DEEL 4 Farmacologie M.Casteels
1. Diuretica
= Verhogen vh urinevolme
=Verhogen netto verlies van solutes/H2O
De meeste diuretica (uitz spironolactone), bereiken de luminale
transportlocaties via de tubulaire vloeistof = filtratie en secretie
De meeste diuretica (behalve de osmotische diuretica) worden actief
gesecreteerd door de proximale tubulus
H2O; 180l/u wordt gefilterd => 1.5-2l urine , rest wordt geabsorbeerd
HCO3; komt bijna niet id urine, volledige reabsorptie
Beïnvloeding thv proximale tubulus => invloed op tubulair vocht ih
lumen en alle segmenten die daarop volgen worden ook beïnvloedt.
, Koolzuuranhydrase-inhibitoren
=op verschillende plaatsen
aanwezig; vooral in nefron,
ook ih oog (productie
oogvocht), CZS, pancreas …
-Acetazolamid
-Afgeleid van sulfanilamide
-Netto effect; minder transport
van gefilterd NaHCO3 van
lumen naar interstitium ,
gevolg door H2O = isotone
reabsorptie
-Gebruikt bij ; glaucoma,
hartfalen, metabole alkalose,
mountain sicknes
Werking;
=>KZ-anhydrase is vooral in cytosol en thv luminale membraan
=>Inhibitie; Natriumbicarbonaat blijft id urine
=>Verlies van bicarbonaat, meer basische urine
=>Organisme zelf wordt acidotisch
Zelf-limiterend!! Progressief minder en minder H2CO3 filtering
uiteindelijk
Bijwerkingen;
Gevolg van alkalinisatie vd urine en van metabole acidose
o verergeren van metabole of respiratoire acidose
o nierstenen: vb. calciumzouten zijn minder oplosbaar in alkalische
urine
o verlies van kalium via de nier en dus hypokaliëmie.
o meer ammoniak in systeemcirculatie (vanuit urine) waardoor meer
kans op encefalopathie (levercirrose is dus contraindicatie)
o zelden overgevoeligheidsreacties (afgeleid van sulfonamiden)
o bij hoge dosis: slaperigheid en paresthesieën
, Thiaziden
=afgeleid van KZ-anhydrase inhibitoren
-Werking thv distale tubulus
=>Kleinere hvlheden die kunnen beïnvloed worden
-NaCl-transporter blokkeren
Klinisch gebruik;
Thiaziden => vaak in combinatie met alle soorten van CV-
geneesmiddelen (vb sartanen, ACE-inhibitoren
Vb; Chloorthalidonn Hydrochloorthiazide, indapamide
-Per os
-Onderhoudstherapie
-NIET indien GFR <30 ml/min
-In combi met zoutbeperking
Gebruik voor ;
=> hypertensie (eerstelijn)
=>mild hartfalen
=>ernstig resistent oedeem
Effecten;
Diuretisch
Zwak vasodilaterend
Vermindering van Ca2+ excretie
Verklaring vd hypokalemie bij KZ-anhydrase inhibitoren, thiazide en
lisdiuretica;
Elke factor die bovenop zorgt
voor minder Na-reabsorptie
en dus meer Na ih lumen ,
meer Na aangeboden =>
een hoger K-verlies id urine
en dus hypokalemie
, +verhoogd protonen verlies
= metabole alkalose
Bijwerkingen van thiaziden; deze dienen afgewogen te worden tegen de
benefit
oHyperuricemie en uitlokken van jicht; alle thiaziden worden gesecreteerd
door het mechanisme voor organische zuren en staan hiervoor in
competitie met urinezuur
=>enkel indien jicht-aanvallen ih verleden = absolute contra-indicatie
oHyperglycemie (verminderde insulinevrijzetting uit de pancreas ,
verminderd perifeer gebruik van glucose) , maar is niet tegenaangewezen
bij patiënten met diabetes mellitus => voordelen spelen een grotere rol
oHypokaliëmische metabole alkalose
oHyperlipidemie: verhoogd cholesterol en LDL
oHyponatriëmie door;
- Hypovolemie ; verhoogd ADH
- Nier kan urine minder goed verdunnen
- Dorst => grotere vochtinname
oAllergische reacties
oMoeheid, paresthesieën
oErectiële dysfunctie
Furosemide= lisdiuretica => werken meer proximaal in, ze hebben een
grotere impact dan de thiaziden (25% vh gefilterde Na tov 5%)
Lisdiuretica (Furosemide)
=Werken in tov Lis v Henle
-In competitie met
urinezuur (beperkter dan
thiazide) => jicht is hier
een relatieve CI
-Blokkeren de NKCC-
transporter
=>Minder K naar lumen
=>Minder positieve
potentiaal
=>Minder Ca en Mg
opname
Hypomagnesemie!!
