VAARDIG MET DATA
HOOFDSTUK 1 - BASISBEGRIPPEN
1. SOORTEN ONDERZOEK
Verschillende doelen
- Fundamenteel onderzoek focust op kennisontwikkeling
- Praktijkgericht onderzoek om vragen uit de praktijk te beantwoorden
Een stapje verder: globale definitie van SW: ‘Sociaal werk is een op de praktijk gebaseerd
beroep en een academische discipline die sociale verandering en ontwikkeling, sociale
cohesie, empowerment en bevrijding van mensen bevordert. Principes van sociale
rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve sociale verantwoordelijkheid en respect
voor vormen van diversiteit staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door
sociaalwerktheorieën, sociale- en menswetenschappen en inheemse of lokale vormen
van kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om problemen aan te pakken en
welzijn te bevorderen.’
→ Wat zijn de gevolgen van deze definitie voor ons?
→ Definitie laat ruimte aan onderzoek om verschillende bronnen van kennis te gaan
waarderen.
2. IDENTITEIT VAN SOCIAALWERKONDERZOEK
Shaw et al (2012): vijf doelstellingen
1. To generate or to enhance theory and knowledge about social work
2. To provide impartial evidence about and for decision making
3. To improve practice and organizational learning
4. To highlight the quality of lived experience and practical wisdom
5. To promote social justice, social change and social inclusion
“Social work research will be distinctive insofar as, inter alia, it achieves a thoroughgoing
consistency with broader social work purposes” (Shaw et al, 2009, p. 14)
2.1 Een stapje verder: impact van onderzoek
Participatory impact refers to changes in the thinking, emotions and practice of researchers
and core partner organisations, which happen as a result of their involvement in conducting
PAR. This may entail learning research skills, developing new insights and understandings
that can be used in daily life or in community action, developing confidence, feeling
empowered, or passionate about a cause, for example.
,Collaborative impact is based on the take-up and use of the findings of collaborative
research by individuals and organisations to change practice and policy, and influence
attitudes and culture. This may include impact on the individuals and organisations involved
in the project who use findings, as well as outside individuals and organisations.
Collective impact involves a deliberate strategy on the part of the research partners to
achieve a specific, targeted change in practice and/or policy based on issues highlighted via
the research.
2.2 Gevolgen (Hermans, 2023)
Normatieve/veranderingsgerichte benadering
- Doel
- Onderzoeksagenda
- Grondvorm en onderzoeksmethode
- Positie van onderzoeker en respondenten
- Rapportage
Verschillende bronnen van kennis
- Sociaal werk theorie
- Ervaringskennis - epistemic justice
2.3 ‘Whose side we’re on’: Par als gouden standaard?
Freire (1969) :
- Van objecten naar subjecten : vermijden dat onderzoek ‘dehumaniseert’
- Verhogen van kritisch bewustzijn
Cornwall & Jewkes (1995, p.1676):
- “It involves recognizing the rights of those whom research concerns, enabling people
to set their own agendas for research and development and so giving them
ownership over the process”
Maar welke bijdrage aan sociale verandering?
, 3. PRAKTIJKONDERZOEK
Practice research involves curiosity about practice. It is about identifying effective and
promising ways in which to help people; and it is about challenging troubling practice through
the critical examination of practice and the development of new ideas in the light of
experience. It recognises that this is best done by practitioners in partnership with
researchers, where (researchers) have as much, if not more, to learn from practitioners as
practitioners have to learn from researchers. It is an inclusive approach to professional
knowledge that is concerned with understanding the complexity of practice alongside the
commitment to empower and address social justice issues, through practice. Practice
research involves the generation of knowledge of direct relevance to professional practice
and therefore will normally involve knowledge generated directly from practice itself in a
grounded way.
(Salisbury Statement on Practice Research in Social Work 2011)
4. SOCIAALWERKONDERZOEK: EEN NEUTRAAL/LIBERALE OF RADICALE LENS?
“Viewing research through a liberal lens, we understand the role of the researcher as that of
an independent investigator who follows codes of conducts and professionally endorsed
techniques to produce new knowledge.”
“Viewing research through a radical lens, we might construe the researcher as being a social
actor whose activities are party to the reproduction and/or transformation of existing social
relationships of exclusion or inclusion, domination or oppression.”
Voorbeeld actie-onderzoek zorgzame buurten
, HOOFDSTUK 2 - HET ONDERZOEKSPLAN
0.1 Gevolgen voor ons onderzoeksplan
Probleemstelling
- Aanleiding
- Doelstelling
- Afbakening van onderwerp en doelgroep
- Onderzoeksvragen
Mensenrechten centraal.
Vragen over sociale uitsluiting, onrecht, macht,...
Onzichtbare verhalen van onrecht zichtbaar maken.
Verwondering en verbeelding realiseren.
Het onderzoeksontwerp
- Kwantitatief onderzoek - verklarend en beschrijvend
- Kwalitatief onderzoek - beschrijvend
Kwalitatief onderzoek → waarom?
- Afhankelijk v/d onderzoeksvraag
- Complexe thema’s en sociale processen.
- Analyse om de betekenis te achterhalen.
- Bv. ervaring participatie in bijzondere jeugdzorg, visie op de rol van
professional in veranderende praktijken.
- Dagelijkse werkelijkheid v/d onderzochten staat centraal.
- Rijke, diepe, gedetailleerde antwoorden ‘thick descriptions'.
