\
doelen Studentvriend
de leer elijk, sy
v at t ing van s temat
isch
n
same en str
ijke uct
tel
Overzich
u re
el
, MVD
LEERDOELEN VRAAGSTUKKEN BUIK
THEMA 1
Identificeer binnen de groep patiënten die zich presenteren met buikpijn patiënten met
een “acute buik”, begrijp de benadering van de patiënt met een “acute buik” en
(theoretisch) pas deze benadering toe, door zowel directe maatregelen te nemen als
vervolgonderzoek af te spreken.
• Definities
o Acute Buik
▪ Acute buikpijn welke binnen 24 uur medische behandeling vereist in het
ziekenhuis om complicaties te voorkomen
o Acute Buikpijn
▪ Acuut ontstane buikpijn die minder dan 5 dagen bestaat
• Identificeren Acute Buik
o Klinische Presentatie
▪ Plotselinge, ernstige buikpijn, progressief
▪ Geassocieerde symptomen
Misselijkheid
Braken
Koorts
Hypotensie
Tachycardie
▪ Tekenen van peritonitis
Vervoerspijn
Pijn bij hoesten
Stille buik
Percussiepijn
Défense musculaire
Loslaatpijn
Contralaterale (loslaat)pijn
▪ Shock of tekenen van sepsis
o Differentiatie
▪ Viscerale pijn (diep, diffuus)
“Orgaanpijn”
Vaag, slecht gelokaliseerd
Veroorzaakt door een ontsteking van de inwendige organen, o.a.
appendicitis
▪ Pariëtale pijn (lokaal, scherp)
Directe irritatie van peritoneum door pus, gal, urine of gastro-
intestinale secreties
Scherp, stekend, exact te lokaliseren, continu en heeft dezelfde
kwaliteiten als pijn die in de huid ontstaat
▪ Gerefereerde pijn (elders gevoeld)
1
, MVD
Pijn die ergens anders wordt waargenomen dan waar de boosdoener
is
• Diagnostische Benadering van een Acute Buik
o Anamnese
▪ Onset
Plotseling of geleidelijk?
▪ Karakter
Stekend, dof, koliekpijn?
▪ Lokalisatie
Waar begonnen, waarheen straalt deze uit?
▪ Tijdsbeloop
Constant of intermitterend?
▪ Geassocieerde symptomen
Koorts, misselijkheid, diarree, obstipatie, hematemesis, melena
o Lichamelijk Onderzoek
▪ Inspectie
Buikdistensie
Littekens
Zichtbare peristaltiek
▪ Palpatie
Drukpijn
Rebound
Spierverzet (défense musculaire)
▪ Auscultatie
Verminderde of afwezige darmgeluiden bij ileus
▪ Rectaal & vaginaal toucher
Massa’s
Bloed
Adnexpathologie
o Aanvullend Onderzoek
▪ Laboratorium
Bloedonderzoek
♦ CRP
♦ Leukocyten
♦ Eiwitten
♦ Lactaat
♦ Leverenzymen
♦ Amylase/lipase
Urineonderzoek
♦ Urolithiasis
♦ Zwangerschap (EUG)
▪ Beeldvorming
Echo
CT
Röntgen
2
, MVD
o Acute Maatregelen
▪ ABCDE → direct behandelen als iets niet klopt
Airway
Breathing
Circulation
Disability
Exposure
o Vervolgonderzoek & Behandeling
▪ Chirurgische interventie
▪ Conservatieve behandeling
Darmobstructie zonder strangulatie: NPO-beleid (niets per os),
maagsonde
Pancreatitis: hydratatie, pijnstilling, monitoring
▪ Toezicht & monitoring
Frequent herbeoordelen bij onduidelijke presentatie
Benoemt op basis van kennis van de pathofysiologie en anatomie de verschillende
groepen oorzaken van acute buikpijn en koliekpijn en correleert deze kennis aan
relevante gegevens uit de anamnese en lichamelijk onderzoek.
• Acute Buikpijn: Pathofysiologische Processen
o Ontsteking
▪ Vaak continue, progressieve pijn, soms met koorts en systemische
ontstekingsverschijnselen
▪ Acute appendicitis
Pathofysiologie
♦ Obstructie van het lumen → ontsteking → ischemie →
perforatie
Pijnpatroon
♦ Begint vaag periumbilicaal (viscerale pijn)
♦ Migreert naar rechteronderbuik (pariëtale pijn)
Lichamelijk onderzoek
♦ McBurney-punt: lokale drukpijn
♦ Contralaterale pijn
♦ Loslaatpijn
♦ Défense musculaire
▪ Acute pancreatitis
Pathofysiologie
♦ Activering van pancreasenzymen in pancreas → autodigestie,
ontsteking, oedeem
♦ Oorzaken kunnen galstenen en alcoholmisbruik zijn
Pijnpatroon
♦ Ernstige epigastrische pijn
♦ Uitstralend naar rug of linkerzijde
♦ Verergering bij liggen
♦ Verbetering bij vooroverbuigen
♦ Misselijkheid
♦ Braken
3
doelen Studentvriend
de leer elijk, sy
v at t ing van s temat
isch
n
same en str
ijke uct
tel
Overzich
u re
el
, MVD
LEERDOELEN VRAAGSTUKKEN BUIK
THEMA 1
Identificeer binnen de groep patiënten die zich presenteren met buikpijn patiënten met
een “acute buik”, begrijp de benadering van de patiënt met een “acute buik” en
(theoretisch) pas deze benadering toe, door zowel directe maatregelen te nemen als
vervolgonderzoek af te spreken.
