Examen: vragen (Toledo) wat moet je kennen en hoe worden vragen gesteld
vragen die hij stelt zijn gebaseerd op de cursustekst, als leerkracht uitwijkt in de les moet je
zijn extra uitleg niet kennen
menselijke reactie: hoezo heb jij geen broek aan? —> zit reden achter
mensen gaan ervan uit dat er een uitleg achter zit en hebben ook behoefte aan die uitleg
vriend vertelt iets gênant over u bij uw crush, ge vraagt waarom als die vriend zegt gewoon
kweeni is dat erger dan dat hij er een reden voor heeft
als iemand zelfmoord pleegt wil je een uitleg weten
steeds grotere vragen:
waarom is die stoel hier gezet
waarom heeft iemand hem vermoord
die persoon is ziek op jonge leeftijd
waarom is die dan geboren als hij toch zo vroeg sterft
waarom zijn wij allemaal geboren
waarom bestaan wij
waarom bestaat de wereld
mensen gaan zelf uitleg fabriceren op een vraag waar er eigenlijk geen uitleg voor is
bv vroeger waren mensen bolvormige wezens, bol is perfect, ze waren arrogant en hadden
de goden niet nodig
zeus wordt boos: gooit bliksem naar de wereld
halve bollen vliegen in stukken van elkaar
Verhaal Aristofanes:mensen worden met verlangen geboren van iemand anders dat ze
willen zijn, naïeve geloof dat iemand op u past, uw wederhelft
drie soort vormige wezens: bollen die openbarsten man en man, vrouw en vrouw en man en
vrouw —> 3 genders
Adam en Eva lopen naakt rond in tuin met boom van kennis van goed en kwaad, slang
komt, verleidt hen om een appel te eten van de boom ook al wisten ze dat ze dat van god
niet mochten, want dan worden ze zoals god
uiteindelijk eten ze er toch van: ze beginnen zich te schamen en doen kleren aan en worden
weggestuurd door god
mensen zijn deel van de natuur, maar dan krijgen ze een geweten door de boom van kennis
van goed en kwaad: mensen zijn overduidelijk deel van natuur (wij eten en drinken net zoals
de dieren) tegelijkertijd zijn we geen dieren als we een ethisch besef hebben, beseffen dat er
goed en kwaad is, ze schamen zich over hun lichaam
ookal zijn ze allemaal hetzelfde
kat of hond zonder schaamte aan kont likken, mensen schamen zich om naakt te zijn
als ik uw gedachte kan lezen ben je geen mens meer want je bent transparant
het eigen van een mens is is dat je niet transparant bent voor andere, dat niet alles van u
weet (als iemand naar u komt en zegt ge bent een debiel weet gij zelf wel wat gij allemaal
kunt)
,als gij uw broek aftrekt in het openbaar boeie maar als iemand anders dat bij u zou doen is
dat niet oke
verhaal van Adam en Eva wordt niet gezegd waar dat was of wanneer (niet in 1855), net
zoals sprookjes; er was eens…
komt omdat ze niet deel zijn van de wereld
geeft uitleg voor onze wereld gebaseerd op een fictieve wereld
mythen zijn verhalen
een echte uitleg geeft een echte reden, een reden is iets dat je kunt verstaan
reden is een effectieve verklaring voor een bepaalde situatie
mythe is geen echt verhaal omdat je dat niet kan verklaren: god heeft aarde geschept in
zeven dagen (ontstaan week) je kan geen vraag stellen maar waarom heeft god niet twee
dingen op een dag geschapen dan hadden we woensdag al weekend —> je kan zo’n vragen
niet stellen
menselijk verstand kan het verschil zien van wat een niet en echte reden is
logos (Grieks) = logica
bank moet aan de kant omdat bord groen is = geen reden
omdat er een toneel gaat opgevoerd worden = reden
Grieken gaan er vanuit dat iedereen een reden kan vinden