1. DE PROBLEEMSTELLING
2. BEPALEN VAN DE GRONDVORM
3. BEPALEN VAN ONDERZOEKSMETHODE
HOOFDSTUK 1 - BASISBEGRIPPEN
1. SOORTEN ONDERZOEK
Verschillende doelen
- Fundamenteel onderzoek focust op kennisontwikkeling
- Praktijkgericht onderzoek om vragen uit de praktijk te beantwoorden
Een stapje verder: globale definitie van SW: ‘Sociaal werk is een op de praktijk gebaseerd
beroep en een academische discipline die sociale verandering en ontwikkeling, sociale
cohesie, empowerment en bevrijding van mensen bevordert. Principes van sociale
rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve sociale verantwoordelijkheid en respect
voor vormen van diversiteit staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door
sociaalwerktheorieën, sociale- en menswetenschappen en inheemse of lokale vormen
van kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om problemen aan te pakken en
welzijn te bevorderen.’
→ Wat zijn de gevolgen van deze definitie voor ons?
→ Definitie laat ruimte aan onderzoek om verschillende bronnen van kennis te gaan
waarderen.
2. IDENTITEIT VAN SOCIAALWERKONDERZOEK
Shaw et al (2012): vijf doelstellingen
1. To generate or to enhance theory and knowledge about social work
2. To provide impartial evidence about and for decision making
3. To improve practice and organizational learning
4. To highlight the quality of lived experience and practical wisdom
5. To promote social justice, social change and social inclusion
“Social work research will be distinctive insofar as, inter alia, it achieves a thoroughgoing
consistency with broader social work purposes” (Shaw et al, 2009, p. 14)
2.1 Een stapje verder: impact van onderzoek
Participatory impact refers to changes in the thinking, emotions and practice of researchers
and core partner organisations, which happen as a result of their involvement in conducting
PAR. This may entail learning research skills, developing new insights and understandings
that can be used in daily life or in community action, developing confidence, feeling
empowered, or passionate about a cause, for example.
,Collaborative impact is based on the take-up and use of the findings of collaborative
research by individuals and organisations to change practice and policy, and influence
attitudes and culture. This may include impact on the individuals and organisations involved
in the project who use findings, as well as outside individuals and organisations.
Collective impact involves a deliberate strategy on the part of the research partners to
achieve a specific, targeted change in practice and/or policy based on issues highlighted via
the research.
2.2 Gevolgen (Hermans, 2023)
Normatieve/veranderingsgerichte benadering
- Doel
- Onderzoeksagenda
- Grondvorm en onderzoeksmethode
- Positie van onderzoeker en respondenten
- Rapportage
Verschillende bronnen van kennis
- Sociaal werk theorie
- Ervaringskennis - epistemic justice
2.3 ‘Whose side we’re on’: Par als gouden standaard?
Freire (1969) :
- Van objecten naar subjecten : vermijden dat onderzoek ‘dehumaniseert’
- Verhogen van kritisch bewustzijn
Cornwall & Jewkes (1995, p.1676):
- “It involves recognizing the rights of those whom research concerns, enabling people
to set their own agendas for research and development and so giving them
ownership over the process”
Maar welke bijdrage aan sociale verandering?
, 3. PRAKTIJKONDERZOEK
Practice research involves curiosity about practice. It is about identifying effective and
promising ways in which to help people; and it is about challenging troubling practice through
the critical examination of practice and the development of new ideas in the light of
experience. It recognises that this is best done by practitioners in partnership with
researchers, where (researchers) have as much, if not more, to learn from practitioners as
practitioners have to learn from researchers. It is an inclusive approach to professional
knowledge that is concerned with understanding the complexity of practice alongside the
commitment to empower and address social justice issues, through practice. Practice
research involves the generation of knowledge of direct relevance to professional practice
and therefore will normally involve knowledge generated directly from practice itself in a
grounded way.
(Salisbury Statement on Practice Research in Social Work 2011)
4. SOCIAALWERKONDERZOEK: EEN NEUTRAAL/LIBERALE OF RADICALE LENS?
“Viewing research through a liberal lens, we understand the role of the researcher as that of
an independent investigator who follows codes of conducts and professionally endorsed
techniques to produce new knowledge.”
“Viewing research through a radical lens, we might construe the researcher as being a social
actor whose activities are party to the reproduction and/or transformation of existing social
relationships of exclusion or inclusion, domination or oppression.”
Voorbeeld actie-onderzoek zorgzame buurten
, HOOFDSTUK 2 - HET ONDERZOEKSPLAN
0.1 Gevolgen voor ons onderzoeksplan
Probleemstelling
- Aanleiding
- Doelstelling
- Afbakening van onderwerp en doelgroep
- Onderzoeksvragen
Mensenrechten centraal.
Vragen over sociale uitsluiting, onrecht, macht,...
Onzichtbare verhalen van onrecht zichtbaar maken.
Verwondering en verbeelding realiseren.
Het onderzoeksontwerp
- Kwantitatief onderzoek - verklarend en beschrijvend
- Kwalitatief onderzoek - beschrijvend
Kwalitatief onderzoek → waarom?
- Afhankelijk v/d onderzoeksvraag
- Complexe thema’s en sociale processen.
- Analyse om de betekenis te achterhalen.
- Bv. ervaring participatie in bijzondere jeugdzorg, visie op de rol van
professional in veranderende praktijken.
- Dagelijkse werkelijkheid v/d onderzochten staat centraal.
- Rijke, diepe, gedetailleerde antwoorden ‘thick descriptions'.
1. DE PROBLEEMSTELLING
2. BEPALEN VAN DE GRONDVORM
3. BEPALEN VAN ONDERZOEKSMETHODE