• Definities
o Acute Buik
▪ Acute buikpijn welke binnen 24 uur medische behandeling vereist in het
ziekenhuis om complicaties te voorkomen
o Acute Buikpijn
▪ Acuut ontstane buikpijn die minder dan 5 dagen bestaat
• Identificeren Acute Buik
o Klinische Presentatie
▪ Plotselinge, ernstige buikpijn, progressief
▪ Geassocieerde symptomen
Misselijkheid
Braken
Koorts
Hypotensie
Tachycardie
▪ Tekenen van peritonitis
Vervoerspijn
Pijn bij hoesten
Stille buik
Percussiepijn
Défense musculaire
Loslaatpijn
Contralaterale (loslaat)pijn
▪ Shock of tekenen van sepsis
o Differentiatie
▪ Viscerale pijn (diep, diffuus)
“Orgaanpijn”
Vaag, slecht gelokaliseerd
Veroorzaakt door een ontsteking van de inwendige organen, o.a.
appendicitis
▪ Pariëtale pijn (lokaal, scherp)
Directe irritatie van peritoneum door pus, gal, urine of gastro-
intestinale secreties
Scherp, stekend, exact te lokaliseren, continu en heeft dezelfde
kwaliteiten als pijn die in de huid ontstaat
▪ Gerefereerde pijn (elders gevoeld)
1
, MVD
Pijn die ergens anders wordt waargenomen dan waar de boosdoener
is
• Diagnostische Benadering van een Acute Buik
o Anamnese
▪ Onset
Plotseling of geleidelijk?
▪ Karakter
Stekend, dof, koliekpijn?
▪ Lokalisatie
Waar begonnen, waarheen straalt deze uit?
▪ Tijdsbeloop
Constant of intermitterend?
▪ Geassocieerde symptomen
Koorts, misselijkheid, diarree, obstipatie, hematemesis, melena
o Lichamelijk Onderzoek
▪ Inspectie
Buikdistensie
Littekens
Zichtbare peristaltiek
▪ Palpatie
Drukpijn
Rebound
Spierverzet (défense musculaire)
▪ Auscultatie
Verminderde of afwezige darmgeluiden bij ileus
▪ Rectaal & vaginaal toucher
Massa’s
Bloed
Adnexpathologie
o Aanvullend Onderzoek
▪ Laboratorium
Bloedonderzoek
♦ CRP
♦ Leukocyten
♦ Eiwitten
♦ Lactaat
♦ Leverenzymen
♦ Amylase/lipase
Urineonderzoek
♦ Urolithiasis
♦ Zwangerschap (EUG)
▪ Beeldvorming
Echo
CT
Röntgen
2
, MVD
o Acute Maatregelen
▪ ABCDE → direct behandelen als iets niet klopt
Airway
Breathing
Circulation
Disability
Exposure
o Vervolgonderzoek & Behandeling
▪ Chirurgische interventie
▪ Conservatieve behandeling
Darmobstructie zonder strangulatie: NPO-beleid (niets per os),
maagsonde
Pancreatitis: hydratatie, pijnstilling, monitoring
▪ Toezicht & monitoring
Frequent herbeoordelen bij onduidelijke presentatie
Benoemt op basis van kennis van de pathofysiologie en anatomie de verschillende
groepen oorzaken van acute buikpijn en koliekpijn en correleert deze kennis aan
relevante gegevens uit de anamnese en lichamelijk onderzoek.
• Acute Buikpijn: Pathofysiologische Processen
o Ontsteking
▪ Vaak continue, progressieve pijn, soms met koorts en systemische
ontstekingsverschijnselen
▪ Acute appendicitis
Pathofysiologie
♦ Obstructie van het lumen → ontsteking → ischemie →
perforatie
Pijnpatroon
♦ Begint vaag periumbilicaal (viscerale pijn)
♦ Migreert naar rechteronderbuik (pariëtale pijn)
Lichamelijk onderzoek
♦ McBurney-punt: lokale drukpijn
♦ Contralaterale pijn
♦ Loslaatpijn
♦ Défense musculaire
▪ Acute pancreatitis
Pathofysiologie
♦ Activering van pancreasenzymen in pancreas → autodigestie,
ontsteking, oedeem
♦ Oorzaken kunnen galstenen en alcoholmisbruik zijn
Pijnpatroon
♦ Ernstige epigastrische pijn
♦ Uitstralend naar rug of linkerzijde
♦ Verergering bij liggen
♦ Verbetering bij vooroverbuigen
♦ Misselijkheid
♦ Braken
3