in dialogen geschreven: PLATO (zijn leermeester was Socrates)
fora is een discussieplek
wat is rechtvaardigheid nu precies
Socrates stelt een vraag bedoel je met rechtvaardigheid dat of dat —> pingpongspel
definitie van rechtvaardigheid waarbij iedereen akkoord meegaat
stap voor stap komen tot een definitie die de essentie van rechtvaardigheid kan vatten —>
aanvaardbaar voor iedereen —> dan is het waar, de waarheid
door te discussiëren met andere mensen kom je steeds dichter bij de waarheid
Grieken: iedereen heeft een spontane mening, wordt bepaald door u persoonlijk perspectief
op de wereld (man, vrouw, je woont in Brussel)
als iedereen het ermee eens is dan is het de waarheid
mensen kunnen een meningsverschil hebben maar geen waarheidsverschil
als er een meningsverschil is, is er een misverstand beperkte visie op de wereld
iedereen zou het met elkaar eens kunnen zien als iedereen zijn persoonlijke mening voor
zich houden
socrates (filosoof) denkt niet alles te weten, stelt enkel vragen: techniek om iemand anders
tot inzicht te laten komen
“het enige dat ik weet is dat ik niets weet” —> hij is slim, slim zijn betekent niet uw mening
op zeggen tegen iemand anders, slim zijn is beseffen dat je niets weet (moet opbouwen)
Grieken hebben stemmen uitgevonden in de polis
iedereen heeft verstand
, iedereen mag meedenken en mag meebeslissen over hoe er regeert wordt
wat is filosofie?
geen stapel boeken
is een bepaalde attitude
bereidheid om toe te geven dat je niet alles weet, bereid zijn om datgene dat voor u juist lijkt
toch in vraag te stellen en over reflecteren
bereid zijn na te denken over datgene dat ge denkt te weten
kritiek geven is super makkelijk
kritisch zijn over iets dat ge denkt te weten is veel moeilijker
filosofie hebben geen object: reflecteren over alle dingen dat wij doen
politieke filosofie, recht, biologie, sociale, religie,kunst
stelt zichzelf altijd in vraag
faculteit biologie leert over beestjes en planten
is homoseksualiteit natuurlijk?
filosofen zetten stap terug: waarom stel je die vraag, wat bedoel je met natuurlijk
de mens zou direct zijn mening uiten
maar eigenlijk is het gewoon dom om een mening te uiten, natuurlijkheid wil je dan
gebruiken dat niet klopt
waarom zou dat niet natuurlijk zijn
—> je kan beschrijven hoe de wereld IS en wat OUGHT “to be” wat zou moeten zijn
Het is niet natuurlijk omdat je het afkeurt en doet alsof het uit “ IS” afvloeit
democratie
Duitsland: Kant, Verlichting —> jaren 1800, bloei van filosofie, componisten Mozart
—> bloei van wetenschap —> technologie
als wetenschapper aan de top komen nu in Duitsland: in het Engels schrijven
in Oxford en harvard leerde men vroeger Duits omdat in Duitsland op vlak van wetenschap
vooruit zat
Verlichting = wie zelf denkt = vrij —> vooruit
WOI omdat ze kennis hadden om nieuwe wapens te maken
politieke verschuiving
fascisme komt op en democratie verdwijnt
WOII lijdende land —> gerationaliseerde mpij in staat om miljoenen mensen af te maken in
korte tijd Auschwitz: gigantisch netwerk van treinen: modernistisch kamp
ontnuchtering van de Griekse idealen van de vrijheid
auschwitz heeft niets meer met vrijheid te maken vooruitheid —> heel rationeel
georganiseerd, niet barbaars, maar systematisch uitroeien van mensen
rationaliteit heeft geweld in zich —> schuift al het irrationale opzij
aandacht voor religie (rationaliteit)
21e E (laatste tien jaar)
opkomst van Trump