1. Diuretica
= Verhogen vh urinevolme
=Verhogen netto verlies van solutes/H2O
De meeste diuretica (uitz spironolactone), bereiken de luminale
transportlocaties via de tubulaire vloeistof = filtratie en secretie
De meeste diuretica (behalve de osmotische diuretica) worden actief
gesecreteerd door de proximale tubulus
H2O; 180l/u wordt gefilterd => 1.5-2l urine , rest wordt geabsorbeerd
HCO3; komt bijna niet id urine, volledige reabsorptie
Beïnvloeding thv proximale tubulus => invloed op tubulair vocht ih
lumen en alle segmenten die daarop volgen worden ook beïnvloedt.
, Koolzuuranhydrase-inhibitoren
=op verschillende plaatsen
aanwezig; vooral in nefron,
ook ih oog (productie
oogvocht), CZS, pancreas …
-Acetazolamid
-Afgeleid van sulfanilamide
-Netto effect; minder transport
van gefilterd NaHCO3 van
lumen naar interstitium ,
gevolg door H2O = isotone
reabsorptie
-Gebruikt bij ; glaucoma,
hartfalen, metabole alkalose,
mountain sicknes
Werking;
=>KZ-anhydrase is vooral in cytosol en thv luminale membraan
=>Inhibitie; Natriumbicarbonaat blijft id urine
=>Verlies van bicarbonaat, meer basische urine
=>Organisme zelf wordt acidotisch
Zelf-limiterend!! Progressief minder en minder H2CO3 filtering
uiteindelijk
Bijwerkingen;
Gevolg van alkalinisatie vd urine en van metabole acidose
o verergeren van metabole of respiratoire acidose
o nierstenen: vb. calciumzouten zijn minder oplosbaar in alkalische
urine
o verlies van kalium via de nier en dus hypokaliëmie.
o meer ammoniak in systeemcirculatie (vanuit urine) waardoor meer
kans op encefalopathie (levercirrose is dus contraindicatie)
o zelden overgevoeligheidsreacties (afgeleid van sulfonamiden)
o bij hoge dosis: slaperigheid en paresthesieën
, Thiaziden
=afgeleid van KZ-anhydrase inhibitoren
-Werking thv distale tubulus
=>Kleinere hvlheden die kunnen beïnvloed worden
-NaCl-transporter blokkeren
Klinisch gebruik;
Thiaziden => vaak in combinatie met alle soorten van CV-
geneesmiddelen (vb sartanen, ACE-inhibitoren
Vb; Chloorthalidonn Hydrochloorthiazide, indapamide
-Per os
-Onderhoudstherapie
-NIET indien GFR <30 ml/min
-In combi met zoutbeperking
Gebruik voor ;
=> hypertensie (eerstelijn)
=>mild hartfalen
=>ernstig resistent oedeem
Effecten;
Diuretisch
Zwak vasodilaterend
Vermindering van Ca2+ excretie
Verklaring vd hypokalemie bij KZ-anhydrase inhibitoren, thiazide en
lisdiuretica;
Elke factor die bovenop zorgt
voor minder Na-reabsorptie
en dus meer Na ih lumen ,
meer Na aangeboden =>
een hoger K-verlies id urine
en dus hypokalemie
, +verhoogd protonen verlies
= metabole alkalose
Bijwerkingen van thiaziden; deze dienen afgewogen te worden tegen de
benefit
oHyperuricemie en uitlokken van jicht; alle thiaziden worden gesecreteerd
door het mechanisme voor organische zuren en staan hiervoor in
competitie met urinezuur
=>enkel indien jicht-aanvallen ih verleden = absolute contra-indicatie
oHyperglycemie (verminderde insulinevrijzetting uit de pancreas ,
verminderd perifeer gebruik van glucose) , maar is niet tegenaangewezen
bij patiënten met diabetes mellitus => voordelen spelen een grotere rol
oHypokaliëmische metabole alkalose
oHyperlipidemie: verhoogd cholesterol en LDL
oHyponatriëmie door;
- Hypovolemie ; verhoogd ADH
- Nier kan urine minder goed verdunnen
- Dorst => grotere vochtinname
oAllergische reacties
oMoeheid, paresthesieën
oErectiële dysfunctie
Furosemide= lisdiuretica => werken meer proximaal in, ze hebben een
grotere impact dan de thiaziden (25% vh gefilterde Na tov 5%)
Lisdiuretica (Furosemide)
=Werken in tov Lis v Henle
-In competitie met
urinezuur (beperkter dan
thiazide) => jicht is hier
een relatieve CI
-Blokkeren de NKCC-
transporter
=>Minder K naar lumen
=>Minder positieve
potentiaal
=>Minder Ca en Mg
opname
Hypomagnesemie!!
