkste functioneringsproblemen of klachten: Aard en ernst (VAS) indien mogelijk in ICF
4
